Πώς δολοφόνησαν τον Ερνστ Τέλμαν

Επι­μέ­λεια Ηρα­κλής Κακα­βά­νης //

Στις 3 Μάρ­τη 1933, στον από­η­χο του εμπρη­σμού του Ράιχ­σταγκ και δύο μέρες πριν την πραγ­μα­το­ποί­η­ση των τελευ­ταί­ων βου­λευ­τι­κών εκλο­γών, συλ­λαμ­βά­νε­ται από τις ναζι­στι­κές αρχές ο ηγέ­της του Γερ­μα­νι­κού Κομ­μου­νι­στι­κού Κόμ­μα­τος Ερνστ Τέλμαν.

Δεξιά η έκκλη­ση του Ανρί Μπαρ­μπίς («Ριζο­σπά­στης» 4/6/1934) και αρι­στε­ρά η έκκλη­ση του Γκ. Ντι­μι­τρόφ στον Ρομαίν Ρολ­λάν («Ριζο­σπά­στης» 5/6/1934)

Με τη σύλ­λη­ψή του βίω­σε όλη την φασι­στι­κή κτη­νω­δία στα ναζι­στι­κά μπου­ντρού­μια και στρα­τό­πε­δα συγκέ­ντρω­σης. Η σύλ­λη­ψή του και οι ειδή­σεις για τα βασα­νι­στή­ρια που τον υπέ­βαλ­λαν οι χιτλε­ρι­κοί δια­δό­θη­καν σε όλο τον κόσμο. Εκα­το­ντά­δες σωμα­τεία από όλο τον κόσμο, χιλιά­δες άνθρω­ποι και μαζί τους η προ­ο­δευ­τι­κή δια­νό­η­ση απαί­τη­σαν την απε­λευ­θέ­ρω­σή του.

Ο Ερνστ Τέλ­μαν δολο­φο­νή­θη­κε με εντο­λή του ίδιου του Χίτλερ στις 18 Αυγού­στου 1944 στο στρα­τό­πε­δο συγκέ­ντρω­σης Μπού­χεν­βαλντ, μετά από 11 χρό­νια στην απο­μό­νω­ση. Βέβαια οι Ναζί ανα­κοί­νω­σαν ότι ο Ερνστ Τέλ­μαν σκο­τώ­θη­κε σε αερο­πο­ρι­κό βομ­βαρ­δι­σμό των συμ­μά­χων. Γρή­γο­ρα όμως απο­κα­λύ­φτη­κε η αλήθεια.

Το πώς δολο­φο­νή­θη­κε ο Ερνστ Τέλ­μαν περι­γρά­φει κεί­με­νο της Κομ­σο­μόλ­σκα­για Πράβ­ντα» που ανα­δη­μο­σί­ευ­σε ο «Ριζο­σπά­στης» στις 8/6/1947 (σελ. 3):

ΠΩΣ ΔΟΛΟΦΟΝΗΣΑΝ ΤΟΝ ΕΡΝΣΤ ΤΕΛΜΑΝ

Οι δήμιοι των Ες Ες έκα­ψαν στο κρε­μα­τό­ριο του Μπού­χεν­βαλντ τον αρχη­γό του Κομ­μου­νι­στι­κού Κόμ­μα­τος Γερμανίας

Στο αμε­ρι­κά­νι­κο στρα­τό­πε­δο Ντα­χά­ου δικά­στη­καν τελευ­ταία οι Γερ­μα­νοί Ες Ες που διηύ­θυ­ναν το λεγό­με­νο «εργα­τι­κό στρα­τό­πε­δο» του Μπού­χεν­βαλντ. Στη δίκη δια­πι­στώ­θη­κε από­λυ­τα ότι στο στρα­τό­πε­δο αυτό οι κατη­γο­ρού­με­νοι δολο­φό­νη­σαν τον αρχη­γό του Κομ­μου­νι­στι­κού Κόμ­μα­τος Γερ­μα­νί­ας Ερνστ Τέλ­μαν. Ιδού τι κατέ­θε­σαν οι μάρ­τυ­ρες που ήταν φυλα­κι­σμέ­νοι σε γερ­μα­νι­κά στρατόπεδα.

Ο Τσε­χο­σλο­βά­κος πολι­τι­κός κατά­δι­κος Βλα­δι­σλάβ Μπι­σάρ κατέ­θε­σε ότι ο Ερνστ Τέλ­μαν είχε μετα­φερ­θεί το Μάιο του 1944 στη φυλα­κή του Μπά­ου­τσεν όπου κρα­τή­θη­κε σε από­λυ­τη απο­μό­νω­ση. Ακό­μη και στον καθη­με­ρι­νό περί­πα­το έμε­νε απο­μο­νω­μέ­νος από τους άλλους. Μετα­ξύ 13 και 18 Αυγού­στου, πριν τη συμ­μα­χι­κή επι­δρο­μή στο στρα­τό­πε­δο του Μπού­χεν­βαλντ, ο Τέλ­μαν μετα­φέρ­θη­κε ξαφ­νι­κά από τη φυλα­κή με συνο­δεία δικα­στι­κών και αξιω­μα­τι­κών των Ες Ες.

Όπως  απο­σα­φη­νί­ζουν άλλες κατα­θέ­σεις, οι Γερ­μα­νοί έστει­λαν τον Ερνστ Τέλ­μαν από το Μπά­ου­τσεν στο στρα­τό­πε­δο του Μπού­χεν­βαλντ. Τι συνέ­βη εκεί, μας το πλη­ρο­φο­ρεί ο Πολω­νός πολι­τι­κός κατά­δι­κος Σκό­ντα: «Στις 17 Αυγού­στου 1944 το από­γευ­μα – κατα­θέ­τει ο Σκό­ντα – ο διευ­θυ­ντής του κρε­μα­το­ρί­ου του Μπού­χεν­βαλντ υπαρ­χη­γός των Ες Ες Στό­μπε, ύστε­ρα από τηλε­φω­νι­κή συνο­μι­λία, διέ­τα­ξε να ανά­ψουν αμέ­σως το κρε­μα­τό­ριο για­τί πρό­κει­ται να φτά­σει ένα μετα­γω­γι­κό». Στις 6 το από­γευ­μα νέα δια­τα­γή έλε­γε να μεί­νει αναμ­μέ­νο το κρε­μα­τό­ριο και να κλει­στούν στα κελιά τους οι κρα­τού­με­νοι. Εν τού­τοις ο Σκό­ντα κατόρ­θω­σε να βγει από το κελί του κρυ­φά, μέσα από τον υπό­νο­μο του αερι­σμού και να παρα­κο­λου­θή­σει τι γινό­ταν έξω από το κρε­μα­τό­ριο. Κατά τα μεσά­νυ­χτα μπή­κε στην αυλή ένα μεγά­λο αυτο­κί­νη­το από το οποίο βγή­καν τρία πρό­σω­πα με πολι­τι­κή περι­βο­λή. Μετα­ξύ τους ήταν ένας ψηλός, ασκε­πής και μπο­ρού­σε να δια­κρί­νει κανείς

τη μεγά­λη του φαλά­κρα. Μόλις μπή­καν μέσα στο κρε­μα­τό­ριο ακού­στη­καν τρεις πυρο­βο­λι­σμοί και λίγο αργό­τε­ρα τέταρτος.

Κατά την κατά­θε­ση του Σκό­ντα, στ φόνο πήραν μέρος ο υπα­σπι­στής του διοι­κη­τή των Ες Ες Σμιθ και οι συνάλ­φοι του Γκαστ και Οττο. Παρευ­ρέ­θη­σαν ο για­τρός του στρα­το­πέ­δου δόκτωρ Σιντλά­ου­σκι ο […] Γκο­φτούλ­τε και οι αρχη­γοί των φρου­ρών Βαρν­στέντ και Στό­μπε. Οι δολο­φό­νοι έκα­ψαν έπει­τα με τα χέρια τους το σκο­τω­μέ­νο. Μετά 20–25 λεπτά εγκα­τέ­λει­ψαν το κρε­μα­τό­ριο και τότε ακρι­βώς ο Σκό­ντα άκου­σε τον ακό­λου­θο διάλογο:

• Ξέρεις ποιος ήταν;
• Ήταν ο αρχη­γός των κομ­μου­νι­στών, ο Τέλμαν.

Την απά­ντη­ση έδω­σε ο Όττο.

Την άλλη ημέ­ρα ο Σκό­ντα βεβαιώ­θη­κε ότι το θύμα κάη­κε όπως ήταν με τα ρού­χα του. Μέσα στη στά­χτη μάλι­στα ανα­κά­λυ­ψε κομ­μά­τια του ρολο­γιού του που είχε λιώσει.

Εντύ­πω­ση προ­κά­λε­σε και η κατά­θε­ση του Γερ­μα­νού πολι­τι­κού κατά­δι­κου Βάλ­τερ Άρνικ που έκα­νε δου­λειές ηλε­κτρο­τε­χνί­τη στο στρα­τό­πε­δο του Μπού­χεν­βαλντ. Χάρη σε αυτό μπο­ρού­σε να μπαί­νει στο γρα­φείο του επι­τε­λεί­ου του διοι­κη­τή. Στις 28 Αυγού­στου 1944 είδε στο δωμά­τιο του υπαρ­χη­γού στις κάρ­τες των θανα­τι­κών εκτε­λέ­σε­ων μία κάρ­τα με το όνο­μα Ερνστ Τέλ­μαν. Στα δικαιο­λο­γη­τι­κά του θανά­του έγρα­φε «Δρά­ση εχθρού».

Ύστε­ρα, την ίδια ημέ­ρα. Ο Άρνικ άκου­σε το διά­λο­γο των υπα­ξιω­μα­τι­κών Ες Ες Κέλερ και Τού­λαρ. Συζη­τού­σαν που να στεί­λουν την τέφρα του Τέλ­μαν, για­τί όλοι οι συγ­γε­νείς του βρι­σκό­ταν στις φυλακές.

(«Ριζο­σπά­στης» 30/5/1934)

Από τις κατα­θέ­σεις των Τσέ­χων, Πολω­νών και Γερ­μα­νών κατα­δί­κων μπο­ρεί κανείς να δια­πι­στώ­σει θετι­κά ότι ο Ερνστ Τέλ­μαν δεν έπε­σε θύμα της αερο­πο­ρι­κής επι­δρο­μής των συμ­μά­χων στις 24 Αυγού­στου 1944 όπως έλε­γε η προ­πα­γάν­δα του Γκέ­μπελς. Δολο­φο­νή­θη­κε μυστι­κά από τα Ες Ες στο κρε­μα­τό­ριο του Μπούχενβαλντ.

Η εφη­με­ρί­δα «Νόιες Ντό­υ­τσλαντ» της 7 Μαΐ­ου 1947, δίνο­ντας τις λεπτο­μέ­ρειες της δίκης του Ερνστ Τέλ­μαν γράφει:

Μερι­κοί από τους δολο­φό­νους έχουν συλ­λη­φθεί από τις αμε­ρι­κα­νι­κές στρα­τιω­τι­κές αρχές και βρί­σκο­νται στη φυλα­κή. Αν όμως τα αμε­ρι­κα­νι­κά στρα­το­δι­κεία δεν μπο­ρούν να δικά­σουν τους δολο­φό­νους του γερ­μα­νού ηγέ­τη, τότε οι δολο­φό­νοι αυτοί πρέ­πει να δικα­στούν στα γερ­μα­νι­κά δικα­στή­ρια. Η δικαιο­σύ­νη απαι­τεί την τιμω­ρία για το φόνο του Ερνστ Τέλμαν.

* * *

Ο Ερνστ Τέλ­μαν γεν­νή­θη­κε στις 16 Απρί­λη 1886 στην Αλτό­να του Αμβούρ­γου. Από το Δεκέμ­βρη του 1920 μέλος της Κεντρι­κής Επι­τρο­πής του Κομ­μου­νι­στι­κού Κόμ­μα­τος Γερ­μα­νί­ας. Ως εκπρό­σω­πος του κόμ­μα­τος, πήρε το καλο­καί­ρι του 1921 μέρος στην Γ΄ Κομ­μου­νι­στι­κή Διε­θνή, όπου γνώ­ρι­σε τον Λένιν. Στις 30 Οκτώ­βρη 1925 εκλέ­χτη­κε πρό­ε­δρος του ΚΚΓ και παρέ­μει­νε σε αυτή τη θέση μέχρι τη σύλ­λη­ψή του το 1933. Από το 1924 μέχρι το 1933 ήταν βου­λευ­τής του ΚΚΓ στο Ράιχσταγκ.

(«Ριζο­σπά­στης» 22/10/1934)