Σήμερα 1 Φεβρουαρίου, μαύρη επέτειος του αιγυπτιακού αλλά και του παγκοσμίου ποδοσφαίρου με 74 νεκρούς

Σαν σήμε­ρα  1 Φεβρουα­ρί­ου 2012 συνέ­βη η μεγα­λύ­τε­ρη σύγ­χρο­νη ποδο­σφαι­ρι­κή τρα­γω­δία, που είχε απο­λο­γι­σμό 74 νεκρούς και περισ­σό­τε­ρους από 1.000 τραυ­μα­τί­ες. Μια τρα­γω­δία με πολι­τι­κές προ­ε­κτά­σεις, η οποία βρι­σκό­ταν στην επι­και­ρό­τη­τα μέχρι και το 2018, όταν το Ανώ­τα­το Ακυ­ρω­τι­κό Δικα­στή­ριο του Καϊ­ρου επι­κύ­ρω­σε τις θανα­τι­κές ποι­νές που επι­βλή­θη­καν εις βάρος 10 ανδρών για τη συμ­με­το­χή τους στα επεισόδια.

Την 1η Φεβρουα­ρί­ου 2012, μετά το τέλος της ανα­μέ­τρη­σης ανά­με­σα στην Αλ Μάσ­ρι και την Αλ Αχλί, οπα­δοί της πρώ­της μπή­καν στο γήπε­δο προ­κει­μέ­νου να γιορ­τά­σουν την επι­βλη­τι­κή νίκη της ομά­δας τους (3–1). Πέτρες, μπου­κά­λια και φωτο­βο­λί­δες εκτο­ξεύ­τη­καν προς την πλευ­ρά τόσο των ποδο­σφαι­ρι­στών όσο και των οπα­δών της Αλ Αχλί, με τους δεύ­τε­ρους να περ­νούν άμε­σα στην αντε­πί­θε­ση. Άλλω­στε οι οπα­δοί των αιγυ­πτια­κών ποδο­σφαι­ρι­κών ομά­δων θεω­ρού­νται πολύ βίαιοι, ιδιαί­τε­ρα οι ένθερ­μοι υπο­στη­ρι­κτές της Αλ Αχλί, οι “Ultra”, οι οποί­οι δια­δρα­μά­τι­σαν, μαζί με τους φανα­τι­κούς φιλά­θλους άλλων ποδο­σφαι­ρι­κών ομά­δων, σημα­ντι­κό ρόλο κατά την αιγυ­πτια­κή εξέ­γερ­ση στις συγκρού­σεις με την αστυνομία.

Οι ποδο­σφαι­ρι­στές μετα­φέρ­θη­καν γρή­γο­ρα στα απο­δυ­τή­ρια, αλλά οι χιλιά­δες θεα­τές άρχι­σαν να συμπλέ­κο­νται άγρια. Αυτό­πτες μάρ­τυ­ρες είχαν δηλώ­σει τότε ότι κάποια από τα θύμα­τα έπε­σαν από τις κερ­κί­δες. Πολ­λά από τα θύμα­τα ποδο­πα­τή­θη­καν και πέθα­ναν από ασφυ­ξία όταν επι­κρά­τη­σε πανι­κός, την ώρα που επι­χεί­ρη­σαν να εγκα­τα­λεί­ψουν το γήπε­δο του Πορτ Σάιντ μετά το τέλος του αγώνα.

Η ωμή βία μετα­ξύ των οπα­δών των δύο ομά­δων συνε­χι­ζό­ταν παρου­σία των αιγυ­πτια­κών ασυ­ντο­μι­κών αρχών, οι οποί­ες δεν έκα­ναν και ιδιαί­τε­ρες προ­σπά­θειες να την στα­μα­τή­σουν, κάτι που κατήγ­γει­λαν ποδο­σφαι­ρι­στές αλλά και όσοι βρέ­θη­καν εκεί­νη την ημέ­ρα στις κερ­κί­δες του στα­δί­ου της Αλ Μάσ­ρι. Σύμ­φω­να μάλι­στα με  τους «Ultra», αλλά και ορι­σμέ­νους Αιγύ­πτιους πολι­τι­κούς και πολί­τες, η οργή που επι­κρα­τού­σε στην Αίγυ­πτο μετά την τρα­γω­δία δεν αφο­ρού­σε τις ίδιες τις συγκρού­σεις μετα­ξύ οπα­δών, αλλά το ότι οι δυνά­μεις ασφα­λεί­ας δεν προ­σπά­θη­σαν αρκε­τά να τις σταματήσουν.

Η διά­λυ­ση της ποδο­σφαι­ρι­κής ομο­σπον­δί­ας της χώρας και η από­λυ­ση του κυβερ­νή­τη του Πορτ Σάιντ ήρθε σχε­δόν άμε­σα από τον τότε πρω­θυ­πουρ­γό της Αιγύ­πτου, Καμάλ αλ Γκαν­ζού­ρι, ενώ πέρυ­σι εκτός των θανα­τι­κών ποι­νών, το Ανώ­τα­το Ακυ­ρω­τι­κό Δικα­στή­ριο επι­κύ­ρω­σε την 15ετή ποι­νή κάθειρ­ξης που είχε επι­βά­λει κατώ­τε­ρο δικα­στή­ριο εις βάρος 10 ανδρών και την πεντα­ε­τή ποι­νή φυλά­κι­σης εις βάρος 15. Στις κατη­γο­ρί­ες περι­λαμ­βά­νο­νταν εκεί­νες της ανθρω­πο­κτο­νί­ας και της από­πει­ρας φόνου. Μετα­ξύ των κατα­δι­κα­σθέ­ντων σε ποι­νή πεντα­ε­τούς φυλά­κι­σης ήταν και ο πρώ­ην επι­κε­φα­λής της αστυ­νο­μί­ας του Πορτ Σάιντ.

Με αφορ­μή τα γεγο­νό­τα του Πορτ Σάιντ, το ΑΠΕ-ΜΠΕ θυμά­ται τις μεγα­λύ­τε­ρες ποδο­σφαι­ρι­κές τραγωδίες…

9 Μαρ­τί­ου 1946: Σε αγώ­να του αγγλι­κού κυπέλ­λου μετα­ξύ της Μπόλ­τον και της Στό­ουκ καταρ­ρέ­ει εξέ­δρα στο «Μπέρ­ντεν Παρκ» και 33 φίλα­θλοι χάνουν τη ζωή τους, ενώ περισ­σό­τε­ροι από 400 τραυματίζονται.

24 Μαΐ­ου 1964: Το μίσος μετα­ξύ των οπα­δών του Περού και της Αργε­ντι­νής έγι­νε μεγα­λύ­τε­ρο, σε αγώ­να μετα­ξύ των εθνι­κών τους ομά­δων στη Λίμα, όταν ο διαι­τη­τής ακύ­ρω­σε γκολ των γηπε­δού­χων. Τα τρο­με­ρά επει­σό­δια είχαν ως τρα­γι­κό απο­λο­γι­σμό 318 νεκρούς και 500 τραυματίες.

23 Ιου­νί­ου 1968: Οι οπα­δοί της Μπό­κα Τζού­νιορς και της Ρίβερ Πλέιτ μισιού­νται θανά­σι­μα, ωστό­σο, στη συγκε­κρι­μέ­νη περί­πτω­ση η αιτία για την τρα­γω­δία ήταν ένα ανθρώ­πι­νο λάθος. Μετά τη λήξη του αγώ­να οι φίλα­θλοι προ­σπά­θη­σαν να βγουν μαζι­κά από θύρα η οποία όμως ήταν κλει­στή και οι πρώ­τοι ποδο­πα­τή­θη­καν από τους άλλους που δε γνώ­ρι­ζαν τι συνέ­βαι­νε πιο μπρο­στά. Ο τρα­γι­κός απο­λο­γι­σμός του συμ­βά­ντος ήταν 44 νεκροί και περισ­σό­τε­ροι από 150 τραυματίες.

17 Σεπτεμ­βρί­ου 1968: Οπα­δοί της Καϊ­σε­ρί και της Σίβα­σπορ, συγκρού­ο­νται στο ημί­χρο­νο χρη­σι­μο­ποιώ­ντας πέτρες, ρόπα­λα, μαχαί­ρια κι ό,τι άλλο έβρι­σκαν μπρο­στά τους. Κάποιοι ποδο­πα­τή­θη­καν στην προ­σπά­θεια να φύγουν, με τον απο­λο­γι­σμό των νεκρών να φτά­νει τους 44.

2 Ιανουα­ρί­ου 1971: Το «Old Firm» της Σκο­τί­ας πάντα είναι γεμά­το μίσος και έντα­ση μετα­ξύ των οπα­δών. Το ντέρ­μπι «στιγ­μα­τί­στη­κε» από το θάνα­το 66 ανθρώ­πων και τον τραυ­μα­τι­σμό 140. Ο αγώ­νας… βάδι­ζε προς το 0–0, αλλά το γκολ που σημεί­ω­σε ένα λεπτό πριν την εκπνοή η Σέλ­τικ σκόρ­πι­σε απο­γο­ή­τευ­ση στους οπα­δούς της Ρέιν­τζερς, οι οποί­οι προ­σπά­θη­σαν να φύγουν μαζι­κά από το γήπε­δο με τις τρα­γι­κές συνέ­πειες. Η τρα­γι­κή ειρω­νεία; Η Ρέιν­τζερς ισο­φά­ρι­σε αμέ­σως μετά…

8 Φεβρουα­ρί­ου 1981: Ο Ολυ­μπια­κός σ΄ ένα κατά­με­στο «Γεώρ­γιος Καραϊ­σκά­κης», πραγ­μα­το­ποιεί μία από τις καλύ­τε­ρες εμφα­νί­σεις στην Ιστο­ρία του και συντρί­βει την ΑΕΚ με 6–0. Με το σφύ­ριγ­μα της λήξης, οι φανα­τι­κοί οπα­δοί του Ολυ­μπια­κού, που είχαν τον δικό τους χώρο στην Θύρα 7, θέλουν να βγουν έξω από το γήπε­δο για να συνε­χί­σουν το πανη­γύ­ρι, να πάνε έξω από την Θύρα 1 και τα απο­δυ­τή­ρια, για να σηκώ­σουν στα χέρια τους ήρω­ές τους. Δυστυ­χώς όμως, τα πράγ­μα­τα εξε­λί­χθη­καν δια­φο­ρε­τι­κά. Στην προ­σπά­θειά τους να περά­σουν την καγκε­λό­πορ­τα της Θύρας 7, οι πρώ­τοι που κατά­φε­ραν να φτά­σουν εκεί, στρι­μώ­χτη­καν χωρίς να βρί­σκουν διέ­ξο­δο. Αυτοί που ακο­λου­θού­σαν έπε­σαν πάνω στους πρώ­τους, με τρα­γι­κές συνέ­πειες. Δεκα­εν­νέα νεα­ροί φίλα­θλοι του Ολυ­μπια­κού, χάνουν επί τόπου την ζωή τους. Οι περισ­σό­τε­ροι βρή­καν τρα­γι­κό θάνα­το από ασφυ­ξία. Ακό­μη ένας ξεψύ­χη­σε τις επό­με­νες ημέ­ρες στο νοσο­κο­μείο, όπου είχε δια­κο­μι­σθεί με τους δεκά­δες τραυ­μα­τί­ες, ενώ μερι­κούς μήνες αργό­τε­ρα εξέ­πνευ­σε ακό­μη ένας τραυ­μα­τί­ας, που είχε πέσει σε κώμα. Συνο­λι­κός απο­λο­γι­σμός 21 νεκροί.

20 Οκτω­βρί­ου 1982: Πρό­κει­ται για μία από τις μεγα­λύ­τε­ρες τρα­γω­δί­ες στην ιστο­ρία του ποδο­σφαί­ρου. Συνο­λι­κά 340 άνθρω­ποι έχα­σαν τη ζωή τους όταν ποδο­πα­τή­θη­καν από άλλους φιλά­θλους στη Μόσχα, σε ματς ευρω­παϊ­κού κυπέλ­λου μετα­ξύ της Σπαρ­τάκ και της Χάαρ­λεμ. Λίγο πριν το τέλος του αγώ­να, και ενώ το 0–0 παρέ­με­νε, η αστυ­νο­μία άρχι­σε να βγά­ζει τους θεα­τές από το γήπε­δο, προ­σπα­θώ­ντας να εξα­σφα­λί­σει την ομα­λή έξο­δό τους. Το γκολ όμως που πέτυ­χε η ομά­δα τους εκεί­νη τη στιγ­μή, τους ανά­γκα­σε σε «άτα­κτη» είσο­δο, με συνέ­πεια οι πρώ­τοι να ποδοπατηθούν.

11 Μαΐ­ου 1985: Ενα πετα­μέ­νο απο­τσί­γα­ρο προ­κά­λε­σε φωτιά στις ξύλι­νες κερ­κί­δες του «Valley Parade», όπου η Μπρά­ντ­φορντ υπο­δε­χό­ταν τη Λίν­κολν. Συνο­λι­κά 56 άνθρω­ποι κάη­καν ζωντα­νοί, σε μία από τις μεγα­λύ­τε­ρες τρα­γω­δί­ες του βρε­τα­νι­κού ποδοσφαίρου.

29 Μαί­ου 1985: Λίγες μόλις μέρες μετά την τρα­γω­δία του «Valley Parade», το ποδό­σφαι­ρο στην Αγγλία δέχτη­κε ένα ακό­μη βαρύ χτύ­πη­μα. Το πιο… διά­ση­μο, καθώς επρό­κει­το για τελι­κό ευρω­παϊ­κού κυπέλ­λου στον οποίο έπαι­ζαν δύο από τις πιο λαο­φι­λείς και επι­τυ­χη­μέ­νες ομά­δες του πλα­νή­τη, η Λίβερ­πουλ και η Γιου­βέ­ντους. Στον τελι­κό του Χέι­ζελ των Βρυ­ξελ­λών, σκο­τώ­θη­καν 39 φίλα­θλοι όταν κατέρ­ρευ­σε ένα προ­στα­τευ­τι­κό κι ενώ οι δύο «πλευ­ρές» είχαν αρχί­σει τα επει­σό­δια με τη «συμ­με­το­χή» και της αστυνομίας.

12 Μαρ­τί­ου 1988: Στο Κατμα­ντού του Νεπάλ, έχα­σαν τη ζωή τους 93 άνθρω­ποι και τραυ­μα­τί­στη­καν περισ­σό­τε­ροι από 100, όταν προ­σπα­θώ­ντας να βγουν γρή­γο­ρα από το γήπε­δο, λόγω σφο­δρής χαλα­ζό­πτω­σης, ποδο­πα­τή­θη­καν από το πλήθος.

15 Απρι­λί­ου 1989: Μία ακό­μη διά­ση­μη αγγλι­κή ποδο­σφαι­ρι­κή τρα­γω­δία σε αγώ­να της Λίβερ­πουλ. Οι «κόκ­κι­νοι» υπο­δέ­χο­νται τη Νότιγ­χαμ Φόρεστ σε ημι­τε­λι­κό του κυπέλ­λου στο γήπε­δο Χίλ­σμπο­ρο του Σέφιλντ. Η αστυ­νο­μία άνοι­ξε μία κεντρι­κή θύρα του γηπέ­δου στους φίλους της Λίβερ­πουλ για να μπουν μέσα και η μαζι­κή «εισβο­λή» τους είχε ως συνέ­πεια να συν­θλι­βούν αρκε­τοί από όσους ήταν ήδη μέσα στα προ­στα­τευ­τι­κά κιγκλι­δώ­μα­τα. Οι 96 φίλα­θλοι που έχα­σαν τη ζωή τους έγι­ναν αφορ­μή για ν‘ αλλά­ξουν αρκε­τά στη δομή του ποδο­σφαί­ρου της χώρας μετά και την ανα­φο­ρά του Λόρ­δου Τζά­στις Τέι­λορ, για το συμβάν.

13 Ιανουα­ρί­ου 1991: Σε φιλι­κή ανα­μέ­τρη­ση στην πόλη Ορκνεϊ της Νοτί­ου Αφρι­κής, οπα­δοί των Ορλά­ντο Πάι­ρετς επι­τέ­θη­καν σε αυτούς των Κάι­ζερ Τσι­φς, οποί­οι προ­σπά­θη­σαν να δια­φύ­γουν στον περι­βάλ­λο­ντα χώρο. Δεκά­δες από αυτούς ποδο­πα­τή­θη­καν αφού “μπλο­κα­ρί­στη­καν” σε εξω­τε­ρι­κούς φρά­χτες του γηπέ­δου με τον αριθ­μό των νεκρών να φτά­νει τους 42.

16 Οκτω­βρί­ου 1996: Στη Γουα­τε­μά­λα έχα­σαν τη ζωή τους 84 άνθρω­ποι και περί­που 150 τραυ­μα­τί­στη­καν σε νέα άτα­κτη και μαζι­κή έξο­δο των φιλά­θλων από το γήπε­δο όπου η εθνι­κή της χώρας υπο­δε­χό­ταν την Κόστα Ρίκα.

11 Απρι­λί­ου 2001: Συνο­λι­κά 43 άνθρω­ποι έχα­σαν τη ζωή τους επί­σης σε βια­στι­κή έξο­δο οπα­δών από το γήπε­δο στον αγώ­να μετα­ξύ των Κάι­ζερ Τσι­φς και Ορλά­ντο Πάι­ρετς στο Γιο­χά­νε­σμπουργκ της Νοτί­ου Αφρικής.

30 Απρι­λί­ου 2001: Δεκα­τέσ­σε­ρις ακό­μη άνθρω­ποι έχα­σαν τη ζωή τους στο Κον­γκό, σε αγώ­να μετα­ξύ της Λου­πό­πο και της Μαζέ­μπε, σε επει­σό­δια των οπα­δών των δύο ομάδων.

9 Μαΐ­ου 2001: Περισ­σό­τε­ροι από 120 άνθρω­ποι έχα­σαν τη ζωή τους στην Ακρα της Γκά­να, μετά τα φοβε­ρά επει­σό­δια που ξέσπα­σαν σε αγώ­να μετα­ξύ της Χαρτς οφ Οουκ και της Κου­μά­σι Ασά­ντι Κοτό­κο για το πρω­τά­θλη­μα της χώρας. Αρκε­τοί από τους θανά­τους προ­ήλ­θαν από τον πανι­κό που προ­κλή­θη­κε στην προ­σπά­θεια κάποιων να φύγουν γρή­γο­ρα από το γήπε­δο, με συνέ­πεια να ποδο­πα­τή­σουν άλλους.

9 Φεβρουα­ρί­ου 2015: Τα επει­σό­δια ξέσπα­σαν μετά την έναρ­ξη της ανα­μέ­τρη­σης Ζάμα­λεκ-Ενπί στο βορειο­α­να­το­λι­κό Κάι­ρο. Ολα ξεκί­νη­σαν όταν η αστυ­νο­μία έκα­νε χρή­ση χημι­κών για να δια­λύ­σει το πλή­θος των οπα­δών που προ­σπα­θού­σε να εισέλ­θει στο γήπε­δο χωρίς να δια­θέ­τει εισι­τή­ριο. Όμως ανέ­φε­ρε το Υπουρ­γείο Εσω­τε­ρι­κών της Αιγύ­πτου, για τον αγώ­να αυτόν είχαν εκδο­θεί μόλις 10.000 εισι­τή­ρια, τα οποία εξα­ντλή­θη­καν γρή­γο­ρα, με απο­τέ­λε­σμα μεγά­λος αριθ­μός φιλά­θλων να μην μπο­ρεί να εισέλ­θει στο γήπε­δο. Η προ­γραμ­μα­τι­σμέ­νη συνά­ντη­ση της ποδο­σφαι­ρι­κής ομά­δας Ζάμα­λεκ με την ομά­δα Ενμπί θα ήταν η πρώ­τη από το 2012 η οποία θα διε­ξα­γό­ταν ενώ­πιον κοι­νού και όχι κεκλει­σμέ­νων των θυρών όπως συμ­βαί­νει στους περισ­σό­τε­ρους ποδο­σφαι­ρι­κούς αγώ­νες στην Αίγυ­πτο μετά τις φονι­κές συγκρού­σεις που είχαν σημειω­θεί το 2012 στο Πορτ Σάιντ. Συνο­λι­κά 40 άνθρω­ποι έχα­σαν τη ζωή τους στα επεισόδια.