Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Σαν σήμερα – Η 13η Ιανουαρίου στην ιστορία

Σαν σήμε­ρα 13 Ιανουα­ρί­ου - Μια ματιά στην ιστο­ρία του τόπου και του κόσμου. Γεγο­νό­τα και πρό­σω­πα που έμει­ναν στην ιστο­ρία και δεν πρέ­πει να ξεχά­σου­με 

1596 Γεν­νή­θη­κε ο Ολλαν­δός ζωγρά­φος, Γιαν βαν Γκόγιεν

1822 Λήγει ορι­στι­κά η επα­νά­στα­ση στη Χαλ­κι­δι­κή με την παρά­δο­ση του Αγί­ου Όρους, το οποίο δηλώ­νει υπο­τα­γή στο Σουλ­τά­νο. Οι όροι που επι­βάλ­λο­νται στους μονα­χούς είναι βαρύ­τα­τοι. Μετα­ξύ αυτών προ­βλέ­πε­ται η απο­στο­λή ομή­ρων στην Κων­στα­ντι­νού­πο­λη, η εγκα­τά­στα­ση τουρ­κι­κής φρου­ράς και η κατα­βο­λή διπλά­σιων των καθυ­στε­ρη­μέ­νων φόρων.

1822 (ν.η.) Η Α’ Εθνο­συ­νέ­λευ­ση της Επι­δαύ­ρου καθιε­ρώ­νει τη γαλα­νό­λευ­κη ως επί­ση­μο σύμ­βο­λο του επα­να­στα­τη­μέ­νου γένους των Ελλήνων.

1842 Ο Βρε­τα­νός στρα­τιω­τι­κός για­τρός, δρ. Γουί­λιαμ Μπράι­ντον, είναι ο μονα­δι­κός επι­ζών μιας αγγλοϊν­δι­κής δύνα­μης 16.000 ανδρών, που σφα­γιά­ζε­ται από αφγα­νι­κές δυνά­μεις στην Καμπούλ και κατα­φέρ­νει να δια­φύ­γει και να ανα­κοι­νώ­σει τα τρα­γι­κά νέα.

1847 Με τη συν­θή­κη της Καχιου­έ­γκα λήγει ο αμε­ρι­κα­νι­κο­με­ξι­κα­νι­κός πόλε­μος στην Καλι­φόρ­νια των ΗΠΑ.

1853 Πέθα­νε ο μεγά­λος Δάσκα­λος του Γένους, Θεό­φι­λος Καΐρης

kairis

1859 Γεν­νή­θη­κε ο ποι­η­τής, Κωστής Παλα­μάς

palamas

1866 Γεν­νιέ­ται ο Ελλη­νο­αρ­μέ­νιος φιλό­σο­φος Γκε­όρ­γκι Ιβά­νο­βιτς Γκουρτζίεφ.

1893 Ιδρύ­ε­ται στο Μπρά­ντ­φορντ της Μεγά­λης Βρε­τα­νί­ας το Ανε­ξάρ­τη­το Εργα­τι­κό Κόμμα.

1895 Συνε­δριά­ζει για πρώ­τη φορά η οργα­νω­τι­κή επι­τρο­πή των Ολυ­μπια­κών Αγώ­νων του 1896, με πρό­ε­δρο το διά­δο­χο Κων­στα­ντί­νο και αντι­πρό­ε­δρο τον Ιωάν­νη Φωκια­νό. Βασι­κό θέμα της συνε­δρί­α­σης είναι η ανεύ­ρε­ση πόρων για τη διε­ξα­γω­γή των αγώ­νων. Η μεγα­λύ­τε­ρη δωρεά θα γίνει από το Γεώρ­γιο Αβέ­ρωφ, ο οποί­ος προ­σφέ­ρει 920.000 χρυ­σές δραχ­μές για την απο­πε­ρά­τω­ση και ανα­μαρ­μά­ρω­ση του Πανα­θη­ναϊ­κού σταδίου.

1898 Ο Εμίλ Ζολά δημο­σιεύ­ει στην εφη­με­ρί­δα «Ορόρ» (L’ Aurore) μία ανοι­χτή επι­στο­λή προς τον πρό­ε­δρο της Γαλ­λί­ας, το περί­φη­μο «Κατη­γο­ρώ», για την Υπό­θε­ση Ντρέιφους

zola

1904 Υπο­γρά­φε­ται εμπο­ρι­κή συμ­φω­νία μετα­ξύ ΗΠΑ και Κίνας, σύμ­φω­να με την οποία η Κίνα θα ανοί­ξει τα λιμά­νια Μαν­τσού και Μούκ­δεν για το διε­θνές εμπόριο.

1906 Πέθα­νε ο ρώσος φυσι­κός και ηλε­κτρο­τε­χνι­κός, Αλέ­ξαν­δρος Ποπόφ

1908 Κατα­στρο­φι­κή πυρ­κα­γιά με 171 νεκρούς στο κτί­ριο της όπε­ρας Ρόουντς στο Μπο­γιερ­τά­ουν της Πεν­σιλ­βά­νια των ΗΠΑ.

1908 Πραγ­μα­το­ποιεί­ται συλ­λα­λη­τή­ριο Κρη­τών της Αθή­νας και του Πει­ραιά στους Στύ­λους του Ολυ­μπί­ου Διός. Οι συγκε­ντρω­θέ­ντες, με ψήφι­σμά τους, δια­μαρ­τύ­ρο­νται για την έκφρα­ση εισαγ­γε­λέα, ο οποί­ος χαρα­κτή­ρι­σε τους Κρη­τι­κούς «άγριους, εθι­σμέ­νους εις τα κακουρ­γή­μα­τα, όργα­να των δια­φό­ρων κομ­μά­των κι έχο­ντες συνη­θί­σει εις στυ­γε­ρά εγκλήματα».

1909 Γεν­νή­θη­κε ο Ολλαν­δός αναρ­χο­κομ­μου­νι­στής Μαρί­νους Βαν Ντε Λού­μπε, που είχε κατη­γο­ρη­θεί για τον εμπρη­σμό του Ράιχ­σταγκ (Βου­λή). Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα ο Βαν ντερ Λού­μπε ήταν ένας που­λη­μέ­νος στους φασί­στες αγύρ­της αντι­κομ­μου­νι­στής, που χρη­σι­μο­ποι­ή­θη­κε για τον εμπρη­σμό του Ράι­χτσαγκ ως προ­βο­κά­τσια για να κλι­μα­κω­θεί ο άγριος διωγ­μός κατά των κομ­μου­νι­στών – αγω­νι­στών που αντι­στά­θη­καν στη φασι­στι­κή βία.

1910 Γεν­νή­θη­κε ο ζωγρά­φος, Γιάν­νης Τσαρούχης

giannis tsarouxis

1910 Ο Λι ντε Φόρεστ πραγ­μα­το­ποιεί την πρώ­τη δημό­σια ραδιο­φω­νι­κή εκπο­μπή, σε απευ­θεί­ας μετά­δο­ση από τη Μητρο­πο­λι­τι­κή Όπε­ρα της Νέας Υόρ­κης. Στην παρά­στα­ση ο διά­ση­μος τενό­ρος Ενρί­κο Καρού­ζο ερμη­νεύ­ει άριες από τα έργα «Παλιά­τσοι» του Λεον­κα­βά­λο και «Καβα­λε­ρία Ρου­στι­κά­να» του Μασκάνι.

1915 Ισχυ­ρός σει­σμός 7 βαθ­μών της κλί­μα­κας Ρίχτερ στο Αβε­τσά­νο της Ιτα­λί­ας προ­κα­λεί το θάνα­το του­λά­χι­στον 30.000 ατό­μων. 17 χωριά κατα­στρέ­φο­νται ολοσχερώς.

1920 42 νεκροί και 105 τραυ­μα­τί­ες είναι ο απο­λο­γι­σμός συγκέ­ντρω­σης του Κομ­μου­νι­στι­κού Κόμ­μα­τος και του Ανε­ξάρ­τη­του Σοσιαλ­δη­μο­κρα­τι­κού Κόμ­μα­τος της Γερ­μα­νί­ας, μπρο­στά στη γερ­μα­νι­κή Βου­λή. Οταν οι εργά­τες επι­χει­ρούν να παρα­βιά­σουν τις εισό­δους, οι φρου­ροί ανοί­γουν πυρ. Η δια­δή­λω­ση πραγ­μα­το­ποιεί­ται ενα­ντί­ον της ψήφι­σης του νόμου για τα επι­χει­ρη­σια­κά συμβούλια.

1929 Πέθα­νε ο διά­ση­μος σερί­φης της Άγριας Δύσης, Γουάιτ Ερπ,

1930 Ο Μίκυ Μάους κάνει την παρ­θε­νι­κή του εμφά­νι­ση σε κόμικ στριπ.

1932 Πέθα­νε η βασί­λισ­σα των Ελλή­νων, Σοφία της Πρω­σί­ας, σύζυ­γος του Κων­στα­ντί­νου Α’

1939 Γεν­νή­θη­κε ο Πολω­νός ποδο­σφαι­ρι­στής και προ­πο­νη­τής, Γιά­τσεκ Γκμοχ

1939 «Μαύ­ρη Παρα­σκευή» στην Αυστρα­λία. Μεγά­λες φωτιές κατα­καί­ουν δάση σε έκτα­ση 20.000 τετρα­γω­νι­κών χιλιο­μέ­τρων και προ­κα­λούν το θάνα­το 71 ατόμων.

1939 Ημι­κρα­τι­κο­ποιεί­ται το θέα­τρο Κοτο­πού­λη, ως επι­βρά­βευ­ση της μεγά­λης προ­σφο­ράς της ηθο­ποιού στη θεα­τρι­κή τέχνη.

1941 Πέθα­νε ο Ιρλαν­δός συγ­γρα­φέ­ας Τζέιμς Τζόις («Οδυσ­σέ­ας»)

1941 Ο Έλλη­νας πρω­το­πυγ­μά­χος Αντώ­νης Χρι­στο­φο­ρί­δης νικά τον Ιτα­λο­α­με­ρι­κα­νό Μέλιο Μπε­τί­να στο Κλί­βε­λαντ του Οχάιο και ανα­κη­ρύσ­σε­ται παγκό­σμιος πρω­τα­θλη­τής στην κατη­γο­ρία των ημι­βα­ρέ­ων βαρών.

1942 Ο Χέν­ρι Φορντ πατε­ντά­ρει το πρώ­το πλα­στι­κό αυτο­κί­νη­το, το οποίο είναι κατά 30% ελα­φρύ­τε­ρο από ένα κανονικό.

1943 Για πρώ­τη φορά παγκο­σμί­ως χρη­σι­μο­ποιεί­ται στη Γερ­μα­νία το εκτι­νασ­σό­με­νο κάθι­σμα πιλό­του σε πολε­μι­κό αερο­πλά­νο (Heinkel He 280).

1946 Αρχί­ζει τις εργα­σί­ες του στο θέα­τρο «Απόλ­λων» της Αθή­νας το Α’ Συνέ­δριο της ΕΠΟΝ, στο οποίο έλα­βαν μέρος 354 αντι­πρό­σω­ποι (13–19/1/1946). Η ημε­ρή­σια διά­τα­ξη του Συνε­δρί­ου περι­λάμ­βα­νε τα παρα­κά­τω θέμα­τα: 1. «Η Παγκό­σμια Συν­διά­σκε­ψη Νέων και η προ­σχώ­ρη­ση της ΕΠΟΝ στην ΠΟΔΝ», 2. «Η δρά­ση της ΕΠΟΝ και το πρό­βλη­μα της ενό­τη­τας της νέας γενιάς», 3. «Η πνευ­μα­τι­κή και σωμα­τι­κή διά­πλα­ση της νέας γενιάς», 4. «Εγκρι­ση κατα­στα­τι­κού της ΕΠΟΝ» και 5. «Εκλο­γή νέου Κ.Σ.»

sunedrio epon

1949 Έπει­τα από πολυ­ή­με­ρη σκλη­ρή μάχη, τμή­μα­τα της 10ης Μεραρ­χί­ας του Δημο­κρα­τι­κού Στρα­τού Ελλά­δας, με Διοι­κη­τή τον Υπο­στρά­τη­γο Νίκο Θεο­χα­ρό­που­λο (Σκο­τί­δα) και Πολι­τι­κό Επί­τρο­πο τον Νίκο Μπε­λο­γιάν­νη, υπερ­νι­κούν διπλά­σιες δυνά­μεις του κυβερ­νη­τι­κού στρα­τού και κατα­λαμ­βά­νουν τη Νάουσα.

dse maxi naousas

1953 Ο Ι. Μπ. Τίτο εκλέ­γε­ται από το Ομο­σπον­δια­κό Κοι­νο­βού­λιο της Γιου­γκο­σλα­βί­ας Πρό­ε­δρος της χώρας.

1961 Ιδρύ­ε­ται το Κρα­τι­κό Θέα­τρο Βορεί­ου Ελλά­δος στη Θεσ­σα­λο­νί­κη, με πρώ­το καλ­λι­τε­χνι­κό διευ­θυ­ντή το Σωκρά­τη Καραντινό.

1963 Το Μικρό Χωριό Ευρυ­τα­νί­ας κατα­στρέ­φε­ται από κατο­λί­σθη­ση. Οι ποτα­μοί λάσπης αφή­νουν πίσω τους 13 νεκρούς.

1968 Στην περιο­χή του Ναυα­ρί­νου βυθί­ζε­ται αύταν­δρο το ελλη­νι­κό φορ­τη­γό «Εύελ­πις» με 16μελές πλήρωμα.

1974 Ο μητρο­πο­λί­της Ιωαν­νί­νων, Σερα­φείμ, εκλέ­γε­ται Αρχιε­πί­σκο­πος Αθη­νών και πάσης Ελλάδος.

1979 Περι­πο­λι­κό κατα­στρέ­φε­ται από βόμ­βα του ΕΛΑ έξω από το 16ο Αστυ­νο­μι­κό Τμή­μα Αθηνών.

1982 Αερο­σκά­φος της εται­ρί­ας Air Florida συντρί­βε­ται πάνω σε γεμά­τη κόσμο γέφυ­ρα του ποτα­μού Πότο­μακ και βυθί­ζε­ται κοντά στο Λευ­κό Οίκο, σκο­τώ­νο­ντας 78 άτομα.

1989 Ο ηλε­κτρο­νι­κός ιός «Παρα­σκευή και 13» χτυ­πά εκα­το­ντά­δες υπο­λο­γι­στές της IBM στη Μ. Βρετανία.

1990 Παραι­τεί­ται από βου­λευ­τής της Α’ Αθη­νών και απο­χω­ρεί από τη Νέα Δημο­κρα­τία ο γνω­στός μου­σι­κο­συν­θέ­της, Σταύ­ρος Ξαρχάκος.

1992 Η Ιαπω­νία ζητά συγ­γνώ­μη που εξα­νά­γκα­σε τις γυναί­κες της Κορέ­ας σε σεξουα­λι­κή δου­λεία κατά τον Β’ Παγκό­σμιο Πόλεμο.

gunaikes anakoufisis

1993 Πέθα­νε ο ζωγρά­φος και συγ­γρα­φέ­ας, Νίκος Γαβρι­ήλ Πεντζίκης.

1997 Το Υπουρ­γείο Πολι­τι­σμού ανα­κοι­νώ­νει την ανα­κά­λυ­ψη από την αρχαιο­λό­γο Εφη Λυγκού­ρη στο κέντρο της Αθή­νας, στην οδό Ρηγίλ­λης, του αρχαί­ου Λύκειου, όπου δίδα­ξε ο Αριστοτέλης.

2001 Στο Σαλ­βα­δόρ, σει­σμός 7,6 Ρίχτερ πλήτ­τει τη χώρα, αφή­νο­ντας του­λά­χι­στον 900 νεκρούς, χιλιά­δες τραυ­μα­τί­ες και μεγά­λες καταστροφές.Σαν σήμε­ρα 13 Ιανουαρίου

«Ο πικρός βίος του Μαξ Χάβε­λα­αρ, Μια ιστο­ρία εκμε­τάλ­λευ­σης στις αποι­κί­ες καφέ»

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο