Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

 Σαν σήμερα — Η 5η Ιανουαρίου στην ιστορία

  Σαν σήμε­ρα 5 Ιανουα­ρί­ου - Μια ματιά στην ιστο­ρία του τόπου και του κόσμου. Γεγο­νό­τα και πρό­σω­πα που έμει­ναν στην ιστο­ρία και δεν πρέ­πει να ξεχά­σου­με 

469 π.Χ. Γεν­νή­θη­κε ο αθη­ναί­ος φιλό­σο­φος, Σωκρά­της (Μια άλλη εκδο­χή θέλει να γεν­νή­θη­κε στις 4 Ιουνίου)

sokrates

1477 Μάχη του Ναν­σύ: Ο στρα­τός του Κάρο­λου του ισχυ­ρού, Δού­κα της Βουρ­γουν­δί­ας απο­τυγ­χά­νει να κατα­λά­βει το Ναν­σύ. Ηττά­ται από τις δυνά­μεις Ελβε­τί­ας και Λωρ­ραί­νης. Ο ίδιος ο Κάρο­λος σκο­τώ­νε­ται στη μάχη.

1500 Ο Λου­δο­βί­κος Σφόρ­τσα κατα­λαμ­βά­νει το Μιλάνο.

1589 Πέθα­νε η βασί­λισ­σα της Γαλ­λί­ας, Αικα­τε­ρί­νη των Μεδίκων

1592 Γεν­νή­θη­κε ο μαχα­ρα­γιάς, Σαχ Τζα­χάν, που έχτι­σε το μαυ­σω­λείο Ταζ Μαχάλ στη μνή­μη της νεκρής γυναί­κας του

1643 Κατα­γρά­φε­ται το πρώ­το δια­ζύ­γιο στην ιστο­ρία της Αμε­ρι­κής. Το δικα­στή­ριο της Μασα­χου­σέ­της βγά­ζει το δια­ζύ­γιο υπέρ της Αν Κλαρκ, επει­δή ο σύζυ­γός της Ντέ­νις την απα­τού­σε και είχε εγκα­τα­λεί­ψει τη συζυ­γι­κή εστία.

1655 Πέθα­νε ο Πάπας της Ρώμης, Ιννο­κέ­ντιος Ι’

1668 Ο Μεθό­διος Γ΄ εκλέ­γε­ται Οικου­με­νι­κός Πατριάρχης.

1781 Αμε­ρι­κα­νι­κή Επα­νά­στα­ση: Βρε­τα­νι­κές ναυ­τι­κές δυνά­μεις, με επι­κε­φα­λής τον Μπέ­νε­ντικτ Άρνολντ, καί­νε το Ρίτσμοντ της Βιρτζίνια.

1809 Με τη Συν­θή­κη των Δαρ­δα­νε­λί­ων λήγει ο αγγλο­τουρ­κι­κός πόλε­μος του 1807–1809. Η συν­θή­κη δια­σφά­λι­ζε ενι­σχυ­μέ­να οικο­νο­μι­κά προ­νό­μια για τη Βρε­τα­νία με αντάλ­λαγ­μα την προ­ά­σπι­ση της ακε­ραιό­τη­τας της οθω­μα­νι­κής αυτο­κρα­το­ρί­ας. Προ­έ­βλε­πε τέλος την απα­γό­ρευ­ση διά­πλου από τα Στε­νά οποιου­δή­πο­τε πολε­μι­κού πλοίου.

1822 Ο Ηλί­ας Μαυ­ρο­μι­χά­λης, γιος του Πετρό­μπεη, επι­κε­φα­λής περί­που 600 Μανια­τών, απο­βι­βά­ζε­ται στο Αλι­βέ­ρι και ανα­λαμ­βά­νει την ηγε­σία της Επα­νά­στα­σης στην Εύβοια για την απε­λευ­θέ­ρω­ση της Καρύστου.

1825 Ο συγ­γρα­φέ­ας Αλέ­ξαν­δρος Δου­μάς συμ­με­τέ­χει για πρώ­τη φορά σε μονο­μα­χία, κατά τη διάρ­κεια της οποί­ας δεν τραυ­μα­τί­ζε­ται σχε­δόν καθό­λου. Το μόνο που χάνει είναι το… παντε­λό­νι του, το οποίο θα πέσει κατά τη διάρ­κεια της μονομαχίας.

1837 Με ψήφι­σμά του, ο Δήμος Αθη­ναί­ων ζητά από τον βασι­λιά Όθω­να την παρο­χή Συντάγματος.

1855 Γεν­νή­θη­κε ο Αμε­ρι­κα­νός εφευ­ρέ­της του ξυρα­φιού με λεπί­δα ασφα­λεί­ας και ιδρυ­τής της βιο­μη­χα­νί­ας ξυρι­στι­κών ειδών «Gillette», Κινγκ Καμπ Ζιλέτ

1867 Γεν­νή­θη­κε ο πολι­τι­κός, που διε­τέ­λε­σε και πρω­θυ­πουρ­γός, Δημή­τριος Γού­να­ρης, ένας από τους 6 που εκτε­λέ­στη­καν ως πρω­ταί­τιοι της μικρα­σια­τι­κής καταστροφής

1875 Ανοί­γει τις πύλες της η Όπε­ρα των Παρισίων.

1876 Γεν­νιέ­ται ο Κόν­ραντ Αντε­νά­ου­ερ. Γερ­μα­νός πολι­τι­κός, καγκε­λά­ριος της Ομο­σπον­δια­κής Δημο­κρα­τί­ας της Γερμανίας.

andenauer

1889 Η λέξη χάμπουρ­γκερ εμφα­νί­ζε­ται για πρώ­τη φορά στην εφη­με­ρί­δα της Ουά­σινγ­κτον Walla Walla Union.

1895 Ο Γάλ­λος αξιω­μα­τι­κός Άλφρεντ Ντρέι­φους καθαι­ρεί­ται ατι­μω­τι­κά από το αξί­ω­μά του, στον περί­βο­λο της Στρα­τιω­τι­κής Σχο­λής με θραύ­ση του ξίφους του και κατα­δι­κά­ζε­ται σε ισό­βια κάθειρ­ξη στο Νησί του Δια­βό­λου, σε μία από τις μεγα­λύ­τε­ρες δικα­στι­κές πλάνες

1900 Ηλε­κτρο­φω­τί­ζε­ται ο Πει­ραιάς, καθώς μπαί­νει σε λει­τουρ­γία το εργο­στά­σιο παρα­γω­γής ηλε­κτρι­κού ρεύ­μα­τος κοντά στο σιδη­ρο­δρο­μι­κό σταθ­μό Πελοποννήσου.

1910 Πέθα­νε ο Γάλ­λος μαθη­μα­τι­κός και οικο­νο­μο­λό­γος, Λεόν Βαλράς

1913 Α΄ Βαλ­κα­νι­κός Πόλε­μος: Η Ναυ­μα­χία της Λήμνου: Τρία ελλη­νι­κά θωρη­κτά και οκτώ αντι­τορ­πι­λι­κά, με επι­κε­φα­λής το θρυ­λι­κό θωρη­κτό Αβέ­ρωφ, κατα­ναυ­μα­χούν τον τουρ­κι­κό στό­λο και τον ανα­γκά­ζουν να κρυ­φτεί ορι­στι­κά στα Στε­νά. Οι Τούρ­κοι μετρούν μεγά­λες υλι­κές και ανθρώ­πι­νες απώ­λειες, ενώ από την πλευ­ρά της Ελλά­δας υπάρ­χει μόνο ένας τραυματίας.

1914 Η αυτο­κι­νη­το­βιο­μη­χα­νία Ford ανα­κοι­νώ­νει εβδο­μά­δα πέντε εργά­σι­μων ημε­ρών, εφαρ­μο­γή οκτα­ώ­ρου κι ελά­χι­στο ημε­ρο­μί­σθιο πέντε δολα­ρί­ων για τους εργα­ζο­μέ­νους της

ford

1919 Στη Γερ­μα­νία, ιδρύ­ε­ται το κόμ­μα των Ναζί, με την αρχι­κή ονο­μα­σία Κόμ­μα Γερ­μα­νών Εργα­τών, από έναν κλει­δα­ρά, τον Αντον Ντρέξ­λερ, έναν πολι­τι­κό μηχα­νι­κό, το Γκότ­φριντ Φέντερ και ένα θεα­τρι­κό συγ­γρα­φέα, το Ντί­τριχ Εκαρτ. Αργό­τε­ρα θα πάρει το όνο­μα Εθνι­κο­σο­σια­λι­στι­κό Κόμ­μα των Γερ­μα­νών Εργα­τών (NSDAP). Το 54ο μέλος του κόμ­μα­τος που θα γρα­φτεί είναι ο άση­μος, τότε, Αδόλ­φος Χίτλερ που το 1923 θα ανα­λά­βει την αρχη­γία του.

1919 Ξεσπά στο Βερο­λί­νο η εξέ­γερ­ση των «Σπαρ­τα­κι­στών», με σκο­πό την εγκα­θί­δρυ­ση κομ­μου­νι­στι­κής δια­κυ­βέρ­νη­σης στο πρό­τυ­πο της Σοβιε­τι­κής Ένω­σης. Θα λήξει βου­τηγ­μέ­νη στο αίμα, μια εβδο­μά­δα αργό­τε­ρα, ενώ οι αρχη­γοί της Ρόζα Λού­ξε­μπουργκ και Καρλ Λίμπ­κνεχτ θα δολοφονηθούν.

sparttkistes

1926 Ο Θ. Πάγκα­λος αυτο­α­να­κη­ρύσ­σε­ται δικτά­το­ρας της Ελλά­δας μετά το πρα­ξι­κό­πη­μα τον προη­γού­με­νο Ιού­νη. Ανα­τρά­πη­κε τον Αύγου­στο του 1926.

1929 Μεγά­λη πυρ­κα­γιά στο κέντρο του Πει­ραιά κατα­στρέ­φει εκα­το­ντά­δες επι­χει­ρή­σεις, προ­κα­λώ­ντας ζημιές 20 εκα­τομ­μυ­ρί­ων δραχμών.

1930 Η σοβιε­τι­κή κυβέρ­νη­ση δημιουρ­γεί γεωρ­γι­κούς παρα­γω­γι­κούς συνε­ται­ρι­σμούς, τα περι­βό­η­τα «κολ­χόζ».

1931 Γεν­νή­θη­κε ο Αμε­ρι­κα­νός ηθο­ποιός, Ρόμπερτ Ντιβάλ

1932 Γεν­νή­θη­κε ο Ιτα­λός συγ­γρα­φέ­ας και πανε­πι­στη­μια­κός, Ουμπέρ­το Έκο

uberto eco

1933 Αρχί­ζει η κατα­σκευή της περί­φη­μης γέφυ­ρας Γκόλ­ντεν Γκέιτ, στο Σαν Φραν­σί­σκο των ΗΠΑ.

1938 Γεν­νή­θη­κε ο βασι­λιάς της Ισπα­νί­ας, Χουάν Κάρλος

1939 Η Αμέ­λια Έρχαρτ, η πρώ­τη γυναί­κα αερο­πό­ρος, κηρύσ­σε­ται νεκρή. Ηταν αγνο­ού­με­νη από τις 2 Ιου­λί­ου 1937.

1940 Λαμ­βά­νει χώρα η πρώ­τη επί­δει­ξη του ραδιο­φώ­νου στα FM των ΗΠΑ.5 πει­ρα­μα­τι­κοί ραδιο­σταθ­μοί κατα­φέρ­νουν να εκπέμ­ψουν σε ραδιο­φω­νι­κό δίκτυο στα FM, κατά μήκος 5 πολι­τειών. Η ενέρ­γεια αυτή θεω­ρεί­ται η πρε­μιέ­ρα της ευρεί­ας χρή­σης των FM στη ραδιοφωνία.

1941 Τα ελλη­νι­κά αντι­τορ­πι­λι­κά «Βασί­λισ­σα Όλγα», «Βασι­λεύς Γεώρ­γιος», «Σπέ­τσες», «Ψαρά» και «Κου­ντου­ριώ­της» περ­νούν από το στε­νό του Οτρά­ντο, που ελέγ­χε­ται από τον ιτα­λι­κό στό­λο, και βομ­βαρ­δί­ζουν τις ιτα­λι­κές θέσεις του κόλ­που του Αυλώνα.

1942 Οι πολω­νι­κές κομ­μου­νι­στι­κές οργα­νώ­σεις ενώ­νο­νται και συγκρο­τούν το Εργα­τι­κό Κόμ­μα Πολωνίας.

1943 Η εντε­κά­χρο­νη Ελί­ζα­μπεθ Τέι­λορ υπο­γρά­φει το πρώ­το της συμ­βό­λαιο με την εται­ρία παρα­γω­γής MGM και γυρ­νά την πρώ­τη της ται­νία “Lassie Come Home”.

1944 Η London Daily Mail γίνε­ται η πρώ­τη υπε­ρω­κε­ά­νια εφημερίδα.

1945 Δεκεμ­βρια­νά: Έπει­τα από 33 μέρες σκλη­ρών μαχών απέ­να­ντι σε συντρι­πτι­κά υπέρ­τε­ρες δυνά­μεις του εχθρού, ο ΕΛΑΣ Αθή­νας — Πει­ραιά συμ­πτύσ­σε­ται για να κατα­λά­βει θέσεις στις προ­σβά­σεις γύρω από την πρω­τεύ­ου­σα. Χιλιά­δες λαού της Αθή­νας και του Πει­ραιά ακο­λου­θούν τον ΕΛΑΣ. Έτσι, έλη­ξαν οι μάχες του Δεκέμ­βρη του 1944 κατά τους οποί­ους το ΕΑΜ — ΕΛΑΣ διε­ξή­γε ηρω­ι­κή πάλη κατά των συν­δυα­σμέ­νων δυνά­με­ων του βρε­τα­νι­κού ιμπε­ρια­λι­σμού και της ντό­πιας αστι­κής τάξης, που δε δίστα­σε να χρη­σι­μο­ποι­ή­σει ακό­μα και τα Τάγ­μα­τα Ασφαλείας.

dekemvris

1948 Η Γουόρ­ντερ Μπρος γυρί­ζει για πρώ­τη φορά έγχρω­μα επί­και­ρα. Είναι ο τελι­κός του «Ρόουζ Μπόουλ».

1949 Ο πρό­ε­δρος των ΗΠΑ, Χάρι Τρού­μαν, ανα­κοι­νώ­νει το Fair Deal (Δίκαιη Πρά­ξη), το οποίο ανα­φέ­ρε­ται στην κοι­νω­νι­κή ασφά­λι­ση, στην αύξη­ση του βασι­κού μισθού και στη δημιουρ­γία υπο­δο­μών, όπως ηλε­κτρι­σμός, αντι­πλημ­μυ­ρι­κά έργα κ.λ.π.

1959 Ο Πανα­γιώ­της Κανελ­λό­που­λος, αφού εγκα­τα­λεί­πει το Λαϊ­κό Κόμ­μα, εισέρ­χε­ται στην κυβέρ­νη­ση Κων­στα­ντί­νου Καρα­μαν­λή ως αντιπρόεδρος.

1964 Ο Οικου­με­νι­κός Πατριάρ­χης Αθη­να­γό­ρας συνα­ντά τον Πάπα Παύ­λο ΣΤ’ στο Όρος των Ελαιών. Είναι η πρώ­τη συνά­ντη­ση των προ­κα­θη­μέ­νων των δύο Εκκλη­σιών από την επο­χή της Συνό­δου Φερά­ρας — Φλω­ρε­ντί­ας το 1438.

1968 Ο Αλε­ξά­ντερ Ντούμ­π­τσεκ δια­δέ­χε­ται τον Αντο­νίν Νοβότ­νιν στην προ­ε­δρία του Κομου­νι­στι­κού Κόμ­μα­τος Τσεχοσλοβακίας.

1970 Πέθα­νε ο νομπε­λί­στας Γερ­μα­νός μαθη­μα­τι­κός και φυσι­κός, Μαξ Μπορν

1971 Η μαύ­ρη κομ­μου­νί­στρια Άντζε­λα Ντέι­βις, στέ­λε­χος του ΚΚ ΗΠΑ, παρα­πέ­μπε­ται ενώ­πιον δικα­στη­ρί­ου της Καλι­φόρ­νια, κατη­γο­ρού­με­νη για συμ­με­το­χή σε φόνο, απα­γω­γή και συνω­μο­σία. Η ίδια, από την πρώ­τη στιγ­μή, κάνει λόγο για πολι­τι­κή σκευω­ρία. Η Ντέι­βις ήταν ήδη φυλα­κι­σμέ­νη αρκε­τούς μήνες, ενώ όταν συνε­λή­φθη ο ίδιος ο Πρό­ε­δρος των ΗΠΑ Ρ. Νίξον είχε συγ­χα­ρεί το FBI για την επι­τυ­χία του απέ­να­ντι σε αυτή την «επι­κίν­δυ­νη τρο­μο­κρά­τισ­σα Άντζε­λα Ντέι­βις». Τελι­κά το κατη­γο­ρη­τή­ριο θα καταρ­ρεύ­σει και η Ντέι­βις θα αφε­θεί ελεύθερη.

1972 Ο Βασί­λειος Λυμπέ­ρης πυρ­πο­λεί την οικία της εν δια­στά­σει συζύ­γου του, προ­κα­λώ­ντας το θάνα­το αυτής, της μητέ­ρας της και των δύο παι­διών του, ηλι­κί­ας δυό­μι­ση κι ενός έτους. Θα κατα­δι­κα­σθεί σε θάνα­το και θα εκτε­λε­σθεί. Ήταν η τελευ­ταία εκτέ­λε­ση θανα­τι­κής ποινής.

1974 Περί­που 500 κάτοι­κοι του Καμα­τε­ρού προ­βάλ­λουν σθε­να­ρή αντί­στα­ση στα συνερ­γεία του υπουρ­γεί­ου Δημο­σί­ων Έργων της Χού­ντας που επι­χεί­ρη­σαν να κατε­δα­φί­σουν τα εκτός σχε­δί­ου πόλε­ως σπί­τια τους.

1979 Πεθαί­νει ο κορυ­φαί­ος μου­σι­κός της τζαζ Τσαρλς Μίνγκους.

1980 Η εται­ρία Hewlett-Packard ανα­κοι­νώ­νει την κυκλο­φο­ρία του πρώ­του PC.

1981 Ο πρό­ε­δρος του ΠΑΣΟΚ, Ανδρέ­ας Παπαν­δρέ­ου, η ηγε­σία των ΚΚΕ και ΚΚΕ (εσ.) και ο Γεώρ­γιος Μαύ­ρος δεν συμ­με­τέ­χουν στην επί­ση­μη τελε­τή της έντα­ξης της χώρας μας στην ΕΟΚ.

1998 Βάν­δα­λοι απο­κε­φα­λί­ζουν τη «Μικρή Νεράι­δα», το σύμ­βο­λο της Κοπεγχάγης.

2002 Με υπό­μνη­μά του, ο έκπτω­τος μονάρ­χης Κων­στα­ντί­νος Γλύξ­μπουργκ αξιώ­νει από το ελλη­νι­κό δημό­σιο πάνω από 190 δισ. δραχ­μές, ζητώ­ντας επι­πλέ­ον απο­ζη­μιώ­σεις για “οδύ­νη και ταπεί­νω­ση”, εκτός των απαι­τή­σε­ών του για κινη­τή και ακί­νη­τη περιου­σία. Συγνώ­μη και όχι απο­ζη­μί­ω­ση θα πρέ­πει να ζητή­σει ο έκπτω­τος μονάρ­χης, απα­ντά η κυβέρνηση.

2005 Οι επι­στή­μο­νες ανα­κα­λύ­πτουν τον μεγα­λύ­τε­ρο πλα­νή­τη — νάνο του ηλια­κού μας συστή­μα­τος, την Έρις.

2009 O Λίον Πανέ­τα, πρώ­ην προ­σω­πάρ­χης στο Λευ­κό Οίκο επί προ­ε­δρί­ας Μπιλ Κλί­ντον, διο­ρί­ζε­ται νέος αρχη­γός της CIA από τον Μπα­ράκ Ομπάμα.

2009 Η τρο­μο­κρα­τι­κή οργά­νω­ση Επα­να­στα­τι­κός Αγώ­νας εξα­πο­λύ­ει επί­θε­ση με καλάσ­νι­κοφ ενα­ντί­ον αστυ­νο­μι­κών της διμοι­ρί­ας Α‑542 στο υπουρ­γείο Πολι­τι­σμού. Από την επί­θε­ση τραυ­μα­τί­ζε­ται ο Δια­μα­ντής Ματζούνης.

2014 Πέθα­νε ο Εου­σέ­μπιο (ντα Σίλ­βα Φερέι­ρα), ποδο­σφαι­ρι­στής από τη Μοζαμ­βί­κη, που με τη φανέ­λα της Μπεν­φί­κα και της Εθνι­κής Πορ­το­γα­λί­ας έγρα­ψε χρυ­σές σελί­δες στην ιστο­ρία του αθλή­μα­τος. (Γεν. 25/1/1942)

eousempio

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο