Σαν σήμερα 30 Αυγούστου

Μια ματιά στην ιστορία του τόπου και του κόσμου
Γεγονότα και πρόσωπα που έμειναν στην ιστορία και δεν πρέπει να ξεχάσουμε

30 π.Χ. Πέθα­νε ο Πτο­λε­μαί­ος ΙΕ’ Φιλο­πά­τωρ Φιλο­μή­τωρ Καί­σαρ, Και­σα­ρί­ων, ο τελευ­ταί­ος της δυνα­στεί­ας των Πτο­λε­μαί­ων στην Αίγυ­πτο. (Γεν. 23/6/47 π.Χ.)

1748: Γεν­νιέ­ται στο Παρί­σι ο ζωγρά­φος Jacques-Louis David (πέθα­νε στις Βρυ­ξέλ­λες το 1825). Σπού­δα­σε για ένα διά­στη­μα στην Ιτα­λία, και έγι­νε ενερ­γός υπο­στη­ρι­κτής της Γαλ­λι­κής Επα­νά­στα­σης (κλαμπ των Για­κο­βί­νων) και από­λυ­τος κυρί­αρ­χος (καλ­λι­τε­χνι­κά) στη Γαλ­λι­κή Δημοκρατία.
Ένα από τα πιο διά­ση­μα έργα του αυτής της περιό­δου είναι ο Θάνα­τος του Μαρά (La Mort de Marat ή Marat Assassiné ‑1793)
Φυλα­κι­σμέ­νος μετά την πτώ­ση του Ροβε­σπιέ­ρου από την εξου­σία, ευθυ­γραμ­μί­στη­κε με το Ναπο­λέ­ο­ντα 1799 ως το 1815 γίνε­ται ο επί­ση­μος ζωγρά­φος του και ανέ­πτυ­ξε το στυλ της αυτο­κρα­το­ρί­ας του, με τη χρή­ση ζεστών βενε­τσιά­νι­κων χρωμάτων.
Μετά την πτώ­ση του και την ανα­βί­ω­ση των Βουρ­βό­νων, (αυτο)εξορίστηκε στις Βρυ­ξέλ­λες, στη συνέ­χεια στο Ηνω­μέ­νο Βασί­λειο της Ολλαν­δί­ας, όπου και παρέ­μει­νε μέχρι το θάνα­τό του.
Είχε πολ­λούς μαθη­τές, καθι­στώ­ντας τον από τις ισχυ­ρό­τε­ρες επιρ­ρο­ές στη γαλ­λι­κή τέχνη των αρχών του 19ου αιώ­να, ιδιαί­τε­ρα στην ακα­δη­μαϊ­κή ζωγρα­φι­κή του Salon (σσ. καλ­λι­τε­χνι­κό γεγο­νός, εν είδει έκθε­σης στο Παρί­σι από τα τέλη του 17ου αιώ­να έως το 1880 με έργα καλ­λι­τε­χνών εγκρι­μέ­να αρχι­κά από τη Βασι­λι­κή Ακα­δη­μία Ζωγρα­φι­κής και γλυ­πτι­κής που δημιουρ­γή­θη­κε από τον Mazarin, στη συνέ­χεια από την Ακα­δη­μία Καλών Τεχνών. Η ιστο­ρία του είναι στι­κτή με μικρά και μεγά­λα σκάν­δα­λα, γεγο­νό­τα, συνα­ντή­σεις, ρήξεις, συμ­μορ­φώ­σεις, που σημα­το­δο­τούν το πνεύ­μα της επο­χής ως τη Γαλ­λι­κή επα­νά­στα­ση: κρι­τι­κής της τέχνης, αλλά και επι­βε­βαί­ω­σης ακό­μη και μιας μορ­φής απόρ­ρι­ψης, που επι­τρέ­πουν την ανα­δρο­μι­κή ανά­λυ­ση της εξέ­λι­ξης των μορ­φών και του γού­στου, απο­τε­λώ­ντας ένα σημα­ντι­κό μέρος της ιστο­ρί­ας της σύγ­χρο­νης τέχνης).
Έκα­νε αργό­τε­ρα πολ­λά έργα, με ανα­φο­ρά την αρχαία Ελλά­δα «Άρτε­μη & Απόλ­λω­νας χτυ­πούν με τα βέλη τους τα παι­διά της Νιό­βης» (1772), Αντί­ο­χος και Στρα­το­νί­κη (1774), Πάτρο­κλος ‑μελέ­τη (1780), Το σώμα του Έκτο­ρα (1778) Ο θυμός του Αχιλ­λέα (1819), Ο απο­χαι­ρε­τι­σμός του Τηλέ­μα­χου και του Ευχά­ρη (1818), καθώς και πορτρέτα

1791 Το βρε­τα­νι­κό πλοίο HMS Pandora βυθί­ζε­ται αφού προ­σά­ρα­ξε σε ύφα­λο του εξώ­τε­ρου Μεγά­λου Κοραλ­λιο­γε­νή Υφά­λου την προη­γού­με­νη ημέρα.

1797 Γεν­νή­θη­κε η δημιουρ­γός του Φράν­κεν­σταϊν, Μαί­ρη Γόλ­στο­ουν­κραφτ Σέλεϊ. Η Βρε­τα­νί­δα συγ­γρα­φέ­ας, κόρη του φιλό­σο­φου Γουί­λιαμ Γκό­ντουιν και της συγ­γρα­φέ­ως Μέρι Γόλ­στο­ουν­κραφτ Γκό­ντουιν συνέ­γρα­ψε τον “Φράν­κεν­σταϊν” στα 20 της χρόνια

1832 Υπο­γρά­φε­ται το Πρω­τό­κολ­λο του Λον­δί­νου, με το οποίο ορί­ζο­νται τα ελλη­νο­τουρ­κι­κά σύνο­ρα στη γραμ­μή Αμβρα­κι­κού — Παγα­ση­τι­κού κόλ­που και απορ­ρί­πτο­νται τα αιτή­μα­τα των Κρη­τι­κών και των κατοί­κων της Σάμου για ένω­ση με την Ελλάδα.

1835 Ιδρύ­ε­ται η Μελβούρνη.

1860 Γεν­νιέ­ται ο Ρώσος ζωγρά­φος Ισα­άκ Ίλιτς Λεβι­τάν, ένας από τους πιο σημα­ντι­κούς τοπιο­γρά­φους της ευρω­παϊ­κής ζωγρα­φι­κής του 19ου αιώνα.

1871 Γεν­νή­θη­κε ο Νεο­ζη­λαν­δι­κής κατα­γω­γής Βρε­τα­νός φυσι­κός και χημι­κός Έρνεστ Ράδερ­φορντ, που το 1908 βρα­βεύ­τη­κε με το Νόμπελ Χημείας.

1909 Το επι­βα­τη­γό πλοίο “Μαυ­ρι­τα­νία” φτά­νει στο Λον­δί­νο από τη Νέα Υόρ­κη, μέσα σε πέντε μέρες, εννιά ώρες και 22 λεπτά.

1918 Ο Σοβιε­τι­κός ηγέ­της Βλα­ντι­μίρ Λένιν πυρο­βο­λεί­ται και τραυ­μα­τί­ζε­ται κατά τη διάρ­κεια ομι­λί­ας του σε εργο­στά­σιο της Μόσχας, σε μία δολο­φο­νι­κή από­πει­ρα, στην οποία πρω­το­στά­τη­σαν οι αδελ­φές Φάνια και Ντό­ρα Καπλάν, αμφό­τε­ρες μέλη του Σοσια­λι­στι­κού Επα­να­στα­τι­κού Κόμματος.

1919 Γεν­νή­θη­κε ο Γερ­μα­νός σκη­νο­θέ­της Βόλφ­γκανγκ Βάγκνερ (πέθα­νε 21-Μαρτ-2010)

1922 Διε­ξά­γε­ται η τελευ­ταία μάχη της Μικρα­σια­τι­κής Εκστρα­τεί­ας στο Ντου­μπλου­πι­νάρ, κοντά στο Αφιόν Καρα­χι­σάρ, με ήττα των ελλη­νι­κών δυνά­με­ων. Η 30η Αυγού­στου εορ­τά­ζε­ται στην Τουρ­κία ως «Ημέ­ρα της Νίκης».

1928 Ο Ινδός πολι­τι­κός Τζα­γουαρ­χα­λάλ Νεχρού δημιουρ­γεί το κόμ­μα Ανε­ξαρ­τη­σία της Ινδί­ας, ενα­ντί­ον της βρε­τα­νι­κής κυριαρ­χί­ας στη χώρα.

1929 Η κυβέρ­νη­ση Βενι­ζέ­λου ανα­θέ­τει στο χημι­κό μηχα­νι­κό Αλκι­βιά­δη Κοκ­κι­νά­κη, έλλη­να πρό­σφυ­γα από τη Ρωσία και πρώ­ην Διοι­κη­τή της Πυρο­σβε­στι­κής Υπη­ρε­σί­ας της Αγί­ας Πετρού­πο­λης, τη μελέ­τη και οργά­νω­ση Πυρο­σβε­στι­κής Υπη­ρε­σί­ας στην Ελλάδα.

1929 Το ατμό­πλοιο “Σαν Χουάν” βυθί­ζε­ται μέσα σε τρία λεπτά, μετά από σύγκρου­ση με τάν­κερ της Στά­νταρτ Όιλ, στις ακτές του Σαν Φραν­σί­σκο, με απο­τέ­λε­σμα να χάσουν τη ζωή τους 70 άτομα.

1929 Η αστυ­νο­μία διε­νερ­γεί επι­δρο­μή στα γρα­φεία και τυπο­γρα­φεία του Ριζο­σπά­στη και της Νεο­λαί­ας (εφη­με­ρί­δας της ΟΚΝΕ), κάνει κατα­σχέ­σεις και προ­χω­ρά σε συλ­λή­ψεις. Ταυ­τό­χρο­να απα­γο­ρεύ­ει το φύλ­λο του Ριζο­σπά­στη της 1 Σεπτέμ­βρη (902.gr).

1931 Ανα­κα­λύ­πτε­ται στην Αθή­να το άγαλ­μα του Ρωμαί­ου Αυτο­κρά­το­ρα Αδριανού.

1932 Ο Χέρ­μαν Γκέ­ρινγκ, στε­νός συνερ­γά­της του Χίτλερ, εκλέ­γε­ται πρό­ε­δρος της γερ­μα­νι­κής Βουλής

1933 Ιδρύ­ε­ται η γαλ­λι­κή αερο­πο­ρι­κή εται­ρία “Air France”.

1936 Αρχί­ζει κύμα μαζι­κών συλ­λή­ψε­ων από το δικτα­το­ρι­κό καθε­στώς της 4ης Αυγού­στου. Ως την 1η Οκτώ­βρη στάλ­θη­καν στα νησιά της εξο­ρί­ας 700 περί­που αγω­νι­στές, κυρί­ως κομ­μου­νι­στές. Στις 19 Σεπτέμ­βρη συνε­λή­φθη και ο Γενι­κός Γραμ­μα­τέ­ας της ΚΕ του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης.

1937 Γεν­νή­θη­κε ο Μπρους Μακλά­ρεν, Νεο­ζη­λαν­δός οδη­γός αγώ­νων και επι­χει­ρη­μα­τί­ας (ιδρυ­τής της Μακλάρεν)

1941 Κατά τη διάρ­κεια του Δεύ­τε­ρου Παγκο­σμί­ου Πολέ­μου, αρχί­ζει η πολιορ­κία του Λένιν­γκραντ, όταν οι Ναζί εισβάλ­λουν στη Ρωσία.

1943 Γεν­νή­θη­κε ο Λάκης Χαλ­κιάς, τρα­γου­δο­ποιός, μου­σι­κός τρα­γου­δι­στής και ερευ­νη­τής Ελλη­νι­κής μου­σι­κής. 4η γενιά της γνω­στής οικο­γέ­νειας των Χαλκιάδων.
Γιος του κορυ­φαί­ου κλα­ρι­νε­τί­στα Τάσου, ασχο­λή­θη­κε με τη μου­σι­κή και το τρα­γού­δι από τα 7 του χρό­νια (στα 16 του αρχί­ζει να εργά­ζε­ται σαν επαγγελματίας.

1944 Με την είσο­δο του σοβιε­τι­κού στρα­τού στο Βου­κου­ρέ­στι ολο­κλη­ρώ­νε­ται η απε­λευ­θέ­ρω­ση της Ρου­μα­νί­ας από το ναζι­στι­κό ζυγό και το φασι­στι­κό καθε­στώς Αντο­νέ­σκου. Η νέα νίκη του Κόκ­κι­νου Στρα­τού σήμα­νε την κατάρ­ρευ­ση της γερ­μα­νι­κής στρα­τιω­τι­κής μηχα­νής στα Βαλκάνια.

1945 Οι βρε­τα­νι­κές δυνά­μεις “απε­λευ­θε­ρώ­νουν” το Χονγκ Κονγκ από τους Ιάπω­νες. Η πρώ­ην αποι­κία του βρε­τα­νι­κού στέμ­μα­τος ξανα­γυ­ρί­ζει στους Άγγλους.
Τη 10ετία του 1950 έγι­νε η πρώ­τη από τις τέσ­σε­ρις «ασια­τι­κές τίγρεις» (τομέ­ας υφα­σμά­των, κατα­σκευα­στι­κές βιο­μη­χα­νί­ες και εξα­γω­γή κινε­ζι­κών προ­ϊ­ό­ντων), λόγω χαμη­λού εργα­τι­κού κόστους.
Την 1η Ιου­λί­ου 1997, πέρα­σε από το Ηνω­μέ­νο Βασί­λειο στη Λαϊ­κή Δημο­κρα­τία της Κίνας, βάζο­ντας τέλος στα 156 χρό­νων βρε­τα­νι­κής κυριαρχίας

1948  Μετά την κατά­λη­ψη του Γράμ­μου ο κυβερ­νη­τι­κός στρα­τός (δύνα­μη 25.000, υπο­στη­ρι­ζό­με­νη από αερο­πο­ρία και άρμα­τα μάχης) εξα­πο­λύ­ει συν­δυα­σμέ­νη επί­θε­ση κατά του ΔΣΕ στο μέτω­πο Βίτσι — Μάλι Μάδι (δύνα­μη 9.000).
Στις 9 — 10 Σεπτέμ­βρη ο ΔΣΕ περ­νά ορμη­τι­κά στην αντε­πί­θε­ση και στις σφρα­γί­ζει τη νίκη του, κατα­τρο­πώ­νο­ντας τον κυβερ­νη­τι­κό στρα­τό και απω­θώ­ντας τον απ’ το Μάλι Μάδι.

1949 Μετά την πτώ­ση του υψώ­μα­τος Κάμε­νικ οι τελευ­ταί­οι ενα­πο­μεί­να­ντες θύλα­κες του ηρω­ϊ­κού Δημο­κρα­τι­κού Στρα­τού Ελλά­δας (ΔΣΕ) υπο­χω­ρούν συντε­ταγ­μέ­να προς το αλβα­νι­κό έδαφος.

1960 Ο υπουρ­γός Προ­ε­δρί­ας της Κυβερ­νή­σε­ως Κων­στα­ντί­νος Τσά­τσος απα­γο­ρεύ­ει την παρά­στα­ση «Όρνι­θες» του Αρι­στο­φά­νη, που θα ανέ­βα­ζε ο Κάρο­λος Κουν στο θέα­τρο Ηρώ­δου Αττικού

1962 Η Ιαπω­νία πραγ­μα­το­ποιεί δοκι­μή του NAMC YS-11, του πρώ­του της μετά τον Β΄ Παγκό­σμιο Πόλε­μο αερο­σκά­φους (και του μονα­δι­κού επι­τυ­χη­μέ­νου εμπο­ρι­κού πριν ή μετά τον πόλεμο).

1963 Λει­τουρ­γεί για πρώ­τη φορά η “κόκ­κι­νη γραμ­μή”, η άμε­ση τηλε­φω­νι­κή γραμ­μή ανά­με­σα στους επι­κε­φα­λής των ΗΠΑ και της Σοβιε­τι­κής Ένωσης.

1967 Ο Θέρ­γκουντ Μάρ­σαλ γίνε­ται ο πρώ­τος Αφρο­α­με­ρι­κα­νός Δικα­στής του Ανώ­τα­του Δικα­στη­ρί­ου των ΗΠΑ.

1972 Γεν­νή­θη­κε η Αμε­ρι­κα­νί­δα ηθο­ποιός Κάμερν Ντίαζ.

1973 Η Κένυα απα­γο­ρεύ­ει το κυνή­γι των ελε­φά­ντων και το εμπό­ριο του ελεφαντόδοντου.

1974 Τρέ­νο που εκτε­λεί το δρο­μο­λό­γιο Βελι­γρά­δι-Ντόρ­τμουντ εκτρο­χιά­ζε­ται στον κεντρι­κό σιδη­ρο­δρο­μι­κό σταθ­μό του Ζάγκρεμπ, σκο­τώ­νο­ντας πάνω από 150 επιβάτες.

1982 Ο ηγέ­της της PLO Γιά­σερ Αρα­φάτ εγκα­τα­λεί­πει το αρχη­γείο του στη Βηρυ­τό μετά την ισραη­λι­νή εισβο­λή στο Λίβανο.

1983 Απο­γειώ­νε­ται από τη Φλό­ρι­ντα των ΗΠΑ το δια­στη­μι­κό λεω­φο­ρείο ”Τσά­λεν­τζερ”, στο οποίο ταξι­δεύ­ει στο διά­στη­μα ο πρώ­τος Αφο­ρα­με­ρι­κα­νός, ο αντι­συ­νταγ­μα­τάρ­χης Γκί­ον Μπλούφορντ.

1984  Το Δια­στη­μι­κό Λεω­φο­ρείο Ντι­σκά­βε­ρι απο­γειώ­νε­ται για το παρ­θε­νι­κό του ‑STS-41‑D, ταξίδι.

1984 Σε δημο­πρα­σία με ανα­μνη­στι­κά από τους Beatles, συγκε­ντρώ­νο­νται 270.000 δολάρια.

1991 Το Αζερ­μπαϊ­τζάν ανα­κη­ρύσ­σει την ανε­ξαρ­τη­σία του από τη Σοβιε­τι­κή Ένωση.

1992 Αλλά­ζει η βαθ­μο­λο­γία στο ποδό­σφαι­ρο (από 2–1‑0 γίνε­ται 3–1‑0). Το σύστη­μα έχει δοκι­μα­στεί στην Αγγλία με επι­τυ­χία για μια ολό­κλη­ρη δεκα­ε­τία όταν γίνε­ται δεκτή το 1981 η επα­να­στα­τι­κή αυτή πρό­τα­ση του Τζί­μι Χιλ, του γνω­στού σχο­λια­στή της αγγλι­κής τηλε­ό­ρα­σης που υπήρ­ξε παί­κτης αλλά και πρό­ε­δρος της Κόβεντρι.

1993 Στη Γαλ­λία, πλού­σια δώρα προ­σφέ­ρο­νται στον 150.000.000ο επι­σκέ­πτη στον Πύρ­γο του Άιφελ.

1996 Στην Ολλαν­δία, η στρα­τιω­τι­κή θητεία γίνε­ται προαιρετική.

1999 Το Ανα­το­λι­κό Τιμόρ, με δημο­ψή­φι­σμα, απο­φα­σί­ζουν την ανε­ξαρ­τη­σία τους από την Ινδονησία.

2003 Ανα­βιώ­νουν οι τρα­γι­κές μνή­μες του “Κουρσκ” στη Ρωσία. Το πυρη­νο­κί­νη­το Κ‑159 βυθί­ζε­ται στη θάλασ­σα Μπά­ρεντς, στο ίδιο σημείο όπου πριν 3 χρό­νια βυθί­στη­κε το “Κουρσκ” και χάθη­καν 118 άνθρωποι.
Από το ατύ­χη­μα, εννέα μέλη του πλη­ρώ­μα­τος πεθαί­νουν και μόνο ένας ναύ­της σώζε­ται. Ο πυρη­νι­κός αντι­δρα­στή­ρας του Κ‑159 είχε τεθεί εκτός λει­τουρ­γί­ας και δεν υπήρ­χε οπλι­σμός, αφού το υπο­βρύ­χιο είχε αποσυρθεί.

2003 Πέθα­νε ο “σκλη­ρός” του Χόλι­γουντ Τσαρλς Μπρόνσον.

2006 Πεθαί­νει ο Αιγύ­πτιος συγ­γρα­φέ­ας Ναγκίμπ Μαχ­φούζ, βρα­βευ­μέ­νος με το Νόμπελ Λογο­τε­χνί­ας το 1988.

2006 Πεθαί­νει στο Λος Άντζε­λες ο Κανα­δός ηθο­ποιός Glenn Ford (Γκλεν Φορντ), σε ηλι­κία 90 ετών. Εμφα­νί­στη­κε σε ται­νί­ες όπως «Τζίλ­ντα», «Η ζού­γκλα του Μαυ­ρο­πί­να­κα» (Blackboard Jungle, 1955 ‑smash-hit το τρα­γού­δι των τίτλων, το πασί­γνω­στο Rock Around the Clock, κινη­μα­το­γρα­φι­κό ντε­μπού­το ο Σίντ­νεϊ Πουα­τιέ), «The Big Heat», «Σού­περ­μαν», «Midway» κά.
Μετα­κό­μι­σε στην Καλι­φόρ­νια το 1939 και στη διάρ­κεια της 53χρονης καριέ­ρας του στο
Χόλι­γουντ, έπαι­ξε σε περισ­σό­τε­ρες από 100 ται­νί­ες, δρά­μα­τα και κωμω­δί­ες, με
προ­τί­μη­ση στον ρόλο του σκλη­ρού και λιγο­μί­λη­του ήρωα.
Αγα­πη­μέ­νη του παρ­τε­νέρ η Ρίτα Χέι­γουορθ, με την οποία έπαι­ξε σε έξι ται­νί­ες ‑μεγά­λη του
αγά­πη ήταν και τα γου­έ­στερν. , είδος που τίμη­σε πολ­λές φορές .
Σε ηλι­κία 64 ετών ασχο­λή­θη­κε με το Hang gliding (αιω­ρο­πτε­ρι­σμό).