Σαν σήμερα 4 Ιουλίου

Μια ματιά στην ιστορία του τόπου και του κόσμου. Γεγονότα και πρόσωπα που έμειναν στην ιστορία και δεν πρέπει να ξεχάσουμε

362 π.Χ. Μάχη της Μαντι­νεί­ας: Ο Επα­μει­νών­δας αντι­με­τω­πί­ζει τους Σπαρ­τιά­τες και τους Αθη­ναί­ους, χρη­σι­μο­ποιώ­ντας το σχη­μα­τι­σμό της λοξής φάλαγ­γας. Η μάχη λήγει νικη­φό­ρα για τη Θήβα, όμως ο στρα­τη­γός Επα­μει­νών­δας τραυ­μα­τί­ζε­ται θανάσιμα.

1054 Κινέ­ζοι αστρο­νό­μοι, αλλά και τα μέλη της γηγε­νούς αμε­ρι­κα­νι­κής φυλής Ανα­σά­ζι κατα­γρά­φουν έκρη­ξη υπερ­και­νο­φα­νούς αστέ­ρος, που παρα­μέ­νει ορα­τή για μερι­κούς μήνες ακό­μα και κατά τη διάρ­κεια της ημέ­ρας. Τα υπο­λείμ­μα­τα της έκρη­ξης σχη­μα­τί­ζουν το Νεφέ­λω­μα του Καρκίνου.

1187 Ο Saladin νίκη­σε τον Guy de Lusignan (Γκυ ντε Λου­ζι­νιάν), βασι­λιά της Ιερου­σα­λήμ, στη μάχη του Hattin. Λένε πως τότε χάθη­κε για πάντα το λεί­ψα­νο του σταυρού.

1300 Ο Ρωμαί­ος (Romeo Montecchi) και η Ιου­λιέ­τα (Giulietta Capuleti) κατά τη διάρ­κεια γιορ­τής στο σπί­τι του Capuleti, συνα­ντιού­νται και ερω­τεύ­ο­νται. 300 χρό­νια αργό­τε­ρα (1595) ο νεα­ρός Ουίλ­λιαμ Σαίξ­πηρ θα τους απο­θα­να­τί­σει με τη γνω­στή τρα­γω­δία του.

1456 Ξεκι­νά η πολιορ­κία του Βελι­γρα­δί­ου από τους Οθωμανούς.

1623 Πεθαί­νει ο Άγγλος συν­θέ­της της Ανα­γέν­νη­σης Ουί­λιαμ Μπερντ (William Byrd), γνω­στός για πλη­θώ­ρα έργων, που περι­λαμ­βά­νει λει­τουρ­γί­ες, μοτέ­τα, ανθέ­μια, μου­σι­κή για πλη­κτρο­φό­ρα καθώς και για σύνο­λα με βιό­λα ντα γκάμπα.

1694 Γεν­νιέ­ται ο εβραιοϊ­τα­λι­κής κατα­γω­γής Γάλ­λος συν­θέ­της τσε­μπα­λί­στας και οργα­νί­στας Λουί-Κλωντ Ντα­κέν (Louis-Claude Daquin d’Acquien — D’ Aquino), παι­δί-θαύ­μα, που μόλις έξι ετών έπαι­ξε μου­σι­κή στην αυλή του Λου­δο­βί­κου ΙΔ΄.
Για ένα διά­στη­μα μαθή­τευ­σε πλάι στον Louis Marchand, στην ηλι­κία των 12 έγι­νε οργα­νί­στας στη Sainte-Chapelle, και τον επό­με­νο χρό­νο ανέ­λα­βε την ίδια θέση στην εκκλη­σία του Αγί­ου Αντω­νί­ου (Petit St Antoine).

1776 Ο Τόμας Τζέ­φερ­σον δια­βά­ζει τη Δια­κή­ρυ­ξη της Ανε­ξαρ­τη­σί­ας. Πρό­κει­ται για την ιδρυ­τι­κή δια­κή­ρυ­ξη ανε­ξαρ­τη­το­ποί­η­σης δεκα­τριών Πολι­τειών της Αμε­ρι­κής από την αποι­κιο­κρα­τία των Βρε­τα­νών. Μέσα από τις φλό­γες της επα­νά­στα­σης των αποι­κιών ενα­ντί­ον της μητρο­πο­λι­τι­κής Βρε­τα­νί­ας γεν­νιού­νται οι Ηνω­μέ­νες Πολι­τεί­ες της Αμερικής.

Την ίδια μέρα ‑ημε­ρο­μη­νία που ο ίδιος έκα­νε αθά­να­τη- το 1826 πέθα­νε ο 3ος πρό­ε­δρος των ΗΠΑ, Τόμας Τζέφερσον

1790 Γεν­νή­θη­κε ο Τζορτζ Έβε­ρεστ, ουα­λός στρα­τιω­τι­κός, μηχα­νι­κός και τοπο­γρά­φος. Δού­λε­ψε πολ­λά χρό­νια στην Ινδία, ανέ­πτυ­ξε μεθό­δους μέτρη­σης και προς τιμήν του η ψηλό­τε­ρη κορυ­φή των Ιμα­λα­ΐ­ων φέρει το όνο­μά του. (Θαν. 1/12/1866)

1802 Δημιουρ­γεί­ται η αμε­ρι­κα­νι­κή στρα­τιω­τι­κή ακα­δη­μία στο West Point (Νέα Υόρκη)

1804 Γεν­νή­θη­κε ο Αμε­ρι­κα­νός συγ­γρα­φέ­ας, Ναθά­να­ελ Χόθορν, («Άλι­κο Γράμ­μα», «Το σπί­τι με τα επτά αετώματα»)

1807 Γεν­νή­θη­κε ο Ιτα­λός επα­να­στά­της, Τζου­ζέ­πε Γκα­ρι­μπάλ­ντι, τα κατορ­θώ­μα­τά του οποί­ου βοή­θη­σαν ώστε η Ιτα­λία να πραγ­μα­το­ποι­ή­σει την πολι­τι­κή της ένω­ση και να απαλ­λα­γεί από τους Αυστριακούς

1822 Μάχη του Πέτα: Οι Έλλη­νες του Μπό­τσα­ρη και του Μαυ­ρο­κορ­δά­του αντι­με­τω­πί­ζουν τους Τούρ­κους του Ομέρ Βρυώ­νη, στο Πέτα στην Άρτα. Οι ελλη­νι­κές και φιλελ­λη­νι­κές δυνά­μεις καταστρέφονται.

1822  Σκο­τώ­νε­ται σε μάχη με τους Τούρ­κους στη Σπλάν­τζα της Ηπεί­ρου ο Κυρια­κού­λης Μαυ­ρο­μι­χά­λης,  οπλαρ­χη­γός αδελ­φός του Πετρόμπεη.

1840 Το ατμό­πλοιο RMS Britannia Cunard Line ανα­χω­ρεί από το Λίβερ­πουλ για το Χάλι­φαξ επι­χει­ρώ­ντας την πρώ­τη διέ­λευ­ση επι­βα­τη­γού πλοί­ου από τον Ατλαντικό.

1848 Πέθα­νε ο Γάλ­λος συγ­γρα­φέ­ας, πολι­τι­κός, διπλω­μά­της και φιλέλ­λη­νας, Φραν­σουά Σατο­μπριάν, γνω­στός στην Ελλά­δα ως Σατωβριάνδος

1857 Γεν­νιέ­ται η Κλά­ρα Τσέτ­κιν. Ηγε­τι­κή φυσιο­γνω­μία του γερ­μα­νι­κού και του διε­θνούς εργα­τι­κού κινή­μα­τος και από τους ιδρυ­τές του Κομ­μου­νι­στι­κού Κόμ­μα­τος Γερ­μα­νί­ας. Πήρε μέρος στην οργά­νω­ση του Ιδρυ­τι­κού Συνε­δρί­ου της Β‘ Διε­θνούς στο Παρί­σι, όπου μίλη­σε για το ρόλο των γυναι­κών στην επα­νά­στα­ση, απο­σπώ­ντας τα εγκω­μια­στι­κά σχό­λια του Ενγκελς. Χαι­ρέ­τι­σε με ενθου­σια­σμό τη Μεγά­λη Οχτω­βρια­νή Επα­νά­στα­ση, εκλέ­χτη­κε στα καθο­δη­γη­τι­κά όργα­να της Κομ­μου­νι­στι­κής Διεθνούς.

1865 Δημο­σιεύ­ε­ται η περι­πέ­τεια της Αλί­κης στη χώρα των θαυ­μά­των κλα­σι­κό έργο παι­δι­κής και φαντα­στι­κής λογο­τε­χνί­ας του Άγγλου κλη­ρι­κού συγ­γρα­φέα, μαθη­μα­τι­κού και φωτο­γρά­φου Charles Lutwidge Dodgson, περισ­σό­τε­ρο γνω­στού με το καλ­λι­τε­χνι­κό του ψευ­δώ­νυ­μο Lewis Carroll (Λιού­ις Κάρρολ).

1909 Συγκρο­τεί­ται ο Στρα­τιω­τι­κός Σύν­δε­σμος από ομά­δα αξιω­μα­τι­κών, που το ίδιο έτος πρω­το­στά­τη­σε στο αστι­κό στρα­τιω­τι­κό πρα­ξι­κό­πη­μα στο Γου­δί και έφε­ρε στην εξου­σία τον Ελευ­θέ­ριο Βενιζέλο.

1911 Κύμα καύ­σω­να πλήτ­τει τις βορειο­α­να­το­λι­κές Ηνω­μέ­νες Πολι­τεί­ες, σκο­τώ­νο­ντας 380 ανθρώ­πους σε έντε­κα ημέ­ρες και σπά­ζο­ντας το ρεκόρ θερ­μο­κρα­σί­ας σε διά­φο­ρες πόλεις.

1918  Ξεκι­νά τις εργα­σί­ες του το 5ο Παν­ρω­σι­κό Συνέ­δριο των Σοβιέτ (4–10/7/1918), το οποίο, μετα­ξύ άλλων, ψήφι­σε και το Σύνταγ­μα της Ρωσι­κής Σοβιε­τι­κής Ομο­σπον­δια­κής Σοσια­λι­στι­κής Δημο­κρα­τί­ας, του πρώ­του στον κόσμο σοσια­λι­στι­κού κράτους.

1920 Η προ­σω­ρι­νή Κυβέρ­νη­ση της Σιβη­ρί­ας παρα­χω­ρεί τη νήσο Σαχα­λί­νη, πλού­σια σε κοι­τά­σμα­τα άνθρα­κα και πετρε­λαί­ου, στην Ιαπωνία.

1921 Ο Ελλη­νι­κός Στρα­τός (Χ Μεραρ­χία), μετά από σκλη­ρή διή­με­ρη μάχη, κατα­λαμ­βά­νει την Κιουτάχεια.

1921 Πεθαί­νει ο Αντό­νι Γκρα­μπόφ­σκι (Antoni Grabowski), Πολω­νός χημι­κός μηχα­νι­κός. Οι μετα­φρά­σεις του συνέ­βα­λαν σημα­ντι­κά στην λογο­τε­χνι­κή εξέ­λι­ξη της Εσπεράντο.

1926 Γεν­νιέ­ται ο Αργε­ντί­νος  θρύ­λος του ποδο­σφαί­ρου Αλφρέ­δο Ντι Στέ­φα­νο (Alfredo Di Stéfano) ένας από τους καλύ­τε­ρους και πλη­ρέ­στε­ρους ποδο­σφαι­ρι­στές όλων των επο­χών, ενώ μερι­κοί τον χαρα­κτη­ρί­ζουν ως τον κορυ­φαίο. Η ΦΙΦΑ τον έχει ανα­γνω­ρί­σει ως ένα από τους τέσ­σε­ρις μεγα­λύ­τε­ρους του 20ου αιώ­να μαζί με τους Πελέ, Μαρα­ντό­να και Κρόιφ.  Μετά το τέλος της ποδο­σφαι­ρι­κής στα­διο­δρο­μί­ας ακο­λού­θη­σε επι­τυ­χη­μέ­νη καριέ­ρα προπονητή.

1927 Γεν­νή­θη­κε η Ιτα­λί­δα ηθο­ποιός Τζί­να Λολομπρίτζιντα

1927 Γεν­νή­θη­κε ο Αμε­ρι­κα­νός θεα­τρι­κός συγ­γρα­φέ­ας και σενα­ριο­γρά­φος, Νιλ Σάιμον

1928 Μετά την πτώ­ση της κυβέρ­νη­σης του Α. Ζαΐ­μη ο Ε. Βενι­ζέ­λος σχη­μα­τί­ζει κυβέρ­νη­ση. Στις 9 του Ιού­λη δια­λύ­ε­ται η Βου­λή και προ­κη­ρύσ­σο­νται εκλο­γές για τις 19 Αυγούστου

1934 Πέθα­νε η Γαλ­λο­πο­λω­νέ­ζα φυσι­κός, Μαρί Κιου­ρί, η οποία τιμή­θη­κε με βρα­βείο Νόμπελ για την ανα­κά­λυ­ψη του ραδίου

1941 Τα ναζι­στι­κά στρα­τεύ­μα­τα σφά­ζουν Πολω­νούς επι­στή­μο­νες και συγ­γρα­φείς στην ουκρα­νι­κή πόλη Λβοβ.

1942 Β’ Παγκό­σμιος Πόλε­μος: Αερο­πλά­να των ΗΠΑ ενώ­νο­νται με τη ΡΑΦ για πρώ­τη φορά και βομ­βαρ­δί­ζουν από κοι­νού βάσεις των Ναζί στην Ολλανδία.

1944 Πάνω από 500 άνδρες των SS, ταγ­μα­τα­σφα­λί­τες, της οργά­νω­σης «Χ» και της Ειδι­κής Ασφά­λειας επι­τί­θε­νται κατά των συνοι­κι­σμών Γού­βα, Παγκρά­τι, Και­σα­ρια­νή και Άγιος Ιωάν­νης. Απέ­να­ντί τους όμως βρί­σκουν σύσ­σω­μο το λαό και τον ΕΛΑΣ, που αντι­με­τω­πί­ζουν τους εισβο­λείς, προ­ξε­νώ­ντας τους σοβα­ρές απώλειες.

1946 Οι Φιλιπ­πί­νες ανα­κη­ρύσ­σο­νται ελεύ­θε­ρη Δημο­κρα­τία από τις ΗΠΑ. Η αμε­ρι­κα­νι­κή σημαία κατε­βαί­νει από το κτί­ριο του Καπι­τω­λί­ου στη Μανί­λα. Ο πρό­ε­δρος των ΗΠΑ, Χάρι Τρού­μαν, στέλ­νει μήνυ­μα απο­ποιού­με­νος αξιώ­σε­ων από τις Φιλιπ­πί­νες και υπό­σχε­ται ουσια­στι­κή βοή­θεια για την οικο­δό­μη­ση του έθνους, το οποίο κατα­στρά­φη­κε κατά τη διάρ­κεια του Β’ Παγκό­σμιου Πόλεμου.

1959 Με την προ­σάρ­τη­ση της Αλά­σκας ως 49ης πολι­τεί­ας η αμε­ρι­κα­νι­κή σημαία των 49 αστέ­ρων κάνει ντε­μπού­το στη Φιλα­δέλ­φεια και ένα χρό­νο μετά …

1960 Η Χαβά­η­ςο­νο­μά­ζε­ται 50ή πολι­τεία των ΗΠΑ.

1966 Μεγά­λη συναυ­λία του Μίκη Θεο­δω­ρά­κη πραγ­μα­το­ποιεί­ται στο γήπε­δο της ΑΕΚ, με τρα­γού­δια από τη «Ρωμιο­σύ­νη», τον «Επι­τά­φιο» και το «Μαουτ­χά­ου­ζεν».

1975 Ένο­χο για τη δολο­φο­νία 230.000 Εβραί­ων στο στρα­τό­πε­δο συγκέ­ντρω­σης της Τρε­μπλίν­κα κρί­νει δικα­στή­ριο του Αμβούρ­γου τον αρχη­γό της Γκε­στά­πο, Λού­ντ­βιχ Χαν. Ο ηλι­κί­ας 67 χρό­νων νομι­κός κρί­νε­ται υπεύ­θυ­νος για την οργά­νω­ση της «μετοί­κη­σης», κατά τη ναζι­στι­κή ορο­λο­γία, των Εβραί­ων από το γκέ­το της Βαρ­σο­βί­ας στο διά­στη­μα 1942–1943.

1976 Η επι­δρο­μή στο Έντε­μπε της Ουγκά­ντας: Ισραη­λι­νοί κομά­ντος απε­λευ­θε­ρώ­νουν τους 103 ομή­ρους — επι­βά­τες αερο­πλά­νου της Air France που είχε κατα­λη­φθεί από παλαι­στί­νιους και γερ­μα­νούς τρο­μο­κρά­τες πάνω από την Κόριν­θο στις 27 Ιου­νί­ου, ενώ εκτε­λού­σε την πτή­ση Τελ Αβίβ- Παρί­σι, με ενδιά­με­σο σταθ­μό την Αθή­να. Η επέμ­βα­ση κατέ­λη­ξε σε μακε­λειό με 31 νεκρούς, μετα­ξύ των οποί­ων και πολ­λοί όμηροι.

1992 Πεθαί­νει ο πιο σημα­ντι­κός συν­θέ­της του τάν­γκο κατά το δεύ­τε­ρο μισό του 20ού αιώ­να, Άστορ Πια­τσό­λα ‑γνω­στός και ως «ο Μέγας Άστορ».. Οι συν­θέ­σεις του έφε­ραν επα­νά­στα­ση στο παρα­δο­σια­κό τάν­γκο, ενσω­μα­τώ­νο­ντας σ’ αυτό στοι­χεία τζαζ και κλα­σι­κής μου­σι­κής, δημιουρ­γώ­ντας το nuevo tango (νέο τάγκο). Συνέ­θε­σε γύρω στις 3.000 κομ­μά­τια από τα οποία ηχο­γρά­φη­σε περί­που τα 500. Ήταν επί­σης μονα­δι­κός δεξιο­τέ­χνης του μπα­ντο­νε­όν, ερμη­νεύ­ο­ντας συχνά τις συν­θέ­σεις του με διά­φο­ρα μου­σι­κά σχήματα.

1994 Μέλη της τρο­μο­κρα­τι­κής οργά­νω­σης 17Ν δολο­φο­νούν στο Παλαιό Φάλη­ρο, τον Τούρ­κο διπλω­μά­τη Ομάρ Χαλούκ Σιπα­χί­ο­γλου, σύμ­βου­λο της τουρ­κι­κής πρε­σβεί­ας στην Αθήνα.

1997 Η δια­στη­μι­κή κάψου­λα Pathfinder της NASA προ­σγειώ­νε­ται στην επι­φά­νεια του Άρη

2001 Πεθαί­νει η ηθο­ποιός Κατε­ρί­να Βασι­λά­κου. Σού­δα­σε στη Σχο­λή του Εθνι­κού Θεά­τρου και πρω­το­εμ­φα­νί­στη­κε  το 1963 στο ΚΘΒΕ, παί­ζο­ντας σημα­ντι­κούς και πρω­τα­γω­νι­στι­κούς ρόλους, το 1965–’66 παί­ζει στην «Ελλη­νι­κή Σκη­νή» της Άννας Συνο­δι­νού και αργό­τε­ρα συνερ­γά­στη­κε με τους θιά­σους του Νίκου Κούρ­κου­λου, Τζέ­νης Καρέζη–Κώστα Καζά­κου κ.ά.
Με τον άντρα της ηθο­ποιό Θανά­ση Μυλω­νά, δημιούρ­γη­σαν δικό τους θία­σο το 1977, ενώ γύρι­σε και αρκε­τές ται­νί­ες: «Της μιας δραχ­μής τα για­σε­μιά», «Τα σκα­λο­πά­τια της ζωής», «Η Ελλη­νί­δα και ο έρω­τας», «Οι ζεστές μέρες του Αυγού­στου» του Παντε­λή Βούλ­γα­ρη κ.ά.

2003 Πέθα­νε ο Αμε­ρι­κα­νός τρα­γου­δι­στής, Μπά­ρι Γουάιτ, γνω­στός σε ολό­κλη­ρο τον κόσμο, για μεγά­λες επι­τυ­χί­ες, όπως τα «Can’t Get Enough of Your Love» και «You’re The First, The Last, My Everything». Μεγά­λω­σε στα γκέ­το των μαύ­ρων, ανά­με­σα στις συμ­μο­ρί­ες και το εμπό­ριο ναρ­κω­τι­κών, και στα δεκά­ξι του πέρα­σε και από τις φυλα­κές και ξέφυ­γε από τη μοί­ρα των κατοί­κων του χάρη στη μου­σι­κή. Τη 10ετία του ’70, έξι φορές τα τρα­γού­δια του ήταν μέσα στα δέκα πρώ­τα του top10 των ΗΠΑ.

2004 Τελι­κός Euro 2004: Η Εθνι­κή Ελλά­δος στέ­φε­ται πρω­τα­θλή­τρια Ευρώ­πης στο ποδό­σφαι­ρο, νικώ­ντας στον τελι­κό τη διορ­γα­νώ­τρια Πορ­το­γα­λία με 1–0. Το γκολ σημεί­ω­σε στο 56ο λεπτό ο Άγγε­λος Χαριστέας.

2007 Πεθαί­νει ο συν­θέ­της Κώστας Καπνί­σης. Σπού­δα­σε πιά­νο στο Ελλη­νι­κό Ωδείο, δίπλα σε σπου­δαί­ους μου­σι­κούς δασκά­λους. Χάρη στην ιδιαί­τε­ρη «γρα­φή» και ενορ­χή­στρω­σή του δημιούρ­γη­σε «σχο­λή», γρά­φο­ντας μου­σι­κή για περισ­σό­τε­ρες από 110 ται­νί­ες, επι­θε­ω­ρή­σεις, ντο­κι­μα­ντέρ, θέα­τρο και τρα­γού­δια. Συμ­με­τεί­χε σε πολ­λά ξένα φεστι­βάλ – Ισπα­νί­ας, Βρα­ζι­λί­ας, Χιλής, Ρωσί­ας (1963, 1966) κά. Τιμή­θη­κε με Χρυ­σό Μετάλ­λιο στο Φεστι­βάλ Τρα­γου­διού Βρα­ζι­λί­ας (1967), με το βρα­βείο καλύ­τε­ρης μου­σι­κής στην ται­νία «Τα χέρια» (Θεσ­σα­λο­νί­κη 1962) και βρα­βεία για τη μου­σι­κή των ται­νιών «Ο Πανι­κός» (1969) και «Αλέ­ξαν­δρος ο Μέγας στην Ιστο­ρία και τον θρύ­λο» (Θεσ­σα­λο­νί­κη 1977).