Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Σαν σήμερα 9 Δεκεμβρίου 1987 ξέσπασε η πρώτη ιντιφάντα, η “εξέγερση των πετρών”

Το 1987 , ξεσπά η πρώ­τη εξέ­γερ­ση — Ιντι­φά­ντα των Παλαι­στι­νί­ων (στα αρα­βι­κά σημαί­νει «ταρα­κού­νη­μα»), που ζουν στη Δυτι­κή Οχθη και στη Λωρί­δα της Γάζας η οποία επί έξι χρό­νια συγκλό­νι­ζε τα κατε­χό­με­να παλαι­στι­νια­κά εδά­φη προ­τού κατα­λή­ξει στην αμοι­βαία ανα­γνώ­ρι­ση μετα­ξύ του Ισρα­ήλ και της Οργά­νω­σης για την Απε­λευ­θέ­ρω­ση της Παλαι­στί­νης (ΟΑΠ).  Ονο­μά­στη­κε και «πετρο­πό­λε­μος», επει­δή οι νεα­ροί Παλαι­στί­νιοι χρη­σι­μο­ποιού­σαν κυρί­ως πέτρες και άλλα αυτο­σχέ­δια όπλα για να αντι­με­τω­πί­σουν τον προηγ­μέ­νο τεχνο­λο­γι­κά ισραη­λι­νό στρατό.

Μετά την ανα­γνώ­ρι­ση της Ιερου­σα­λήμ ως πρω­τεύ­ου­σας του Ισρα­ήλ από τον Αμε­ρι­κα­νό πρό­ε­δρο Ντό­ναλντ Τραμπ νωρί­τε­ρα αυτή την εβδο­μά­δα, η Χαμάς έχει καλέ­σει σε μια τρί­τη ιντιφάντα.

Ένα ατύ­χη­μα βάζει φωτιά

Στις 9 Δεκέμ­βρη του 1987 κάτι αλλά­ζει. Ένα στρα­τιω­τι­κό ισραη­λι­νό όχη­μα έπε­σε με δύνα­μη πάνω στα αυτο­κί­νη­τα Παλαι­στι­νί­ων που επέ­στρε­φαν από τις δου­λειές τους, σκο­τώ­νο­ντας τέσ­σε­ρα άτο­μα. Την επό­με­νη ημέ­ρα περί­που 10.000 Παλαι­στί­νιοι πηγαί­νουν στην κηδεία και ακο­λου­θούν πορεί­ες δια­μαρ­τυ­ρί­ας. Σε μια από αυτές κάποιοι δια­δη­λω­τές πετούν βόμ­βες μολό­τοφ σε όχη­μα περι­πο­λί­ας των Ισραη­λι­νών. Ο ισραη­λι­νός στρα­τός απα­ντά με δακρυ­γό­να και αλη­θι­νά πυρά. Ένας 17χρονος πέφτει νεκρός. Η εξέ­γερ­ση ξεκι­νά και εξα­πλώ­νε­ται στη Δυτι­κή Όχθη και τη Γάζα.

Παι­διά και έφη­βοι περ­νούν τα επό­με­να χρό­νια πετώ­ντας πέτρες και μολό­τοφ στους πάνο­πλους Ισραη­λι­νούς. Αυτά ήταν τα όπλα τους. Γι’ αυτό και η Ιντι­φά­ντα ονο­μά­στη­κε αλλιώς και «πετρο­πό­λε­μος». Οι Ισραη­λι­νοί απα­ντού­σαν με μαζι­κές συλ­λή­ψεις και φυλα­κί­σεις. Θύμα­τα αυτών περί­που 18.000 Παλαι­στί­νιοι. Δεν υπήρ­χε δικαί­ω­μα δίκης. Απα­γο­ρεύ­σεις κυκλο­φο­ρί­ας, λου­κέ­τα στα σχο­λεία, μαζι­κές κατε­δα­φί­σεις σπι­τιών, κατα­στρο­φή γεωρ­γι­κών εκτά­σε­ων, περιο­ρι­σμός του νερού ήταν τα αντί­ποι­να των ισραηλινών.

Σιδηρά πυγμή

Ισραη­λι­νοί πολι­τι­κοί είχαν προ­βεί σε προει­δο­ποι­ή­σεις. Τον Νοέμ­βριο του 1986 ο πρώ­ην υπουρ­γός Εξω­τε­ρι­κών Αμπά Εμπάν είχε εκφρά­σει την ανη­συ­χία του για την κατά­στα­ση στην οποία ζουν οι Παλαι­στί­νιοι, «που υπο­βάλ­λο­νται σε περιο­ρι­σμούς και τιμωρίες».

Οι κάτοι­κοι των παλαι­στι­νια­κών εδα­φών, που τότε βρί­σκο­νταν ήδη επί είκο­σι χρό­νια υπό ισραη­λι­νό έλεγ­χο, υπό­κει­νται από τον Αύγου­στο του 1985 σε μια πολι­τι­κή «σιδη­ράς πυγ­μής», η οποία επι­βλή­θη­κε από τον τότε υπουρ­γό Άμυ­νας Γιτζάκ Ράμπιν με στό­χο να τερ­μα­τι­στούν οι κινη­το­ποι­ή­σεις αντίστασης.

Έκπλη­κτος από την έκτα­ση της εξέ­γερ­σης ο Ράμπιν αρχι­κά έδω­σε δια­τα­γή «να σπά­σουν τα κόκα­λα» των Παλαι­στί­νιων δια­δη­λω­τών, προ­τού παρα­δε­χθεί στη συνέ­χεια ότι δεν υπήρ­χε στρα­τιω­τι­κή λύση στην εξέγερση.

Οι Ισραη­λι­νοί στρα­τιώ­τες, που δεν ήταν καλά εκπαι­δευ­μέ­νοι στη δια­τή­ρη­ση της τάξης, απα­ντούν στις ρίψεις πετρών και βομ­βών μολό­τοφ με πραγ­μα­τι­κά πυρά.

Για πρώ­τη φορά στα 40 χρό­νια της ισραη­λι­νο­α­ρα­βι­κής σύγκρου­σης, ο παλαι­στι­νια­κός λαός στη Δυτι­κή Όχθη και τη Γάζα, ενά­μι­ση εκα­τομ­μύ­ριο άνθρω­ποι, είναι σε πόλε­μο ενα­ντί­ον του Ισραήλ.
Οι δρό­μοι απο­τε­λούν το πεδίο μάχης για τους χιλιά­δες «σαμπάμπ», τους νέους ηλι­κί­ας 10 με 25 ετών, που μάχο­νται ενα­ντί­ον των Ισραη­λι­νών στρα­τιω­τών με πέτρες.

Η ισραη­λι­νή κυβέρ­νη­ση κατη­γό­ρη­σε τη Συρία, το Ιράν και την ΟΑΠ ότι ευθύ­νο­νται για τις ταρα­χές. Όμως η ιντι­φά­ντα ήταν στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα ένα λαϊ­κό κίνη­μα που εξέ­φρα­ζε την αγα­νά­κτη­ση των Παλαι­στί­νιων έπει­τα από 21 χρό­νια κατο­χής. Η εξέ­γερ­ση εξέ­πλη­ξε ακό­μη και την ηγε­σία της ΟΑΠ στην Τύνιδα.

Περισσότεροι από 1.200 νεκροί Παλαιστίνιοι

Στις 13 Σεπτεμ­βρί­ου 1993 Ισρα­ήλ και ΟΑΠ υπέ­γρα­ψαν στην Ουά­σινγ­κτον τις συμ­φω­νί­ες του Όσλο για την παλαι­στι­νια­κή αυτο­νο­μία, οι οποί­ες επι­κυ­ρώ­θη­καν με τη χει­ρα­ψία του επι­κε­φα­λής της ΟΑΠ Γιά­σερ Αρα­φάτ με τον Ισραη­λι­νό πρω­θυ­πουρ­γό Ράμπιν.

Στις 24 του ίδιου μήνα οι υπο­στη­ρι­κτές της ΟΠΑ έλα­βαν εντο­λή να στα­μα­τή­σουν κάθε στρα­τιω­τι­κή δρα­στη­ριό­τη­τα ενα­ντί­ον του ισραη­λι­νού στρατού.

Σε διά­στη­μα έξι ετών, 1.258 Παλαι­στί­νιοι σκο­τώ­θη­καν από τους Ισραη­λι­νούς στρα­τιω­τι­κούς ή εποί­κους, σύμ­φω­να τον απο­λο­γι­σμό των παλαι­στι­νια­κών αρχών. Η πλειο­νό­τη­τα των θυμά­των, σχε­δόν το ένα τέταρ­το των οποί­ων ήταν κάτω των 16 ετών, σκο­τώ­θη­κε στη διάρ­κεια της προ­σπά­θειας του ισραη­λι­νού στρα­τού να δια­λύ­σει τις διαδηλώσεις.

Περί­που 150 Ισραη­λι­νοί σκο­τώ­θη­καν, κυρί­ως προς το τέλος της ιντι­φά­ντα μετά την σκλη­ρή τρο­πή που πήρε η εξέ­γερ­ση υπό την προ­τρο­πή της Χαμάς και του Ισλα­μι­κού Τζιχάντ.

«120.000 με 140.000 Παλαι­στί­νιοι πέρα­σαν από τις φυλα­κές μας» στη διάρ­κεια της ιντι­φά­ντα, δήλω­σε το 1994 ο Ράμπιν, ο οποί­ος δολο­φο­νή­θη­κε ένα χρό­νο αργό­τε­ρα από έναν ακρο­δε­ξιό Εβραίο που ήταν αντί­θε­τος στη δια­δι­κα­σία ειρή­νευ­σης με τους Παλαιστίνιους.

Η Χαμάς

«Γέν­νη­μα» της πρώ­της Ιντι­φά­ντα και μάλι­στα την πρώ­τη χρο­νιά του ξεσπά­σμα­τός της ήταν η δημιουρ­γία της Χαμάς. Μιας σου­νι­τι­κής οργά­νω­σης, με πολι­τι­κό και στρα­τιω­τι­κό σκέ­λος, όπως άλλω­στε όλες οι παλαι­στι­νια­κές οργα­νώ­σεις, αλλά με σαφή θρη­σκευ­τι­κό προ­σα­να­το­λι­σμό στις θεω­ρη­τι­κές και πολι­τι­κές επε­ξερ­γα­σί­ες της, αν και στις δια­κη­ρύ­ξεις της ξεκα­θα­ρί­ζει ότι ο αγώ­νας της ενά­ντια στο Ισρα­ήλ είναι πολι­τι­κός και όχι θρησκευτικός.

Πολύ γρή­γο­ρα η Χαμάς θα εξε­λι­χθεί σε έναν από τους σημα­ντι­κό­τε­ρους πυλώ­νες του παλαι­στι­νια­κού πολι­τι­κού συστή­μα­τος, ανα­πτύσ­σο­ντας μεγά­λη κοι­νω­νι­κή δρά­ση στα κατε­χό­με­να, όπως δημιουρ­γία υπο­δο­μών (σχο­λεία, νοσο­κο­μεία κλπ). Ταυ­τό­χρο­να, θα ακο­λου­θή­σει την τακτι­κή των βομ­βι­στι­κών επι­θέ­σε­ων ενα­ντί­ον ισραη­λι­νών στό­χων, με απο­τέ­λε­σμα να κατα­χω­ρη­θεί και αυτή ως «τρο­μο­κρα­τι­κή» οργά­νω­ση, όπως άλλω­στε θεω­ρεί κάθε παλαι­στι­νια­κή οργά­νω­ση του Ισραήλ.

Δεύτερη ιντιφάντα

Στις 28 Σεπτεμ­βρί­ου 2000 μια αμφι­λε­γό­με­νη επί­σκε­ψη του επι­κε­φα­λής της ισραη­λι­νής δεξιάς Αριέλ Σαρόν στην Πλα­τεία των Τεμε­νών στην Ανα­το­λι­κή Ιερου­σα­λήμ απο­τέ­λε­σε την αφορ­μή για τη δεύ­τε­ρη ιντιφάντα.

Ο ισραη­λι­νός στρα­τός θα ανα­κα­τα­λά­βει τις βασι­κές αυτό­νο­μες πόλεις της Δυτι­κής Όχθης και το 2002 θα εξα­πο­λύ­σει μια ευρεία επι­χεί­ρη­ση ενα­ντί­ον των Παλαι­στί­νιων. Το 2005 ο στρα­τός θα απο­σύ­ρει τον τελευ­ταίο Ισραη­λι­νό στρα­τιώ­τη από τη Λωρί­δα της Γάζας στο πλαί­σιο ενός μονο­με­ρούς σχε­δί­ου αποκλιμάκωσης.

ΚΚΕ: «Λάδι στη φωτιά» ρίχνουν οι ΗΠΑ με την ανα­γνώ­ρι­ση της Ιερου­σα­λήμ ως πρω­τεύ­ου­σα του Ισραήλ

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο