Σεισμός Αϊτή: Συνεχώς διευρύνεται ο τραγικός απολογισμός

Ο σει­σμός 7,2 βαθ­μών που χτύ­πη­σε την Αϊτή χθες Σάβ­βα­το το πρωί, με απο­τέ­λε­σμα να χάσουν τη ζωή τους του­λά­χι­στον 304 άνθρω­ποι και να τραυ­μα­τι­στούν άλλοι του­λά­χι­στον 1.800, ενώ εκα­το­ντά­δες κάτοι­κοι παρα­μέ­νουν αγνο­ού­με­νοι στο νοτιο­δυ­τι­κό τμή­μα του νησιού, ξανά­νοι­ξε το τραύ­μα της κατα­στρο­φής του 2010.

Ο σει­σμός σημειώ­θη­κε στις 08:29 (τοπι­κή ώρα· 15:29 ώρα Ελλά­δας), 12 χιλιό­με­τρα από την πόλη Σεντ-Λουί-ντι-Σιντ, περί­που 160 χιλιό­με­τρα από την πρω­τεύ­ου­σα, την Πορτ-ο-Πρενς, σύμ­φω­να με τα δεδο­μέ­να του αμε­ρι­κα­νι­κού ινστι­τού­του γεω­φυ­σι­κών μελε­τών (USGS).

Εκκλη­σί­ες, κατα­στή­μα­τα, σχο­λεία, νοσο­κο­μεία, σπί­τια: δεκά­δες κτί­ρια υπέ­στη­σαν ζημιές ή κατέρ­ρευ­σαν εντε­λώς κατά τη διάρ­κεια της πολύ ισχυ­ρής δόνη­σης, παγι­δεύ­ο­ντας όσους βρί­σκο­νταν στο εσω­τε­ρι­κό κάτω από τόνους μπετόν.

Συχνά χωρίς πολ­λά μέσα, κάτοι­κοι κατέ­βα­λαν χθες αγω­νιώ­δεις προ­σπά­θειες για να βγά­λουν θύμα­τα, πολ­λά τραυ­μα­τι­σμέ­να, από τα συντρίμ­μια κτι­ρί­ων, προ­σπά­θειες που χαι­ρέ­τι­σαν η αϊτι­νή υπη­ρε­σία Πολι­τι­κής Προστασίας.

«Οι πρώ­τες επεμ­βά­σεις, που έκα­ναν τόσο επαγ­γελ­μα­τί­ες δια­σώ­στες όσο και πολί­τες, επέ­τρε­ψαν να ανα­συρ­θούν πολ­λοί ζωντα­νοί από τα συντρίμ­μια», τόνισαν.

Στα λιγο­στά νοσο­κο­μεία στις περιο­χές που επλή­γη­σαν από τον σει­σμό τα τμή­μα­τα επει­γό­ντων περι­στα­τι­κών κατα­κλύ­στη­καν από τραυματίες.

Χθες το από­γευ­μα ο διευ­θυ­ντής της Πολι­τι­κής Προ­στα­σί­ας Τζέ­ρι Τσά­ντλερ είπε στο Γαλ­λι­κό Πρα­κτο­ρείο πως τρία κέντρα υγεί­ας, στις κοι­νό­τη­τες Πεστέλ, Κορέιγ και Ροζό, υπέ­στη­σαν κορεσμό.

Ο πρω­θυ­πουρ­γός Αριέλ Ανρί, ο οποί­ος επι­θε­ώ­ρη­σε κατά τη διάρ­κεια πτή­σης με ελι­κό­πτε­ρο τις πλη­γεί­σες περιο­χές, κήρυ­ξε κατά­στα­ση εκτά­κτου ανά­γκης για έναν μήνα στις τέσ­σε­ρις περι­φέ­ρειες που χτυ­πή­θη­καν περισ­σό­τε­ρο από την καταστροφή.

Η απειλή των συμμοριών

Προ­σω­πι­κό και φάρ­μα­κα ήδη στάλ­θη­καν από το υπουρ­γείο Υγεί­ας προς τη νοτιο­δυ­τι­κή χερ­σό­νη­σο, όμως ο εφο­δια­σμός στις πλη­γεί­σες περιο­χές, που επεί­γει, τίθε­ται σε κίν­δυ­νο εξαι­τί­ας της συνε­χι­ζό­με­νης ανα­σφά­λειας στην Αϊτή εδώ και μήνες.

Για δύο χιλιό­με­τρα, ο μονα­δι­κός δρό­μος που συν­δέ­ει την πρω­τεύ­ου­σα με το νότιο τμή­μα της χώρας περ­νά­ει από το πάμ­φτω­χο προ­ά­στιο Μαρ­τι­σάν, το οποίο βρί­σκε­ται εξ ολο­κλή­ρου από τις αρχές του Ιου­νί­ου υπό τον έλεγ­χο βαριά οπλι­σμέ­νων συμ­μο­ριών, που εμπο­δί­ζουν την ελεύ­θε­ρη κυκλοφορία.

«Γνω­ρί­ζου­με όλοι ότι έχου­με πρό­βλη­μα στο Μαρ­τι­σάν. Απο­φα­σί­σα­με να ανοί­ξει αυτός ο δρό­μος, πρέ­πει να μπο­ρέ­σει να περά­σει η βοή­θεια», είπε ο κ. Ανρί κατά τη διάρ­κεια συνέ­ντευ­ξης Τύπου χθες βράδυ.

«Κινη­το­ποι­ή­θη­καν η αστυ­νο­μία και οι ένο­πλες δυνά­μεις και μέσα ώστε να μπο­ρέ­σει να φθά­σει στους αδελ­φούς και στις αδελ­φές μας η βοή­θεια που θέλου­με να τους στεί­λου­με», πρό­σθε­σε ο επι­κε­φα­λής της κυβέρ­νη­σης, χωρίς να δώσει περισ­σό­τε­ρες εξηγήσεις.

Ξενοδοχεία και σπίτια συντρίμμια

Στη νότια ακτή, πολυώ­ρο­φο ξενο­δο­χείο, που ονο­μα­ζό­ταν Le Manguier, κατέρ­ρευ­σε στη Λε Καγιέ, την τρί­τη μεγα­λύ­τε­ρη πόλη της Αϊτής.

Το πτώ­μα του άλλο­τε γερου­σια­στή Γκα­μπριέλ Φορ­τι­νέ, του ιδιο­κτή­τη του ξενο­δο­χεί­ου, ανα­σύρ­θη­κε από τα συντρίμ­μια, σύμ­φω­να με αυτό­πτες μάρ­τυ­ρες. Τον θάνα­τό του επι­βε­βαί­ω­σε ο αϊτι­νός πρωθυπουργός.

Η δόνη­ση έγι­νε αισθη­τή σε όλη τη χώρα. Η πόλη Ζερε­μί, με 200.000 κατοί­κους, στο νοτιο­δυ­τι­κό άκρο της χερ­σο­νή­σου, υπέ­στη μεγά­λες ζημιές στο κέντρο της, που απο­τε­λεί­ται κυρί­ως από παλιά, ισό­γεια σπίτια.

«Η ορο­φή του καθε­δρι­κού ναού κατέρ­ρευ­σε», ανέ­φε­ρε ο Τζομπ Ζοζέφ, κάτοι­κος της Ζερε­μί. «Ο κεντρι­κός δρό­μος έχει κλεί­σει (…) σε αυτόν συγκε­ντρώ­νε­ται όλη η οικο­νο­μι­κή δρα­στη­ριό­τη­τα της πόλης».

Νωρί­τε­ρα οι κάτοι­κοι, «αλλό­φρο­νες, με τα παι­διά στα χέρια, εγκα­τέ­λει­παν τις πόλεις επει­δή υπήρ­χαν φήμες για τσου­νά­μι», αφη­γή­θη­κε άλλος κάτοι­κος, ο Ταμά Ζαν Πιερ.

Είχε πράγ­μα­τι εκδο­θεί προει­δο­ποί­η­ση για τσου­νά­μι από υπη­ρε­σία των ΗΠΑ, προ­τού αρθεί πολύ γρήγορα.

Η πόλη Ζερε­μί, επί­σης γνω­στή ως η πόλη των ποι­η­τών, είναι σχε­τι­κά απο­μο­νω­μέ­νη από την υπό­λοι­πη χώρα· η εθνι­κή οδός που δια­περ­νά τη Αϊτή και θα έφθα­νε σ’ αυτήν δεν έχει ακό­μη ολοκληρωθεί.

Στην κοι­νό­τη­τα Λ’Αζίλ, κοντά στο επί­κε­ντρο, η Κρι­στε­λά Σεν Ιλέρ, 21 ετών, αφη­γή­θη­κε πως βρι­σκό­ταν στο σπί­τι της «όταν άρχι­σε» ο σει­σμός. «Ήμουν κοντά σ’ ένα παρά­θυ­ρο και είδα τα πάντα να πέφτουν», πρόσθεσε.

«Μέρος του τοί­χου έπε­σε πάνω στην πλά­τη μου, αλλά δεν τραυ­μα­τί­στη­κα σοβα­ρά», συνέ­χι­σε η νεα­ρή. Γύρω της όμως «σπί­τια κατέρ­ρευ­σαν εντελώς».

Το τραύμα του σεισμού του 2010

Σε βίντεο που μετα­φορ­τώ­θη­καν σε ιστό­το­πους κοι­νω­νι­κής δικτύ­ω­σης εικο­νί­ζο­νται τα συντρίμ­μια πολ­λών κτι­ρί­ων από μπε­τόν, ανά­με­σά τους μιας εκκλη­σί­ας όπου βρι­σκό­ταν σε εξέ­λι­ξη λει­τουρ­γία στην κοι­νό­τη­τα Λεζ Ανγκλέ, 200 χιλιό­με­τρα νοτιο­δυ­τι­κά του Πορτ-ο-Πρενς.

Στη φτω­χό­τε­ρη χώρα του δυτι­κού ημι­σφαι­ρί­ου δεν έχουν ακό­μη επου­λω­θεί οι πλη­γές του σει­σμού της 12ης Ιανουα­ρί­ου 2010, ο οποί­ος κατέ­στρε­ψε μεγά­λο μέρος της πρω­τεύ­ου­σας και αρκε­τές πόλεις στην επαρχία.

Σε εκεί­νη την κατα­στρο­φή τερα­στί­ων δια­στά­σε­ων είχαν χάσει τη ζωή τους πάνω από 200.000 άνθρω­ποι και είχαν τραυ­μα­τι­στεί άλλοι 300.000 και πλέον.

Πάνω από ενά­μι­σι εκα­τομ­μύ­ριο Αϊτι­νοί είχαν μεί­νει άστε­γοι, με τις αρχές και τη διε­θνή κοι­νό­τη­τα να βρί­σκο­νται μπρο­στά στην τερά­στια πρό­κλη­ση της ανοι­κο­δό­μη­σης σε μια χώρα χωρίς κτη­μα­το­λό­γιο, ούτε πολε­ο­δο­μι­κό κανονισμό.

Η Αϊτή, που δεν κατά­φε­ρε να αντα­πο­κρι­θεί, του­λά­χι­στον σε ικα­νο­ποι­η­τι­κό βαθ­μό, στην πρό­κλη­ση της ανοι­κο­δό­μη­σης, πλήτ­τε­ται συχνά από κυκλώ­νες και παρα­μέ­νει βυθι­σμέ­νη σε κοι­νω­νι­κο­πο­λι­τι­κή κρί­ση που έχει οξυν­θεί πολύ τα τελευ­ταία χρό­νια. Η χώρα ακό­μη προ­σπα­θεί να συνέλ­θει από το σοκ της δολο­φο­νί­ας του προ­έ­δρου Ζοβε­νέλ Μοΐζ την 7η Ιουλίου.

Φώτης Αγγου­λές, ο προ­λε­τά­ριος ποιητής