Σε ισχύ από σήμερα οι νέες σκλορότερες κυρώσεις των ΗΠΑ σε βάρος του Ιράν

Σε ισχύ τέθη­καν από σήμε­ρα 5 Νοέμ­βρη οι νέες κυρώ­σεις των ΗΠΑ ενα­ντί­ον του Ιράν, σε μία προ­σπά­θεια της Ουά­σιγ­κτον να εντεί­νει την πίε­ση στο θεο­κρα­τι­κό καθε­στώς, που απο­τε­λεί βασι­κό εμπό­διο στην υλο­ποί­η­ση των ιμπε­ρια­λι­στι­κών σχε­δια­σμών στην περιοχή.

Η κυβέρ­νη­ση Τραμπ επα­νέ­φε­ρε όλες τις κυρώ­σεις που καταρ­γή­θη­καν στο πλαί­σιο της συμ­φω­νί­ας για το πυρη­νι­κό πρό­γραμ­μα της Τεχε­ρά­νης, στο­χεύ­ο­ντας τόσο το Ιράν όσο και τα κρά­τη που συναλ­λάσ­σο­νται με αυτό. Στό­χος των κυρώ­σε­ων είναι οι εξα­γω­γές πετρε­λαί­ου, η ναυ­τι­λία και οι τρά­πε­ζες, βασι­κά τμή­μα­τα μιας καπι­τα­λι­στι­κής οικο­νο­μί­ας, όπως είναι αυτή του Ιράν.

Χιλιά­δες Ιρα­νοί φωνά­ζο­ντας «Θάνα­τος στην Αμε­ρι­κή» συσπει­ρώ­θη­καν την Κυρια­κή, απορ­ρί­πτο­ντας τις προ­σκλή­σεις για συνο­μι­λί­ες. Ο Ιρα­νός πρό­ε­δρος Χασάν Ρου­χά­νι έχει υπο­σχε­θεί να που­λή­σει το πετρέ­λαιο της χώρας του και να σπά­σει τις κυρώσεις.

Το Ιράν εδώ και μήνες αντι­με­τω­πί­ζει μια πολύ σοβα­ρή οικο­νο­μι­κή κρί­ση. Το εθνι­κό νόμι­σμα έχει χάσει το ήμι­συ της αξί­ας του από τον περα­σμέ­νο Απρί­λιο. Ένα δολά­ριο αντι­στοι­χεί σε 170.000 ριάλ. Πριν από ένα χρό­νο η ισο­τι­μία ήταν ακό­μα στα 32.000 ριάλ. Οι τιμές των τρο­φί­μων έχουν εκτο­ξευ­θεί και οι επα­πει­λού­με­νες αμε­ρι­κα­νι­κές κυρώ­σεις ανα­μέ­νε­ται να έχουν σοβα­ρές επι­πτώ­σεις στις εξα­γω­γές πετρε­λαί­ου. Περί­που το 40% των κρα­τι­κών εσό­δων προ­έρ­χε­ται από τις εξα­γω­γές πετρε­λαί­ου. Ακό­μη, από τις κυρώ­σεις ανα­μέ­νε­ται να πλη­γεί η αυτο­κι­νη­το­βιο­μη­χα­νία, η οποία απο­τε­λεί τον σημα­ντι­κό­τε­ρο οικο­νο­μι­κό πυλώ­να της χώρας μετά το πετρέλαιο.

Οι κυρώ­σει­ςπλήτ­τουν κυρί­ως τον απλό κόσμο. Τα φάρ­μα­κα δεν περι­λαμ­βά­νο­νται στις κυρώ­σεις, ωστό­σο η εισα­γω­γή πρώ­των υλών για τη φαρ­μα­κο­βιο­μη­χα­νία και την παρα­σκευή ειδι­κών φαρ­μά­κων θα είναι ιδιαί­τε­ρα δύσκο­λη. Η μη κυβερ­νη­τι­κή οργά­νω­ση «Κέντρο για τα ανθρώ­πι­να δικαιώ­μα­τα» με έδρα στη Νέα Υόρ­κη ζητά από τη διε­θνή κοι­νό­τη­τα να λάβει μέτρα που θα δια­σφα­λί­ζουν την εισα­γω­γή ανθρω­πι­στι­κής βοή­θειας προς τη χώρα, δια­φο­ρε­τι­κά η οικο­νο­μι­κή και κοι­νω­νι­κή κατά­στα­ση εκα­τομ­μυ­ρί­ων Ιρα­νών ανα­μέ­νε­ται να επιδεινωθεί.

«Δεν φοβό­μα­στε τις αμε­ρι­κα­νι­κές κυρώ­σεις» τονί­ζει από την άλλη πλευ­ρά ο πρό­ε­δρος του Ιράν Χασάν Ρου­χα­νί και δηλώ­νει πως «οι ΗΠΑ θέλουν μέσω ενός ψυχο­λο­γι­κού και οικο­νο­μι­κού πολέ­μου να υπο­νο­μεύ­σουν το ιρα­νι­κό σύστημα».

Η ιρα­νι­κή κυβέρ­νη­ση έχει συστή­σει διά­φο­ρες επι­τρο­πές εργα­σί­ας, οι οποί­ες θα μελε­τή­σουν τις συνέ­πειες των αμε­ρι­κα­νι­κών κυρώ­σε­ων. Ο Χασάν Ρου­χα­νί είχε παρα­δε­χθεί την περα­σμέ­νη Τετάρ­τη ότι «η κατά­στα­ση είναι δύσκο­λη για τον κόσμο και ανα­μέ­νε­ται να παρα­μεί­νει ακό­μα πιο δύσκο­λη τους επό­με­νους μήνες».

Ο στρα­τός ανα­φέρ­θη­κε επί­σης στο γεγο­νός ότι θα πραγ­μα­το­ποι­ή­σει ασκή­σεις αερο­πο­ρι­κής άμυ­νας τη Δευ­τέ­ρα και την Τρί­τη για να απο­δεί­ξει τις δυνα­τό­τη­τες της χώρας.

Σε δηλώ­σεις του πριν μετα­βεί σε προ­ε­κλο­γι­κή συγκέ­ντρω­ση για τις αυρια­νές μεσο­πρό­θε­σμες εκλο­γές στις ΗΠΑ, ο Τραμπ δήλω­σε ότι «οι κυρώ­σεις (…) είναι πολύ ισχυ­ρές, είναι οι ισχυ­ρό­τε­ρες κυρώ­σεις που έχου­με επι­βά­λει ποτέ».

Περισ­σό­τε­ροι από 700 άτο­μα, οντό­τη­τες, ακό­μη και πλοία και αερο­σκά­φη βρί­σκο­νται πλέ­ον στον κατά­λο­γο κυρώ­σε­ων, συμπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νων των μεγά­λων ιρα­νι­κών τρα­πε­ζών, των εξα­γω­γέ­ων πετρε­λαί­ου και των ναυ­τι­λια­κών εταιρειών.

Επι­πλέ­ον, το δίκτυο «Swift», που χρη­σι­μο­ποιεί­ται για την πραγ­μα­το­ποί­η­ση διε­θνών πλη­ρω­μών ανα­μέ­νε­ται να δια­κό­ψει τους δεσμούς με στο­χευ­μέ­να ιρα­νι­κά θεσμι­κά όργα­να, απο­μο­νώ­νο­ντας το Ιράν από το διε­θνές χρη­μα­το­πι­στω­τι­κό σύστημα.

Οι κυρώ­σεις βρί­σκουν αντί­θε­τες το Ηνω­μέ­νο Βασί­λειο, τη Γερ­μα­νία και τη Γαλ­λία, οι οποί­ες συγκα­τα­λέ­γο­νται στις πέντε χώρες (μαζί με Ρωσία και Κίνα) που εξα­κο­λου­θούν να δεσμεύ­ο­νται για τη δια­τή­ρη­ση της πυρη­νι­κής συμφωνίας.

Υπο­σχέ­θη­καν να υπο­στη­ρί­ξουν τις ευρω­παϊ­κές επι­χει­ρή­σεις που κάνουν «νόμι­μες επι­χει­ρή­σεις» με το Ιράν και έχουν δημιουρ­γή­σει έναν εναλ­λα­κτι­κό μηχα­νι­σμό πλη­ρω­μών ‑ή ειδι­κό όχη­μα ειδι­κού σκο­πού (SPV)- που θα βοη­θή­σει τις εται­ρεί­ες να εμπο­ρευ­τούν χωρίς να αντι­με­τω­πί­ζουν κυρώ­σεις από τις ΗΠΑ.

Ωστό­σο, οι ανα­λυ­τές αμφι­βάλ­λουν ότι αυτό θα μειώ­σει ουσια­στι­κά τον αντί­κτυ­πο των κυρώ­σε­ων στο Ιράν.

Ο υπουρ­γός Εξω­τε­ρι­κών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο ανα­κοί­νω­σε ότι προ­σω­ρι­νές εξαι­ρέ­σεις για το ιρα­νι­κό πετρέ­λαιο χορη­γού­νται στην Κίνα, την Ινδία, την Νότια Κορέα, την Τουρ­κία, την Ιτα­λία, την Ελλά­δα, την Ιαπω­νία και την Ταϊ­βάν, στις οποί­ες θα επι­τρέ­πε­ται να συνε­χί­σουν να αγο­ρά­ζουν ιρα­νι­κό πετρέλαιο.

Ο Μάικ Πομπέο δήλω­σε ότι περισ­σό­τε­ρες από 20 χώρες έχουν ήδη δια­κό­ψει τις εισα­γω­γές πετρε­λαί­ου από το Ιράν, μειώ­νο­ντας τις ιρα­νι­κές εξα­γω­γές κατά 1 εκα­τομ­μύ­ριο βαρέ­λια ημερησίως.