Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Σκέψεις του Μπ. Μπρεχτ για τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τη στάση των λαών

(Από το βιβλίο του «Με-τι : Το βιβλίο των παρεμ­βά­σε­ων στη ροή των πραγμάτων»)

Από τις εκδό­σεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ κυκλο­φό­ρη­σε στα 2018 για πρώ­τη φορά στα ελλη­νι­κά το βιβλίο του Μ. Μπρεχτ «Με-τι : Το βιβλίο των παρεμ­βά­σε­ων στη ροή των πραγμάτων»

Όπως ανα­φέ­ρουν οι εκδό­τες «το Με-τι παρέ­με­νε αδη­μο­σί­ευ­το όσο ζού­σε ο Μπέρ­τολτ Μπρεχτ, και κυκλο­φό­ρη­σε για πρώ­τη φορά το 1965. Το έργο απο­τε­λεί­ται από θραύ­σμα­τα και επει­σό­δια. Ο ίδιος, προ­κει­μέ­νου να το συν­θέ­σει, συγκέ­ντρω­σε διά­φο­ρες σκέ­ψεις, προ­σω­πι­κές ιστο­ρί­ες, αλλά και παρα­τη­ρή­σεις πάνω στην πολι­τι­κή πραγ­μα­τι­κό­τη­τα της ταραγ­μέ­νης επο­χής του. Τα κεί­με­να καλύ­πτουν μια ολό­κλη­ρη εικο­σα­ε­τία, όμως τα περισ­σό­τε­ρα γρά­φτη­καν μετα­ξύ 1934 και 1937, δηλα­δή τα πρώ­τα χρό­νια της εξο­ρί­ας του. Με δεδο­μέ­νη την τολ­μη­ρή φύση του εγχει­ρή­μα­τος, ο Γερ­μα­νός συγ­γρα­φέ­ας ανα­ζή­τη­σε ένα προ­σω­πείο και το βρή­κε στο πρό­σω­πο του Κινέ­ζου δια­νοη­τή Μο Ντι, ο οποί­ος υπήρ­ξε σύγ­χρο­νος του Σωκρά­τη. Επι­στρα­τεύ­ο­ντας ένα ύφος αφο­ρι­στι­κό και περι­παι­κτι­κό συγ­χρό­νως, την κοι­νω­νι­κή του ευαι­σθη­σία και την αλλη­γο­ρι­κή του δει­νό­τη­τα, ο Μπρεχτ ανα­πτύσ­σει εδώ μια ιδιό­τυ­πη πρα­κτι­κή φιλο­σο­φία και μια ηθι­κή ιδί­ας εμπνεύ­σε­ως απέ­να­ντι στον κόσμο, τη δική του «Μεγά­λη Μέθο­δο». Στην ουσία πραγ­μα­τεύ­ε­ται με τρό­πο παρα­βο­λι­κό τις θεω­ρί­ες πίσω από τα γεγονότα..».

Επι­λέ­γου­με ένα από τα σχό­λια που ανα­φέ­ρε­ται στον  Β’ Παγκό­σμιο Πόλε­μο τη στά­ση της ΕΣΣΔ και τη στά­ση που έπρε­πε να είχαν οι λαοί, δοσμέ­να πάντα με βάση τη δια­λε­κτι­κή μέθοδο :

«Για να μην βρε­θεί μόνος ενό­ψει των επα­πει­λού­με­νων πολέ­μων ο Νι-εν (σ.σ Εννο­εί ΣΤΑΛΙΝ)έκλεισε συμ­μα­χί­ες με κάποιες από τις εκμε­ταλ­λεύ­τριες χώρες, επω­φε­λού­με­νος από τη διχό­νοια που κυριαρ­χού­σε ανά­με­σά τους. Όμως κάποιοι φιλό­σο­φοι οι οποί­οι ήταν κατά της εκμε­τάλ­λευ­σης ζητού­σαν από τους εργά­τες των χωρών που είχαν συνά­ψει συμ­μα­χία με τη χώρα Σου (σ.σ δηλα­δή ΕΣΣΔ)  να ξεκι­νή­σουν αγώ­να ενά­ντια στις κυβερ­νή­σεις τους, κι έτσι να ξεκι­νή­σουν αγώ­να ενά­ντια στις κυβερ­νή­σεις τους, κι έτσι να εμπο­δί­σουν να πάρουν μέρος στον πόλε­μο στο πλευ­ρό της χώρας Σου. Έλε­γαν ότι αυτός ο πόλε­μος είναι πόλε­μος εκμεταλλευτών.

Είπε ο Με-τι: Αυτοί οι φιλό­σο­φοι δεν έχουν κατα­λά­βει τη Μεγά­λη Μέθο­δο και απο­προ­σα­να­το­λί­ζουν τους κατα­πιε­ζό­με­νους. Τρεις φορές ήδη αντι­με­τω­πί­σα­με τη πιθα­νό­τη­τα ενός πολέ­μους και παρα­τή­ρη­σα ότι και οι τρεις φορές αν και οι συσχε­τι­σμοί ήταν  δια­φο­ρε­τι­κοί αυτοί ήταν ενα­ντί­ον της συμ­με­το­χής των κατα­πιε­σμέ­νων στον πόλε­μο. Δεν ενδια­φέ­ρο­νταν καθό­λου για τις εκά­στο­τε συν­θή­κες. Αν σήμε­ρα κηρυ­χθεί πόλε­μος ενά­ντια στη χώρα Σου, οι κατα­πιε­σμέ­νοι πρέ­πει να στα­θούν στο πλευ­ρό της. Πρέ­πει να το κάνουν εμπο­δί­ζο­ντας τις χώρες που πολε­μούν ενά­ντια στη Σου να της επι­τε­θούν και υπο­στη­ρί­ζο­ντας τον πόλε­μο στις χώρες που πολε­μούν στο πλευ­ρό της Σου. Αν ηττη­θούν οι χώρες που πολε­μούν ενά­ντια στη Σου, τότε σ’αυτές τις χώρες θα απε­λευ­θε­ρω­θούν οι κατα­πιε­σμέ­νοι. Αν εμπο­δι­στεί αυτή η απε­λευ­θέ­ρω­ση στις χώρες που πολε­μούν στο πλευ­ρό της Σου, τότε οι κατα­πιε­σμέ­νοι αυτών των χωρών πρέ­πει να ενα­ντιω­θούν στις κυβερ­νή­σεις τους και να ενω­θούν, για χάρη του κοι­νού σκο­πού, με τους κατα­πιε­σμέ­νους των ηττη­μέ­νων χωρών.

Αν ηττη­θεί η Σου και οι σύμ­μα­χοι της, τότε πρέ­πει οι κατα­πιε­σμέ­νοι των ηττη­μέ­νων χωρών να ξεση­κω­θούν ενά­ντια στις κυβερ­νή­σεις τους, που θα είναι απο­δυ­να­μω­μέ­νες λόγω της ήττας, και να συνε­χί­σουν τον αγώ­να στο όνο­μα της χώρας Σου.

Η στά­ση των κατα­πιε­σμέ­νων πρέ­πει έτσι κι αλλιώς να απο­φα­σι­στεί κατά τη διάρ­κεια του πολέ­μου και όχι στην αρχή του. Πώς θα μπο­ρού­σε ένας πόλε­μος που διε­ξά­γε­ται υπέρ της απε­λευ­θέ­ρω­σης των κατα­πιε­σμέ­νων και προς υπε­ρά­σπι­ση της χώρας Σου να προ­κα­λέ­σει οποια­δή­πο­τε ζημιά στους κατα­πιε­σμέ­νους; Ένας τέτοιος πόλε­μος έχει συγκε­κρι­μέ­νους σκο­πούς και όλοι είναι προς όφε­λος των καταπιεσμένων»

 

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο