Σουηδία εκλογές: Ποιος θα κυβερνήσει; Και με ποιον; — Ρυθμιστής η ακροδεξιά

Πρώ­τη δύνα­μη από τις εκλο­γές στη Σου­η­δία ανα­δεί­χτη­κε η κυβερ­νώ­σα κεντρο­α­ρι­στε­ρή συμ­μα­χία των Σοσιαλ­δη­μο­κρα­τών, Πρα­σί­νων και αρι­στε­ρών κομ­μά­των, αλλά παράλ­λη­λα επι­βε­βαιώ­θη­κε η ενί­σχυ­ση της άκρας δεξιάς.

Από την εκλο­γι­κή ανα­μέ­τρη­ση προ­έ­κυ­ψε μία δύσκο­λη πολι­τι­κή εξί­σω­ση με τρεις αγνώ­στους: Ποιος είναι ο αλη­θι­νός νικη­τής; Ποιος θα κυβερ­νή­σει; Και με ποιον; Είθι­σται πρω­θυ­πουρ­γός να ανα­δει­κνύ­ε­ται ο ηγέ­της του κόμ­μα­τος που συγκε­ντρώ­νει τις περισ­σό­τε­ρες ψήφους, ή εκεί­νος που κρί­νε­ται ο καταλ­λη­λό­τε­ρος για να σχη­μα­τί­σει κυβέρ­νη­ση. Όμως το νέο πολι­τι­κό σκη­νι­κό της Σου­η­δί­ας, στο οποίο η πολι­τι­κή ισχύς είναι πλέ­ον κατα­κερ­μα­τι­σμέ­νη, κάνει κάθε υπο­λο­γι­σμό περίπλοκο.

Καμιά από τις δύο παρα­τά­ξεις που εναλ­λάσ­σο­νται στην εξου­σία τα τελευ­ταία χρό­νια δεν μπό­ρε­σε να εξα­σφα­λί­σει πλειο­ψη­φία στο κοι­νο­βού­λιο των 349 εδρών, καθώς η άκρα δεξιά ενι­σχύ­θη­κε κι άλλο, παρό­τι λιγό­τε­ρο από ό,τι ήλπι­ζε η ίδια.

Με σχε­δόν όλες τις εκλο­γι­κές περι­φέ­ρειες να έχουν ενσω­μα­τω­θεί, το κεντρο­α­ρι­στε­ρό κόμ­μα των Σοσιαλ­δη­μο­κρα­τών, οι κυβερ­νη­τι­κοί του εταί­ροι, οι Πρά­σι­νοι, και οι σύμ­μα­χοί του στο κοι­νο­βού­λιο, το κόμ­μα της Αρι­στε­ράς, συγκέ­ντρω­ναν το 40,6% των ψήφων. Η κεντρο­δε­ξιά Συμ­μα­χία από την πλευ­ρά της συγκέ­ντρω­νε 40,3%. Η δια­φο­ρά των δύο παρα­τά­ξε­ων ήταν μόλις περί­που 30.000 ψήφοι.

Ο «κοκ­κι­νο­πρά­σι­νος» κυβερ­νη­τι­κός συνα­σπι­σμός των Σοσιαλ­δη­μο­κρα­τών και των Οικο­λό­γων εξα­σφά­λι­σε το ελά­χι­στο δυνα­τό προ­βά­δι­σμα ένα­ντι της Συμ­μα­χί­ας της κεντρο­δε­ξιάς αντι­πο­λί­τευ­σης: δύο έδρες, ή ίσως ακό­μη και μόλις μία (144 ή 143, ένα­ντι 142). Και μάλι­στα μένουν ακό­μη να κατα­με­τρη­θούν οι ψήφοι των Σου­η­δών του εξω­τε­ρι­κού, που συχνά ευνο­ούν τη δεξιά. Αυτό θα γίνει την Τετάρτη.

Οι Σοσιαλ­δη­μο­κρά­τες απώ­λε­σαν 2,8 μονά­δες σε σύγκρι­ση με το 2014 και κατέ­γρα­ψαν τη χει­ρό­τε­ρη επί­δο­σή τους στις εκλο­γές εδώ και πάνω από έναν αιώ­να. Χαρα­κτη­ρι­στι­κό των εκλο­γών είναι ότι η μεγα­λύ­τε­ρη μεί­ω­ση με 19 μονά­δες σημειώ­νε­ται στην γενέ­τει­ρα πόλη του πρω­θυ­πουρ­γού Λεβέν όπου έκλει­σε η Μαιευ­τι­κή κλι­νι­κή με ευθύ­νη των Σοσιαλ­δη­μο­κρα­τών ανα­γκά­ζο­ντας τις μέλ­λου­σες μητέ­ρες να γεν­νά­νε στο αυτο­κί­νη­το αφού η πλη­σιέ­στε­ρη απέ­χει 200 χιλιό­με­τρα. Μολα­ταύ­τα, αφού παρα­δέ­χθη­κε ότι θα ήθε­λε ένα «καλύ­τε­ρο απο­τέ­λε­σμα», ο πρω­θυ­πουρ­γός Στέ­φαν Λεβέν εξέ­φρα­σε το βρά­δυ της Κυρια­κής ικα­νο­ποί­η­ση διό­τι «είμα­στε το μεγα­λύ­τε­ρο κόμ­μα της Σου­η­δί­ας». «Αυτές οι εκλο­γές σημα­το­δο­τούν τον εντα­φια­σμό της πολι­τι­κής των συνα­σπι­σμών (…). Κανείς δεν εξα­σφά­λι­σε πλειο­ψη­φία. Είναι επο­μέ­νως φυσι­κό να υπάρ­ξει συνερ­γα­σία μετα­ξύ των συνα­σπι­σμών» ανέ­φε­ρε ο Λεβέν, προ­σθέ­το­ντας ότι δεν σκο­πεύ­ει να παραι­τη­θεί, όπως τον προ­έ­τρε­ψαν οι ηγέ­τες της κεντροδεξιάς.

Παραί­τη­ση του κεντρο­α­ρι­στε­ρού πρω­θυ­πουρ­γού ζητεί η αντιπολίτευση

Με μια φωνή, οι ηγέ­τες της αντι­πο­λί­τευ­σης απαί­τη­σαν ο κεντρο­α­ρι­στε­ρός πρω­θυ­πουρ­γός να εγκα­τα­λεί­ψει την εξου­σία. «Αυτή η κυβέρ­νη­ση ολο­κλή­ρω­σε τον κύκλο της. Πρέ­πει να παραι­τη­θεί» δήλω­σε ο Ουλφ Κρί­στερ­σον, ο επι­κε­φα­λής του κόμ­μα­τος των Μετριο­πα­θών και υπο­ψή­φιος της τετρα­κομ­μα­τι­κής Συμ­μα­χί­ας, την οποία συγκρο­τούν τα κόμ­μα­τα των Μετριο­πα­θών, των Φιλε­λευ­θέ­ρων, του Κέντρου και των Χριστιανοδημοκρατών.

Η κεντρο­α­ρι­στε­ρά από την πλευ­ρά της ελπί­ζει να εξα­σφα­λί­σει νέα τετρα­ε­τή θητεία στην κυβέρ­νη­ση, αλλά το ερώ­τη­μα είναι με ποιον θα συνεργαστεί.

Ο Λεβέν μπο­ρεί να απο­πει­ρα­θεί να δια­τη­ρή­σει το σχή­μα του 2014, συγκρο­τώ­ντας μια κυβέρ­νη­ση μειο­ψη­φί­ας μαζί με τους οικο­λό­γους και με την υπο­στή­ρι­ξη στο κοι­νο­βού­λιο του κόμ­μα­τος της Αρι­στε­ράς, μιας και το στρα­τό­πε­δό του είναι ακό­μη πιο μειοψηφικό.

Οι Σου­η­δοί Δημο­κρά­τες, κόμ­μα με νεο­φα­σι­στι­κές και ρατσι­στι­κές κατα­βο­λές, συγκέ­ντρω­σαν το 17,6% των ψήφων και 63 έδρες (12,9% και 49 αντι­στοί­χως πριν από τέσ­σε­ρα χρό­νια). Ενι­σχύ­θη­καν περισ­σό­τε­ρο από κάθε άλλο κόμμα.

Ο Λεβέν ενδέ­χε­ται να παί­ξει το χαρ­τί του ανοίγ­μα­τος και να καλέ­σει τους Φιλε­λεύ­θε­ρους και τους Κεντρώ­ους σε δια­πραγ­μα­τεύ­σεις. Ακό­μα και σε αυτή την περί­πτω­ση, η κυβέρ­νη­σή του δεν θα δια­θέ­τει την πλειο­ψη­φία των εδρών στο κοινοβούλιο.

Παρά τις μεγά­λες δια­φο­ρές τους, τα κόμ­μα­τα της Συμ­μα­χί­ας, που βρι­σκό­ταν στην εξου­σία από το 2006 ως το 2014, έχουν συμ­φω­νή­σει πως θα κυβερ­νή­σουν μαζί. Αλλά αυτό δεν μοιά­ζει εύκο­λο: ίσως χρεια­στούν τις ψήφους της άκρας δεξιάς.

Ο Όκε­σον, που υπο­στή­ρι­ξε χθες βρά­δυ ότι οι Σου­η­δοί Δημο­κρά­τες είναι «οι νικη­τές» των εκλο­γών, αφού η άνο­δός τους ήταν σχε­δόν πέντε εκα­το­στιαί­ες μονά­δες, απηύ­θυ­νε νέα έκκλη­ση-τελε­σί­γρα­φο στη δεξιά την Κυρια­κή: «Κρί­στερ­σον, με ποιον θες να δια­πραγ­μα­τευ­τείς, με τον Στέ­φαν Λεβέν ή με τον Τζί­μι Όκε­σον; Είμα­στε έτοι­μοι να ανα­λά­βου­με τις ευθύ­νες μας», πρόσθεσε.

Ο Κρί­στερ­σον κατέρ­ρι­ψε την προ­σφο­ρά του ηγέ­τη της άκρας δεξιάς: «Ήμα­σταν από­λυ­τα σαφείς (…) η Συμ­μα­χία δεν θα κυβερ­νή­σει, ούτε θα συζη­τή­σει για το πώς θα σχη­μα­τί­σει κυβέρ­νη­ση, με τους Σου­η­δούς Δημο­κρά­τες». Το κοι­νο­βού­λιο συνε­δριά­ζει σε δύο περί­που εβδο­μά­δες. Μέχρι τότε πολ­λά μπο­ρούν να συμβούν.