Σουηδία: Η ολέθρια διάσπαση των εργαζομένων με ατομική διαπραγμάτευση και ατομικό μισθό

Γρά­φει ο Πάνος Αλε­πλιώ­της //

Το νέο τερα­τούρ­γη­μα στα εργα­σια­κά στην χώρα μας κάνει νόμο ότι, έτσι κι αλλιώς ισχύ­ει και σήμε­ρα και θέλει αντί­στα­ση και αντί­δρα­ση για να πάψει να ισχύ­ει. Συνο­πτι­κά ανα­φέ­ρω πως μπο­ρεί να δου­λεύ­ει κανείς 40 ώρες την εβδο­μά­δα αλλά τις μέρες και ώρες που θέλει το αφε­ντι­κό. Τρι­πλα­σιά­ζο­νται οι υπο­χρε­ω­τι­κές υπε­ρω­ρί­ες, δυσκο­λεύ­ει ακό­μη περισ­σό­τε­ρο η συν­δι­κα­λι­στι­κή δρά­ση. Τρί­ζουν τα κόκ­κα­λα των δολο­φο­νη­μέ­νων της Πρω­το­μα­γιάς πριν 150 χρό­νια για 8 ώρες δου­λειά, 8 ύπνο και 8 ελεύ­θε­ρο χρόνο.

Και κάτι εξί­σου επι­κίν­δυ­νο. Θεσπί­ζει την ατο­μι­κή διαπραγμάτευση.

Η σκέ­ψη βασι­σμέ­νη σε προ­σω­πι­κές εμπει­ρί­ες πηγαί­νει στην χώρα που πρώ­τη θεσμο­θέ­τη­σε και εφαρ­μό­ζει την ατο­μι­κή δια­πραγ­μά­τευ­ση και τον ατο­μι­κό μισθό. Ποια άλλη; Η Σου­η­δία το πρό­τυ­πο των απα­ντα­χού υπο­κρι­τών της Αριστεράς.

Ατο­μι­κός μισθός

Στη Σου­η­δία ο προ­γραμ­μα­τι­σμός της δου­λειάς και η αμοι­βή για την εκά­στο­τε εργα­σία δεν έχουν σύν­δε­ση. Θα έλε­γα ότι αντι­με­τω­πί­ζει σοβα­ρά προ­βλή­μα­τα. Καταρ­χάς, δεν λει­τουρ­γείς σαν ομά­δα. Ο προ­γραμ­μα­τι­σμός έρχε­ται άνω­θεν και ο μισθός σπάνια

αντι­προ­σω­πεύ­ει την προ­σφο­ρά σου.

Παρ’ όλα αυτά είναι ατο­μι­κός και δια­φο­ρο­ποι­η­μέ­νος. Σχε­δόν κανείς δεν έχει τον ίδιο μισθό με τον άλλον, κι ας κάνει την ίδια δου­λειά, κι ας έχει τα ίδια χρό­νια στην δου­λειά και τις ίδιες σπουδές.

Ακό­μη και οι καθα­ρί­στριες, οι εργά­τες στην απο­χέ­τευ­ση, έχουν δια­φο­ρο­ποι­η­μέ­νη αμοι­βή. Δια­φο­ρο­ποιού­νται οι εργα­ζό­με­νοι μισθο­λο­γι­κά ακό­μη και για δου­λειές που γίνο­νται από την ίδια ομάδα.

Στα πλαί­σια του άκρα­του νεο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμού ακό­μη και από τις Σοσιαλ­δη­μο­κρα­τι­κές κυβερ­νή­σεις που επι­κρά­τη­σε στην Σου­η­δία μετά την ανα­τρο­πή στη Σοβιε­τι­κή Ένω­ση και την κρί­ση τρα­πε­ζών, ακι­νή­των και συναλ­λάγ­μα­τος του ’90 εφευ­ρέ­θη­κε ο ατο­μι­κός και δια­φο­ρο­ποι­η­μέ­νος μισθός.

Μ’ αυτό το σύστη­μα, λένε οι εμπνευ­στές του, επι­βρα­βεύ­ο­νται οι φιλό­τι­μοι και οι ικα­νοί εργα­ζό­με­νοι και έτσι απο­τε­λούν παρά­δειγ­μα για μίμη­ση στους υπό­λοι­πους οκνούς και άχρηστους.

Τα εργο­δο­τι­κά σωμα­τεία το δέχτη­καν χωρίς πολ­λούς δισταγμούς.

Αν και δημιουρ­γεί ανι­σό­τη­τες και διά­σπα­ση, οι διοι­κή­σεις των επι­χει­ρή­σε­ων και των δημό­σιων οργα­νι­σμών συνε­χί­ζουν με τον ίδιο ρυθ­μό να αξιο­λο­γούν το προ­σω­πι­κό μία έως δύο φορές το χρό­νο. Θέτουν προ­σω­πι­κούς στό­χους στον καθέ­να εργα­ζό­με­νο και δίνουν δια­φο­ρε­τι­κό μισθό.

Η δια­σπα­στι­κή αυτή πολι­τι­κή, η διά­κρι­ση των ανθρώ­πων και οι αδι­κί­ες των διευ­θυ­ντών, οι οποί­οι είναι η  αρι­στο­κρα­τία της εργα­τι­κής τάξης, δημιουρ­γεί σοβα­ρά ζητή­μα­τα ακό­μη και απο­δο­χής αλλά και της αξί­ας που έχει ο κάθε άνθρω­πος. Γίνε­ται δυστυ­χώς καυ­γάς για  δυο τρία ευρώ δια­φο­ρά το μήνα. Η αλλη­λεγ­γύη μετα­ξύ συνα­δέλ­φων πάει περίπατο.

Οι εργο­δη­γοί ξυπνά­νε την νύχτα για κάποια βλά­βη εκτός εργα­σια­κού ωρα­ρί­ου, για­τί αυτός που έχει βάρ­δια αρνή­θη­κε να ανα­λά­βει και τους παρα­πέ­μπει σε αυτόν που παίρ­νει καλύ­τε­ρο μισθό.

Η αξιο­λό­γη­ση γίνε­ται με προ­σω­πι­κή συνά­ντη­ση μετα­ξύ του διευ­θυ­ντή και του εργα­ζό­με­νου, το ερω­τη­μα­το­λό­γιο απο­τε­λεί­ται από πολ­λές ερω­τή­σεις ακό­μη και για προ­σω­πι­κά και οικο­γε­νεια­κά θέμα­τα. Είναι ερω­τή­σεις ρου­τί­νας και κατα­λή­γουν στο τέλος ο τελι­κός κρι­τής, ο διευ­θυ­ντής, να απο­φα­σί­ζει κατά το δοκούν την αύξη­ση του μισθού, αν υπάρ­ξει, για την επό­με­νη χρο­νιά. Γίνο­νται προ­τά­σεις και για ατο­μι­κή βελ­τί­ω­ση, πλη­ρο­φό­ρη­ση, εκπαί­δευ­ση πάντα μέσα στα πλαί­σια του πρου­πο­λο­γι­σμού όπως άλλω­στε και οι αυξή­σεις αλλά σπά­νια υλο­ποιού­νται. Έτσι περ­νά­ει ο χρό­νος χωρίς να αλλά­ξει κάτι, μέσα στην αμφι­σβή­τη­ση και στην διά­σπα­ση και επα­να­λαμ­βά­νε­ται η αξιο­λό­γη­ση κάθε χρόνο.

Οι κινη­το­ποι­ή­σεις των εργα­ζο­μέ­νων στην χώρα μας πρέ­πει να απο­τρέ­ψουν το εργα­σια­κό αυτό τερα­τούρ­γη­μα που στην περί­πτω­ση του ατο­μι­κού και δια­φο­ρο­ποι­η­μέ­νου μισθού οδη­γεί στην διά­σπα­ση, στην δια­φο­ρε­τι­κή μετα­χεί­ρη­ση, με ευνο­ού­με­νους και μη, κιας έχουν ακρι­βώς τα ίδια προσόντα.

Πάνος Αλεπλιώτης

Εργά­στη­κε σαν γεω­λό­γος, περι­βαλ­λο­ντο­λό­γος και χωρο­τά­κτης στην Ελλά­δα και στην Σου­η­δία. Δημο­τι­κός σύμ­βου­λος Πυλαί­ας Θεσ­σα­λο­νί­κης 87/90 και 99/2002. Αντι­δή­μαρ­χος Πυλαί­ας από το 1987 έως και το 1990 και από το 1999 έως και το 2000.