Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

«Σούρβαλα-Σούρβαλα» και «αλμυρή βασιλόπιτα» στον Έβρο

«Σούρ­βα­λα-Σούρ­βα­λα» (κάλα­ντα της Πρω­το­χρο­νιάς) δια­λα­λού­σαν οι μικροί καλα­ντι­στές την προη­γού­με­νη της έλευ­σης του νέου χρό­νου, στις γει­το­νιές των χωριών του Έβρου, τρα­γου­δώ­ντας «Άγιους Βασί­λης έρι­τι απού την Και­σα­ρεία, απού την Και­σα­ρεία, βαστά­ει πένα κι χαρ­τί, χαρ­τί κι καλα­μά­ρι…». Το βρά­δυ της τελευ­ταί­ας μέρας του χρό­νου οι ομά­δες των νεα­ρών καλα­ντι­στών, ανύ­παν­δρων ή αρρα­βω­νια­σμέ­νων, επι­σκέ­πτο­νταν και πάλι όλα τα σπί­τια του χωριού και εύχο­νταν υγεία και ευη­με­ρία στους νοι­κο­κύ­ρη­δες που τους αντά­μει­βαν δεόντως.

Ιδιαί­τε­ρη θέση μετα­ξύ των πρω­το­χρο­νιά­τι­κων εθί­μων έχει και το φαγη­τό το οποίο, στον Έβρο συν­δέ­ε­ται με τον προ­γραμ­μα­τι­σμό της νέας χρο­νιάς. Χαρα­κτη­ρι­στι­κή είναι η τυρό­πι­τα η εβρί­τι­κη «αλμυ­ρή βασι­λό­πι­τα», που μετα­ξύ των φύλ­λων της έκρυ­βε, εκτός από το γνω­στό σε όλους νόμι­σμα, διά­φο­ρα ξυλα­ρά­κια το καθέ­να με τον δικό του συμ­βο­λι­σμό (η κρα­νιά για την υγεία, το σου­σά­μι για την πλη­θώ­ρα των αγα­θών και της παρα­γω­γής κ.α.)ενώ μέσω των συμ­βό­λων γίνο­νταν και οι ανα­θέ­σεις των εργα­σιών του νέου έτους, π.χ. αυτός που τύχαι­νε το άχυ­ρο θα φρό­ντι­ζε το στά­βλο κ.ο.κ. Την Πρω­το­χρο­νιά ετοι­μά­ζε­ται και το ζυμω­τό ψωμί «κεντη­μέ­νο» περί­τε­χνα με σχέ­δια της αγρο­τι­κής παρα­γω­γής, το οποίο ο νοι­κο­κύ­ρης κρα­τά στον αέρα καλώ­ντας τους συν­δαι­τυ­μό­νες τους να κόψουν ένα κομ­μά­τι με το χέρι, σύμ­βο­λο υγεί­ας και τύχης. Παρα­δο­σια­κά φαγη­τά της Πρω­το­χρο­νιάς το χοι­ρι­νό με λάχα­νο τουρ­σί και το «Σουού­σι», που είναι χοι­ρι­νό κρέ­ας ψημέ­νο επί αρκε­τές ώρες σε ειδι­κά πήλι­να σκεύη, σε μορ­φή μικρής στά­μνας, με καπά­κι που σφρα­γί­ζε­ται με ζυμά­ρι. Το συγκε­κρι­μέ­νο φαγη­τό εφ’ όσον δεν απο­σφρα­γι­στεί δια­τη­ρεί­ται έως και του Αγί­ου Αθανασίου.

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο