«Στάχτη θα γίνεις κόσμε γερασμένε…»

Γρά­φει ο Νίκος Μότ­τας //

Ήθε­λαν μονά­χα να μπο­ρούν να ερμη­νεύ­ουν τα τρα­γού­δια τους ελεύ­θε­ρα. Η μου­σι­κή για τον Ιμπρα­ήμ και την Χελίν ήταν τρό­πος έκφρα­σης, τρό­πος ζωής. Μέσα από τις νότες κατά­φερ­ναν να περ­νά­νε τα πιο επα­να­στα­τι­κά νοή­μα­τα, τους πόθους και τις προσ­δο­κί­ες της νεο­λαί­ας και του λαού τους για να ξημε­ρώ­σουν καλύ­τε­ρες ημέρες.

Το αστι­κό κρά­τος της Τουρ­κί­ας — αυτό που δια­χρο­νι­κά υπη­ρέ­τη­σαν και υπη­ρε­τούν συντη­ρη­τι­κοί και σοσιαλ­δη­μο­κρά­τες, ισλα­μι­στές και κεμα­λι­κοί, «δημο­κρά­τες» και δικτά­το­ρες – ουδέ­πο­τε μπό­ρε­σε να ανε­χτεί φωνές όπως αυτή των Grup Yorum. Γι’ αυτό φρό­ντι­σε να τους φιμώ­σει, εντάσ­σο­ντας τους σε λίστες «τρο­μο­κρα­τών», διώ­κο­ντας και φυλα­κί­ζο­ντας μου­σι­κούς και απα­γο­ρεύ­ο­ντας τις συναυ­λί­ες τους.

Η απερ­γία πεί­νας του Ιμπρα­ήμ Γκιο­κτσέκ και της Χελίν Μπο­λέκ ήταν μια ύστα­τη κραυ­γή απέ­να­ντι στα δεσμά της λογο­κρι­σί­ας, των διώ­ξε­ων, του αυταρ­χι­σμού. Βλέ­πο­ντας κανείς τα λιπό­σαρ­κα κορ­μιά τους να παλεύ­ουν ενά­ντια στο χρό­νο, δε μπο­ρού­σε παρά να θυμη­θεί τα λόγια ενός συμπα­τριώ­τη τους, του σπου­δαί­ου κομ­μου­νι­στή ποι­η­τή Ναζίμ Χικμέτ:

«το πιο επι­βλη­τι­κό, πιο μυστη­ρια­κό και πιο μεγά­λο, είναι ένας άνθρω­πος που τον μπο­δί­ζουν να βαδί­ζει, είναι ένας άνθρω­πος που τον αλυσοδένουνε».

Καμιά όμως αλυ­σί­δα, όσο μεγά­λη κι’ αν είναι, δε μπο­ρεί να εμπο­δί­σει τη θέλη­ση για λευ­τε­ριά και δικαιο­σύ­νη. Αυτή η θέλη­ση δεν έσβη­σε ποτέ από το βλέμ­μα του Ιμπρα­ήμ, ακό­μη κι’ όταν έχα­σε την συνα­γω­νί­στριά του, ακό­μη κι’ όταν ήταν φανε­ρό πως έχα­νε τα όποια ελά­χι­στα απο­θέ­μα­τα δυνά­με­ων του είχαν απομείνει.

«Μια μέρα ξυπνή­σα­με και μάθα­με πως είμα­σταν στις λίστες των κατα­ζη­τού­με­νων […] Για­τί θα έπρε­πε να δεχτού­με αυτές τις λίστες; Όχι, κανέ­νας δε μπο­ρεί να μας απο­κα­λεί τρο­μο­κρά­τες. Δεν είμα­στε τρο­μο­κρά­τες. Βρι­σκό­μα­στε στο ανώ­τα­το στά­διο του θυμού απέ­να­ντι σε αυτήν την αδι­κία και την φρι­κα­λε­ό­τη­τα. Έτσι θα πρέ­πει να δεί­τε την απερ­γία πεί­νας που κάνου­με. Είμα­στε πολύ θυμω­μέ­νοι. Η νίκη θα έρθει, το πιστεύ­ου­με πολύ αυτό».

- Ιμπρα­ήμ Γκιοκτσέκ.

Ο Ιμπρα­ήμ Γκιο­κτσέκ πέθα­νε προ­χθές, 7 Μάη, στην εντα­τι­κή του νοσο­κο­μεί­ου, έχο­ντας δια­κό­ψει την απερ­γία πεί­νας έπει­τα από 323 μέρες. Το τουρ­κι­κό κρά­τος, αυτό που τον φίμω­σε και τον οδή­γη­σε στο θάνα­το, δεν τον σεβά­στη­κε ούτε νεκρό. Σήμε­ρα ο Ιμπρα­ήμ τάφη­κε στην ιδιαί­τε­ρη του πατρί­δα, την Και­σά­ρια, εν μέσω απει­λών από φασί­στες ότι θα βαν­δα­λί­σουν τον τάφο και αφού πρώ­τα η αστυ­νο­μία, σε ένδει­ξη δύνα­μης και αυταρ­χι­σμού, είχε κατά­σχει το φέρε­τρο με την σορό του.

Οι φωνές του Ιμπρα­ήμ και της Χελίν σίγη­σαν. Ο αγώ­νας που έδω­σαν όμως δεν πρό­κει­ται να πάει μάταιος. Κι’ αυτό για­τί κατά­φε­ραν να στεί­λουν, εντός και εκτός Τουρ­κί­ας, ένα ηχη­ρό μήνυ­μα γεν­ναιό­τη­τας, ανθρω­πιάς και πίστης στα ιδα­νι­κά μιας καλύ­τε­ρης κοι­νω­νί­ας. Θυμί­ζο­ντας μας – και πάλι – τα λόγια του μεγά­λου Χικμέτ:

«Στά­χτη θα γίνεις κόσμε γερα­σμέ­νε, σου ‘ναι γρα­φτός ο δρό­μος της συντρι­βής. Και δε μπο­ρείς να μας λυγί­σεις σκο­τώ­νο­ντας τ’ αδέρ­φια μας της μάχης. Και να το ξέρεις, θα βγού­με νικη­τές, κι’ ας είναι οι θυσί­ες μας βαριές».

Νίκος Μόττας Γεννήθηκε το 1984 στη Θεσσαλονίκη. Είναι υποψήφιος διδάκτορας (Phd) Πολιτικής Επιστήμης, Διεθνών Σχέσεων και Ιστορίας. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Westminster του Λονδίνου και είναι κάτοχος δύο μεταπτυχιακών τίτλων (Master of Arts) στις διπλωματικές σπουδές (Παρίσι) και στις διεθνείς διπλωματικές σχέσεις (Πανεπιστήμιο Τελ Αβίβ). Άρθρα του έχουν δημοσιευθεί σε ελληνόφωνα και ξενόγλωσσα μέσα.