Στο ΦΕΚ η απαράδεκτη Υπουργική Απόφαση για τη ζωντανή μετάδοση των μαθημάτων στα σχολεία — Τι προβλέπει

Δημο­σιεύ­τη­κε στην Εφη­με­ρί­δα της Κυβερ­νή­σε­ως η απα­ρά­δε­κτη υπουρ­γι­κή από­φα­ση για την ηλε­κτρο­νι­κή ανα­με­τά­δο­ση του μαθή­μα­τος από τις σχο­λι­κές τάξεις, η οποία έχει προ­κα­λέ­σει τις έντο­νες αντι­δρά­σεις των εκπαι­δευ­τι­κών, των γονιών, μαθη­τών και άλλων φορέ­ων. Η εν λόγω Από­φα­ση έχει ισχύ μέχρι τη λήξη της τρέ­χου­σας σχο­λι­κής χρονιάς.

Το πλαί­σιο όπως περι­γρά­φε­ται στο ΦΕΚ δεν αμβλύ­νει τις ανη­συ­χί­ες για παρα­βί­α­ση των προ­σω­πι­κών δεδο­μέ­νων και για μετα­τρο­πή του μαθή­μα­τος σε τηλε­ριά­λι­τι. Ακό­μη πιο διά­τρη­τες είναι οι δια­δι­κα­σί­ες που ορί­ζο­νται για την ηλε­κτρο­νι­κή μετά­δο­ση του μαθή­μα­τος στην ιδιω­τι­κή εκπαίδευση.

Η κάμερα θα πρέπει να εστιάζει στον εκπαι­δευ­τι­κό ή/και στον πίνακα της αίθουσας διδασκαλίας μόνο, ενώ η ζωντα­νή μετάδοση του μαθή­μα­τος δεν αφο­ρά μέρος της διδακτικής ώρας που σχετίζεται με τυχόν εξέταση μαθητών. Αυτό ορί­ζει η Υπουρ­γι­κή Από­φα­ση που δημο­σιεύ­θη­κε στην Εφη­με­ρί­δα της Κυβέρ­νη­σης, μετα­ξύ άλλων, για τη ζωντα­νή μετά­δο­ση των μαθη­μά­των, σε περί­πτω­ση απου­σί­ας μαθη­τή λόγω υγεί­ας στα σχο­λεία Πρω­το­βάθ­μιας και Δευ­τε­ρο­βάθ­μιας Εκπαίδευσης.

Ανα­λυ­τι­κό­τε­ρα, σύμ­φω­να με την Από­φα­ση, σε περί­πτω­ση ζωντα­νής μετά­δο­σης, ο εκπαι­δευ­τι­κός θα πρέ­πει να μερι­μνά ώστε η συσκευή να είναι στα­θε­ρά τοποθετημένη κοντά στον εκπαι­δευ­τι­κό, για την καλύ­τε­ρη μετά­δο­ση του ήχου και έχει το δικαίωμα σίγασης της φωνής μαθητή/τριας ή ακόμα και διακοπής της μετάδοσης, εάν το κρίνει απαραίτητο.

Στην περίπτωση που πραγματοποιείται μετάδοση εικόνας, η κάμερα θα πρέπει να εστιάζει απο­κλει­στι­κά και μόνο στον εκπαι­δευ­τι­κό ή/και στον πίνακα της αίθουσας διδασκαλίας. Δεν επιτρέπεται να εστιάζει σε μαθητές που βρίσκονται στην αίθουσα διδασκαλίας.

Η ζωντα­νή μετάδοση αφο­ρά μόνο το μέρος της διδακτικής ώρας που αφιερώνεται στην παράδοση μαθήματος και δεν αφο­ρά μέρος της διδακτικής ώρας που σχετίζεται με τυχόν εξέταση μαθητών.

Επι­πλέ­ον, η σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση (δηλα­δή η απευ­θεί­ας μετά­δο­ση μαθή­μα­τος σε πραγ­μα­τι­κό χρό­νο από εκπαι­δευ­τι­κό με τη χρή­ση κατάλ­λη­λων μέσων τεχνο­λο­γί­ας) μπο­ρεί να πραγματοποιείται για τα σχο­λεία που τελούν σε καθεστώς προσωρινής απαγόρευσης λειτουργίας, ως μέτρο για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού COVID-19, και για όσο χρο­νι­κό διάστημα παραμένουν σε αυτό το καθεστώς, σύμφωνα με το πρόγραμμα που καθορίζεται από τον Διευ­θυ­ντή σε συνεργασία με τον Σύλλογο Διδασκόντων, με ανάλογη τήρηση των οδηγιών του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων που ισχύ­ουν μέχρι σήμερα.

Για τα σχο­λεία που δεν τελούν υπό καθεστώς προσωρινής απαγόρευσης λειτουργίας λόγω του COVID-19, η σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση μπο­ρεί να πραγματοποιείται σύμφωνα με το ισχύον εβδομαδιαίο ωρολόγιο πρόγραμμα κάθε σχολικής μονάδας ανά τμήμα, το οποίο δύναται να υπο­στεί τροποποιήσεις από τον διευ­θυ­ντή και τον Σύλλογο Διδασκόντων για την κάλυψη των αναγκών της συγκεκριμένης σχολικής μονάδας.

Στην περίπτωση αυτή, προ­βλέ­πε­ται να παρέχεται ταυτόχρονη σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση, δηλα­δή ταυτόχρονη διδασκαλία σε μαθητές, οι οποίοι συμμετέχουν στο μάθημα με φυσι­κή παρουσία και σε μαθητές, οι οποίοι δεν δύνανται να παρακολουθήσουν με φυσι­κή παρουσία την εκπαι­δευ­τι­κή διαδικασία, καθώς ανήκουν στις ομάδες αυξημένου κινδύνου για σοβα­ρή λοίμωξη από COVID-19, όπως αυτές ορίζονται από τους αρμόδιους φορείς για την παρο­χή ειδικής άδειας, ή ήδη νοσούν, ή έρχονται σε στε­νή επα­φή με άτομο του οικο­γε­νεια­κού του περιβάλλοντος που ανήκει στην παραπάνω ομάδα αυξημένου κινδύνου, ή ήδη νοσεί.

Ήχος ή/και εικόνα

Η υλοποίηση της σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, όπως ρυθ­μί­ζε­ται από την Από­φα­ση, προ­βλέ­πε­ται να πραγματοποιείται μέσω κατάλληλης ψηφιακής πλατφόρμας, η οποία καθι­στά δυνα­τή την απευθείας μετάδοση (ήχου ή/και εικόνας) του μαθήματος από τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς προς τους μαθητές τους. Για τον σκο­πό αυτό, το υπουργείο Παι­δεί­ας θα θέσει στη διάθεση των διδασκόντων και των μαθητών όλων των σχολείων της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας την υπηρεσία σύγχρονης τηλεκπαίδευσης με τη χρήση της ψηφιακής πλατφόρμας Webex Meetings (Cisco Hellas AE), η οποία έχει δια­μορ­φω­θεί ειδι­κά για το υπουργείο και για τις ανάγκες παροχής της σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και παρέχεται δωρεάν. Για την πρόσβαση στην πλατφόρμα οι εκπαι­δευ­τι­κοί και οι μαθητές έχουν τη δυνα­τό­τη­τα να χρησιμοποιούν εξο­πλι­σμό (ηλε­κτρο­νι­κό υπο­λο­γι­στή, ταμπλέτα, κινη­τό, και στην περίπτωση των μαθητών/τριών και στα­θε­ρό τηλέφωνο) που ανήκει στο σχο­λείο ή στους ίδιους.

Ιδιωτικά Σχολεία

Επιτρέπεται στις σχολικές μονάδες ιδιωτικής εκπαίδευσης να επιλέξουν για την υλοποίηση της σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, τη χρήση άλλης αντίστοιχης ψηφιακής πλατφόρμας ανάλογα με τις ανάγκες τους και την υλι­κο­τε­χνι­κή τους υπο­δο­μή. Στην περίπτωση που ιδιω­τι­κή σχο­λι­κή μονάδα επιλέξει άλλη ψηφια­κή πλατφόρμα από αυτήν που προσφέρεται δωρεάν από το υπουργείο Παιδείας, επιβαρύνεται η ίδια με τα τυχόν σχε­τι­κά έξοδα/κόστη και με την υποχρέωση τυχόν παραμετροποίησης της συγκεκριμένης πλατφόρμας προς συμμόρφωση με τις κείμενες διατάξεις και ιδίως τις διατάξεις προστασίας προσωπικών δεδομένων του Γενι­κού Κανο­νι­σμού για την Προστασία Δεδομένων της ΕΕ.

Απενεργοποιημένη η καταγραφή/αποθήκευση

Στην ειδι­κά δια­μορ­φω­μέ­νη πλατ­φόρ­μα της Webex, είναι ενερ­γο­ποι­η­μέ­νη η διαδικασία ταυτοποίησης εκπαιδευτικών και της διασύνδεσής τους με τους μαθητές τους. Βασι­κά χαρα­κτη­ρι­στι­κά της είναι ότι έχει απε­νερ­γο­ποι­η­θεί η δυνατότητα καταγραφής/ αποθήκευσης και έχουν δημιουρ­γη­θεί «κλειδωμένες» ψηφιακές αίθουσες, στις οποίες ο εκπαιδευτικός έχει τον απο­κλει­στι­κό έλεγχο εισόδου.

Η διαδικασία

Αρχι­κά, οι εκπαι­δευ­τι­κοί λαμβάνουν ηλε­κτρο­νι­κό μήνυμα στην ηλε­κτρο­νι­κή διεύθυνση που έχουν καταχωρισμένη στην πλατφόρμα του myschool από την πλατφόρμα του Webex με τον ατομικό/προσωπικό τους σύνδεσμο για την ενεργοποίηση του λογα­ρια­σμού τους και τη χρήση της εφαρμογής Webex Meetings. Με τον τρόπο αυτό, ο εκπαιδευτικός απο­κτά την προ­σω­πι­κή του ψηφια­κή τάξη και τον μονα­δι­κό, προ­σω­πι­κό σύνδεσμο που τη συνοδεύει.

Στη συνέ­χεια, ο διευθυντής του κάθε σχο­λεί­ου αναλαμβάνει να συντονίσει την επικοινωνία των εκπαιδευτικών με τους μαθητές τους, μετά από ενημέρωση των γονέων και κηδεμόνων.

Ο εκπαιδευτικός, με τη σει­ρά του, αποστέλλει το σύνδεσμο της προσωπικής του ψηφιακής τάξης στους μαθητές ή στους γονείς/κηδεμόνες τους μέσω ηλε­κτρο­νι­κού μηνύματος. Με αυτόν τον τρόπο, οι μαθητές θα μπορούν να συμμετέχουν στα μαθήματα πατώντας απλώς τον αντίστοιχο σύνδεσμο, χωρίς να απαιτείται η δημιουργία προ­σω­πι­κού λογα­ρια­σμού στη συγκεκριμένη πλατφόρμα. Ο μαθητής θα μπο­ρεί να συν­δε­θεί στην ψηφια­κή τάξη μέσω υπο­λο­γι­στή, ταμπλέτας, κινη­τού ή και στα­θε­ρού τηλεφώνου.

Πριν την εκκίνηση της προγραμματισμένης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, η ρύθ­μι­ση προ­βλέ­πει να πραγματοποιείται προεπισκόπηση του ήχου ή/και της εικόνας, ώστε να επιβεβαιώσει ο εκπαιδευτικός ότι ο ήχος ή/και η εικόνα λειτουργούν σωστά. Τότε, ο εκπαιδευτικός, όπως και ο κάθε μαθητής, θα έχει την επι­λο­γή να απενεργοποιήσει τον ήχο ή/και την εικόνα του. Για τον έλεγχο πρόσβασης, οι τάξεις θα είναι κλειδωμένες και οι μαθητές θα περιμένουν στην αίθουσα αναμονής ώσπου να τους επι­τρα­πεί η συμ­με­το­χή. Ο εκπαιδευτικός καλείται να εγκρίνει την είσοδο κάθε συμμετέχοντα ξεχωριστά.

Δυνατότητα απενεργοποίησης

Καθ’ όλη τη διάρκεια του μαθήματος, εκπαιδευτικός και μαθητής έχουν τη δυνατότητα να απενεργοποιούν και να επανενεργοποιούν την μετάδοση του ήχου ή/και της εικόνας τους. Ο εκπαιδευτικός έχει, κατά την κρίση του, τη δυνατότητα διακοπής μετάδοσης ήχου (σίγαση) από μαθη­τή ή /και αποβολής του από την ψηφια­κή τάξη. Στην τελευταία περίπτωση, είναι δυνα­τή η εκ νέου συμ­με­το­χή του μαθη­τή στην ψηφια­κή τάξη, κατά την κρίση του εκπαι­δευ­τι­κού. Για τον σκο­πό αυτό, απαιτείται ο εκπαιδευτικός να εγκρίνει σχε­τι­κό αίτημα του μαθη­τή εκ νέου.

Εκτός η εξέταση μαθήματος

Ειδι­κά για την περίπτωση της ταυτόχρονης σύγχρονης εξ αποστάσεως διδασκαλίας η Από­φα­ση ορί­ζει ότι η ζωντα­νή μετάδοση αφο­ρά μόνο το μέρος της διδακτικής ώρας που αφιερώνεται στην παράδοση μαθήματος. Η ζωντα­νή μετάδοση δεν αφο­ρά μέρος της διδακτικής ώρας που σχετίζεται με τυχόν εξέταση μαθητών.

Χρήση δεδομένων

Τα μεταδεδομένα που τυχόν παράγονται (χρόνος και διάρκεια μαθήματος, αριθμός συμμετεχόντων) θα χρησιμοποιούνται απο­κλει­στι­κά για σκοπούς ερευνητικούς ή στατιστικούς. Επι­πλέ­ον, θα χορη­γη­θεί σχε­τι­κό ενη­με­ρω­τι­κό έγγραφο από το υπουργείο Παιδείας προς εκπαιδευτικούς, γονείς/κηδεμόνες και μαθητές/τριες.

Τα προσωπικά δεδομένα των εκπαιδευτικών

Στο πλαίσιο λειτουργίας της πλατφόρμας ισχύουν τα εξής: Τα προ­σω­πι­κά δεδομένα των εκπαιδευτικών, συγκεκριμένα το ονοματεπώνυμο και η διεύθυνση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας αυτών, δύνανται να κοινοποιούνται στο συνεργαζόμενο με το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων πάροχο υπηρεσιών πληροφορικής και δια­δι­κτυα­κού χώρου, απο­κλει­στι­κά και μόνο προκειμένου να κατα­στεί τεχνι­κά δυνα­τή η σύγχρονη εξ αποστάσεως διδασκαλία, μέσω της σχετικής πλατφόρμας, και απο­κλει­στι­κά για όσο χρο­νι­κό διάστημα ισχύουν τα έκτακτα μέτρα για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού COVID-19. Εν συνεχεία, διαγράφονται από τους εν λόγω παρόχους.

Τα προσωπικά δεδομένα των μαθητών, γονέων ή/και κηδεμόνων

Τα προ­σω­πι­κά δεδομένα των μαθητών, γονέων ή/και κηδεμόνων, συγκεκριμένα η διεύθυνση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας αυτών, αποτελούν αντικείμενο επεξεργασίας από τη σχο­λι­κή μονάδα λόγω της ιδιότητά τους ως μαθητών ή/και γονέων ή κηδεμόνων και της σχέσης τους, αντίστοιχα, με το ελλη­νι­κό δημόσιο ή με τον ιδιω­τι­κό φορέα στον οποίο έχει χορη­γη­θεί η άδεια λειτουργίας της ιδιωτικής σχολικής μονάδας, είναι δε αναγκαία για την εκπλήρωση των σκοπών και υποχρεώσεων του ελλη­νι­κού δημοσίου ή του προαναφερθέντος ιδιω­τι­κού φορέα, κατά τις κείμενες διατάξεις, για τη διασφάλιση της απρόσκοπτης λειτουργίας της εκπαιδευτικής δραστηριότητας κατά την περίοδο εφαρμογής των έκτακτων μέτρων για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού COVID-19. Επιπλέον, οι μαθητές κατά τη συμ­με­το­χή τους στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση κοινοποιούν σε συνεργαζόμενο με το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων ή με τον προαναφερθέντα ιδιω­τι­κό φορέα ιδιωτικής εκπαίδευσης πάροχο υπηρεσιών πληροφορικής και δια­δι­κτυα­κού χώρου, κατ’ επιλογήν τους, όνομα ή όνομα χρήστη, απο­κλει­στι­κά προκειμένου να κατα­στεί τεχνι­κά δυνα­τή η σύγχρονη εξ αποστάσεως διδασκαλία, μέσω της σχετικής πλατφόρμας και σύνδεσης με αυτήν μέσω λογι­σμι­κού πλοήγησης (browser), και απο­κλει­στι­κά για όσο χρο­νι­κό διάστημα ισχύουν τα έκτακτα μέτρα για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού COVID-19, και εν συνεχεία αυτά θα διαγραφούν από τους εν λόγω παρόχους. Ακόμη και εάν οι μαθητές/τριες επιλέξουν να χρησιμοποιήσουν την εφαρ­μο­γή της Webex, και όχι τη σύνδεση μέσω λογι­σμι­κού πλοήγησης, και πάλι στο πεδίο email δεν απαιτείται το προ­σω­πι­κό τους email, αλλά μπο­ρεί να συμπλη­ρω­θεί ένα τυχαίο, εικο­νι­κό email, π.χ. [email protected], το οποίο ομοίως κοινοποιείται απο­κλει­στι­κά για όσο χρο­νι­κό διάστημα ισχύουν τα έκτακτα μέτρα για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού COVID-19, και εν συνεχεία θα δια­γρα­φεί από τους εν λόγω παρόχους.

Σκοπός επεξεργασίας των ανωτέρω δεδομένων

Σκοπός επεξεργασίας των ανωτέρω δεδομένων είναι το δημόσιο αγα­θό της παροχής εκπαίδευσης υπό καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης, όπως είναι η πανδημία του COVID-19. Η νόμιμη βάση επεξεργασίας των εν λόγω δεδομένων είναι το άρθρο 6 παρ. 1 στοιχ. ε του Γ.Κ.Π.Δ. συν­δυα­στι­κά με το άρθρο 6 παρ. 1 στοιχ. γ του Γ.Κ.Π.Δ..

Τα υποκείμενα των δεδομένων

Τα υποκείμενα των δεδομένων έχουν δικαίωμα να λάβουν επιβεβαίωση από τον υπεύθυνο επεξεργασίας για το αν και κατά πόσον ή όχι προ­σω­πι­κά δεδομένα που τους αφορούν υφίστανται επεξεργασία. Τα υποκείμενα των δεδομένων έχουν δικαίωμα πρόσβασης στα μεταδεδομένα που δημιουργούν, εφόσον έχουν χρησιμοποιήσει τα πραγ­μα­τι­κά τους στοιχεία (email και ονοματεπώνυμο για τους εκπαιδευτικούς, ονοματεπώνυμο για τους μαθητές), έτσι ώστε να μπορούν να ταυτοποιηθούν. Επιπλέον, μπορούν να ικανοποιηθούν το δικαίωμα διόρθωσης ανακριβειών στα δεδομένα πρόσβασης και υπό προϋποθέσεις το δικαίωμα εναντίωσης στην επεξεργασία από το ελλη­νι­κό δημόσιο/τον ιδιω­τι­κό φορέα στον οποίο έχει χορη­γη­θεί η άδεια λειτουργίας της ιδιωτικής εκπαιδευτικής δομής σε άλλον υπεύθυνο επεξεργασίας, εφόσον αυτό είναι τεχνι­κά εφι­κτό. Προβλέπεται δικαίωμα υποβολής καταγγελίας στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προ­σω­πι­κού Χαρακτήρα.

Ενημέρωση για την επεξεργασία των προσωπικών τους δεδομένων

Ο Διευθυντής της κάθε σχολικής μονάδας υποχρεούται να ενημερώσει εγγράφως όλους τους εκπαιδευτικούς, τους μαθητές και γονείς/κηδεμόνες των μαθητών σχε­τι­κά με την επεξεργασία των προσωπικών τους δεδομένων απο­κλει­στι­κά για το σκο­πό της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, αποστέλλοντάς τους το ενη­με­ρω­τι­κό έγγραφο του ΥΠΑΙΘ σε φυσι­κή ή ηλε­κτρο­νι­κή μορφή.

Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων

Το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, ως υπεύθυνος επεξεργασίας των δεδομένων προ­σω­πι­κού χαρακτήρα των μαθητών, των γονέων/κηδεμόνων τους και του εκπαι­δευ­τι­κού προ­σω­πι­κού για τις εκπαιδευτικές δομές της δημόσιας πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, οφείλει να τηρεί όλες τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τον Γενι­κό Κανο­νι­σμό για την Προστασία Δεδομένων (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2016, καθώς και τις διατάξεις του ν. 4624/2019 (Α’ 137). Τις αυτές υποχρεώσεις οφείλει να τηρεί ως υπεύθυνος επεξεργασίας δεδομένων κάθε πρόσωπο, φυσι­κό ή νομι­κό, στο οποίο έχει χορη­γη­θεί άδεια για τη λειτουργία ιδιωτικής εκπαιδευτικής δομής πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ανα­φο­ρι­κά με τα προ­σω­πι­κά δεδομένα των μαθητών/τριών της σχετικής εκπαιδευτικής δομής, τους γονείς/κηδεμόνες των μαθητών/τριών και τους εκπαιδευτικούς που εργάζονται σε αυτή