Το Ατέχνως μίλησε με τον Βούλγαρο σκηνοθέτη Μίλκο Λαζάροφ ο οποίος βρέθηκε στην Ελλάδα καλεσμένος της NEW STAR και του Βελισσάριου Κοσσυβάκη. Ο Μίλκο Λαζάροφ είναι γνωστός στους κινηματογραφόφιλους, διεθνώς πολυβραβευμένος. Η ταινία του «Aga» αποτελεί την επίσημη υποψηφιότητα της Βουλγαρίας για τα Οσκαρ 2020.
Τη συνέντευξη πήρε ο Χρήστος Δημούλας.
***
Kύριε Λαζάροφ, εκ μέρους του «Ατέχνως» σας καλωσορίζουμε στην Ελλάδα. Συγχαρητήρια για την «Aga» και σας ευχόμαστε καλή επιτυχία στην υποψηφιότητα της για τα Όσκαρ 2020 όσο και για επόμενα βήματά σας.
Επειδή λίγο-πολύ το βιογραφικό σας είναι γνωστό,ας ξεκινήσουμε κάπως αλλιώς την κουβέντα μας. Τα ερωτήματα μας είναι τα εξής: Επειδή είστε Πρόεδρος της Ένωσης Κινηματογραφιστών Βουλγαρίας,οι κυρίαρχες θεματικές στις ταινίες των Κινηματογραφιστών στην χώρα σας ποιες είναι;
Τα πάντα. Είναι δύσκολο να ειπωθεί κάτι συγκεκριμένο. Είναι ταινίες από κοινωνικές μέχρι περιπέτειες.
Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουνε οι κινηματογραφιστές στην χώρα σας;
Η έλλειψη ταλέντου. Όσο κι αν σας φαίνεται περίεργο αυτό είναι για εμένα το μεγάλο πρόβλημα. Δεν υπάρχουνε πολύ ταλαντούχοι κινηματογραφιστές στην Βουλγαρία. Απ’την άλλη μεριά, ορισμένοι έχουν ταλέντο αλλά είναι πολύ διστακτικοί να το προβάλλουν.
Από την εποχή που σπουδάζατε σε αυτήν μέχρι τώρα που ήδη είστε πιά βραβευμένος σκηνοθέτης,τι πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα διακρίνετε σχετικά με την Εθνική Ακαδημία Θεάτρου και Κινηματογράφου;
Έχει αλλάξει εντελώς η κατάσταση. Στο παρελθόν υπήρχε μία Ακαδημία ‚ουσιαστικά μια τάξη με 8–10 άτομα ως απόφοιτους κάθε χρονιά. Τώρα είναι περισσότερες οι σχολές, ενώ κάποιοι σκηνοθέτες φοιτούνε στο εξωτερικό. Σχετικά με το παρελθόν είναι πολύ διαφορετικά τα πράγματα και με την έννοια ότι ο καθένας μπορεί να γίνει σκηνοθέτης διότι δεν κρίνεται πιά απαραίτητο να σπουδάσει κάποιος το αντικείμενο.
Για τον Ελληνικό Κινηματογράφο τι ξέρετε;
Ξέρω και μου αρέσει πολύ ο Θεόδωρος Αγγελόπουλος. Επίσης ο Αλέξανδρος Αβράνας. Έχω επαφή με αρκετούς Έλληνες σκηνοθέτες και συνεργαζόμαστε σε πολλά πράγματα.Βέβαια η συνεργάτιδα μου και παραγωγός της ‘’Αga’’,τους γνωρίζει ακόμα καλύτερα δεδομένου ότι εργάζεται σε πολλές από τις δουλειές τους.
Mιάς κι η ίδια( Bελσέκα Κυριάκοβα) είναι παρούσα μαζί μας,αν θέλει ας μας απαντήσει περί των δυσκολιών της παραγωγής του ‘’Αga’’.
(Η ίδια):Πολύ ευχαρίστως να σας απαντήσω.Να πω ότι είναι η μεγαλύτερη ως τώρα συμπαραγωγή που έχω κάνει.Έπρεπε να συντονίσω καταρχάς με ποια ή ποιες χώρες θα γίνουν επαφές για συμπαραγωγή καθώς και για τις από μέρους τους συγκεκριμένες δραστηριότητες. Ένα άλλο δύσκολο ζητούμενο από την άλλη μεριά ήταν να βρεθεί η κατάλληλη τοποθεσία.Επίσης το να γίνει ο κατάλληλος καταμερισμός σχετικά με τις ευθύνες του καθενός από το προσωπικό υποστήριξης μιάς και μιλάμε για την συμμετοχή πάρα πολύ κόσμου.
Ξαναερχόμενος σ’εσάς κύριε Λαζάροφ να σας ρωτήσω το εξής:Τ ο Γερμανικό περιοδικό MOVIEBREAK, έγραψε πώς το ‘’Aga’’ δίνει τ’όραμα του μαγικού ρεαλισμού. Επειδή γνωρίζω πως από μικρός διαβάζατε μυθιστορήματα,ιστορίες,ποίηση κλπ,θεωρείτε πως το ‘’Aga’’ έχει κάποια έστω λίγα μυθιστορηματικά,ποιητικά στοιχεία;
Ναι,πάρα πολλά αλλά όχι συγκεκριμένα εκείνο ή το άλλο.Έχει πολλά και διάφορετικά τα οποία συμβαδίζουνε.Βέβαια τώρα είναι αρκετά δύσκολο για να σας πω για το ένα ή το άλλο.
Όλα όμως συνδυάζονται κατ’εμέ στο φίλμ.
Ένα άλλο ενδιαφέρον που έχετε εκδηλώσει είναι για έναν κοινωνιολογικό κλάδο που λέγεται Οπτική Ανθρωπολογία.Σκέφτεστε για τις επόμενες ταινίες σας να την ενσωματώσετε περαιτέρω;
Δεν την περίμενα αυτήν την ερώτηση! Ναί. Στην Βουλγαρία μέχρι πέρσι ήταν εν ζωή ο Ασεν Μπαλκσί, ένας πολύ σπουδαίος επιστήμονας κι άνθρωπος και ιδρυτής της Οπτικής Ανθρωπολογίας. Πολύ έξυπνο μυαλό,ο εξυπνότερος άνθρωπος που έχω γνωρίσει ως τώρα .Ζούσε με τους Εσκιμώους κι είχε ωραίο στυλ,όλοι τον λέγανε τρελό κι ότι δεν θα μπορέσει να ζήσει έτσι με τον ίδιο να λέει ότι νιώθει με τους Εσκιμώους μια χαρά κι απ’ ότι τώρα βλέπω είχε δίκιο. Αυτός εξάλλου με βοήθησε να αισθανθώ τελικά πως αυτό που ήθελα να κάνω σχετικά με το φιλμ, μπορούσε να γίνει κατορθωτό. H οπτική του είχε να κάνει πάντα με τον άνθρωπο. Μ’ επηρρέασε σημαντικότατα.
Αν ξαναεπισκεπτόσασταν το 2050 τους ανθρώπους των περιοχών που γυρίσατε το φίλμ, τι διαφορετικό νομίζετε ότι μπορεί να αντικρίσετε απ’ όσα είδατε στις μέρες μας;
Eιλικρινά δεν ξέρω. Φανταστείτε πως και όταν γυρίζαμε το φίλμ δεν υπήρχε τίποτα απ’ ότι αυτό έδειχνε. Όλα όσα βλέπετε στο έργο είναι ολόπλευρη μυθοπλασία.Δ εν μπορώ να απαντήσω λοιπόν εύκολα. Ιδομεν.
Σε συνέντευξή σας έχετε πεί ότι η Ζωή πρέπει να μιμείται την Τέχνη κι ότι γι’αυτό είσαι πεπεισμένος.Αυτό πόσο εύκολα να γίνει με βάση την δυσκολία και την βαρβαρότητα που περιέχονται στις ζωές της πλειοψηφίας ανθρώπων στις σημερινές κοινωνίες;
Είναι δύσκολο να προβλέπει κάποιος το μέλλον, ο χρόνος περνά πολύ γρήγορα. Πάντα όμως η ζωή κατ’ εμέ μιμείται την τέχνη και φυσικά και πολλές φορές και τ’ αντίθετο αλλά με την άνοδο της τεχνολογίας, πχ facebook,internet κλπ, δεν υπάρχουν ουσιαστικά θεατές, δεν υπάρχει ουσιαστικά κοινό. Όλα είναι σχετικά. Άρα για αυτό η τέχνη πρέπει να είναι οδηγός στην ζωή.Θα δούμε και στο μέλλον τι θα γίνει.
Σε άλλη συνέντευξη είχατε πει ότι απορρίφθηκε μία αίτησή σας για οικονομική βοήθεια του φιλμ,της τάξης των 300 χιλιάδων ευρώ.Δεδομένου ότι πιά το φιλμ είναι ήδη γεγονός γνωστό και πολυβραβευμένο,πού νομίζετε ότι θα βοηθούσε περαιτέρω το απορριφθέν εκείνο ποσό;
Ως γνωστόν το πρόβλημα είναι τα καθόλου και τα πάρα πολλά λεφτά.Όταν λοιπόν μάθαμε ότι απορρίφθηκε,αυτό στάθηκε για μένα πάρα πολύ καλή είδηση!Αμέσως προσπέρασα εντός μου αυτήν την απόρριψη.Μέσα από αυτήν την διαδικασία είδα καθαρά το πόσο τελικά η απλότητα καθοδηγεί καλύτερα τα αποτελέσματα,έτσι όπως έγινε και με το φιλμ.
Από το πρώτο σας φιλμ — Alienation,όπου αν θυμάμαι καλά παίζανε κι Έλληνες ηθοποιοί- μέχρι το ”Aga” τι έχετε αφαιρέσει ή προσθέσει στην προσωπική σας σκηνοθετική άποψη;
Από τα χρόνια του Alienation το 2013 έχω να θυμάμαι καταρχάς τα ελάχιστα ως καθόλου χρήματα και την γνωριμία μου μ’έναν απ’τους καλύτερους Έλληνες ηθοποιούς, τον Χρήστο Στεργιόγλου, με τον οποίο είμαστε πια φίλοι, μέχρι και πριν από λίγες ώρες φάγαμε μαζί και μάλιστα κανονίσαμε στην επόμενη μου ταινία να παίξει κι αυτός όπως τότε στο Alienation. Σχετικά με το ερώτημα σας ‚δεν νομίζω να έχω αλλάξει κάτι σε προσωπική σκηνοθετική διαδικασία,μιάς και σε κάθε φίλμ βρίσκομαι πάντα εντός μεγάλου πανικού πού όλο προσπαθώ να τον αποφύγω δεδομένου ότι ακόμη και μιά μέρα πρίν απ’το κάθε γύρισμα εργάζομαι με αίσθηση ενός απόλυτου χάους.Το μόνο πρόσωπο που μ’επαναφέρει στην τάξη είναι πάντα η Βεσέλκα.Δουλεύουμε μαζί πάρα πολύ καλά,είμαστε νομίζω τέλεια ομάδα.Εγώ με το χάος,εκείνη με το να τα βάζει όλα σε μία σειρά.Ουσιαστικά δουλεύουμε μαζί σαν ένας άνθρωπος.Επίσης δεν νομίζω ότι πρέπει ως σκηνοθέτης όλο να αποδεικνύεις την γνώση σου,την μάθηση σου,ούτε να αλλάζεις εσύ.Εγώ πιστεύω στο ένστικτο.
Kαι τώρα τι ταινία ετοιμάζετε για νέες βραβεύσεις;
Τώρα βρισκόμαστε στην διαδικασία εγγραφής σεναρίου.Υπάρχει μιά βασική ιδέα,είμαι όμως επιφυλακτικός ασφαλώς για την τελική μορφή που θα δοθεί.Θα δούμε πως θα πάει,και ως τον επόμενο μήνα κάτι πιό σίγουρο θα έχει βγεί.
Ωραία! Χαίρομαι πολύ πού είστε δημιουργικός. Καλή σας συνέχεια με δημιουργία και βραβεία ασφαλώς! Σας ευχαριστώ πάρα πολύ για αυτήν την συνέντευξη!
Κι εγώ σας ευχαριστώ κι εσάς και το ”Ατέχνως”!
****
O Mίλκο Λαζάροφ γεννήθηκε το 1967 στην Βουλγαρία.Σπούδασε στην Εθνική Ακαδημία Θεάτρου και Κινηματογράφου στην Σόφια (NATFA),κοντά στον σπουδαίο σκηνοθέτη Βλάντισλαφ Ικονόμοφ. Εργάστηκε ως Λέκτορας στο τμήμα Κινηματογράφου της ίδιας Ακαδημίας.
ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ:
Roundabout (2000)
One hundred years og solitude (2009)
Otchuzhdenie/alienation (2013)
Aga (2018)
_______________________________________________________________________________
Χρήστος Δημούλας: Εργάζεται ως ελεύθερος επαγγελματίας. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες κι Ιστορία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο καθώς και Δημοσιογραφία στο Επαγγελματικό Εργαστήρι Δημοσιογραφίας. Συνδημιουργός του Φωτογραφικού Εργαστηρίου ”Φώτο-Προλετάριοι”. Έχει εκδώσει 3 ποιητικές συλλογές.”Με λάδι του παρόντος ανάβουν του μέλλοντος καντήλια”(2013),”Ο ι λαϊκατζήδες”(2014) και”Γιώργος Φαρσακίδης,ο ζωγράφος του Λαού”(2015).