Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Σχεδόν το ένα στα τρία είδη δέντρων της Γης κινδυνεύει με εξαφάνιση

  Του­λά­χι­στον το 30% των ειδών δέντρων του πλα­νή­τη, δηλα­δή σχε­δόν το ένα στα τρία, αντι­με­τω­πί­ζουν τον κίν­δυ­νο εξα­φά­νι­σής τους, σύμ­φω­να με εκτι­μή­σεις των επι­στη­μό­νων που παρου­σί­α­σαν τη νέα έκθε­ση “Η Κατά­στα­ση των Δέντρων του Κόσμου”. Η ποι­κι­λία των απει­λού­με­νων δέντρων είναι μεγά­λη, από βελα­νι­διές και μανό­λιες μέχρι μεγά­λα τρο­πι­κά δέντρα ξυλείας.

Τα γνω­στά είδη δέντρων ανέρ­χο­νται σε 58.497 και ο αριθ­μός των ειδών που κιν­δυ­νεύ­ουν, υπο­λο­γί­ζε­ται σε περί­που 17.510, διπλά­σιος σε σχέ­ση με όλα μαζί τα απει­λού­με­να είδη θηλα­στι­κών, που­λιών, αμφί­βιων και ερπε­τών. Περί­που 142 είδη δέντρων έχουν ήδη εξα­φα­νι­στεί από τη φύση, ενώ 442 βρί­σκο­νται πολύ κοντά στο χεί­λος της εξα­φά­νι­σης, καθώς ο πλη­θυ­σμός καθε­νός από αυτά τα είδη δεν ξεπερ­νά τα 50 δέντρα.

Με δεδο­μέ­νο μάλι­στα ότι ένα πρό­σθε­το 7% των ειδών δέντρων κρί­νε­ται ότι είναι “πιθα­νώς απει­λού­με­να”, ενώ για το 22% ότι η κατά­στα­ση τους δεν έχει ακό­μη αξιο­λο­γη­θεί επαρ­κώς, τα απει­λού­με­να είδη δέντρων μπο­ρεί στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα να είναι έως τα μισά από όσα υπάρ­χουν. Μόνο το 41,5% κρί­νο­νται ασφα­λή με βεβαιότητα.

Οι μεγα­λύ­τε­ρες απει­λές για τα δέντρα παγκο­σμί­ως είναι η απο­ψί­λω­ση των δασών για αντι­κα­τά­στα­ση τους με γεωρ­γι­κές καλ­λιέρ­γειες (έχει επί­πτω­ση στο 29% των ειδών δέντρων), η υλο­το­μία (27%), το κόψι­μο δέντρων για την κτη­νο­τρο­φία (14%), άλλες ανθρώ­πι­νες δρα­στη­ριό­τη­τες στο πλαί­σιο της ανά­πτυ­ξης όπως η κατα­σκευή κτι­ρί­ων και δρό­μων (13%), οι δασι­κές πυρ­κα­γιές (13%), η μεταλ­λευ­τι­κή-εξο­ρυ­κτι­κή δρα­στη­ριό­τη­τα (9%), η κλι­μα­τι­κή αλλα­γή (4%) κ.α.

Το πρό­βλη­μα έχει παγκό­σμια διά­στα­ση. Η Βρα­ζι­λία, η χώρα με το πιο πλού­σιο δάσος στον κόσμο, στον Αμα­ζό­νιο, έχει επί­σης τα περισ­σό­τε­ρα απει­λού­με­να είδη δέντρων (1.788), ενώ η Κίνα έχει 890 είδη υπό απει­λή. Τρο­πι­κά νησιά όπως η Μαδα­γα­σκά­ρη έχουν δυσα­νά­λο­γα μεγά­λο πρό­βλη­μα σε σχέ­ση με την έκτα­ση τους, αλλά και στην Ευρώ­πη, η οποία έχει πια σχε­τι­κά μικρή δασι­κή βιο­ποι­κι­λό­τη­τα, παρα­τη­ρεί­ται ανη­συ­χη­τι­κή μεί­ω­ση σε ορι­σμέ­να δέντρα.

         «Έχου­με σχε­δόν 60.000 είδη δέντρων στον πλα­νή­τη και για πρώ­τη φορά γνω­ρί­ζου­με πλέ­ον ποια από αυτά τα είδη χρειά­ζο­νται δρά­σεις για την προ­στα­σία τους, ποιες είναι οι μεγα­λύ­τε­ρες απει­λές γι’ αυτά και πού αυτά βρί­σκο­νται», δήλω­σε ο επι­κε­φα­λής ερευ­νη­τής βοτα­νο­λό­γος δρ Μάλιν Ρίβερς της οργά­νω­σης Botanic Gardens Conservation International στο Κιου του Λον­δί­νου, σύμ­φω­να με το BBC και τη “Γκάρ­ντιαν”.

         «Κάθε είδος δέντρου έχει ένα μονα­δι­κό οικο­λο­γι­κό ρόλο να παί­ξει. Με το 30% των ειδών δέντρων του κόσμου να απει­λεί­ται με εξα­φά­νι­ση, χρεια­ζό­μα­στε επει­γό­ντως περισ­σό­τε­ρες δρά­σεις για την προ­στα­σία τους», ανέ­φε­ρε η Σάρα Όλντ­φιλντ της Διε­θνούς Ένω­σης για την Προ­στα­σία της Φύσης (IUCN).

Εκτι­μά­ται ότι, κατά τα τελευ­ταία 300 χρό­νια, η παγκό­σμια έκτα­ση με δάση έχει μειω­θεί κατά περί­που 40% και 29 χώρες έχουν χάσει περισ­σό­τε­ρο από το 90% της δασο­κά­λυ­ψης τους. Οι βοτα­νο­λό­γοι χαρα­κτη­ρί­ζουν τα δέντρα «σπον­δυ­λι­κή στή­λη του φυσι­κού οικο­συ­στή­μα­τος» και προει­δο­ποιούν ότι μολο­νό­τι μέχρι σήμε­ρα μόνο το 0,2% των ειδών έχουν εξα­φα­νι­στεί, η επι­δεί­νω­ση της κατά­στα­σης μπο­ρεί να έχει ζοφε­ρές συνέ­πειες στο μέλ­λον (επι­δεί­νω­ση κλι­μα­τι­κής αλλα­γής, λιγό­τε­ρη παρα­γω­γή οξυ­γό­νου, λιγό­τε­ρη ξυλεία για κατα­σκευ­ές και καύ­σι­μη ύλη, έλλει­ψη πρώ­των υλών για φάρ­μα­κα και τρό­φι­μα, μικρό­τε­ρη προ­στα­σία από πλημ­μύ­ρες κ.α.).

         Οι ειδι­κοί προ­τεί­νουν δια­τή­ρη­ση των υπαρ­χό­ντων δασών και επέ­κτα­ση των προ­στα­τευ­μέ­νων περιο­χών, καθώς σήμε­ρα σχε­δόν τα δύο στα τρία είδη δέντρων (64%) βρί­σκο­νται σε του­λά­χι­στον μία προ­στα­τευ­μέ­νη περιο­χή. Επί­σης δια­φύ­λα­ξη των απει­λού­με­νων ειδών σε βοτα­νι­κούς κήπους ή τρά­πε­ζες σπό­ρων, με την ελπί­δα ότι κάπο­τε στο μέλ­λον θα επα­να­κάμ­ψουν στη φύση (σήμε­ρα αυτό αφο­ρά περί­που το 30% όλων των δέντρων). Ακό­μη, να δοθεί έμφα­ση κατά τις ανα­δα­σώ­σεις στην επι­λο­γή και σπά­νιων δέντρων.

Πηγή: ΑΠΕ

Ν. Μπε­λο­γιάν­νης Ν. Πλου­μπί­δης – Στο σπί­τι των ηρώων

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο