«Τ΄ όνειρό σου ανασταίνω, και το κάθε σου γιατί …»

Φιλο­ξε­νού­με­νη η Ελέ­νη Μακα­ντά­ση //

Γράφη­καν και ειπώ­θη­καν πολ­λά σχό­λια, για το συλ­λα­λη­τή­ριο που πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε στις 4/2/2018 στην Αθή­να, μάλι­στα πρό­κει­ται για το πιο «πολυ­δια­φη­μι­σμέ­νο» συλ­λα­λη­τή­ριο των τελευ­ταί­ων ετών, και πλέ­ον κατα­τάσ­σει δεύ­τε­ρα σε δια­φή­μι­ση τα συλ­λα­λη­τή­ρια του «Όχι» τον Ιού­λιο το 2015, με αφορ­μή το δημο­ψή­φι­σμα. Από το γεγο­νός λοι­πόν της όλης αυτής δια­φή­μι­σης μπο­ρεί να κατα­λά­βει κανείς αφε­νός μεν ότι το «σύστη­μα» καλά κρα­τεί και αφε­τέ­ρου ότι πλέ­ον «ο λαός στο δρό­μο» απο­τε­λεί μια πολύ καλή δημο­σκό­πη­ση. Συγκρί­νο­ντας τα, δε και με άλλες κινή­σεις που γίνο­νται σε μορ­φή, απερ­γιών, συλ­λα­λη­τη­ρί­ων, πορεί­ας κλπ με αιτή­μα­τα που αφο­ρούν την καλυ­τέ­ρευ­ση των συν­θη­κών δια­βί­ω­σης, οι οποί­ες και δεν δια­φη­μί­ζο­νται τόσο κι έχουν μικρό­τε­ρη συμ­με­το­χή από κόσμο μπο­ρεί κανείς να δικαιο­λο­γή­σει κάπως τα παραπάνω. 

Το θέμα του συλ­λα­λη­τη­ρί­ου δεν θα ανα­φερ­θεί καθό­λου σ’ αυτό το άρθρο, το κάνουν πιο εμπε­ρι­στα­τω­μέ­να και επι­δέ­ξια οι αστοί πολι­τι­κοί, ανα­λυ­τές και «ειδι­κοί». Υπάρ­χουν σύμ­φω­να, συν­θή­κες και «ολό­κλη­ρο» κι «ανί­κη­το» ΝΑΤΟ, που μπο­ρεί κανείς να ανα­τρέ­ξει και να ενη­με­ρω­θεί αν θέλει για το πού ανή­κει η Μακε­δο­νία εν τέλει. Για αυτό που θα απο­τυ­πω­θούν κάποιες σκέ­ψεις και ίσως απο­τε­λέ­σει αφορ­μή για προ­βλη­μα­τι­σμό, είναι το κίνη­τρο του λαού, ποιος μπο­ρεί να ήταν ο λόγος που βγή­κε ο κόσμος με μαζι­κό­τη­τα στο δρόμο (;). 

Πριν γίνει ανα­φο­ρά σε πιθα­νούς λόγους, μια μικρή ανα­δρο­μή στην ιστο­ρία σε κάποιες λαϊ­κές κινη­το­ποι­ή­σεις που πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­καν μετα­πο­λε­μι­κά θα ήταν βοη­θη­τι­κή για να δια­κρί­νου­με πότε το αίτη­μα για μαζι­κές κινη­το­ποι­ή­σεις ήταν καθα­ρά του λαού που δεν άντε­ξε την κατα­πί­ε­ση που του επέ­βα­λαν οι πάσης μορ­φής κατα­πιε­στές και πότε το αίτη­μα ερχό­ταν από τους ίδιους τους κατα­πιε­στές. Αρχής γενο­μέ­νης λοι­πόν από την 12/10/1944 και την απε­λευ­θέ­ρω­ση της Αθή­νας από τους Γερ­μα­νούς, που ο λαός ξεχύ­θη­κε στους δρό­μους ζητο­κραυ­γά­ζο­ντας για την Απε­λευ­θέ­ρω­ση του από τον Γερ­μα­νι­κό κλοιό. Σημα­ντι­κό ρόλο, αξί­ζει να σημειω­θεί σε αυτό το σημείο, στην διορ­γά­νω­ση συλ­λα­λη­τη­ρί­ων πορειών Ειρή­νης, έπαι­ξε η ίδρυ­ση της Ελλη­νι­κής Επι­τρο­πής για την Διε­θνή Ύφε­ση και Ειρή­νη (ΕΕΔΥΕ) το 1955. Από το 1962 έως και τις 21 Απρι­λί­ου του 1962 πραγ­μα­το­ποιού­ταν μια σει­ρά από Μαρα­θώ­νιες πορεί­ες για την Ειρή­νη με πρω­το­στά­τες τους, Λαμπρά­κη, Μαμω­νά, Μ. Παπα­δό­που­λο, Γού­τη. Τον Μάιο του 1963 με αφορ­μή την δολο­φο­νία του Λαμπρά­κη επί­σης έγι­ναν λαϊ­κές κινη­το­ποι­ή­σεις με αντι­μπε­ρια­λι­στι­κό- φιλει­ρη­νι­κό χαρα­κτή­ρα, μεγά­λης έκτα­σης. Τον Νοέμ­βριο του 1973 ο κόσμος βγή­κε μαζι­κά στους δρό­μους ενά­ντια στην Δικτα­το­ρία. Έπει­τα το 1992 πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε επί­σης ένα μαζι­κό συλ­λα­λη­τή­ριο για το Μακε­δο­νι­κό ζήτη­μα. Και τα πιο πρό­σφα­τα μεγά­λης λαϊ­κής απή­χη­σης ήταν αυτά με αφορ­μή το δημο­ψή­φι­σμα για συμ­φω­νί­ες ή μη με τους εταίρους. 

Τι μπο­ρεί να επη­ρε­ά­σει την μαζι­κό­τη­τα των κινη­το­ποι­ή­σε­ων λοι­πόν, στις περι­πτώ­σεις που το αίτη­μα δεν είναι προ­σω­πι­κό για καλύ­τε­ρο βοιω­τι­κό επί­πε­δο, για καλύ­τε­ρη ζωή χωρίς κατα­πί­ε­ση ανθρώ­που από άνθρω­πο; Η πίστη σε ένα ιδα­νι­κό, μεγα­λύ­τε­ρό από την μίζε­ρη πραγ­μα­τι­κό­τη­τα που βιώ­νου­με και δεν κοστί­ζει, κι αφού όλες οι εκφάν­σεις της καθη­με­ρι­νής ζωής έχουν επη­ρε­α­στεί από την καπι­τα­λι­στι­κή κρί­ση, αυτή την χρο­νι­κή στιγ­μή το ιδα­νι­κό λέγε­ται «Έθνος» και «Φυλή». Το αίσθη­μα του «ανή­κειν» που συσπει­ρώ­νει τις ομά­δες, δημιουρ­γεί συνο­χή, κι ο λαός στην παρού­σα φάση χρειά­ζε­ται αυτή την συνο­χή. Η υπε­ρε­κτί­μη­ση κάποιων χαρα­κτη­ρι­στι­κών μας ως Έλλη­νες, γεγο­νός που μπο­ρεί έστω για λίγο να μας κάνει να νιώ­σου­με άτρω­τοι. Η μεί­ω­ση και η υπο­τί­μη­ση άλλων ανθρώ­πων είτε φυλε­τι­κά είτε πολι­τι­σμι­κά για να νιώ­σου­με καλύ­τε­ρα με την δική μας ανε­πάρ­κεια σε κάποια ζητή­μα­τα. Και τέλος και επί­σης σημα­ντι­κό ρόλο παί­ζει  ο «ισχυ­ρός» κατευ­θυ­ντι­κός ηγέ­της, που καθο­δη­γεί αυτή την κίνηση.

Σε καμία περί­πτω­ση τα παρα­πά­νω δεν καθι­στούν όλο αυτό το λαό που βγή­κε στο συλ­λα­λη­τή­ριο, μη σκε­πτό­με­νο ή  «εθνι­κι­στή» ή να ασπά­ζε­ται «φασι­στι­κές» ιδέ­ες, αλλά προσ­δο­κό­ντας στην κρι­τι­κή σκέ­ψη του καθε­νός, ας ανα­λο­γι­στού­με ποιοι το υπο­κι­νούν αυτό το συλ­λα­λη­τή­ριο, ποιοι το επι­κρο­τούν, σε ποιους συμ­φέ­ρει και ποιους τελι­κά διαιρεί;

• Το άρθρο είναι γραμ­μέ­νο πάνω στο ψυχο­λο­γι­κό φαι­νό­με­νο «της αγε­λαί­ας ή ομα­δι­κής σκέ­ψεις (groupthink)» της Κοι­νω­νι­κής Ψυχο­λο­γί­ας και «λαμ­βά­νει χώρα όταν τα μέλη μια ομά­δας παρου­σιά­ζουν τόσο έντο­νη επι­θυ­μία συναί­νε­σης, ώστε εγκα­τα­λεί­πουν την κοι­νή λογι­κή που υπα­γο­ρεύ­ει την ρεα­λι­στι­κή εκτί­μη­ση τρό­πων δρά­σης, την κρι­τι­κή θεώ­ρη­ση μιας άπο­ψης και την δια­τύ­πω­ση λιγό­τε­ρο αρε­στών πεποιθήσεων.»