Τάκης Βαρελάς: Μετ’ άλλων ανθρώπου έργο II

Φιλο­ξε­νού­με στην Πινα­κο­θή­κη μας ένα δείγ­μα από την έκθε­ση του Τάκη Βαρε­λά «Μετ’ άλλων ανθρώ­που έργο». Αυτο­δί­δα­κτος δημιουρ­γός ο Τάκης Βαρε­λάς ακο­λού­θη­σε τους δικούς του δρό­μους και όπως έχει τονί­σει ο ίδιος «η τέχνη προσ­διο­ρί­ζει τη σχέ­ση των εργα­ζο­μέ­νων με την κοι­νω­νία, με όλο τον κόσμο που βασα­νί­ζε­ται, που μοχθεί, που θέλει να ζήσει μια καλύ­τε­ρη ζωή».

Σημεί­ω­μα

Χρή­στου Σκαλκώτου
Γλύ­πτης, Διδά­σκων γλυ­πτι­κή, στο τμή­μα Πλα­στι­κών Τεχνών
και Επι­στη­μών Τέχνης, του Πανε­πι­στη­μί­ου Ιωαννίνων

Και στις τρεις ζωγρα­φι­κές ενό­τη­τες τις οποί­ες μας παρου­σιά­ζει ο Τάκης Βαρε­λάς, πραγ­μα­τεύ­ε­ται με συνέ­πεια το «σύγ­χρο­νο», αυτό που ο σημε­ρι­νός κοι­νω­νι­κός , λαϊ­κός ιστός, βιώ­νει στην καθη­με­ρι­νό­τη­τα, αγω­νιά και αγω­νί­ζε­ται. Μου έρχε­ται στο νου η δεδη­λω­μέ­νη πρό­θε­ση του G. Courbet:

«…θέλω να απο­τυ­πώ­σω τα ήθη, τις αντι­λή­ψεις, τα τεκται­νό­με­να της επο­χής μου, με τον τρό­πο που εγώ βλέ­πω και αντι­λαμ­βά­νο­μαι τα πράγ­μα­τα, να κάνω ζωντα­νή τέχνη και αυτός είναι ο μονα­δι­κός μου στόχος».

Σε αντί­θε­ση με την επι­κρα­τού­σα σύγ­χρο­νη κουλ­τού­ρα του «φαί­νε­στε» και την επι­τα­χυ­νό­με­νη «κενο-τομία» και «ευτέ­λεια» ιδε­ών και υλι­κών, ακούω – νοιώ­θω τον Τάκη να έρχε­ται και εικα­στι­κά να μου κατα­θέ­τει: «θέλω να απο­τυ­πώ­σω αυτό το μαρ­τύ­ριο, αυτή την κοι­νω­νι­κή δοκι­μα­σία, το βάσανο…»

(Αστι­κά τοπία, Πέρα­μα), δια­τη­ρώ­ντας άθι­κτες τις παρα­στά­σεις της αγρο­τι­κής γης και των ανθρώ­πων της, που στις δύσκο­λες στιγ­μές έδω­σαν και θα δώσουν λύσεις στο πρό­βλη­μα των προ­βλη­μά­των, «το δια­τρο­φι­κό». (Μάζε­μα της ελιάς).

Μου είναι ξεκά­θα­ρη η απόρ­ρι­ψη του «μετα­πρα­τι­σμού» και των σύγ­χρο­νων παρα­γώ­γων αυτής της έννοιας στο συνο­λι­κό έργο του Βαρε­λά. Ο πρω­το­γε­νής τομέ­ας, η ζωτι­κό­τη­τα του «πολί­τη» του μόχθου ξεδι­πλώ­νο­νται στη ζωγρα­φι­κή του εικό­να αντι­δρώ­ντας στη βαρ­βα­ρό­τη­τα της «μετα­μο­ντέρ­νας κατάστασης».

Χωρίς ιδιαί­τε­ρους ρεα­λι­στι­κούς φορ­μα­λι­σμούς, οι συν­θέ­σεις του απο­δί­δουν τονι­κές και πλα­στι­κές αξί­ες, άλλο­τε με την κυβι­στι­κή δυνα­μι­κή της γρα­φής του και άλλο­τε με τη χρω­μα­τι­κή του ρεα­λι­στι­κή αντικειμενικότητα.

Η σύγ­χρο­νη βιο­μη­χα­νι­κή κουλ­τού­ρα, την οποία ο Τ. Βαρε­λάς εξ επαγ­γέλ­μα­τος γνω­ρί­ζει, δεν έχει επι­φέ­ρει μετάλ­λα­ξη στον άνθρω­πο και δημιουρ­γό Βαρε­λά. Τις αρχές του ανθρω­πι­σμού μας τις υπεν­θυ­μί­ζει εικα­στι­κά ακό­μη και με το αίσθη­μα του «φόβου», παίρ­νο­ντας θέση  απέ­να­ντι στις δια­δι­κα­σί­ες απαν­θρω­πο­ποί­η­σης της επο­χής μας.

Βιο­γρα­φι­κό

Βαρε­λάς (Τάκης) Παναγιώτης

Γεν­νή­θη­κε στον Άγιο Γεώρ­γιο Λιβα­δειάς το 1959, όπου και τελεί­ω­σε το δημο­τι­κό, συνε­χί­ζο­ντας το γυμνά­σιο στην Λιβαδειά.

Στη συνέ­χεια, φοί­τη­σε στο τμή­μα σχε­δια­στών της ΣΕΛΕΤΕ (Ανώ­τε­ρης Σχο­λής Τεχνο­λο­γι­κής και Παι­δα­γω­γι­κής Εκπαίδευσης).

Το 1982 εργά­ζε­ται στον Οδη­γη­τή, εβδο­μα­διαία, τότε, εφη­με­ρί­δα της Κομ­μου­νι­στι­κής Νεο­λαί­ας Ελλά­δας (ΚΝΕ).

Οι δημιουρ­γι­κές και εικα­στι­κές του ανη­συ­χί­ες εκφρά­στη­καν στην εφη­με­ρί­δα, μέσα από δεκά­δες εξώ­φυλ­λα της εφη­με­ρί­δας, με εικο­νο­γρα­φή­σεις αφιε­ρω­μά­των , σκί­τσα κλπ.

Σχε­δί­α­σε, πολι­τι­κές αφί­σες, εξώ­φυλ­λα βιβλί­ων και δεκά­δες έντυ­πα πολι­τι­κής επικοινωνίας

Η εξέ­λι­ξη της τυπο­γρα­φί­ας, της λιθο­γρα­φί­ας και της ανα­δυό­με­νης ψηφια­κής τεχνο­λο­γί­ας του έδω­σαν την δυνα­τό­τη­τα, να ανα­πτύ­ξει ένα δικό του τρό­πο να βλέ­πει τα εικα­στι­κά πράγ­μα­τα και το ρόλο τους στην επι­κοι­νω­νία γενικότερα.

Η δυνα­μι­κή είσο­δος του offset στις εκτυ­πώ­σεις, τον έφε­ρε πιο κοντά στην ανα­ζή­τη­ση νέων μορ­φών στη χρή­ση του χρώ­μα­τος, του σύγ­χρο­νου lay out στη σελι­δο­ποί­η­ση των εντύ­πων, των εφη­με­ρί­δων και γενι­κό­τε­ρα των εκδόσεων.

Το 1986 μπαί­νει στο χώρο της δια­φή­μι­σης και της επι­κοι­νω­νί­ας. Ασχο­λή­θη­κε περισ­σό­τε­ρο με τη βιο­μη­χα­νι­κή επι­κοι­νω­νία και τα προ­ϊ­ό­ντα της.

Σχε­δί­α­σε εκα­το­ντά­δες λογό­τυ­πα και σήμα­τα, για πάρα πολ­λές εται­ρεί­ες, όπως επί­σης και την ανά­πτυ­ξη της εται­ρι­κής τους ταυ­τό­τη­τας για την ελλη­νι­κή και διε­θνή αγο­ρά. Σχε­δί­α­σε μηνιαία ειδι­κά περιο­δι­κά ( Meat Point, Energy Point κ. ά.) για τη βιο­μη­χα­νία και εμπό­ριο, όπως επί­σης εικο­νο­γρά­φη­σε το μηνιαίο περιο­δι­κό για παι­διά Χαμό­γε­λα & Γνώσεις.

Μελέ­τη­σε τις ανά­γκες πολ­λών εκδο­τι­κών επι­χει­ρή­σε­ων και του κοι­νού τους, δια­βλέ­πο­ντας την επα­νά­στα­ση της πλη­ρο­φο­ρι­κής που ερχό­ταν και πρό­τει­νε λύσης αμφί­δρο­μης επικοινωνίας.

(Αντλή­σα­με τα έργα και τα κεί­με­να από τον κατά­λο­γο της έκθε­σης — Αθή­να 2014)

Επι­μέ­λεια Ηρα­κλής Κακαβάνης