Τάσσος (Αναστάσιος Αλεβίζος)

Σαν σήμε­ρα 13 Οκτω­βρί­ου 1985 πεθαί­νει ο κομ­μου­νι­στής χαρά­κτης Α. Τάσ­σος (πραγ­μα­τι­κό όνο­μα Ανα­στά­σιος Αλε­βί­ζος). Άφη­σε πίσω του ένα μεγα­λειώ­δες εικα­στι­κό έργο.  Γνή­σιος πατριώ­της, πιστός στις αρχές, τους στό­χους και τα ιδα­νι­κά του ΚΚΕ, ποτι­σμέ­νος από την ελλη­νι­κή παρά­δο­ση, απο­τύ­πω­σε το μόχθο των αγρο­τών, τον αγώ­να των εργα­τών, το μεγά­λο αντι­φα­σι­στι­κό και τον αντι­δι­κτα­το­ρι­κό αγώ­να του λαού μας, τον ξεση­κω­μό του Πολυτεχνείου.

Ο Α. Αλε­βί­ζος εντά­χθη­κε στην ΟΚΝΕ το 1930 και κατό­πιν στο ΚΚΕ. Τα πρώ­τα του ζωγρα­φι­κά σχέ­δια δημο­σιεύ­θη­καν στο περιο­δι­κό «Νέοι Πρω­το­πό­ροι» το 1932, ενώ στη συνέ­χεια στο ίδιο περιο­δι­κό δημο­σιεύ­θη­καν χαρα­κτι­κά του καθώς και το κεί­με­νό του «Ξυλο­γρα­φία: Η Τέχνη των μαζών». Στη διάρ­κεια της Κατο­χής και της ΕΑΜι­κής Εθνι­κής Αντί­στα­σης, ο Τάσ­σος δού­λε­ψε στην Επι­τρο­πή Δια­φώ­τι­σης της ΚΟΑ με καθο­δη­γή­τρια την Ηλέ­κτρα Απο­στό­λου. Ξεχω­ρι­στή και πολύ­τι­μη ήταν η προ­σφο­ρά του Τάσ­σου στον παρά­νο­μο αντι­στα­σια­κό Τύπο. Το σημα­ντι­κό­τε­ρο έντυ­πο του οργα­νω­μέ­νου αγώ­να του ελλη­νι­κού λαού για τη λευ­τε­ριά του ήταν το «Λεύ­κω­μα του ΕΛΑΣ — ΕΑΜ», που κυκλο­φό­ρη­σε στις 25 Μάρ­τη 1943 με ξυλο­γρα­φί­ες των: Βάσως Κατρά­κη, Λου­κί­ας Μαγ­γιώ­ρου, Τάσ­σου Αλε­βί­ζου και Γιώρ­γου Βελισ­σα­ρί­δη. Σημα­ντι­κή ήταν η συμ­με­το­χή του Τάσ­σου στα λευ­κώ­μα­τα που κυκλο­φό­ρη­σαν το 1945 («Για τη χιλιά­κρι­βη τη λευ­τε­ριά» και το «Θυσια­στή­ριο της λευ­τε­ριάς»). Παράλ­λη­λα με τη χαρα­κτι­κή, ο Τάσ­σος υπη­ρέ­τη­σε με μερά­κι την τέχνη του βιβλί­ου, ενώ για δώδε­κα χρό­νια ασχο­λή­θη­κε με το ελλη­νι­κό γραμ­μα­τό­ση­μο και ήταν ο πρώ­τος που του έδω­σε πολυχρωμία.

Το 1944 πήρε μέρος στην πανελ­λή­νια έκθε­ση στην οποία συμ­με­τεί­χαν οι εικα­στι­κοί του ΕΑΜ και φυλα­κί­στη­κε για 40 μέρες στις φυλα­κές «Αβέ­ρωφ» μαζί με τους Κεφαλ­λη­νό, Κορο­γιαν­νά­κη και Κανά. Συμ­με­τεί­χε επί­σης το 1945 στα λευ­κώ­μα­τα «Για τη χιλιά­κρι­βη τη λευ­τε­ριά» και «Θυσια­στή­ριο της λευ­τε­ριάς». Το 1945 επί­σης, ιδρύ­θη­κε από το ΚΚΕ η εκδο­τι­κή εται­ρεία «Τα Νέα Βιβλία» όπου ο Τάσ­σος ανέ­λα­βε καλ­λι­τε­χνι­κός υπεύθυνος.

Το 1948 άρχι­σε να συνερ­γά­ζε­ται με τον Οργα­νι­σμό Εκδό­σε­ως Σχο­λι­κών Βιβλί­ων, συνερ­γα­σία της οποί­ας καρ­πός υπήρ­ξε η εικο­νο­γρά­φη­ση βιβλί­ων του Δημο­τι­κού και του Γυμνα­σί­ου. Το 1955 ως το 1967 συνερ­γά­στη­κε με τα Ελλη­νι­κά Ταχυ­δρο­μεία στο σχε­δια­σμό γραμ­μα­το­σή­μων. Τα προη­γού­με­να χρό­νια έγι­νε η πρώ­τη ανα­δρο­μι­κή έκθε­ση έργων του οργα­νω­μέ­νη από την ομά­δα “Στάθ­μη”, που την απο­τε­λού­σαν ο ίδιος και άλλοι αξιό­λο­γοι καλ­λι­τέ­χνες, και έλα­βε μέρος στη Μπιε­νά­λε της Βενε­τί­ας και του Λου­γκά­νο. Το 1959 ανέ­λα­βε τη διεύ­θυν­ση του τμή­μα­τος Γρα­φι­κών Τεχνών στο Αθη­ναϊ­κό Τεχνο­λο­γι­κό Ινστι­τού­το, όπου δίδα­σκε ως το 1967.

Κατά τη δεκα­ε­τία του 1960 η θεμα­το­γρα­φία του άρχι­σε να επι­κε­ντρώ­νε­ται στην από­δο­ση της ανθρώ­πι­νης μορ­φής με στα­δια­κή εγκα­τά­λει­ψη του χρώ­μα­τος και στρο­φή στο ασπρό­μαυ­ρο. Ιδιαί­τε­ρη και ξεχω­ρι­στή στιγ­μή στην καλ­λι­τε­χνι­κή δημιουρ­γία του Τάσ­σου απο­τε­λεί η εικο­νο­γρά­φη­ση των εξω­φύλ­λων των δίσκων της Σωτη­ρί­ας Μπέλλου.

Κατά την περί­ο­δο της δικτα­το­ρί­ας των συνταγ­μα­ταρ­χών, έζη­σε αυτο­ε­ξό­ρι­στος εκτός Ελλά­δας και φιλο­τέ­χνη­σε έργα κοι­νω­νι­κής δια­μαρ­τυ­ρί­ας κατα­γρά­φο­ντας γεγο­νό­τα που τον συγκλό­νι­σαν. Το 1977 μετά την κατάρ­ρευ­ση της χού­ντας, ήταν από τα ιδρυ­τι­κά μέλη της Πανελ­λή­νιας Πολι­τι­στι­κής Κίνη­σης. Υπήρ­ξε επί­σης μέλος του Δ.Σ. της Εθνι­κής Πινακοθήκης.

Παρά τις δυσκο­λί­ες και τις στε­ρή­σεις, ο Τάσ­σος πρω­το­στά­τη­σε στην ανά­πτυ­ξη του μαζι­κού, προ­ο­δευ­τι­κού πολι­τι­στι­κού κινή­μα­τος και παρέ­μει­νε μέχρι το τέλος της ζωής του στρα­τευ­μέ­νος στην υπό­θε­ση της πάλης για μια νέα κοι­νω­νία, δίκαιη, δημο­κρα­τι­κή και σοσιαλιστική.