Τα σπουδαιότερα γεγονότα της 1 Μαΐου

1328 Με τη Συν­θή­κη του Εδιμ­βούρ­γου- Νόρτ­θαμ­πτον η Αγγλία ανα­γνω­ρί­ζει τη Σκο­τία ως ανε­ξάρ­τη­το κρά­τος, μετά τους πολέ­μους για την ανε­ξαρ­τη­σία της.

1714 Ο Γεώρ­γιος Α’ του Οίκου του Ανό­βε­ρο επι­λέ­γε­ται ως διά­δο­χος για το θρό­νο της Βρε­τα­νί­ας μετά το θάνα­το της βασί­λισ­σας Άννας.

1776 Ο Γερ­μα­νός καθη­γη­τής της Νομι­κής, Άνταμ Βάι­σχα­ου­πτ, ιδρύ­ει το «Τάγ­μα των Πεφω­τι­σμέ­νων», πιο γνω­στό με τη λατι­νι­κή ονο­μα­σία « Ιλλου­μι­νά­τι», που απο­τέ­λε­σε το πιο ριζο­σπα­στι­κό παρα­κλά­δι του Διαφωτισμού.

1811 Γεν­νή­θη­κε ο Ανδρέ­ας Λασκα­ρά­τος, σατι­ρι­κός συγ­γρα­φέ­ας από το Ληξούρι

1848 Στην Αγγλία ορί­ζε­ται με νόμο η δεκά­ω­ρη εργά­σι­μη ημέ­ρα για τις γυναί­κες και τα ανή­λι­κα παι­διά που εργά­ζο­νταν στην υφα­ντουρ­γι­κή βιομηχανία.

1886 Οι εργά­τες του Σικά­γου απερ­γούν ζητώ­ντας 8 ώρες δου­λειά 8 ώρες ύπνου 8 ώρες ανά­παυ­ση.  Οι απερ­γοί χτυ­πή­θη­κε από την αστυ­νο­μία και την εργο­δο­σία. Πρω­το­πό­ροι εργά­τες απαγ­χο­νί­στη­καν. Η πρω­το­μα­γιά­τι­κη, όμως, απερ­γία του 1886 δεν πήγε χαμέ­νη. Είχε ως απο­τέ­λε­σμα 185.000 εργά­τες να κερ­δί­σουν το 8ωρο και του­λά­χι­στον 200.000 εργά­τες να μειώ­σουν το χρό­νο εργα­σία τους από τις 12 στις 10 και 9 ώρες. Σε πολ­λές, επί­σης, περιο­χές κερ­δί­θη­κε η ημιαρ­γία του Σαβ­βά­του, ενώ αρκε­τές βιο­μη­χα­νί­ες στα­μά­τη­σαν την κυρια­κά­τι­κη εργα­σία. Τρία χρό­νια αργό­τε­ρα, το 1889, η Β΄ Διε­θνής στο Παρί­σι, καθιέ­ρω­σε την 1η του Μάη ως Διε­θνή Ημέ­ρα των Εργατών.

Πρω­το­μα­γιά 1886: Η απο­λο­γία του Αύγου­στου Σπις – Η δια­χρο­νι­κή απο­λο­γία των προλετάριων

1893 Στη Διε­θνή Έκθε­ση του Σικά­γο, ο Γκρό­βερ Κλή­βε­λαντ, ο 24ος πρό­ε­δρος των ΗΠΑ, φωτα­γω­γεί την πόλη με λάμπες που λει­τουρ­γούν με εναλ­λασ­σό­με­νο ρεύμα.

1906 Στη Γαλ­λία, στρα­τιω­τι­κές δυνά­μεις συλ­λαμ­βά­νουν 1.000 άτο­μα που συμ­με­τέ­χουν σε δια­μαρ­τυ­ρία για την Ημέ­ρα της Πρω­το­μα­γιάς. Την ίδια μέρα, στη Γερ­μα­νία, απο­λύ­ο­νται 6.000 εργάτες.

1908 Έπει­τα από επι­θυ­μία του βασι­λιά Γεώρ­γιου Α’, απο­λύ­ο­νται όλοι οι ηθο­ποιοί και το προ­σω­πι­κό του Βασι­λι­κού Θεά­τρου. Ως αφορ­μή προ­βάλ­λε­ται το γεγο­νός ότι συχνά οι παρα­στά­σεις δίνο­νταν προ «κενών εδωλίων».

1909 Γεν­νή­θη­κε ο κομ­μου­νι­στής ποι­η­τής, Γιάν­νης Ρίτσος

Γιάν­νης Ρίτσος: Ο ποι­η­τής που κατά­λα­βε καλύ­τε­ρα τον Μαρξ

1924 Παρά την απα­γό­ρευ­ση από την κυβέρ­νη­ση του Αλέ­ξαν­δρου Παπα­να­στα­σί­ου (του λεγό­με­νου και «Πατέ­ρα της Δημο­κρα­τί­ας»), οι εργά­τες της Αθή­νας και του Πει­ραιά αντα­πο­κρί­νο­νται στο κάλε­σμα του ΣΕΚΕ(Κ) πραγ­μα­το­ποιώ­ντας μεγά­λη πρω­το­μα­γιά­τι­κη συγκέντρωση.

Στρα­τός και αστυ­νο­μία επι­τί­θε­νται στους απερ­γούς, με απο­τέ­λε­σμα να σκο­τω­θεί ένας εργά­της και να τραυ­μα­τι­στούν 12. Ο βου­λευ­τής των Φιλε­λευ­θέ­ρων Κώστας Ζαβι­τσιά­νος κάνει λόγο για «ερυ­θρό κίνδυνο».

1925 Η Κύπρος ανα­κη­ρύσ­σε­ται βρε­τα­νι­κή αποικία.

1931 Πραγ­μα­το­ποιού­νται στη Νέα Υόρ­κη τα επί­ση­μα εγκαί­νια του Εμπάιαρ Στέιτ Μπίλ­ντινγκ, του ψηλό­τε­ρου κτι­ρί­ου στον κόσμο την επο­χή εκείνη.

1941 Η ται­νία «Πολί­της Κέιν», στην οποία πρω­τα­γω­νι­στεί και σκη­νο­θε­τεί ο Όρσον Ουέλς, κάνει πρε­μιέ­ρα στη Νέα Υόρκη.

1944 Οι δυνά­μεις κατο­χής, σε αντί­ποι­να για την εκτέ­λε­ση από τον ΕΛΑΣ Πελο­πον­νή­σου του Γερ­μα­νού υπο­στρά­τη­γου Φρανζ Κρες και του επι­τε­λεί­ου του, εκτε­λούν στο Σκο­πευ­τή­ριο της Και­σα­ρια­νής 200 κομ­μου­νι­στές, που κρα­τού­νταν στο στρα­τό­πε­δο του Χαϊδαρίου.

Απ’ αυτούς, περί­που 170 ήταν πρώ­ην Ακρο­ναυ­πλιώ­τες και οι υπό­λοι­ποι πρώ­ην εξό­ρι­στοι στην Ανάφη.

Η Πρω­το­μα­γιά του Κώστα Βάρναλη

1946 Η διά­σκε­ψη των Παρι­σί­ων απο­φα­σί­ζει να δοθούν τα Δωδε­κά­νη­σα στην Ελλάδα.

1947 Η Σφα­γή της Πορ­τέ­λα ντε­λα Τζι­νέ­στρα στη Σικε­λία. 11 άτο­μα σκο­τώ­νο­νται και 33 τραυ­μα­τί­ζο­νται από επί­θε­ση ανδρών του Σαλ­βα­τό­ρε Τζου­λιά­νι κατά συγκέ­ντρω­σης του Κομ­μου­νι­στι­κού Κόμ­μα­τος για το εορ­τα­σμό της Εργα­τι­κής Πρωτομαγιάς.

1948 Ιδρύ­ε­ται η Λαϊ­κή Δημο­κρα­τία της Κορέ­ας (Βόρεια Κορέα) με πρό­ε­δρο τον Κιμ Ιλ Σουνγκ.

1955 Εκτε­λεί­ται στην Αλι­καρ­νασ­σό ο 26χρονος Χρή­στος Καρα­ντα­ής, στέ­λε­χος του ΚΚΕ, που είχε έρθει από το εξω­τε­ρι­κό με κομ­μα­τι­κή αποστολή.

1966 Ο Νίκος Ζαχα­ριά­δης ξεκι­νά απερ­γία πεί­νας, με αίτη­μα την κατάρ­γη­ση των διοι­κη­τι­κών μέτρων ενα­ντί­ον του, η οποία κρα­τά 19 μέρες.

1976 Πεθαί­νει μετά από αυτο­κι­νη­τι­στι­κό δυστύ­χη­μα ο Αλέ­κος Πανα­γού­λης, που στις 13 Αυγού­στου 1968 επι­χεί­ρη­σε να σκο­τώ­σει τον δικτά­το­ρα Γ. Παπα­δό­που­λο, χωρίς ωστό­σο να τα καταφέρει.

Συνε­λή­φθη και υπο­βλή­θη­κε σε φρι­κτά βασα­νι­στή­ρια. Κατα­δι­κά­στη­κε σε θάνα­το, απέ­δρα­σε και συνε­λή­φθη εκ νέου.

1983 Ο Μίκης Θεο­δω­ρά­κης τιμά­ται με το βρα­βείο Λένιν για την ειρήνη.

1986 Η Νότια Αφρι­κή παρα­λύ­ει ολο­σχε­ρώς, καθώς 1,5 εκα­τομ­μύ­ριο έγχρω­μοι κάνουν απο­χή από την εργα­σία τους, σε ένδει­ξη δια­μαρ­τυ­ρί­ας κατά της πολι­τι­κής των φυλε­τι­κών δια­κρί­σε­ων που εφαρ­μό­ζει η κυβέρ­νη­ση. Πρό­κει­ται για τη μεγα­λύ­τε­ρη δια­μαρ­τυ­ρία κατά του Απαρτχάιντ.

1994 Σκο­τώ­θη­κε σε ατύ­χη­μα στο Γκραν Πρι της Ίμο­λα ο βρα­ζι­λιά­νος άσος της Φόρ­μου­λα 1, Άιρ­τον Σένα.

1997 Στη Βρε­τα­νία διε­ξά­γο­νται οι κοι­νο­βου­λευ­τι­κές εκλο­γές που φέρ­νουν στην εξου­σία τους Εργα­τι­κούς του Τόνι Μπλερ, μετά από 18 χρό­νια δια­κυ­βέρ­νη­σης της χώρας από τους Συντηρητικούς.

2004 Η Κύπρος μαζί με τις Εσθο­νία, Λετο­νία, Λιθουα­νία, Μάλ­τα, Ουγ­γα­ρία, Πολω­νία, Σλο­βα­κία, Σλο­βε­νία και Τσε­χία εντάσ­σο­νται στην Ευρω­παϊ­κή Ένω­ση. Πανη­γυ­ρι­σμοί στη Λευ­κω­σία. Η νύχτα γίνε­ται μέρα από τα πυρο­τε­χνή­μα­τα, ενώ χιλιά­δες Ελλη­νο­κύ­πριοι συγκε­ντρώ­νο­νται στην κεντρι­κή πλα­τεία της πόλης για να γιορ­τά­σουν την ένταξη.