Τελικά άσχημο πράγμα οι αντικομουνιστικές ψυχώσεις κύριε καθηγητά!

Γρά­φει ο Αλέ­κος Χατζη­κώ­στας //

Μία βολική ερμηνεία του Ιστορικού Υλισμού από τον Χρήστο Γιανναρά

Σε επι­φυλ­λί­δα του Χρή­στου Γιαν­να­ρά (ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ) με τίτλο «Οι ντο­ντού­κες ας κοά­ζουν την εξη­λι­θί­ω­ση» και υπό­τι­τλο «Πιο το κόμ­μα που θα αντι­πα­λέ­ψει τον Ιστο­ρι­κό Υλι­σμό» ο γνω­στός καθη­γη­τής φιλο­σο­φί­ας –συγ­γρα­φέ­ας Χρή­στος Γιαν­να­ράς απο­δει­κνύ­ει δύο πράγ­μα­τα. Το πρώ­το το αντι­κο­μου­νι­στι­κό-αντιΚ­ΚΕ μένος του και το δεύ­τε­ρο την ουσια­στι­κή του επι­στη­μο­νι­κή του άγνοια σχε­τι­κά με τον Μαρ­ξι­σμό και εδώ συγκε­κρι­μέ­να με τον Ιστο­ρι­κό Υλισμό.

Ας γίνου­με πιο συγκεκριμένοι:

1. Με αφορ­μή την πραγ­μα­το­ποί­η­ση του συλ­λα­λη­τη­ρί­ου του ΚΚΕ στις 27/2 και αφού ανα­γνω­ρί­ζει ότι «ως προς τη συμ­με­το­χή πολι­τών το συλ­λα­λη­τή­ριο του ΚΚΕ είχε κατα­φα­νή επι­τυ­χία» προ­σπα­θεί να το απο­δο­μή­σει χρη­σι­μο­ποιώ­ντας «ευτε­λή επι­χει­ρή­μα­τα» που δεν ται­ριά­ζουν προ­φα­νώς στο υψη­λό φιλο­σο­φι­κό-συγ­γρα­φι­κό του επί­πε­δο. Τον ενο­χλούν οι κόκ­κι­νες σημαί­ες με το  σφυ­ρο­δρέ­πα­νο και γρά­φει: «Και μόνο το κόστος αυτής της σημαιο­φο­ρί­ας βεβαί­ω­νε την από­λυ­τη προ­τε­ραιό­τη­τα της έγνοιας για τη δια­φη­μι­στι­κή εντύ­πω­ση, όχι βέβαια για την λαϊ­κή «ανη­συ­χία».  Το ενο­χλούν τα τρα­γού­δια (ορι­σμέ­να από αυτά…) και γρά­φει: «Δηλα­δή βδε­λυσ­σό­μα­στε, σχε­δόν υστε­ρι­κά τον ιμπε­ρια­λι­σμό , αλλά χορεύ­ου­με στη μου­σι­κή του». Τον ενο­χλούν τα συν­θή­μα­τα και οι ντο­ντού­κες και γρά­φει: «..Το κοπά­δι βαριε­στη­μέ­νο, πει­θαρ­χη­μέ­νο στην ανία, την ανα­μη­ρυ­κά­ζει. Δεν υπάρ­χει θλι­βε­ρό­τε­ρο θέα­μα από μια πίστη, ένα όρα­μα, έναν καη­μό που γίνε­ται ρου­τί­να , πει­θαρ­χία σε εντο­λές, στρά­τευ­ση και αυτο­ευ­νου­χι­σμός». Για όλα τα παρα­πά­νω ται­ριά­ζουν γάντι τα λόγια του ποι­η­τή: «Δεν έφται­γεν ο ίδιος, τόσος ήτα­νε…» (Μ. Αναγνωστάκης)
2. Εκεί όμως που δίνει πραγ­μα­τι­κά «τα ρέστα του» είναι το πώς αντι­με­τω­πί­ζει τον Ιστο­ρι­κό Υλι­σμό, φρο­ντί­ζο­ντας μέσα από λεκτι­κές ακρο­βα­σί­ες να αντι­με­τω­πί­σει όχι αυτό που πραγ­μα­τι­κά είναι αλλά μία καρι­κα­τού­ρα που έχει δημιουρ­γή­σει. Ανα­φέ­ρει χαρα­κτη­ρι­στι­κά: «Για το ΚΚΕ (και όλους τους συνε­πείς οπα­δούς του Ιστο­ρι­κού Υλι­σμού) κάθε οργα­νι­κά συγκρο­τη­μέ­νο σώμα σχέ­σε­ων κοι­νω­νί­ας , κοι­νών και κοι­νω­νού­με­νων σχέ­σε­ων με πατρώα γη, με εστί­ες , βωμούς, τάφους προ­γό­νων, εμπει­ρι­κό κεφά­λαιο «νοή­μα­τος» της ύπαρ­ξης και της συνύ­παρ­ξης , νοή­μα­τος που γεν­νά­ει την Τέχνη, τη σοφία του κάλ­λους, τη χαρά της γιορ­τής – όλα αυτά μαζί τα θησαυ­ρί­σμα­τα «διαι­ρούν» τους λαούς επει­δή τους λαούς ενώ­νουν μόνο ταξι­κά συμ­φέ­ρο­ντα διε­θνή». Και αφού «κατα­κε­ραυ­νώ­νει» τον Ιστο­ρι­κό Υλι­σμό «αλλά­ζο­ντας το στην ουσία τα φώτα» κατα­λή­γει και σε κάλε­σμα να δημιουρ­γη­θεί ένα πολι­τι­κό κόμ­μα «απο­φα­σι­σμέ­νο να αντι­πα­λέ­ψει τον Ιστο­ρι­κό Υλι­σμό , τον πνιγ­μό από την οικο­νο­μι­κή μονο­τρο­πία, την εφιαλ­τι­κή αγλωσ­σία – αγραμ­μα­το­σύ­νη – μικρό­νοια, τον κατα­να­λω­τι­κό εξανδραποδισμό…» 

Ως καθη­γη­τής φιλο­σο­φί­ας θα έπρε­πε να γνω­ρί­ζει στοι­χειώ­δη έργα των ΜΑΡΞ, ΕΝΓΚΕΛΣ πριν τα απορ­ρί­ψει κηρύτ­το­ντας μάλι­στα και ανέν­δο­το αγώ­να ενα­ντί­ον τους. Ας ανα­φέ­ρου­με ορι­σμέ­να απ’ αυτά – κυρί­ως για ενημέρωση:

«Στην κοι­νω­νι­κή παρα­γω­γή της ζωής τους οι άνθρω­ποι εισέρ­χο­νται σε συγκε­κρι­μέ­νες σχέ­σεις οι οποί­ες είναι ανε­ξάρ­τη­τες από τη θέλη­σή τους, σχέ­σεις παρα­γω­γής που αντα­πο­κρί­νο­νται σε ένα δεδο­μέ­νο στά­διο ανά­πτυ­ξης των υλι­κών παρα­γω­γι­κών τους δυνάμεων

Το σύνο­λο αυτών των σχέ­σε­ων παρα­γω­γής απο­τε­λεί την οικο­νο­μι­κή δομή της κοι­νω­νί­ας, την πραγ­μα­τι­κή βάση πάνω στην οποία ορθώ­νε­ται ένα νομι­κό και πολι­τι­κό εποι­κο­δό­μη­μα στο οποίο αντι­στοι­χούν συγκε­κρι­μέ­νες μορ­φές κοι­νω­νι­κής συνεί­δη­σης. Ο τρό­πος παρα­γω­γής της υλι­κής ζωής καθο­ρί­ζει τη δια­δι­κα­σία της κοι­νω­νι­κής, πολι­τι­κής, δια­νοη­τι­κής ζωής γενι­κό­τε­ρα. Δεν είναι η συνεί­δη­ση των ανθρώ­πων που καθο­ρί­ζει το Είναι τους, αντι­θέ­τως το κοι­νω­νι­κό Είναι καθο­ρί­ζει τη συνεί­δη­σή τους.

Σε ένα συγκε­κρι­μέ­νο στά­διο της ανά­πτυ­ξής τους οι υλι­κές παρα­γω­γι­κές δυνά­μεις της κοι­νω­νί­ας έρχο­νται σε σύγκρου­ση με τις υπάρ­χου­σες παρα­γω­γι­κές σχέ­σεις ή ‑κάτι που απο­τε­λεί τη νομι­κή έκφρα­ση του ίδιου πράγ­μα­τος- με τις σχέ­σεις ιδιο­κτη­σί­ας στο πλαί­σιο των οποί­ων λει­τουρ­γού­σαν μέχρι αυτού του σημείου.

Από μορ­φές ανά­πτυ­ξης των παρα­γω­γι­κών δυνά­με­ων αυτές οι σχέ­σεις μετα­βάλ­λο­νται σε εμπό­δια. Τότε ξεκι­νά­ει η επο­χή της κοι­νω­νι­κής επανάστασης.

Με την αλλα­γή της οικο­νο­μι­κής βάσης μετα­μορ­φώ­νε­ται με περισ­σό­τε­ρο ή λιγό­τε­ρο ταχείς ρυθ­μούς και όλο το τερά­στιο εποικοδόμημα…»

 (Καρλ Μαρξ, από­σπα­σμα από τον Πρό­λο­γο στην Εισα­γω­γή της Κρι­τι­κής της Πολι­τι­κής Οικονομίας)

Από επι­στο­λές του Φ. Ενγκελς:

Στον Στάρ­κεν­μπεργκ (Starkenburg):

«Η πολι­τι­κή, νομι­κή, φιλο­σο­φι­κή, θρη­σκευ­τι­κή, λογο­τε­χνι­κή, καλ­λι­τε­χνι­κή κλπ ανά­πτυ­ξη βασί­ζε­ται στην οικο­νο­μι­κή ανά­πτυ­ξη. Ωστό­σο, αλλη­λε­πι­δρούν τόσο η μια στην άλλη, όσο και πάνω στην οικο­νο­μι­κή βάση. Δεν ισχύ­ει ότι η κατά­στα­ση της οικο­νο­μί­ας είναι το μονα­δι­κό, ενερ­γη­τι­κό αίτιο και όλα τα άλλα παθη­τι­κά απο­τε­λέ­σμα­τα. Αντί γι’ αυτό, υπάρ­χει αλλη­λε­πί­δρα­ση στη βάση της οικο­νο­μι­κής ανα­γκαιό­τη­τας, η οποία στο τέλος πάντα επικρατεί»

Και στον Μπλοχ (Bloch):

«Σύμ­φω­να με την υλι­στι­κή σύλ­λη­ψη της ιστο­ρί­ας, το τελι­κό, καθο­ρι­στι­κό στοι­χείο της ιστο­ρί­ας είναι η παρα­γω­γή και η ανα­πα­ρα­γω­γή της πραγ­μα­τι­κής ζωής. Ούτε ο Μαρξ ούτε εγώ ισχυ­ρι­στή­κα­με ποτέ κάτι περισ­σό­τε­ρο απ’ αυτό. Όποιος, λοι­πόν, δια­στρε­βλώ­νει αυτή την άπο­ψη σε σημείο που να ισχυ­ρί­ζε­ται ότι το μόνο καθο­ρι­στι­κό είναι το οικο­νο­μι­κό στοι­χείο, τη μετα­μορ­φώ­νει σε μια κενή, αψη­ρη­μέ­νη και χωρίς νόη­μα φράση.

Η οικο­νο­μι­κή κατά­στα­ση απο­τε­λεί τη βάση, ωστό­σο, τα ποι­κί­λα στοι­χεία του εποι­κο­δο­μή­μα­τος ‑οι πολι­τι­κές μορ­φές της ταξι­κής πάλης και η έκβα­σή τους, όπως οι θεσμοί που καθιε­ρώ­νο­νται από τις νική­τριες τάξεις μετά από μια νικη­φό­ρα μάχη κλπ, οι νομι­κές μορ­φές, ακό­μα και οι αντα­να­κλά­σεις των πραγ­μα­τι­κών αγώ­νων στα μυα­λά όσων συμ­με­τεί­χαν σ’ αυτούς, οι πολι­τι­κές, νομι­κές, φιλο­σο­φι­κές θεω­ρί­ες, οι θρη­σκευ­τι­κές αντι­λή­ψεις και η παρα­πέ­ρα ανά­πτυ­ξή τους σε δογ­μα­τι­κά συστή­μα­τα- με τη σει­ρά τους εξα­σκούν επιρ­ροή στην πορεία των ιστο­ρι­κών αγώ­νων και σε πολ­λές περι­πτώ­σεις υπερ­τε­ρούν στον καθο­ρι­σμό της μορ­φής τους….

Ανά­με­σα σε όλα αυτά τα στοι­χεία υπάρ­χει μια αλλη­λε­πί­δρα­ση κατά τη διάρ­κεια της οποί­ας, μέσω μιας ολό­κλη­ρης σει­ράς τυχαί­ων γεγο­νό­των, τελι­κά το οικο­νο­μι­κό στοι­χείο προ­βά­λει καθοριστικό».

Τελι­κά άσχη­μο πράγ­μα οι αντι­κο­μου­νι­στι­κές ψυχώ­σεις κύριε καθηγητά!

_________________________________________________________________________________________________

Αλέκος Α. Χατζηκώστας  Δημοσιογράφος και εκδότης της εφημερίδας «Η Άλλη Άποψη της Ημαθίας» και του alli-apopsi.gr. Άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε εφημερίδες, περιοδικά και site εδώ και δεκαετίες, ενώ έχει συμμετάσχει με εισηγήσεις σε μια σειρά ιστορικά συνέδρια και ημερίδες. Έχει εκδώσει 7 βιβλία και συμμετέχει σε συλλογικούς τόμους.