Τζακ Λόντον

Κεί­με­νο: Τασ­σώ Γαΐ­λα //
Αρθρο­γρά­φος-Ερευ­νή­τρια.

Jack London & The Iron Heel.

Τζακ Λόντον ο ‘μπο­έμ’ Αμε­ρι­κα­νός συγ­γρα­φέ­ας ο οποί­ος γεν­νή­θη­κε στις 12 Ιανουα­ρί­ου του 1876 σε μια φτω­χο­γει­το­νιά του Σαν Φραν­σί­σκο που όμως υπήρ­ξε από τους πρώ­τους Αμε­ρι­κα­νούς συγ­γρα­φείς που μπό­ρε­σε να ζήσει μόνο από τη συγ­γρα­φή και να κάνει μια όχι ευκα­τα­φρό­νη­τη περιουσία .

Η ζωή του υπήρ­ξε σύντο­μη αλλά γεμά­τη περι­πέ­τειες και επαγ­γελ­μα­τι­κές επι­τυ­χί­ες. Ξεκί­νη­σε να δου­λεύ­ει σε πολύ μικρή ηλι­κία σε εργο­στά­σια της γενέ­τει­ρας του για να κάνει μετά σχε­δόν τα πάντα.Μπάρκαρε, μπή­κε στη φυλα­κή, γνώ­ρι­σε το κυνή­γι του μαύ­ρου χρυ­σού, εργά­στη­κε ως δημο­σιο­γρά­φος, παντρεύ­τη­κε, χώρι­σε και ξανα­πα­ντρεύ­τη­κε, ξόδε­ψε μεγά­λα ποσά για γη και σκά­φη, υπήρ­ξε ενερ­γό μέλος του αμε­ρι­κα­νι­κού Εργα­τι­κού Σοσια­λι­στι­κού Κόμ­μα­τος. Και, το κυριότερο;

Έγρα­ψε συναρ­πα­στι­κά μυθι­στο­ρή­μα­τα και διη­γή­μα­τα, που βασι­σμέ­να στον πλού­το των εμπει­ριών του, αγα­πή­θη­καν γρή­γο­ρα από το μεγά­λο κοι­νό, προ­σφέ­ρο­ντάς του δόξα και χρή­μα.  Ανά­με­σα στα δια­ση­μό­τε­ρα μυθι­στο­ρή­μα­τά του είναι ‘Το κάλε­σμα της άγριας φύσης’ (1903), ‘Ο θαλασ­σό­λυ­κος’ (1904) και ο ‘Ασπροδόντης’(1906). Συνο­λι­κά έγρα­ψε περί­που 50 τίτλους.

The iron Heel: ‘Το Σιδε­ρέ­νιο Τακού­νι’ ή ‘Η Σιδε­ρέ­νια Φτέρ­να’ ο τίτλος του βιβλί­ου του που δεν είναι από τα πιο γνω­στά του κι όμως είναι αυτό το βιβλίο που ο συγ­γρα­φέ­ας ‘προ­λα­βαί­νει’ τους Τζορτζ Όργου­ελ και τον Άλντους Χάξ­λεϋ με τις δικές τους αρνη­τι­κές ουτο­πί­ες και στην δική του ουτο­πία ο Λόντον παρου­σιά­ζει μια πολι­τεία ικα­νή να κατα­βρο­χθί­σει και την τελευ­ταία ικμά­δα των μελών της, εκμη­δε­νί­ζο­ντας όχι μόνο τα δικαιώ­μα­τα, αλλά και την οποια­δή­πο­τε δυνα­τό­τη­τα αντί­στα­σής τους. Το βιβλίο κυκλο­φό­ρη­σε το 1908 κι έτσι μπο­ρού­με να πού­με ότι ‘πρό­λα­βε’ και …τον Λένιν εφό­σον γρά­φτη­κε πριν από τη δια­τύ­πω­ση της θεω­ρί­ας του Λένιν για τον ιμπε­ρια­λι­σμό. Επί της ουσί­ας προ­βλέ­πει μια κοι­νω­νία όπου επι­βε­βαιώ­νει τη φρά­ση του Λένιν “ιμπε­ρια­λι­σμός σημαί­νει αντί­δρα­ση σε όλη τη γραμμή”.

Σύμ­φω­να με τον συγ­γρα­φέα η ιστο­ρία του κινεί­ται σε τρία χρο­νι­κά επί­πε­δα. 

Στο πρώ­το επί­πε­δο υπάρ­χει ένα κεί­με­νο που γρά­φε­ται το 1932. Πρό­κει­ται για τη μαρ­τυ­ρία της Άβις Έβερ­χαρντ, που αφη­γεί­ται την επα­να­στα­τι­κή δρά­ση του συζύ­γου της Ερνέ­στου μετα­ξύ 1912 και 1917 (το δεύ­τε­ρο χρο­νι­κό επί­πε­δο) ενα­ντί­ον ενός εξω­φρε­νι­κού καθε­στώ­τος κατα­στο­λής. 

Το κεί­με­νο της Άβις, που δια­κό­πτε­ται από­το­μα, σχο­λιά­ζει ο Άντο­νυ Μέρε­ντιθ αρκε­τούς αιώ­νες μετά (τρί­το χρο­νι­κό επί­πε­δο), όταν το κακό έχει υπο­χω­ρή­σει ολο­κλη­ρω­τι­κάκαι η ελευ­θε­ρία και η ισο­νο­μία απο­τε­λούν τον κανό­να της καθη­με­ρι­νής συμ­βί­ω­σης. 

Το “Σιδε­ρέ­νιο Τακού­νι”, που ανή­κει στα λιγό­τε­ρο γνω­στά έργα του Λόντον και δεί­χνει αμέ­σως την εξοι­κεί­ω­σή του με τις έννοιες και τα ανα­λυ­τι­κά σχή­μα­τα του μαρ­ξι­σμού, έχει δεχτεί πολ­λές ερμη­νεί­ες. 

Πολ­λοί το έχουν δει σαν μια αλλη­γο­ρία για την πολι­τι­κο­κοι­νω­νι­κή βία του καπι­τα­λι­σμού, άλλοι ως μια διο­ρα­τι­κή προει­δο­ποί­η­ση για την επι­κρά­τη­ση του φασι­σμού κι άλλοι ως ένα πύρι­νο όρα­μα για την τελι­κή νίκη του σοσια­λι­σμού. 

Ένα από τα πιο ζωτι­κά στοι­χεία, ωστό­σο, του έργου είναι η έγνοια του Λόντον για τη μοί­ρα της μεσαί­ας τάξης, που σφη­νω­μέ­νη ανά­με­σα στην ακαμ­ψία από τη μια των εκπρο­σώ­πων της καπι­τα­λι­στι­κής εξου­σί­ας (εφη­με­ρί­δες, δικα­στι­κό σώμα, μορ­φω­τι­κοί σύλ­λο­γοι, εκκλη­σια­στι­κές οργα­νώ­σεις) και από την άλλη των ηγε­τών της επα­νά­στα­σης, οι οποί­οι μοιά­ζουν έτοι­μοι να πεθά­νουν πάση θυσία για τους σκο­πούς τους, χάνει σιγά-σιγά όλα τα προ­νό­μια και τα αγα­θά της, για να κατα­λή­ξει με μαθη­μα­τι­κή ακρί­βεια στον αφα­νι­σμό. 

Ο Λόντον μπο­ρεί να μην τάσ­σε­ται με το μέρος της μεσαί­ας τάξης (η καρ­διά του συντο­νί­ζε­ται με την καρ­διά των επα­να­στα­τών), αλλά το “Σιδε­ρέ­νιο Τακού­νι“εικο­νο­γρα­φεί με έναν σχε­δόν σπα­ρα­κτι­κό τρό­πο το δρά­μα της, το οποίο είναι το δρά­μα όσων πλη­ρώ­νουν χωρίς να έχουν φταί­ξει στο παρα­μι­κρό την πλε­ο­νε­ξία, τη σκλη­ρό­τη­τα και την επι­θε­τι­κό­τη­τα εκεί­νων που έχουν απο­φα­σί­σει να τους βγά­λουν ούτως ή άλλως εκτός μάχης. 

Ωστό­σο το βιβλίο γίνε­ται με ένα μονα­δι­κό τρό­πο …αισιό­δο­ξο για την τελι­κή νίκη του σοσια­λι­σμού και κλεί­νει με την απο­κά­λυ­ψη πως όλα αυτά που περι­γρά­φει ανή­κουν στο μακρι­νό παρελ­θόν, ότι ο σοσια­λι­σμός έχει επι­κρα­τή­σει παγκό­σμια και απο­τε­λούν αντι­κεί­με­νο έρευ­νας ενός χει­ρό­γρα­φου που δεν πρό­λα­βε να ολο­κλη­ρω­θεί, αφού δια­κό­πη­κε από­το­μα από κάποια πιθα­νή σύλ­λη­ψη και εκτέλεση.

Το βιβλίο αυτό ‑μπο­ρού­με να πού­με- ότι έχει δυο σχε­τι­κά πρό­σφα­τες εκδό­σεις στην Ελλ­λη­νι­κή : 1)μτφ.Άρης Αλε­ξάν­δρου («Το σιδε­ρέ­νιο τακού­νι» — εκδ. “Γκο­βό­στη”, 2011. Ανέκ­δο­τη μετά­φρα­ση του 1946 και πρό­λο­γο Ανα­τόλ Φράνς.

2) μτφ.Ντίνα Περα­τι­κού («Η σιδε­ρέ­νια φτέρ­να» — εκδ. De AGOSTINI, 2000).

2020: Η φτώ­χεια, η ανι­σό­τη­τα και η συντρι­βή των οικο­νο­μι­κά αδύ­να­μων παίρ­νουν όλο και μεγα­λύ­τε­ρες δια­στά­σεις στην Ευρώ­πη και την Αμε­ρι­κή  εγεί­ρο­ντας συχνά πλή­θος ερω­τή­μα­τα και για τη λει­τουρ­γία της δημο­κρα­τί­ας…

113 χρό­νια πριν, το 1907, ένα μυθι­στό­ρη­μα γραμ­μέ­νο από κάποιον που αφιε­ρώ­θη­κε με όλες του τις δυνά­μεις στα ιδα­νι­κά του σοσια­λι­σμού, χωρίς όμως να απο­βά­λει ποτέ την ατο­μι­κό­τη­τά του, μιλού­σε ήδη για έναν κόσμο ο οποί­ος ήταν έτοι­μος να οδη­γή­σει μέσα από τις τερά­στιες ταξι­κές του συγκρού­σεις στην πλή­ρη κατα­στρο­φή.

Ο Τζακ Λόντον ένας από τους δημο­φι­λέ­στε­ρους Αμε­ρι­κα­νούς συγ­γρα­φείς απε­βί­ω­σε στις 22 Νοεμ­βρί­ου 1916 και σε ηλι­κία μόλις 40 ετών, στο ράν­τσο του κοντά στη Σόνο­μα, λόγω πολ­λα­πλών ασθε­νειών και υπερ­βο­λι­κής δόσης φαρ­μά­κων. 

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ .