« …Την γενιά της κρίσης, την θέλουν δίχως κρίση!»

Γρά­φει η Ελέ­νη Μακα­ντά­ση //

Για την Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών

Η χρή­ση εξαρ­τη­σιο­γό­νων ουσιών απο­τε­λεί πάντα επί­και­ρο θέμα, μάλι­στα η τοξι­κο­ε­ξάρ­τη­ση έχει χαρα­κτη­ρι­στεί ως μάστι­γα του αιώ­να. Έχουν πραγ­μα­το­ποι­η­θεί πολ­λές έρευ­νες ανά τον κόσμο για να διε­ρευ­νη­θούν τα αίτια της εξάρ­τη­σης από ψυχό­τρο­πες ουσί­ες καθώς και το προ­φίλ του χρή­στη. Τα τελευ­ταία χρό­νια υπάρ­χει η τάση για ιατρι­κο­ποί­η­ση (εστιά­ζουν στους νευ­ρο­βιο­λο­γι­κούς παρά­γο­ντες) της χρή­σης καθώς και ο χρή­στης αντι­με­τω­πί­ζε­ται ως «ασθε­νής». Το φαι­νό­με­νο των ναρ­κω­τι­κών όμως έχει κατε­ξο­χήν ψυχο­κοι­νω­νι­κό χαρα­κτή­ρα αφο­ρά τον Άνθρω­πο, ξεκι­νά­ει από τον Άνθρω­πο επη­ρε­ά­ζει τον ίδιο, το περι­βάλ­λον του, την κοι­νω­νία ευρύ­τε­ρα καθώς ο άνθρω­πος δεν απαρ­τί­ζε­ται μόνο από νευ­ρο­βιο­λο­γία, είναι μέρος των κοι­νω­νι­κών, οικο­νο­μι­κών, πολί­τι­κών, πολι­τι­σμι­κών συν­θη­κών στις οποί­ες ζει και ανα­πτύσ­σε­ται. Στο παρόν άρθρο θα παρα­τε­θούν κάποιες σκέ­ψεις- από­ψεις για το ψυχο­κοι­νω­νι­κό φαι­νό­με­νο της εξάρ­τη­σης και την ναρ­κω­κουλ­τού­ρα που επι­βά­λει η εποχή.
Στους και­ρούς της κρί­σης οικο­νο­μι­κής, κοι­νω­νι­κής, καπι­τα­λι­στι­κής, η μάστι­γα των ναρ­κω­τι­κών και γενι­κό­τε­ρα των εξαρ­τή­σε­ων είναι σε έξαρ­ση. Η εύκο­λη πρό­σβα­ση σε ναρ­κω­τι­κές ουσί­ες, οι τάσεις για απο­ποι­νι­κο­ποι­ή­ση της κάν­να­βης, ο δια­χω­ρι­σμός των ναρ­κω­τι­κών σε «σκλη­ρά» και «μαλα­κά» αλλά και η μεγά­λη ενα­σχό­λη­ση με το δια­δί­κτυο (κοι­νω­νι­κά δίκτυα, on line παι­χνί­δια) ευνο­ούν την ακμή της μάστι­γας των εξαρ­τή­σε­ων και καθι­στούν την σημε­ρι­νή κοι­νω­νία να διέ­πε­ται από εν γένει ναρ­κω­κουλ­τού­ρα. Η οποία ναρ­κω­κουλ­τού­ρα συντη­ρεί τους ανθρώ­πους, μακριά από σχέ­σεις, σκέ­ψη και δρά­ση. Ο σημε­ρι­νός άνθρω­πος βρί­σκε­ται εγκλω­βι­σμέ­νος σε μια «χρή­ση» (ουσιών, δια­δι­κτύ­ου κλπ) και αυτό συντε­λεί στο να του μειω­θεί η κρί­ση (κρι­τι­κή) απέ­να­ντι στην εξα­θλί­ω­ση της επο­χής (μισθοί πεί­νας, ανερ­γία, φτώ­χεια), χωρίς κρί­ση δεν μπο­ρεί και να υπάρ­ξει και δρά­ση και χωρίς δρά­ση δεν μπο­ρεί να υπάρ­ξει ανα­τρο­πή αυτής της εξα­θλιω­μέ­νης κατά­στα­σης που βιώ­νου­με. Για­τί όμως να υπάρ­χει αυτή η ναρ­κω­κα­τα­στο­λή των ανθρώ­πων και σε τι να ευνοεί;

Παρα­τη­ρώ­ντας την παγκό­σμια Ιστο­ρία το φαι­νό­με­νο της τοξι­κο­ε­ξάρ­τη­σης εντά­θη­κε μετά την βιο­μη­χα­νι­κή επα­νά­στα­ση που μετα­βλή­θη­καν οι σχέ­σεις παρα­γω­γής, ο άνθρω­πος συν­δέ­θη­κε με το παρα­γό­με­νο προ­ϊ­όν και αυτό είχε ως απο­τέ­λε­σμα να εντα­θεί η δομι­κή ανι­σό­τη­τα μετα­ξύ των στρω­μά­των της κοι­νω­νι­κής δια­στρω­μά­τω­σης. Ανά τις ιστο­ρι­κές περιό­δους δια­φαί­νε­ται ότι το φαι­νό­με­νο της εξάρ­τη­σης από ψυχό­τρο­πες ουσί­ες είναι άμε­σα συν­δε­δε­μέ­νο με τις βαθιές κοι­νω­νι­κές και οικο­νο­μι­κές αλλα­γές. Ενι­σχύ­ε­ται από τον καπι­τα­λι­σμό (και ενι­σχύ­ει αυτόν). Στην Ελλά­δα μεγά­λη έξαρ­ση του φαι­νό­με­νου παρα­τη­ρεί­ται μετα­πο­λι­τευ­τι­κά. Η έξαρ­ση αυτή θα μπο­ρού­σε να συν­δε­θεί με τις τάσεις της κοι­νω­νί­ας να υιο­θε­τή­σει δυτι­κά πρό­τυ­πα, ποπ κουλ­τού­ρα, καθώς επί­σης η μετα­πο­λι­τευ­τι­κή περί­ο­δο ήταν συν­δε­δε­μέ­νη με μια παρα­τε­τα­μέ­νη κρί­ση «κοι­νω­νι­κής ταυ­τό­τη­τας». Το προ­φίλ του χρή­στη σ’ αυτή την χρο­νι­κή στιγ­μή θα μπο­ρού­σε να περι­λαμ­βά­νει όλη αυτή την ανα­σφά­λεια, την αγω­νία, την αμη­χα­νία για τα παρα­πά­νω γεγονότα. 

Σήμε­ρα το φαι­νό­με­νο της εξάρ­τη­σης έχει πάρει τερά­στιες δια­στά­σεις και δεν περιο­ρί­ζε­ται μόνο στην χρή­ση ψυχο­τρό­πων ουσιών. Το σημε­ρι­νό προ­φίλ του χρή­στη αλλά και γενι­κό­τε­ρα της γενιάς της κρί­σης θα μπο­ρού­σε να περι­λαμ­βά­νει την οργή και την «κλη­ρο­νο­μι­κή» (από την γενιά της μετα­πο­λί­τευ­σης) ματαί­ω­ση της κοι­νω­νι­κής αλλα­γής που δεν πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε. Την έλλει­ψη ελπί­δας και πίστης σε αξί­ες και ιδα­νι­κά, αφού όλα απο­δο­μού­νται «έντε­χνα». Την έλλει­ψη ουσια­στι­κών σχέ­σε­ων, αφού οι σχέ­σεις είναι προ­σαρ­μο­σμέ­νες στις οθό­νες των κινη­τών. Ακό­μη και η διεκ­δί­κη­ση για μια καλύ­τε­ρη ζωή και οι επα­να­στά­σεις γίνο­νται δια­δι­κτυα­κά χωρίς φυσι­κή παρου­σία, με πλη­κτρο­λό­για και όχι ανθρώπους. 

Την γενιά της κρί­σης λοι­πόν, την θέλουν χωρίς κρί­ση, μακριά από την ελεύ­θε­ρη βού­λη­ση, μακριά από τις ουσια­στι­κές σχέ­σεις μακριά από το να διεκ­δι­κεί μια καλύ­τε­ρη ζωή, αλη­θι­νή κι όχι πλα­σμα­τι­κή και εικο­νι­κή. Την θέλουν να συντη­ρεί­ται στην ναρ­κω­κουλ­τού­ρα της επο­χής και να την συντη­ρεί. Η γενιά της κρί­σης όμως, ΜΠΟΡΕΙ, με κρί­ση και μακριά από την χρή­ση, να ανα­πτύ­ξει βού­λη­ση και επι­λο­γή, να ανα­πτύ­ξει αλλη­λεγ­γύη και συλ­λο­γι­κό­τη­τα. Να διεκ­δι­κή­σει καλύ­τε­ρες συν­θή­κες δια­βί­ω­σης. Να συμ­με­τά­σχει ενερ­γά, κινη­μα­τι­κά και μαζι­κά στον αντι­ναρ­κω­τι­κό αγώ­να. Να δημιουρ­γή­σει τις συν­θή­κες για τις νέες αξί­ες που έχει ανάγκη.