Γράφει ο Πάνος Αλεπλιώτης //
«Στα τέλη του Φεβρουαρίου 1919, οι στρατιώτες του Β τάγματος του 339ου Συντάγματος του Αμερικάνικου εκστρατευτικού σώματος έφτασαν στα οριά τους όταν η δράση έδωσε τη θέση της στην ανταρσία.
Οι Αμερικανοί στρατιώτες νόμιζαν πως θα αντιμετωπίσουν τους Γερμανούς στο Δυτικό Μέτωπο. Όμως τρεις μήνες μετά την ανακωχή της 11 Νοεμβρίου όπου έληξε ο Α Παγκόσμιος πόλεμος, ακόμη πολεμούσαν τους επαναστάτες Μπολσεβίκους στην Ρωσία στον παγωμένο Βορρά.
Δεκάδες συνάδελφοί τους είχαν υποκύψει από γρίπη στο ταξίδι στη θάλασσα για το ρωσικό λιμάνι του Αρχάγγελου. Άλλοι είχαν σκοτωθεί στη μάχη με έναν εχθρό, οπλισμένο με την τοπική γνώση στα μονοπάτια και τα χωριά. Πληγωμένοι Αμερικάνοι είχαν παγώσει μέχρι θανάτου περιμένοντας διάσωσης στα χιονισμένα δάση». Έτσι αρχίζει το άρθρο του Michael M. Phillips στην Wall street journal.
Επίλογος
Ο στρατός έφερε πίσω 120 σωρούς Αμερικάνων στρατιωτών από την Βόρεια Ρωσία το φθινόπωρο του 1919.
Όταν έφτασαν στο Ντιτρόιτ, μια σάλπιγγα ήχησε για να επιβληθεί σιγή στους δρόμους. Ο Theodore McPhail , του οποίου ο αδελφός είχε υπηρετήσει στη Ρωσία, παρακολούθησε το πέρασμα της παρέλαση.
«Σκεφτόμουν την ανόητα σκληρή εκστρατεία εκείνων των δύστυχων που σκοτώθηκαν και για την ξεχασμένη ( εγκαταλειμμένη) από τον Θεό τρύπα που χάθηκαν.
Η δραματική απόσυρση των ΗΠΑ οδήγεί σε ένα συμπέρασμα. Μια στρατιωτική έκθεση θαμμένη στα εθνικά αρχεία συνοψίζει τον αδήλωτο πόλεμο μέσα σε έναν άλλο πόλεμο. Ο λοχαγός Hugh S. Martin έγραφε στην επιστολή του προς τον Συνταγματάρχη στον Αρχάγγελο.
«Η πραγματική αλήθεια, είναι ότι κάναμε πόλεμο κατά του Μπολσεβικισμού. Όλοι το γνώριζαν.
Ακόμα καμία Συμμαχική κυβέρνηση δεν έχει δηλώσει ότι αυτή ήταν πολιτική παρέμβαση… Το αποτέλεσμα ήταν ότι κατά τη διάρκεια της ημέρας ο στρατιώτης θα ακούσει οποιοδήποτε αριθμό των ποικίλων — και μερικές φορές αντιφατικών — απαντήσεων στα ερωτήματα που συνεχώς τίθενται, για παράδειγμα, γιατί κλήθηκε να αγωνιστεί εδώ μετά την λήξη των μαχών στο Δυτικό Μέτωπο; Ποιοί ήταν οι λόγοι μας για να κάνουμε πόλεμο κατά των Μπολσεβίκων; Γιατί να μην αφήσουμε τη Ρωσία να φροντίσει μόνη της τις δικές της Εσωτερικές Υποθέσεις, κλπ.»
Βετεράνοι της εκστρατείας στη Βόρεια Ρωσία —που αποκαλούν τον πόλεμο «Εκστρατεία Πολική Αρκούδα» —ίδρυσαν τον Σύλλογο Πολική Αρκούδα το 1922. Μοιράστηκαν μια αίσθηση της υποχρέωσης να ανακτήσουν τους σωρούς των 120 συντρόφους τους που παρέμειναν στην Ρωσία.
Οι Βετεράνοι του Αρχάγγελου και πολιτικοί του Michigan πίεσαν το Κογκρέσο και το κράτος για χρηματοδότηση, και τον Ιούλιο του 1929 μια πενταμελής επιτροπή ορίστηκε για τη Ρωσία. Συνέταξαν χάρτες με σημειώσεις όπως «ο λοχίας Ballard σκοτώθηκε εδώ» η «6 τάφοι υπάρχουν κοντά στα σπίτια»
Οι επίτροποι ξέθαψαν και πήραν πίσω τους σωρούς 86 Αμερικανών. Μεταξύ αυτών που είχαν επιστρέψει ήταν του υπολοχαγού Powers του γιατρού από το Οχάιο οποίου το σώμα έμεινε πίσω σε ένα νοσοκομείο κατά τη διάρκεια της υποχώρησης από το Ust Padenga.
Ένα ειδικό τρένο μετέφερε τους σωρούς στο Ντιτρόιτ, όπου θάφτηκαν σε δημόσια γη πολλοί από αυτούς μέχρι το 1930. Στη συνέχεια, ενταφιάστηκαν στο Troy δίπλα σε ένα λευκό μαρμάρινο άγαλμα του μιας Πολικής Αρκούδας. Μια ντουζίνα σωροί επιστράφηκαν το 1934, και είκοσι ακόμη εξακολουθούν να λείπουν.
Ο λοχαγός Τζόελ Μουρ, ο οποίος ήταν διοικητής του Μ τάγματος έγραψε ένα ποίημα για τους άνδρες που έχασε σε μια ξεχασμένη γωνιά του πολέμου.
Στα πεδία της Ρωσίας δεν μεγαλώνουν παπαρούνες. Δεν υπάρχει καμία γραμμή σταυρών σε σειρά για να σηματοδοτήσει τα μέρη όπου κείτονται, ούτε κορυδαλλοί να πουν το τραγούδι τους όπως και στα πεδία της Φλάνδρας.
Κρατούν καλά κρυμμένη αυτή την εκστρατεία και δεν έχουν ποτέ παραδεχτεί τον στόχο που είχε οι ΗΠΑ. Η επιχείρησή τους απέτυχε. Απέτυχε γιατί η φλόγα της Επανάστασης έδινε φτερά στους Μπολσεβίκους που κι αυτοί πάλευαν μέσα στους βάλτους και το κρύο. Υπερασπιζόταν την πατρίδα τους και την Επανάσταση όμως και νίκησαν. Οι εξαπατημένοι Αμερικάνοι στρατιώτες αναρωτιόταν μέχρι τέλους τι δουλειά είχαν να πολεμούν τους Μπολσεβίκους που στο τέλος συμπάθησαν τον αγώνα τους και ήθελαν να ενωθούν μαζί τους. Η ανωτερότητα του ηθικού των Επαναστατών κατατρόπωσε τα σχέδια και των Αμερικάνων και όλων των συμμάχων τους και υπεράσπισε την νίκη του σοσιαλισμού. Έτσι την μοναδική φορά που οι ΗΠΑ έστειλαν στρατό ενάντια στους Μπολσεβίκους έμαθαν τι σημαίνει επαναστάτης.
ΔΕΙΤΕ ΤΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ: Όταν οι Αμερικάνοι συνάντησαν τους μπολσεβίκους
________________________________________________________________________________________________
Πάνος Αλεπλιώτης Δημοτικός σύμβουλος Πυλαίας Θεσσαλονίκης 87/90 και 99/2002. Αντιδήμαρχος Πυλαίας από το 1987 έως και το 1990 και από το 1999 έως και το 2000. Εργάστηκε σαν γεωλόγος, περιβαλλοντολόγος και χωροτάκτης στην Ελλάδα και στην Σουηδία