Τιτανικός: 110 χρόνια από το διασημότερο ναυάγιο όλων των εποχών

Στις 14 Απρι­λί­ου συμπλη­ρώ­θη­καν 110 χρό­νια από το δια­ση­μό­τε­ρο ναυά­γιο της σύγ­χρο­νης ιστο­ρί­ας. Ήταν 14 Απρι­λί­ου 1912 όταν το μεγα­λύ­τε­ρο, ταχύ­τε­ρο και πολυ­τε­λέ­στε­ρο πλοίο του κόσμου, ο περί­φη­μος «Τιτα­νι­κός», προ­σέ­κρου­σε σε παγό­βου­νο οδη­γώ­ντας 1500 ψυχές στο θάνατο.

Στις 14 Απρι­λί­ου του 1912, τοπι­κή ώρα 23:40, όταν ο Τιτα­νι­κός, πλέ­ο­ντας στο παρ­θε­νι­κό του ταξί­δι 460 μίλια ανοι­χτά των ακτών του Newfoundland, συγκρού­στη­κε στο πλάι του σε ένα τερά­στιο παγό­βου­νο. Δύο περί­που ώρες μετά, στις 02:20 της 15ης Απρι­λί­ου 1912, το αβύ­θι­στο υπε­ρω­κε­ά­νιο χανό­ταν στα παγω­μέ­να νερά, παρα­σύ­ρο­ντας στο βυθό περί τους 1500 επι­βά­τες. Ο αριθ­μός των νεκρών έχει υπο­λο­γι­στεί μετα­ξύ 1.490 και 1.635 ανθρώπους.

Η περι­συλ­λο­γή των 700 δια­σω­θέ­ντων έγι­νε από το πλοίο «Καρ­πά­θια», που κατα­φθά­νει 3 ώρες μετά.

Λιγό­τε­ρο από το ένα τρί­το των επι­βαι­νό­ντων στο Τιτα­νι­κό επέ­ζη­σαν της καταστροφής.

Σήμε­ρα κανέ­νας επι­ζών δεν βρί­σκε­ται στην ζωή. Η τελευ­ταία επι­ζή­σα­σα από το ναυά­γιο, Μιλ­βί­να Ντιν, απε­βί­ω­σε στις 31 Μαϊ­ου 2009, σε ηλι­κία 97 ετών.

Η ανα­χώ­ρη­ση του Τιτα­νι­κού από την απο­βά­θρα 44, στο λιμά­νι του Σαου­θάμ­πτον της Αγγλί­ας, 10 Απρι­λί­ου 1912.

Ήταν το παρθενικό του ταξίδι

Ο Τιτα­νι­κός είχε μήκος 2 πόδια και 2 ίντσες (269,06 m) και μέγι­στο πλά­τος 92 πόδια και 6 ίντσες (28,19 m). Το συνο­λι­κό του ύψος, μετρη­μέ­νο από τη βάση της τρό­πι­δας μέχρι την κορυ­φή της γέφυ­ρας, ήταν 104 πόδια (32 m).

Και τα τρία πλοία της κλά­σης Olympic είχαν δέκα κατα­στρώ­μα­τα (εκτός της κορυ­φής των δια­με­ρι­σμά­των των αξιω­μα­τι­κών), οκτώ από τα οποία προ­ο­ρί­ζο­νταν για χρή­ση από τους επιβάτες.

Ο Τιτα­νι­κός ξεκί­νη­σε το παρ­θε­νι­κό ταξί­δι του την Τετάρ­τη, 10 Απρι­λί­ου 1912. Στο πλοίο πρώ­τα επι­βι­βά­στη­καν οι επι­βά­τες της Γ’ θέσης, και ακο­λού­θη­σαν οι επι­βά­τες Β’ και Α’ θέσης. Το πλοίο ξεκί­νη­σε από το Σαου­θάμ­πτον της Αγγλί­ας με 922 επι­βά­τες, ενώ οι περισ­σό­τε­ροι επι­βι­βά­στη­καν στο Χερ­βούρ­γο και το Κουιν­στά­ουν. Στο λιμά­νι του Σαου­θάμ­πτον, ο Τιτα­νι­κός παρα­λί­γο να προ­κα­λέ­σει ένα ατύ­χη­μα, όταν το κύμα που προ­κά­λε­σε το τερά­στιο εκτό­πι­σμά του έσπα­σε τους κάβους του αγκυ­ρο­βο­λη­μέ­νου πλοί­ου SS City of New York, το οποίο παρα­λί­γο να συγκρουό­ταν με τον Τιτα­νι­κό. Το πλοίο τέθη­κε υπό έλεγ­χο και ρυμουλκήθηκε.

Φωτο­γρα­φία από σαλό­νι του Τιτανικού.

Το πλοίο έφτα­σε με ασφά­λεια στη Μάγ­χη και πλη­σί­α­σε στο γαλ­λι­κό λιμά­νι του Χερ­βούρ­γου στη Γαλ­λία. Επει­δή στο λιμά­νι δεν υπήρ­χαν απο­βά­θρες για ένα πλοίο στο μέγε­θος του Τιτα­νι­κού, οι επι­βά­τες μετα­φέρ­θη­καν στο πλοίο με δύο άλλα μικρό­τε­ρα πλοία της εται­ρεί­ας. Στο πλοίο επι­βι­βά­στη­καν άλλοι 274 επι­βά­τες και απο­βι­βά­στη­καν 24. Το πλοίο στη συνέ­χεια ανα­χώ­ρη­σε για το Κουιν­στά­ουν, στην Ιρλαν­δία. Όπως και στο Χερ­βούρ­γο, ούτε στο Κουιν­στά­ουν οι απο­βά­θρες ήταν αρκε­τά μεγά­λες και οι επι­βά­τες επι­βι­βά­στη­καν με βοη­θη­τι­κά πλοιά­ρια (tenders). Ο Τιτα­νι­κός ανα­χώ­ρη­σε από το λιμά­νι στις 1:30 μμ στις 11 Απρι­λί­ου 1912.

Στις 23:40 14 Απρι­λί­ου 1912, συγκρού­στη­κε με ένα παγό­βου­νο στον Ατλα­ντι­κό Ωκε­α­νό, νοτιο­α­να­το­λι­κά της Νέας Γης. Παρ’ όλες τις προ­σπά­θειες που έγι­ναν να απο­φύ­γει την σύγκρου­ση, (όπι­σθεν ολο­τα­χώς και στρο­φή αρι­στε­ρά) το μοι­ραίο δεν άργη­σε να γίνει, καθώς το πλοίο είχε ανα­πτύ­ξει την μέγι­στη ταχύ­τη­τα, για­τί ήθε­λαν να φτά­σουν στο λιμά­νι της Ν.Υόρκης πιο γρή­γο­ρα από το ανα­με­νό­με­νο. Επί­σης, εκεί­νη την επο­χή ήταν συνη­θι­σμέ­νο φαι­νό­με­νο τα πλοία να ανα­πτύσ­σουν μέγι­στη ταχύ­τη­τα για να ξεπε­ρά­σουν γρή­γο­ρα την περιο­χή με τα παγόβουνα.

Φωτο­γρα­φία από σουί­τα του Τιτανικού.

Το παγό­βου­νο έσκι­σε το κύτος του πλοί­ου, ξεκι­νώ­ντας από την πλώ­ρη, όπου κατέ­στρε­ψε και τα 5 στε­γα­νά μέρη του πλοί­ου επι­τρέ­πο­ντας την εισ­ροή υδά­των στο σκά­φος. Το πλοίο είχε σχε­δια­στεί έτσι ώστε ακό­μα και αν πλημ­μύ­ρι­ζαν 4 στε­γα­νά να μπο­ρού­σε να επι­πλεύ­σει, όχι όμως και με 5. Το πλοίο ήταν από τα πρώ­τα που χρη­σι­μο­ποί­η­σε το σήμα κιν­δύ­νου SOS — πρό­τε­ρα και αντί αυτού χρη­σι­μο­ποιού­νταν το CQD (CQ Distress).

Το πρω­το­σέ­λι­δο των «Τάιμς» της Νέας Υόρ­κης στις 16 Απρι­λί­ου 1912 έχει θέμα το ναυά­γιο του Τιτανικού

Ο Τιτα­νι­κός βυθί­στη­κε δύο ώρες και σαρά­ντα λεπτά αργό­τε­ρα, στις 02:20 στις 15 Απρι­λί­ου. Το κύτος 2 λεπτά πριν την βύθι­ση έσπα­σε σε 2 κομ­μά­τια, αφού ενώ βυθι­ζό­ταν με την πλώ­ρη προς τα κάτω και την πρύ­μνη προς τα πάνω, απο­κό­πη­κε η πρύ­μνη, λόγω του τερά­στιου βάρους του νερού στην πλώ­ρη. Η βύθι­σή του παρέ­συ­ρε στο θάνα­το γύρω στους 1.500 ανθρώ­πους, με τους υπό­λοι­πους 700 να βρί­σκο­νται στις σωσί­βιες λέμ­βους και να παρα­κο­λου­θούν το τρα­γι­κό γεγο­νός. Το ναυά­γιο αυτό θεω­ρεί­ται ένα από τα τρα­γι­κό­τε­ρα «εν και­ρώ ειρή­νης» ναυά­για. Η περι­συλ­λο­γή των δια­σω­θέ­ντων έγι­νε από το πλοίο RMS Carpathia, το οποίο έπλεε από τη Νέα Υόρ­κη προς το Φιού­με (σημε­ρι­νή Ριέ­κα) και κατέ­φθα­σε στο σημείο του ναυα­γί­ου στις 03:30.

Φωτο­γρα­φία από τα ερεί­πια του ναυα­γί­ου, έναν αιώ­να μετά. Δια­κρί­νε­ται η μπα­νιέ­ρα του καπε­τά­νιου Έντουαρτ Σμιθ.

Η ανακάλυψη του ναυαγίου το 1985

Πολ­λές ερευ­νη­τι­κές απο­στο­λές οργα­νώ­θη­καν για την ανεύ­ρε­ση του ναυα­γί­ου του Τιτα­νι­κού, όμως παρου­σί­α­σαν πολ­λές δυσκο­λί­ες, με κυριό­τε­ρο το μεγά­λο βάθος στο οποίο βρί­σκε­ται το ναυά­γιο, ίσο με 3.800 μέτρα και την μεγά­λη πίε­ση του νερού σε αυτό το βάθος. Τελι­κώς, το ναυά­γιο του Τιτα­νι­κού ανα­κα­λύ­φθη­κε από μια γαλ­λο­α­με­ρι­κα­νι­κή ομά­δα της οποί­ας ηγού­νταν οι Ρόμπερτ Μπά­λαρντ και Ζαν Λουί Μισέλ στις 1 Σεπτεμ­βρί­ου 1985.

Η ομά­δα ανα­κά­λυ­ψε ότι το πλοίο είχε σπά­σει σε δύο μέρη, τη πλώ­ρη και τη πρύ­μνη, τα οποία απεί­χαν στον πυθ­μέ­να 600 μέτρα το ένα από το άλλο. Τα δύο μέρη του πλοί­ου συγκρού­στη­καν στον πυθ­μέ­να της θάλασ­σας με μεγά­λη ταχύ­τη­τα, που έφτα­σε τα 100 χιλιό­με­τρα την ώρα για την πρύ­μνη, με απο­τέ­λε­σμα η πρύ­μνη να δια­λυ­θεί και η πλώ­ρη να παρα­μορ­φω­θεί από τη σύγκρου­ση, κάθως η ταχύ­τη­τα που έφτα­σε στον πυθ­μέ­να ήταν μικρό­τε­ρη από αυτή της πρύμνης.

Η ταινία που έσπασε τα ταμεία

Το ναυά­γιο του Τιτα­νι­κού ενέ­πνευ­σε τη συγ­γρα­φή βιβλί­ων, άρθρων και μελε­τών, καθώς και την παρα­γω­γή ντο­κι­μα­ντέρ, τηλε­ο­πτι­κών και κινη­μα­το­γρα­φι­κών ταινιών.

Η πρώ­τη κινη­μα­το­γρα­φι­κή από­πει­ρα ήταν μόλις 30 μέρες μετά το ναυά­γιο, με την βου­βή ται­νία “Saved from the Titanic” στην οποία πρω­τα­γω­νι­στού­σε μια εκ των δια­σω­θέ­ντων του ναυα­γί­ου, η ηθο­ποιός Ντό­ρο­θι Γκί­μπ­σον. Το 1958 κυκλο­φό­ρη­σε στις κινη­μα­το­γρα­φι­κές αίθου­σες η βρε­τα­νι­κή ται­νία “A Night to Remember” η οποία θεω­ρεί­ται η πλέ­ον ιστο­ρι­κά ακρι­βής αφή­γη­ση του ναυα­γί­ου στη μεγά­λη οθόνη.

Ωστό­σο, η ιστο­ρία του Τιτα­νι­κού ήταν η αφορ­μή για την δημιουρ­γία, το 1997, της εμπο­ρι­κό­τε­ρης κινη­μα­το­γρα­φι­κής ται­νί­ας όλων των επο­χών. Ο “Τιτα­νι­κός” σε σενά­ριο και σκη­νο­θε­σία του Τζέιμς Κάμε­ρον, με πρω­τα­γω­νι­στές τους Λεο­νάρ­ντο Ντι Κάπριο και Κέιτ Γουίν­σλετ, έγι­νε η μεγα­λύ­τε­ρη εισπρα­κτι­κή επι­τυ­χία όλων των επο­χών με συνο­λι­κές εισπρά­ξεις 1,8 δισε­κα­τομ­μύ­ριο δολάρια.

Η ται­νία έχει ως κεντρι­κό άξο­να το γεγο­νός της βύθι­σης του Τιτα­νι­κού, πλέ­κο­ντας γύρω από αυτό μια φαντα­στι­κή δρα­μα­τι­κή και αισθη­μα­τι­κή ιστο­ρία με πρω­τα­γω­νι­στές δυο νεα­ρά άτο­μα από δια­φο­ρε­τι­κές κοι­νω­νι­κές τάξεις, που ερω­τεύ­ο­νται πάνω στο πλοίο ενώ αυτό κάνει το μοι­ραίο του ταξίδι.

«Τσε Γκε­βά­ρα, πρε­σβευ­τής της Επα­νά­στα­σης», του Νίκου Μόττα