Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Τι ακριβώς τον ενοχλεί;

Γρά­φει ο Αλέ­κος Χατζη­κώ­στας //

Στη ΦΩΤΟ σχό­λιο στο ΒΗΜΑ (26/6) του γνω­στού Ι.Κ. Πρε­τε­ντέ­ρη. Σ’ αυτό ανά­με­σα στ’ άλλα (που δεν θα τα σχο­λιά­σου­με) εκφρά­ζει την αντί­θε­ση του σε ψήφι­σμα του Τμή­μα­τος Πολι­τι­κών Επι­στη­μών του ΑΠΘ για ονο­μα­σία οδού της Θεσ­σα­λο­νί­κης τονί­ζο­ντας μάλι­στα ότι «…προ­φα­νώς ούτε τα ονό­μα­τα των δρό­μων αφο­ρούν το ΑΠΘ…”

Ως «έγκρι­τος δημο­σιο­γρά­φος» θα έπρε­πε να γνω­ρί­ζει καλά τα της ονο­μα­το­δο­σί­ας των οδών αλλά και της δυνα­τό­τη­τας επι­στη­μο­νι­κά ιδρύ­μα­τα όπως το ΑΠΘ να εκφρά­ζουν επι­στη­μο­νι­κή-ιστο­ρι­κή τεκ­μη­ρί­ω­ση γι’ αυτή. Επο­μέ­νως το Τμή­μα του ΑΠΘ καλά κάνει και εκφρά­ζει άπο­ψη για το συγκε­κρι­μέ­νο ζήτη­μα. Πολύ δε περισ­σό­τε­ρο όταν το όλο ζήτη­μα έχει απα­σχο­λή­σει εδώ και χρό­νια την κοι­νή γνώ­μη της Θεσ­σα­λο­νί­κης αλλά και ευρύ­τε­ρα, αλλά και τις αίθου­σες δικαστηρίων.

Φυσι­κά το ζήτη­μα δεν είναι «δια­δι­κα­σί­ας» (δηλα­δή αν θα πρέ­πει Τμή­μα ΑΕΙ να έχει άπο­ψη)  αλλά πολι­τι­κής ουσί­ας και κυρί­ως ιστο­ρι­κής μνή­μης και τους ανα­γκαί­ου σεβα­σμού της. 

Και εκεί νομί­ζου­με ότι κατά βάθος βρί­σκε­ται η αντίρ­ρη­ση του. Απλά να θυμί­σου­με ότι η υπάρ­χου­σα ονο­μα­το­δο­σία είχε γίνει το 1971 από τους «φωστή­ρες» της Χού­ντας για ευνό­η­τους λόγους…

Πάντως προς ενη­μέ­ρω­ση των ανα­γνω­στών μας παρου­σιά­ζου­με ολό­κλη­ρη τη σχε­τι­κή ανα­κοί­νω­ση του Τμή­μα­τος (κάτι που θα έπρε­πε να κάνει και ο συγκε­κρι­μέ­νος δημο­σιο­γρά­φος πριν προ­βεί σε απα­ξιω­τι­κό σχο­λια­σμό) για να βγά­λει ο καθέ­νας τα συμπε­ρά­σμα­τά του:

«Το Τμή­μα Πολι­τι­κών Επι­στη­μών του Α.Π.Θ. ‑με ευαι­σθη­σία ως προς το πολι­τι­κό και κοι­νω­νι­κό γίγνε­σθαι της Θεσ­σα­λο­νί­κης αλλά και επει­δή μέλη ΔΕΠ του-ιστο­ρι­κοί έχουν συμ­βά­λει στην έρευ­να και τεκ­μη­ρί­ω­ση των γεγο­νό­των της ναζι­στι­κής κατο­χής και του Ολο­καυ­τώ­μα­τος στην Ελλά­δα και στη Θεσ­σα­λο­νί­κη- θα ήθε­λε να εκφρά­σει τη βαθύ­τα­τη ανη­συ­χία του για το γεγο­νός ότι το τελευ­ταίο διά­στη­μα η ιστο­ρι­κή μνή­μη της Θεσ­σα­λο­νί­κης «απο­φα­σί­ζε­ται» στις αίθου­σες των δικαστηρίων.

Συγκε­κρι­μέ­να, ο Δήμος Θεσ­σα­λο­νί­κη συζη­τά εκ νέου την από­φα­σή του από το 2018 για μετο­νο­μα­σία της οδού Αθα­νά­σιου Χρυ­σο­χό­ου σε οδό Αλμπέρ­του Ναρ.

Και αυτό ύστε­ρα από την από­φα­ση του Μαρ­τί­ου του 2022, του Διοι­κη­τι­κού Εφε­τεί­ου Θεσ­σα­λο­νί­κης να την κρί­νει παρά­νο­μη, απο­δε­χό­με­νο τους ισχυ­ρι­σμούς των απο­γό­νων του Αθ. Χρυ­σο­χό­ου ότι η σχε­τι­κή από­φα­ση του Δημο­τι­κού Συμ­βου­λί­ου Θεσ­σα­λο­νί­κης δεν είχε νόμι­μη αιτιο­λο­γία, δηλα­δή ότι «τα ιστο­ρι­κά στοι­χεία που επι­κα­λεί­ται η προ­σβαλ­λό­µε­νη από­φα­ση του Δημο­τι­κού Συμ­βου­λί­ου, …, δεν συνι­στούν το στοι­χείο του εξαι­ρε­τι­κού και της ανα­γκαιό­τη­τας για την µετο­νο­µα­σία, αφού οι ιστο­ρι­κές ανα­φο­ρές και πλη­ρο­φο­ρί­ες για το πρό­σω­πο και τη δρά­ση του Στρα­τη­γού Αθα­να­σί­ου Χρυ­σο­χό­ου είναι αντι­κρουό­µε­νες και αντιφατικές».

Ωστό­σο, ο Αθα­νά­σιος Χρυ­σο­χό­ου είχε δια­τε­λέ­σει έμμι­σθος γενι­κός επι­θε­ω­ρη­τής Νομαρ­χιών Μακε­δο­νί­ας διο­ρι­σμέ­νος από τη δωσι­λο­γι­κή ελλη­νι­κή κυβέρ­νη­ση της περιό­δου και Γενι­κός Διοι­κη­τής Μακε­δο­νί­ας τον τελευ­ταίο μήνα της γερ­μα­νι­κής κατο­χής, εκπρο­σω­πού­σε δηλα­δή την εξου­σία σε μία από τις πιο τραυ­μα­τι­κές ιστο­ρι­κές περιό­δους της σύγ­χρο­νης ελλη­νι­κής και ευρω­παϊ­κής ιστο­ρί­ας, μια εξου­σία που δεν προ­στά­τε­ψε τους πολί­τες της ενώ λόγω της θέσης του συνερ­γά­στη­κε εκού­σια ή ακού­σια με τους Γερ­μα­νούς κατα­κτη­τές, οι οποί­οι προ­κά­λε­σαν αμέ­τρη­τα δει­νά. Επι­πλέ­ον, η ονο­μα­το­δο­σία του δρό­μου στην καρ­διά της περιο­χής Αγί­ας Τριά­δας-Φαλή­ρου (με πυκνό εβραϊ­κό πλη­θυ­σμό προ­πο­λε­μι­κά που ερή­μω­σε μετα­πο­λε­μι­κά) σε «Στρα­τη­γού Αθα­να­σί­ου Χρυ­σο­χό­ου» έγι­νε το 1971, στα χρό­νια της επτα­ε­τούς δικτατορίας.

Αντι­θέ­τως ο Αλμπέρ­τος Ναρ ήταν από­γο­νος Θεσ­σα­λο­νι­κιών σεφα­ρα­δι­τών Εβραί­ων, επι­ζώ­ντων του Ολο­καυ­τώ­μα­τος, άνθρω­πος των γραμ­μά­των, λογο­τέ­χνης του βιώ­μα­τος και της ατο­μι­κής, κοι­νο­τι­κής και συλ­λο­γι­κής μνή­μης και η ονο­μα­το­δο­σία απο­τε­λεί τιμή και μια ελά­χι­στη συγ­γνώ­µη της πόλης που δεν αντι­στά­θη­κε στον ολο­κλη­ρω­τι­κό αφα­νι­σμό της εβραϊ­κής της κοινότητας.

Για ποιο λόγο στις μέρες μας να υπάρ­χει ένα οδωνύμιο

–που ορί­στη­κε σε μία επο­χή δικτα­το­ρί­ας και θυμί­ζει στους πολί­τες μια εξου­σία που δεν προ­στά­τε­ψε τους προ­γό­νους τους στα χρό­νια του ναζισμού,

–που συν­δέ­ε­ται άμε­σα ή έμμε­σα λόγω των θέσε­ων που κατεί­χε ο Αθ. Χρυ­σο­χό­ου, με τα εγκλή­μα­τα που διέ­πρα­ξαν οι γερ­μα­νι­κές αρχές κατο­χής και τιμά­ει έναν επι­κε­φα­λής σε σκο­τει­νές εποχές,

–που ξανα­ζω­ντα­νεύ­ει μαζι­κά εγκλή­μα­τα φυλε­τι­κά και πολι­τι­κά και έτσι πλήτ­τει το δημό­σιο συμφέρον;

–που δεν ικα­νο­ποιεί κάποια βασι­κή ανά­γκη των μελών της κοι­νω­νί­ας της πόλης, αλλά εγεί­ρει αισθή­μα­τα αδι­κί­ας, ανα­σφά­λειας, ηθι­κής τάξης, υπεν­θυ­μί­ζει βαθύ­τα­τα τραύ­μα­τα και δια­τα­ράσ­σει την κοι­νω­νι­κή ειρήνη;

Προ­τρέ­που­με τον Δήμο Θεσ­σα­λο­νί­κης να υπε­ρα­σπι­στεί την από­φα­σή του, του 2018 για την ονο­μα­το­δο­σία του δρό­μου καθώς σήμε­ρα, ο επι­στη­μο­νι­κός και ο δημό­σιος διά­λο­γος έχει ξεπε­ρά­σει τις σιω­πές του παρελ­θό­ντος, η τεκ­μη­ριω­μέ­νη γνώ­ση καλεί τους πολί­τες αλλά και την πολι­τεία σε μία μνή­μη με διάρ­κεια, σεβα­σμό και υπευ­θυ­νό­τη­τα και συμ­βάλ­λει στη δια­μόρ­φω­ση μιας κοι­νω­νί­ας δημο­κρα­τι­κής και ώρι­μης απέ­να­ντι στο παρελθόν.»

Σκλη­ρός Απρί­λης του 2020μ.Χ.

 

 

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο