Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Τι σημαίνει η απόφαση του ΠΟΥ για τον ιό Έμπολα και τι πρέπει να γνωρίζουμε για την ασθένεια

Ο Παγκό­σμιος Οργα­νι­σμός Υγεί­ας χαρα­κτή­ρι­σε «κατά­στα­ση έκτα­κτης ανά­γκης για την δημό­σια υγεία» σε παγκό­σμιο επί­πε­δο την επι­δη­μία του Έμπο­λα στη Λαϊ­κή Δημο­κρα­τία του Κονγκό.

Όπως εξή­γη­σε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Σωτή­ρης Τσιό­δρας, Επί­κου­ρος Καθη­γη­τής Παθο­λο­γί­ας-Λοι­μω­ξιο­λο­γί­ας της Ιατρι­κής Σχο­λής ΕΚΠΑ και επι­στη­μο­νι­κός συνερ­γά­της του Εθνι­κού Οργα­νι­σμού Δημό­σιας Υγεί­ας (ΕΟΔΥ)-πρώην ΚΕΕΛΠΝΟ- η από­φα­ση του ΠΟΥ μετα­φρά­ζε­ται σε αυξη­μέ­νη επα­γρύ­πνη­ση και ετοι­μό­τη­τα για τις επη­ρε­α­ζό­με­νες χώρες, αλλά και τις γει­το­νι­κές και υπο­γραμ­μί­ζει την ανά­γκη χρη­μα­το­δό­τη­σης για την αντι­με­τώ­πι­ση της κατά­στα­σης. Τόνι­σε ότι είναι εξαι­ρε­τι­κά χαμη­λή η πιθα­νό­τη­τα μετά­δο­σης του ιού στην Ευρώ­πη και γι’ αυτό δεν υπάρ­χει ανά­γκη λήψης ειδι­κών μέτρων. Μάλι­στα ο επι­κε­φα­λής του ΠΟΥ, Τέντρος Αντα­νόμ Γκε­μπρε­γιέ­σους, δήλω­σε ότι απο­δέ­χτη­κε τις συστά­σεις μιας επι­τρο­πής εμπει­ρο­γνω­μό­νων, οι οποί­οι τόνι­σαν ότι δεν θα πρέ­πει να υπάρ­ξουν περιο­ρι­σμοί στις μετα­κι­νή­σεις ή το εμπό­ριο, ούτε να ελέγ­χο­νται οι επι­βά­τες στα αερο­δρό­μια και τα λιμά­νια, εκτός από τη συγκε­κρι­μέ­νη περιοχή.

Τι πρέπει να γνωρίζουμε για τον Έμπολα

Τι είναι ο αιμορραγικός πυρετός Έμπολα;

Ο αιμορ­ρα­γι­κός πυρε­τός Έμπο­λα είναι μια σπά­νια, σοβα­ρή, συχνά θανα­τη­φό­ρος ιογε­νής λοί­μω­ξη. Η νόσος προ­σβάλ­λει ανθρώ­πους και άλλα πρω­τεύ­ο­ντα θηλα­στι­κά (π.χ. πιθή­κους, γορί­λες, χιμπα­τζή­δες). Ο ιός εμφα­νί­στη­κε για πρώ­τη φορά το 1976, σε ένα χωριό κοντά στον ποτα­μό Έμπο­λα στη Λαϊ­κή Δημο­κρα­τία του Κον­γκό και συγ­χρό­νως στο Σου­δάν. Η προ­έ­λευ­ση του ιού είναι άγνω­στη, ωστό­σο «απο­θή­κη» του ιού στη φύση θεω­ρού­νται ορι­σμέ­να είδη φρου­το­φά­γων νυχτε­ρί­δων που ενδη­μούν στην Αφρική.

Πως μεταδίδεται;

Ο ιός Έμπο­λα μετα­δί­δε­ται από άτο­μο σε άτο­μο, με άμε­ση επα­φή (μέσω αμυ­χών στο δέρ­μα ή των βλεν­νο­γό­νων) με αίμα, εκκρί­σεις, όργα­να, ιστούς ή άλλα σωμα­τι­κά υγρά (π.χ. σάλιο, ούρα, κόπρα­να, σπέρ­μα κ.λπ.) μολυ­σμέ­νων ατό­μων, νεκρών ή ζωντα­νών, καθώς και με την έμμε­ση επα­φή με αντι­κεί­με­να (όπως ρού­χα, σεντό­νια, χρη­σι­μο­ποι­η­μέ­νες βελό­νες) που έχουν μολυν­θεί από σωμα­τι­κά υγρά ασθε­νών. Στους τρό­πους μετά­δο­σης περι­λαμ­βά­νε­ται και η χωρίς προ­φυ­λά­ξεις σεξουα­λι­κή επα­φή με ασθε­νείς, έως και επτά εβδο­μά­δες (περί­που δύο μήνες) μετά την ανάρ­ρω­ση τους. Η μετά­δο­ση στο περι­βάλ­λον του νοσο­κο­μεί­ου είναι συχνή, με την έκθε­ση των επαγ­γελ­μα­τιών υγεί­ας και άλλων ατό­μων που φρο­ντί­ζουν ασθε­νείς χωρίς να λαμ­βά­νουν τις απα­ραί­τη­τες προ­φυ­λά­ξεις. Οι ασθε­νείς θεω­ρού­νται μολυ­σμα­τι­κοί από τη στιγ­μή που παρου­σιά­ζουν συμ­πτώ­μα­τα. Η ασθέ­νεια μετα­δί­δε­ται, επί­σης, μέσω της άμε­σης επα­φής με αίμα και άλλα σωμα­τι­κά υγρά από μολυ­σμέ­να άγρια ζώα, νεκρά ή ζωντα­νά, όπως π.χ. πιθή­κους, γορί­λες, αντι­λό­πες και νυχτερίδες.

Μεταδίδεται με τον αέρα ο ιός;

Ο ιός Έμπο­λα δεν μετα­δί­δε­ται μέσω του αέρα, όπως η γρί­πη ή η φυματίωση.

Από τη στιγ­μή που θα μολυν­θώ σε πόσο χρό­νο θα εκδη­λώ­σω συμπτώματα;

Τα συμ­πτώ­μα­τα εκδη­λώ­νο­νται από δύο έως και 21 ημέ­ρες μετά την έκθε­ση στον ιό, συνή­θως μέσα σε 8 — 10 ημέρες.

Ποια είναι τα συμπτώματα της νόσου;

Η νόσος μπο­ρεί να εκδη­λω­θεί με πυρε­τό, έντο­νους μυϊ­κούς πόνους, αίσθη­ση αδυ­να­μί­ας, πονο­κέ­φα­λο και πονό­λαι­μο. Το επό­με­νο στά­διο της ασθέ­νειας περι­λαμ­βά­νει εμε­τό, ναυ­τία, διάρ­ροια, ανο­ρε­ξία, κοι­λια­κό πόνο, εξάν­θη­μα και δυσλει­τουρ­γία του ήπα­τος και των νεφρών. Μερι­κοί ασθε­νείς εμφα­νί­ζουν, επί­σης, αιμορ­ρα­γι­κές εκδη­λώ­σεις εσω­τε­ρι­κών και εξω­τε­ρι­κών οργά­νων (π.χ. αιμορ­ρα­γί­ες από τη μύτη, τα ούλα, το δέρ­μα, αίμα στα εμέ­σμα­τα ή/και στα κόπρα­να, αιμορ­ρα­γί­ες στα σημεία των ενέ­σε­ων) και πολυορ­γα­νι­κή ανε­πάρ­κεια. Η θνη­τό­τη­τα της νόσου κυμαί­νε­ται από 25% έως 90%, ανά­λο­γα με το είδος του ιού.

Υπάρχει θεραπεία ή εμβόλιο για τον ιό Έμπολα;

Δεν υπάρ­χει προς το παρόν ειδι­κό εμβό­λιο ή θερα­πεία για την ασθέ­νεια, αν και πολ­λές επι­στη­μο­νι­κές ομά­δες ανά τον κόσμο ανα­πτύσ­σουν και χορη­γούν σε πει­ρα­μα­τι­κό επί­πε­δο διά­φο­ρα θερα­πευ­τι­κά σχή­μα­τα. Σε κάθε περί­πτω­ση, η αγω­γή είναι σήμε­ρα υπο­στη­ρι­κτι­κή και συμπτωματική.

Ποιός είναι ο κίνδυνος να μολυνθώ από τον ιό Έμπολα και πως μπορώ να προφυλαχθώ;

Ακό­μα και αν ζεί­τε ή έχε­τε ταξι­δέ­ψει σε περιο­χές που έχουν πλη­γεί από την τρέ­χου­σα επι­δη­μία στην Δυτι­κή Αφρι­κή (Γου­ϊ­νέα, Λιβε­ρία, Σιέρ­ρα Λεό­νε, Νιγη­ρία), ο κίν­δυ­νος μόλυν­σης από τον ιό Έμπο­λα είναι εξαι­ρε­τι­κά χαμη­λός, εκτός εάν έχε­τε εκτε­θεί σε αίμα ή άλλα σωμα­τι­κά υγρά νεκρού ή ζωντα­νού μολυ­σμέ­νου ατό­μου ή ζώου.

Η συνή­θης κοι­νω­νι­κή επα­φή σε δημό­σιους χώρους με άτο­μα που δεν φαί­νε­ται να είναι άρρω­στα δεν ενέ­χει κίν­δυ­νο μετά­δο­σης του ιού Έμπο­λα. Δεν κιν­δυ­νεύ­ε­τε να μολυν­θεί­τε από τον ιό Έμπο­λα ανταλ­λάσ­σο­ντας χρή­μα­τα ή αγα­θά, ή κολυ­μπώ­ντας σε πισί­να. Ο ιός Έμπο­λα δεν μετα­δί­δε­ται με το τσί­μπη­μα των κου­νου­πιών. Ο ιός Έμπο­λα σκο­τώ­νε­ται εύκο­λα με το καλό πλύ­σι­μο με σαπού­νι, χλω­ρί­νη (αραί­ω­ση 1:10), τα συνή­θη αντισηπτικά/απολυμαντικά ή το στέ­γνω­μα κάτω από τον ήλιο. Το πλύ­σι­μο των ρού­χων που έχουν μολυν­θεί με βιο­λο­γι­κά υγρά σε πλυ­ντή­ριο με απορ­ρυ­πα­ντι­κό σε υψη­λή θερ­μο­κρα­σία μπο­ρεί να εξου­δε­τε­ρώ­σει τον ιό Έμπο­λα. Ο ιός δεν επι­ζεί για μεγά­λο χρο­νι­κό διά­στη­μα σε επι­φά­νειες που είναι εκτε­θει­μέ­νες στον ήλιο ή έχουν στεγνώσει.

Έχω ταξιδέψει πρόσφατα σε χώρα όπου παρουσιάστηκαν κρούσματα της νόσου. Τι πρέπει να προσέξω;

Ο κίν­δυ­νος να έχε­τε εκτε­θεί στον ιό Έμπο­λα είναι εξαι­ρε­τι­κά χαμη­λός. Ωστό­σο: Σε περί­πτω­ση που εμφα­νί­σε­τε πυρε­τό, ανε­ξή­γη­το αίσθη­μα κόπω­σης, πόνους στους μυς και τις αρθρώ­σεις, διάρ­ροια ή άλλα σοβα­ρά συμ­πτώ­μα­τα μετά την επι­στρο­φή σας από τις χώρες/περιοχές που ανα­φέ­ρουν κρού­σμα­τα ή έχε­τε εκτε­θεί άμε­σα σε σωμα­τι­κά υγρά νεκρού ή ζωντα­νού μολυ­σμέ­νου ατό­μου ή ζώου, καθώς και αν είχα­τε χωρίς προ­φυ­λά­ξεις σεξουα­λι­κή επα­φή με ασθε­νή που έχει αναρ­ρώ­σει από αιμορ­ρα­γι­κό πυρε­τό, ανα­ζη­τή­στε αμέ­σως ιατρι­κή εκτί­μη­ση και φρο­ντί­δα, ανα­φέ­ρο­ντας το ιστο­ρι­κό των ταξι­διών σας. Οι ειδι­κοί τονί­ζουν ότι, τα συμ­πτώ­μα­τα αυτά μπο­ρεί να οφεί­λο­νται σε άλλη ασθέ­νεια, όπως π.χ. ελο­νο­σία, η οποία απαι­τεί άμε­ση διά­γνω­ση και θεραπεία.

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο