Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Τουρκία — Εκλογές: Οι υποψήφιοι και το διακύβευμα

Αν και με την ανα­κοί­νω­ση των πρό­ω­ρων εκλο­γών στην Τουρ­κία όλοι εκτι­μού­σαν ότι θα είναι μια εύκο­λη υπό­θε­ση για την Τουρ­κία, πλέ­ον όλα δεί­χνουν ότι όχι μόνο δε θα είναι περί­πα­τος για τον Ερντο­γάν αλλά θα χρεια­στεί να δώσει μάχη με τον Μου­χα­ρέμ Ιντζέ που οι δημο­σκο­πή­σεις τον φέρουν να συγκε­ντρώ­νει υψη­λά ποσο­στά ήδη στον πρώ­το γύρο.

Οι εκλο­γές γίνο­νται στο φόντο των οξυ­μέ­νων αντι­θέ­σε­ων και ανα­κα­τα­τά­ξε­ων στην ευρύ­τε­ρη περιο­χή και η σημα­σία τους έγκει­ται στη νέα ορμή που θα δοθεί σε ένα σκλη­ρό και πολύ­πλευ­ρο παζά­ρι το οποίο εξα­πλώ­νε­ται ραγδαία σε όλη τη γύρω περιο­χή, από την Κασπία και την Ανα­το­λι­κή Μεσό­γειο μέχρι τα Βαλ­κά­νια και τη Μέση Ανα­το­λή, όπου η τουρ­κι­κή αστι­κή τάξη διεκ­δι­κεί ακό­μα ισχυ­ρό­τε­ρο ρόλο, προ­σπα­θώ­ντας πρώ­τα και κύρια να υπε­ρα­σπι­στεί τη θέση που ήδη έχει εξαι­τί­ας της οικο­νο­μι­κής και στρα­τιω­τι­κής της ισχύ­ος και η οποία «δοκι­μά­ζε­ται», σε ένα φόντο μεγά­λων γεω­πο­λι­τι­κών ανακατατάξεων.

Το αντι-Ερντο­γάν «στρα­τό­πε­δο» (Ιντζέ — Αξε­νέρ)  διεκ­δι­κεί ισχυ­ρό­τε­ρα πλε­ο­νε­κτή­μα­τα στο αντι­λαϊ­κό αλι­σβε­ρί­σι που φου­ντώ­νει. Τόσο ο Ιντζέ όσο και η Αξε­νέρ έχουν κατά και­ρούς τονί­σει πως θα παζα­ρέ­ψουν γερά τους όρους με τους οποί­ους οι σύμ­μα­χοι της Τουρ­κί­ας (ΝΑΤΟ, ΗΠΑ κ.ά.) θα εξα­κο­λου­θή­σουν να χρη­σι­μο­ποιούν τη βάση του Ιντσιρλίκ.

Έτσι όποιο κι αν είναι το απο­τέ­λε­σμα των εκλο­γών, δεν θα ξεδια­λύ­νει την εικό­να όσον αφο­ρά τη σύσφι­ξη των σχέ­σε­ων της Αγκυ­ρας με τη Μόσχα ή την επα­νε­ξέ­τα­ση των σχέ­σε­ών της με τις Βρυ­ξέλ­λες και την Ουάσιγκτον.

Την ίδια ώρα, πυκνώ­νουν οι προ­βλέ­ψεις ότι η τουρ­κι­κή οικο­νο­μία πιθα­νόν να μπει σε περί­ο­δο χαμη­λό­τε­ρης ανά­πτυ­ξης ή και κρί­σης, ενώ αυξά­νε­ται η γεω­στρα­τη­γι­κή της σημα­σία για μεγά­λα επι­χει­ρη­μα­τι­κά σχέ­δια που βρί­σκο­νται σε εξέ­λι­ξη στην Ενέρ­γεια, στις μετα­φο­ρές και στην εφο­δια­στι­κή αλυ­σί­δα, περι­λαμ­βα­νο­μέ­νου του κινε­ζι­κού μεγα-σχε­δί­ου «Μία ζώνη, ένας δρόμος».

Οι υποψήφιοι

Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν

Ο σημε­ρι­νός πρό­ε­δρος γεν­νή­θη­κε στις 26 Φεβρουαρίου1954 στην Κων­στα­ντι­νού­πο­λη και διεκ­δι­κεί μία ακό­μη προ­ε­δρι­κή θητεία. Πατέ­ρας τεσ­σά­ρων παι­διών καθο­ρί­ζει τις τύχες της χώρας από το 2003, αρχι­κά ως πρω­θυ­πουρ­γός και στην συνέ­χεια, από το 2014, ως πρό­ε­δρος. Ξεκί­νη­σε την πολι­τι­κή του καριέ­ρα ως δήμαρ­χος της Κων­στα­ντι­νού­πο­λης το 1994 και ίδρυ­σε το ισλα­μο­συ­ντη­ρη­τι­κό Κόμ­μα Δικαιο­σύ­νης και Ανά­πτυ­ξης (AKP), που κυριαρ­χεί στην τουρ­κι­κή πολι­τι­κή σκη­νή από τις εκλο­γές του 2002.

Αν και μέχρι λίγο πριν ανοί­ξουν οι κάλ­πες οι περισ­σό­τε­ροι εκτι­μού­σαν ότι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντο­γάν — εκ νέου υπο­ψή­φιος για την Προ­ε­δρία, με τη στή­ρι­ξη του ΑΚΡ και του εθνι­κι­στι­κού ΜΗΡ — θα νική­σει, η προ­σο­χή όλων στρε­φό­ταν στις συν­θή­κες μέσα στις οποί­ες θα ανα­λά­βει καθή­κο­ντα το νέο σχή­μα. Οι τελευ­ταί­ες δημο­σκο­πή­σεις εμφά­νι­ζαν μεν τον Ερντο­γάν πρώ­το (όπως και τη «Λαϊ­κή Συμ­μα­χία», το συνα­σπι­σμό ΑΚΡ — ΜΗΡ), αλλά αρκε­τές έδι­ναν αυξη­μέ­να ποσο­στά στον βασι­κό του αντί­πα­λο, τον Μου­χα­ρέμ Ιντζέ (που σύμ­φω­να με ορι­σμέ­νες εται­ρεί­ες ίσως πλη­σιά­σει ακό­μα και το 30%), τον υπο­ψή­φιο του σοσιαλ­δη­μο­κρα­τι­κού — κεμα­λι­κού CHP.

Μου­χα­ρέμ Ιντζέ

Γεν­νή­θη­κε στις 4 Μαΐ­ου 1964 στην Γιά­λο­βα. Είναι πρώ­ην καθη­γη­τής Φυσι­κής και κατά την διάρ­κεια της προ­ε­κλο­γι­κής εκστρα­τεί­ας προ­σπά­θη­σε να παρου­σιά­σει ένα προ­φίλ πυγ­μής και μαχη­τι­κό­τη­τας. Επε­λέ­γη για να εκπρο­σω­πή­σει το Λαϊ­κό Ρεπου­μπλι­κα­νι­κό Κόμ­μα (CHP, σοσιαλ­δη­μο­κρα­τι­κό), αν και στο παρελ­θόν απέ­τυ­χε δύο φορές να ανα­δει­χθεί στην ηγε­σία του κόμ­μα­τος. Πατέ­ρας ενός γιου, ανα­δεί­χθη­κε σε σοβα­ρό αντί­πα­λο του Ερντο­γάν, ικα­νό να του προ­κα­λέ­σει δυσκολίες.

Στο­χεύ­ο­ντας στις ψήφους των Κούρ­δων που θα δια­δρα­μα­τί­σουν κρί­σι­μο ρόλο στο απο­τέ­λε­σμα ο Ιντζέ μιλώ­ντας σε προ­ε­κλο­γι­κή συγκέ­ντρω­ση στην ανα­το­λι­κή επαρ­χία Χακά­ρι, χαρα­κτή­ρι­σε το Κουρ­δι­κό «πολι­τι­κό και οικο­νο­μι­κό πρό­βλη­μα» που «θα λύσου­με μέσω της ειρή­νης και της ανά­πτυ­ξης». Στη συγκε­κρι­μέ­νη επαρ­χία, μεγά­λο μέρος των ψήφων πήγαι­νε μέχρι σήμε­ρα στο φιλο­κουρ­δι­κό HDP, τον φυλα­κι­σμέ­νο υπο­ψή­φιο του οποί­ου, Σελα­χα­τίν Ντε­μιρ­τάς , επι­σκέ­φτη­κε ο Ιντζέ σε μια κίνη­ση με προ­φα­νείς σκοπιμότητες.

ΟΙν­τζέ — απα­ντώ­ντας σε ερώ­τη­ση για το αν η χώρα θα κλη­θεί να δια­λέ­ξει μετα­ξύ Ευρα­σί­ας και Ρωσί­ας ή ΝΑΤΟ και Δύσης — είπε ότι «η Τουρ­κία θα δια­τη­ρή­σει τον προ­σα­να­το­λι­σμό της προς τη Δύση». Παράλ­λη­λα, όμως, εκφρά­ζει δια­φω­νί­ες για πλευ­ρές της πολι­τι­κής των ΗΠΑ στη Μέση Ανα­το­λή, ειδι­κά για τη στά­ση της Ουά­σιγ­κτον απέ­να­ντι στο Ιράν, έχο­ντας υπο­γραμ­μί­σει ειδι­κά ότι δεν είναι δυνα­τή η αντι­με­τώ­πι­ση των συγκρού­σε­ων στην περιο­χή μέσα από την απο­δυ­νά­μω­ση Τουρ­κί­ας, Ιράν και Συρί­ας. Σύμ­φω­να με τον Ιντζέ, η επί­λυ­ση αυτών των συγκρού­σε­ων προ­ϋ­πο­θέ­τει καταρ­χάς «στα­θε­ρό­τη­τα» στις χώρες της Μέσης Ανα­το­λής και όχι την ανά­μει­ξη των ΗΠΑ. Επί­σης, ο υπο­ψή­φιος του CHP έχει δια­μη­νύ­σει ότι θα τηρή­σει τη συμ­φω­νία συνερ­γα­σί­ας με τη Μόσχα, ειδι­κά για την αγο­ρά των συστη­μά­των «S‑400».

Μεράλ Άκσε­νερ

Η Μεράλ Άκσε­νερ, υπο­ψή­φια Πρό­ε­δρος με τη στή­ρι­ξη του νεο­σύ­στα­του ΙΥΙ (που το ίδρυ­σε αφού έφυ­γε από το ΜΗΡ),  γεν­νή­θη­κε στις 18 Ιου­λί­ου 1956 στην Σμύρ­νη και ήταν η πρώ­τη υπο­ψή­φια της τουρ­κι­κής αντι­πο­λί­τευ­σης που ανα­κοί­νω­σε την υπο­ψη­φιό­τη­τά της, υπό την σημαία του Καλού Κόμ­μα­τος (εθνι­κι­στι­κή δεξιά), το οποίο ίδρυ­σε η ίδια μόλις τον περα­σμέ­νο Οκτώ­βριο. Συντη­ρη­τι­κή, εθνι­κί­στρια και μητέ­ρα ενός γιου, υπήρ­ξε υπουρ­γός Εσω­τε­ρι­κών κατά την δεκα­ε­τία του ’90 και υπήρ­ξε μέλος του υπε­ρε­θνι­κι­στι­κού MHP, που σήμε­ρα είναι σύμ­μα­χος του Ερντο­γάν. Η συμ­με­το­χή της στην κυβέρ­νη­ση την περί­ο­δο 1996–1997 , στα αιμα­τη­ρό­τε­ρα χρό­νια της κουρ­δι­κής εξέ­γερ­σης στην νοτιο-ανα­το­λι­κή Τουρ­κία, της στε­ρεί την ψήφο των Κούρ­δων που αντι­προ­σω­πεύ­ουν το εν πέμ­πτον του πλη­θυ­σμού της χώρας.

Η Μεράλ Αξε­νέρ, την οποία πολ­λοί λαν­σά­ρουν ως «μια νέα πιθα­νή Θάτσερ ή Λεπέν της Τουρ­κί­ας», τάσ­σε­ται υπέρ της δια­τή­ρη­σης της Τουρ­κί­ας στο ΝΑΤΟ, θεω­ρώ­ντας τη συγκε­κρι­μέ­νη λυκο­συμ­μα­χία μια «απα­ραί­τη­τη ομπρέ­λα ασφα­λεί­ας» για την Τουρ­κία. Ταυ­τό­χρο­να  εκφρά­ζει αμφι­βο­λί­ες για το αν οι σχέ­σεις της Τουρ­κί­ας με τις ΗΠΑ παρα­μεί­νουν φιλι­κές, μιλά για «έλλει­ψη δια­φά­νειας» στις διμε­ρείς σχέ­σεις, αλλά και έλλει­ψη απο­φα­σι­στι­κό­τη­τας της Αγκυ­ρας σε ό,τι αφο­ρά «ανταλ­λάγ­μα­τα» που τελι­κά δεν έλα­βε, ειδι­κά σε θέμα­τα όπως η Συρία αλλά και το Κυπρια­κό (που συν­δέ­ε­ται συνο­λι­κά με την Ανα­το­λι­κή Μεσόγειο).

Σελα­χα­τίν Ντεμιρτάς

Γεν­νη­μέ­νος στις 10 Απρι­λί­ου 1973 στο Ντι­γιάρ­μπα­κιρ ανα­κη­ρύ­χθη­κε υπο­ψή­φιος του Κόμ­μα­τος της Δημο­κρα­τί­ας των Λαών (HDP, φιλο­κουρ­δι­κό), αν και βρί­σκε­ται στην φυλα­κή από τον Νοέμ­βριο 2016. Κατη­γο­ρεί­ται από το καθε­στώς Ερντο­γάν ότι ανή­κει και ηγεί­ται «τρο­μο­κρα­τι­κής» οργά­νω­σης. Δικη­γό­ρος, είναι πατέ­ρας δύο κορι­τσιών. Καταγ­γέλ­λει ότι βρί­σκε­ται σε ομη­ρία ως αντί­πα­λος του Ερντο­γάν. Ηταν υπο­ψή­φιος στις προ­ε­δρι­κές εκλο­γές του 2014 και συγκέ­ντρω­σε σχε­δόν το 10% των ψήφων.

Τεμέλ Καρα­μο­λά­ο­γλου

Γεν­νη­μέ­νος στις 7 Ιου­νί­ου 1941 στο Καχρα­μάν­μα­ρας, ο Τεμέλ Καρα­μο­λά­ο­γλου του Κόμ­μα­τος της Ευτυ­χί­ας ( SP, ισλα­μο­συ­ντη­ρη­τι­κό) έχει εκλε­γεί τρεις φορές βου­λευ­τής με το Κόμ­μα της Ευη­με­ρί­ας (Refah). Σύμ­φω­να με την βιο­γρα­φία που έχει αναρ­τη­θεί στην ιστο­σε­λί­δα του κόμ­μα­τός του, υπήρ­ξε στε­νός συνερ­γά­της του Νετζμε­τίν Ερμπα­κάν, του μέντο­ρα του Ερντο­γάν. Πατέ­ρας πέντε παι­διών υπήρ­ξε δήμαρ­χος της πόλης Σίβας το 1993 κατά την διάρ­κεια του εμπρη­σμού ξενο­δο­χεί­ου της πόλης από ακραί­ους ισλα­μι­στές. Η πυρ­κα­γιά προ­κά­λε­σε τον θάνα­το 37 ανθρώ­πων, στην πλειο­ψη­φία τους Τούρ­κων διανοουμένων.

Ντο­γκού Περιντσέκ

Γεν­νη­μέ­νος στις 17 Ιου­νί­ου 1942 στο Γκα­ζί­α­ντεπ, ο Ντο­γκού Περιν­τσέκ ηγεί­ται του Πατριω­τι­κού Κόμ­μα­τος (Vatan, αρι­στε­ρά). Δόκτωρ της Νομι­κής , πατέ­ρας τεσ­σά­ρων παι­διών, έχει φυλα­κι­σθεί επα­νει­λημ­μέ­νως, κυρί­ως μετά το πρα­ξι­κό­πη­μα του 1980. Εγι­νε ευρύ­τε­ρα γνω­στός για την προ­σφυ­γή του ενώ­πιον του Ευρω­παϊ­κού Δικα­στη­ρί­ου Ανθρω­πί­νων Δικαιω­μά­των για την υπε­ρά­σπι­ση του δικαιώ­μα­τος άρνη­σης του χαρα­κτή­ρα γενο­κτο­νί­ας της σφα­γής των Αρμε­νί­ων κατά τον Α΄Παγκόσμιο Πόλε­μο στην Τουρ­κία. Το Δικα­στή­ριο τον δικαίωσε.

 

Το ΚΚ Τουρκίας

Το Κομ­μου­νι­στ­κό Κόμ­μα Τουρ­κί­ας παίρ­νει μέρος στις εκλο­γές μέσα από την πλατ­φόρ­μα «Αυτή η τάξη πραγ­μά­των πρέ­πει να αλλά­ξει», με βασι­κό στό­χο την άντλη­ση νέων δυνά­με­ων για την ενί­σχυ­ση και οργά­νω­ση του αγώ­να ενά­ντια στην πολι­τι­κή και στην τάξη που κατα­δυ­να­στεύ­ει τον εργα­ζό­με­νο λαό.

Μετά τον απο­κλει­σμό του από τις εκλο­γές, εξαι­τί­ας του απα­ρά­δε­κτου εκλο­γι­κού συστή­μα­τος, το Κόμ­μα ανα­κοί­νω­σε ότι θα στη­ρί­ξει ανε­ξάρ­τη­τους υπο­ψη­φί­ους, πρω­το­πό­ρους αγω­νι­στές από μια σει­ρά χώρους, που «κατε­βαί­νουν» σε πολ­λές επαρ­χί­ες της χώρας.

Σε σχε­τι­κή ανα­κοί­νω­ση της Κεντρι­κής Επι­τρο­πής έχει τονι­στεί ότι ζητού­με­νο δεν είναι απλά να αλλά­ξει ο σημε­ρι­νός Πρό­ε­δρος (όπως προ­τάσ­σουν πολ­λές δυνά­μεις, που διεκ­δι­κούν ρόλο ανα­μόρ­φω­σης του αστι­κού πολι­τι­κού σκη­νι­κού) και ότι «η Τουρ­κία μπο­ρεί και θα απε­λευ­θε­ρω­θεί με τη βού­λη­ση και τη στα­θε­ρό­τη­τα του λαού, που θα αλλά­ξει αυτήν την κοι­νω­νι­κή τάξη πραγ­μά­των, όχι με τη βού­λη­ση του ενός ή του άλλου προ­σώ­που». Απευ­θυ­νό­με­νο στον εργα­ζό­με­νο λαό της χώρας, τονί­ζει ότι «εμείς κρα­τά­με τη σωτη­ρία στα δικά μας χέρια», καλώ­ντας σε ολό­πλευ­ρη ισχυ­ρο­ποί­η­ση των μικρών και μεγά­λων αγώ­νων ενα­ντί­ον του κεφα­λαί­ου και των ιμπε­ρια­λι­στι­κών συμμαχιών.

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο