Το καπλάνι της Αβάνας

Γρά­φει ο Σφυ­ρο­δρέ­πα­νος //

Μία από τις πιο δυσά­ρε­στες εκπλή­ξεις (;) της περα­σμέ­νης βδο­μά­δας ήταν η δημό­σια δήλω­ση της γνω­στής συγ­γρα­φέα, Άλκης Ζέη, υπέρ του «ναι» στο δημο­ψή­φι­σμα της Κυρια­κής και της «υπε­ρά­σπι­σης του ευρω­παϊ­κού κεκτη­μέ­νου»… Παρό­μοια δυσά­ρε­στη εντύ­πω­ση άφη­σε ίσως σε κάποιους η συγ­χα­ρη­τή­ρια επι­στο­λή του Φιντέλ Κάστρο προς την ελλη­νι­κή κυβέρ­νη­ση για το απο­τέ­λε­σμα του δημο­ψη­φί­σμα­τος, που προ­κά­λε­σε αρκε­τό ντό­ρο κι «έπαι­ξε» σε αρκε­τά δελ­τία ειδή­σε­ων και πρω­το­σέ­λι­δα εφημερίδων.

Τι έγι­νε ρε παι­διά; Έγι­νε «οπορ­του­νι­στής κι ο Φιντέλ», με «τα στερ­νά να μη τιμούν τα πρώ­τα», όπως στην περί­πτω­ση της Α. Ζέη; Υπάρ­χει κάποια σχέ­ση μετα­ξύ αυτών των δύο ψηφί­δων της επι­και­ρό­τη­τας; Μήπως υπάρ­χει οργα­νι­κή, πολι­τι­κή σύν­δε­ση μετα­ξύ ελλη­νι­κής και κου­βα­νι­κής ηγε­σί­ας; Και έχουν να κάνουν όλα αυτά άρα­γε με τις ανα­γκα­στι­κές τακτι­κές υπο­χω­ρή­σεις στο νησί της επα­νά­στα­σης, την απο­κα­τά­στα­ση διπλω­μα­τι­κών σχέ­σε­ων με τις ΗΠΑ, κτλ;

Ίσως τα ερω­τή­μα­τα αυτά να φαί­νο­νται εύλο­γα, αλλά τι συγκρί­νου­με αλή­θεια; Και πώς βάζου­με στο ίδιο πολι­τι­κό τσου­βά­λι τα γατά­κια που βρυ­χώ­νται με ένα λαό που παλεύ­ει σα λιο­ντά­ρι, επει­δή ανή­κουν σχη­μα­τι­κά στην ίδια κατη­γο­ρία των αιλου­ροει­δών; Πώς συγκρί­νου­με τη χώρα που βρί­σκε­ται επί πενή­ντα και πλέ­ον χρό­νια στο μάτι του ιμπε­ρια­λι­στι­κού κυκλώ­να, με την κυβέρ­νη­ση που απο­λαμ­βά­νει πχ την υψη­λή εύνοια αμε­ρι­κά­νι­κων κύκλων και ομνύ­ει, ακό­μα και σήμε­ρα, όρκους πίστης σε μια (φαντα­στι­κή) ΕΕ της αλλη­λεγ­γύ­ης και των οικου­με­νι­κών αξιών; Τι σχέ­ση έχει το αλύ­γι­στο, αντι-ιμπε­ρια­λι­στι­κό φρό­νη­μα και η πάλη των Κου­βα­νών, με το προ­σκύ­νη­μα των ιμπε­ρια­λι­στι­κών οργα­νι­σμών (ΕΕ και ΝΑΤΟ) από τη ψοφο­δεή ελλη­νι­κή κυβέρ­νη­ση; Η επα­νά­στα­ση με την «αρι­στε­ρή» «συνέ­χεια του (αστι­κού) κρά­τους», που δια­σφα­λί­ζει ο Σύρι­ζα; Και τα υπο­χρε­ω­τι­κά μέτρα επι­βί­ω­σης, που ανα­γκά­ζε­ται να πάρει η επα­να­στα­τι­κή εξου­σία, με τα μέτρα και τις μνη­μο­νια­κές συμ­φω­νί­ες που φέρ­νουν τον ελλη­νι­κό λαό στο όριο της επιβίωσης;

Ο αστι­κός μύθος λέει πως ο Τσε Γκε­βά­ρα είχε ανα­λά­βει το υπουρ­γείο Οικο­νο­μι­κών στην Κού­βα, επει­δή δεν άκου­σε καλά την ερώ­τη­ση του Φιντέλ, αν υπάρ­χει κανείς οικο­νο­μο­λό­γος (economista) και σήκω­σε το χέρι νομί­ζο­ντας πως ρωτού­σε αν υπάρ­χει κανείς κομ­μου­νι­στής (comunista). Αν μετα­φέ­ρα­με υπο­θε­τι­κά αντε­στραμ­μέ­νο το ερώ­τη­μα στο σημε­ρι­νό υπουρ­γι­κό συμ­βού­λιο της ελλη­νι­κής κυβέρ­νη­σης, θα βρί­σκα­με σίγου­ρα πολ­λούς αστούς οικο­νο­μο­λό­γους και κάποιους πρώ­ην κομ­μου­νι­στές, αλλά θα έπρε­πε να παρα­κού­σει κανείς από την ανά­πο­δη, για να σηκώ­σει το χέρι του στην ερώ­τη­ση αν υπάρ­χει κανείς comunista.

Σε τελι­κή ανά­λυ­ση, αν οι κυβερ­νώ­ντες νιώ­θουν περη­φά­νια για την επι­στο­λή του Κάστρο, έχουν μιας πρώ­της τάξης ευκαι­ρία να αντα­πο­δώ­σουν αυτήν την τιμή, ζητώ­ντας πχ από την ΕΕ να άρει το εμπάρ­γκο στο νησί της επα­νά­στα­σης, και να επι­μεί­νουν σε αυτό. Ας το δουν στην τελι­κή ως… «δια­πραγ­μα­τευ­τι­κό χαρ­τί», που είναι κι όρος της μόδας.

Η Άλκη Ζέη από την άλλη, αν έχει κάποια σύν­δε­ση με τα παρα­πά­νω, είναι για­τί απο­τε­λεί τυπι­κό παρά­δειγ­μα συνε­πούς πορεί­ας και κατά­λη­ξης του ευρω­κομ­μου­νι­στι­κού ανα­θε­ω­ρη­τι­σμού. Που αγα­να­κτεί με την επέμ­βα­ση του συμ­φώ­νου της Βαρ­σο­βί­ας στην αντε­πα­να­στα­τι­κή «Άνοι­ξη της Πρά­γας», αλλά κλεί­νει τα μάτια στα ματο­βαμ­μέ­να χέρια της ΕΕ, πχ για τους βομ­βαρ­δι­σμούς της Γιου­γκο­σλα­βί­ας, και τα δια­χρο­νι­κά εγκλή­μα­τα της «μεγά­λης, ευρω­παϊ­κής ιδέ­ας». Ένα πολι­τι­κό ρεύ­μα, (του ευρω­κομ­μου­νι­σμού), που απώ­λε­σε πολύ γρή­γο­ρα το δεύ­τε­ρο συν­θε­τι­κό του (χάθη­κε κάπου στην ανανέωση)μ κρα­τώ­ντας μόνο τη φετι­χι­στι­κή λαγνεία για την ευρω­παϊ­κή ολο­κλή­ρω­ση (ενά­ντια σε κάθε σοβιε­τι­κό «ολο­κλη­ρω­τι­σμό»). Κι αν μοιά­ζει με κάποιον ο Σύρι­ζα, δεν είναι με την αντάρ­τι­κη ομά­δα του Γκράν­μα και την κου­βα­νι­κή επα­νά­στα­ση, αλλά με αυτούς ακρι­βώς τους πολι­τι­κούς του προ­γό­νους, τους πρω­τερ­γά­τες του αναθεωρητισμού.

Εν πάση περι­πτώ­σει, η Κού­βα είναι απο­μο­νω­μέ­νη, γονα­τι­σμέ­νη από τον οικο­νο­μι­κό απο­κλει­σμό (αλλά όχι προ­σκυ­νη­μέ­νη), με τρο­με­ρά επι­τεύγ­μα­τα, ακό­μα και σήμε­ρα, πχ στον τομέα της ιατρι­κής, όπου ανα­κα­λύ­φτη­κε πρό­σφα­τα το φάρ­μα­κο ενά­ντια στην κλη­ρο­νο­μι­κή διά­δο­ση του ιού του AIDS στις επό­με­νες γενιές. Μια Κού­βα που ψάχνει ενα­γω­νί­ως μικρές ανά­σες και το παρα­μι­κρό ρήγ­μα σε αυτό το τεί­χος του εμπάρ­γκο κι αυτό εξη­γεί πολ­λές κι από τις τακτι­κές της κινήσεις.

Σε τελι­κή ανά­λυ­ση τα συγ­χα­ρη­τή­ρια του Κάστρο δεν αφο­ρού­σαν αυτή καθαυ­τή την κυβέρ­νη­ση, αλλά την περή­φα­νη στά­ση και το «όχι» του ελλη­νι­κού λαού. Τι σχέ­ση έχει όμως με αυτό το «όχι» η κυβέρ­νη­ση, που σπεύ­δει να δώσει γη και ύδωρ για το κλεί­σι­μο μιας συμ­φω­νί­ας, χωρίς την παρα­μι­κρή πολι­τι­κή βού­λη­ση (πόσο μάλ­λον προ­σπά­θεια) για ρήξη με την ιμπε­ρια­λι­στι­κή ΕΕ, το κεφά­λαιο και την εξου­σία τους; Αυτός που ήταν δηλ και ο επα­να­στα­τι­κός δρό­μος της Κού­βας του Κάστρο…