Το κορίτσι στην ομίχλη –ώδυνεν όρος…

Είδα­με χτες –μάλ­λον από σπό­ντα την ται­νία “la ragazza nella nebbia” (2017 –έγι­νε αμέ­σως και επι­τυ­χη­μέ­νη ομώ­νυ­μη σει­ρά) στην «κρα­τι­κή» ΕΡΤ, με στό­ρι που δια­δρα­μα­τί­ζε­ται στις μέρες μας ‑ένα ομι­χλώ­δες βρά­δυ Φλεβάρη.

Ξεκι­νά­ει με τον για­τρό Φλό­ρες (Jean Reno) να δέχε­ται ένα τηλε­φώ­νη­μα από το νοσο­κο­μείο όπου υπη­ρε­τεί ως ψυχί­α­τρος, μετά από ένα αυτο­κι­νη­τι­στι­κό ατύ­χη­μα και χρειά­ζε­ται να μιλή­σει σε έναν άντρα σε προ­φα­νή σύγ­χυ­ση, ο οποί­ος λέει ότι δεν θυμά­ται τίπο­τα από όσα έκα­νε πριν.

Όταν φτά­νει στο σημείο, ο για­τρός κατα­λα­βαί­νει αμέ­σως για­τί τον κάλε­σαν επει­γό­ντως: οδη­γός είναι ο επι­θε­ω­ρη­τής Vogel (ο πολυ­βρα­βευ­μέ­νος Toni Servillo ‑η αρσε­νι­κή μού­σα του Πάο­λο Σορε­ντί­νο), ο οποί­ος ασχο­λή­θη­κε με μια δρα­μα­τι­κή υπό­θε­ση ειδή­σε­ων, τη μυστη­ριώ­δη εξα­φά­νι­ση της 16χρονης Anna Lou, που συγκλό­νι­σε ένα μικρό χωριό κρυμ­μέ­νο μονί­μως στην ομί­χλη μέσα σε μια κοι­λά­δα των Άλπε­ων το Avechot κατά τις δια­κο­πές των Χριστουγέννων.

Το γεγο­νός συγκλο­νί­ζει αρχι­κά την –κλει­στή, κοι­νό­τη­τα και κατό­πιν όλη την χώρα, καθώς πρό­κει­ται για μια κοπέ­λα “του κατη­χη­τι­κού”, αλλά κι επει­δή στην περιο­χή εκεί­νη, δεν συμ­βαί­νει ποτέ τίποτα…

Ο ιδιόρ­ρυθ­μος επι­θε­ω­ρη­τής ανα­λαμ­βά­νει την υπό­θε­ση και σύντο­μα φτά­νει στην “λύση”! …αμ δε!

H κοπέ­λα δεν μπο­ρεί να βρε­θεί –από την αρχή αφή­νε­ται να εννοη­θεί πως είναι νεκρή, το ίδιο και ο ένο­χος-δολο­φό­νος, όντας ένας καθη­γη­τής που μόλις μετα­κό­μι­σε εκεί με την οικο­γέ­νειά του, ένας άνθρω­πος υπε­ρά­νω κάθε υποψίας!

Ο Vogel με μια συγκε­κρι­μέ­νη τακτι­κή που ‑με νοση­ρή αίσθη­ση εμπλέ­κει τα μέσα επι­κοι­νω­νί­ας, κατα­φέρ­νει να τον παγι­δεύ­σει και να τον ενο­χο­ποι­ή­σει! Όμως πολύ γρή­γο­ρα θα απο­δει­χτεί πως τίπο­τα δεν είναι όπως αρχι­κά πίστε­ψε. Από εκεί­νο το σημείο κι ύστε­ρα, οι ανα­τρο­πές θα δια­δέ­χο­νται η μία την άλλη μέχρι το –πραγ­μα­τι­κά ευφά­ντα­στο και δια­βο­λι­κό τελείωμα.

Σκανδιναβικό νουάρ

Με μια αφή­γη­ση που –μάλ­λον ανε­πι­τυ­χώς, αιω­ρεί­ται μετα­ξύ της τηλε­ο­πτι­κής μόδας Scandi noir (βλ. Nord –ελλη­νι­κός τίτλος “Βόρεια” καθώς και τις κορυ­φαί­ες σει­ρές the Killing, Bridge, Bordertown, Wisting, Valhalla Murders κά ), με προ­φα­νείς επιρ­ρο­ές σενα­ρια­κές και στι­λι­στι­κές από Νέσμπο, ο Καρί­ζι δημιουρ­γεί ένα στι­βα­ρό, αστυ­νο­μι­κό θρίλερ.

Ωστό­σο, με πρό­σφα­τες δου­λειές παρό­μοιας θεμα­τι­κής σαν το τηλε­ο­πτι­κό «Mindhunter» και το κινη­μα­το­γρα­φι­κό «Στα Ίχνη του Ανέ­μου» να ανε­βά­ζουν τον πήχη του είδους σε σχε­δόν απρό­σι­τα επί­πε­δα, η ται­νία του Καρί­ζι φαντά­ζει μάλ­λον συμ­βα­τι­κή, με το twist του φινά­λε να επι­βε­βαιώ­νει το αξιο­πρε­πές ντε­μπού­το ενός δημιουρ­γού που ψάχνει ακό­μα την καλ­λι­τε­χνι­κή του ταυτότητα.

Κατά βάθος η ται­νία ‑που βασί­ζε­ται στο ομώ­νυ­μο μυθι­στό­ρη­μα του Donato Carrisi (που όχι μόνο ανέ­λα­βε τη σενα­ρια­κή δια­σκευή του, αλλά τόλ­μη­σε με αυτήν και το σκη­νο­θε­τι­κό του ντε­μπού­το) αντι­προ­σω­πεύ­ει με ανε­λέ­η­το τρό­πο την ανθρώ­πι­νη φύση, παίρ­νο­ντας στίγ­μα και σκυ­τά­λη από ειδή­σεις της καθη­με­ρι­νό­τη­τας για να φτιά­ξει ένα παι­χνί­δι με καθρέ­φτες στο οποίο τίπο­τα δεν είναι όπως φαί­νε­ται, αλλά η αλή­θεια είναι εκεί κρυφοκοιτάζοντας.

Η φιλο­δο­ξία, η ματαιο­δο­ξία και ο εγω­ι­σμός κινούν τις πρά­ξεις των πρω­τα­γω­νι­στών και σημα­το­δο­τούν τον ρυθ­μό του στό­ρι, που απο­πει­ρά­ται να ερευ­νή­σει σκο­τει­νές ‑ανεί­πω­τες πλευ­ρές και αδυ­να­μί­ες της ανθρώ­πι­νης φύσης.

Ο επι­θε­ω­ρη­τής φαί­νε­ται να ξυπνά από την κατα­το­νία (αν έχει επη­ρε­α­στεί πραγ­μα­τι­κά ποτέ) και αρχί­ζει να λέει για την έρευ­να για την εξα­φά­νι­ση της Άννας Λου. Όταν έφτα­σε στο Avechot δύο ημέ­ρες μετά την εξα­φά­νι­ση του κορι­τσιού παρα­μο­νές Χρι­στου­γέν­νων και μαζί με τον πρά­κτο­ρα Borghi (Lorenzo Richelmy), γνώ­ρι­σε τους γονείς της Άννας, ανα­κά­λυ­ψε ότι η οικο­γέ­νεια ανή­κει σε μια πολύ αυστη­ρή θρη­σκευ­τι­κή αίρε­ση και ότι η νεα­ρή είναι ένα κορί­τσι χωρίς «κολ­λή­μα­τα» (του­λά­χι­στον, εμφα­νή) και με μεγά­λο πάθος… για γάτες.

Η έρευ­να φαί­νε­ται ότι είναι προ­ο­ρι­σμέ­νη να βαλ­τώ­σει, λόγω των δια­θέ­σι­μων πόρων και της επο­χής, αλλά με ένα μονα­δι­κό τέχνα­σμα, ο επι­θε­ω­ρη­τής την κρα­τά­ει στην επι­φά­νεια –καθι­στώ­ντας την και υπό­θε­ση μέσων ενη­μέ­ρω­σης, στην οποία εμπλέ­κε­ται η δημο­σιο­γρά­φος Stella Honer (Galatea Ranzi).

Οι δυο τους έχουν αμφίρ­ρο­πη σχέ­ση, αφού η γυναί­κα του επι­τέ­θη­κε για τον τρό­πο που δια­χει­ρί­στη­κε μια παλιά έρευ­να, τη λεγό­με­νη «υπό­θε­ση του ακρωτηριασμού».

Σε αυτή την περί­στα­ση, ο Βόγκελ συνέ­λα­βε έναν άνδρα χρη­σι­μο­ποιώ­ντας επί­σης όχι εντε­λώς ορθό­δο­ξα μέσα, αλλά ο φερό­με­νος ένο­χος αθω­ώ­θη­κε στη δίκη και έλα­βε μεγά­λη απο­ζη­μί­ω­ση για την αδι­κία που υπέστη.

Παρά την από­φα­ση του δικα­στη­ρί­ου, ο επι­θε­ω­ρη­τής είναι πεπει­σμέ­νος ότι έχει στα­μα­τή­σει το σωστό πρό­σω­πο και ακό­μη και στην περί­πτω­ση της Άννας Λου δεί­χνει ότι είναι έτοι­μος να κάνει τα πάντα για να βρει το «τέρας».

Ο ιδα­νι­κός ύπο­πτος γίνε­ται σύντο­μα ο καθη­γη­τής Loris Martini (Alessio Boni) ‑το αυτο­κί­νη­το του εντο­πί­ζε­ται πολ­λές φορές κοντά στο σπί­τι της Άννας Λου τις μέρες που προη­γή­θη­καν της εξα­φά­νι­σης και το βρά­δυ της εξα­φά­νι­σης της νεα­ρής γυναί­κας από τον Mattia (Jacopo Olmo Antinori), ένα είδος «φύλα­κα αγγέ­λου» που ακο­λου­θού­σε το θύμα παντού και την τρά­βη­ξε με μια μικρή κάμερα.

Ο καθη­γη­τής δεν έχει άλλο­θι, έχει ένα ύπο­πτο τραύ­μα στο χέρι του και κακή οικο­γε­νεια­κή κατά­στα­ση, καθώς και οικο­νο­μι­κά προ­βλή­μα­τα, ενώ  μετα­κό­μι­σε και πρό­σφα­τα στο Avechot και καθώς η έρευ­να προ­χω­ρά, οι ενδεί­ξεις ενα­ντί­ον του Martini συσ­σω­ρεύ­ο­νται. Ένας μαθη­τής χρη­σι­μο­ποιεί ένα αθώο μήνυ­μά του για να τον ταυ­τί­σει με «αρπα­κτι­κό κορι­τσιών» και ο Βόγκελ δεν διστά­ζει να βάλει το αίμα του στο σακί­διο της Άννας Λου για να τον στήσει.

Στο μετα­ξύ ο Martini –που έχει βρει υπο­στή­ρι­ξη στον αδί­στα­κτο δικη­γό­ρο Giorgio Levi (Antonio Gerardi), εγκα­τα­λεί­πε­ται από τη γυναί­κα και την κόρη του, χάνει τη δου­λειά του και τελι­κά συλλαμβάνεται.

Αλλά όταν η υπό­θε­ση φαί­νε­ται να έχει κλεί­σει, ένας δημο­σιο­γρά­φος επι­κοι­νω­νεί με τον επι­θε­ω­ρη­τή Vogel, ο οποί­ος απο­κα­λύ­πτει ότι 30 χρό­νια νωρί­τε­ρα από το Avechot άλλα 6 κορί­τσια με φακί­δες και κόκ­κι­να μαλ­λιά έχουν εξα­φα­νι­στεί. Η γυναί­κα είναι πεπει­σμέ­νη ότι ο μυστη­ριώ­δης «άνθρω­πος της ομί­χλης» βρί­σκε­ται πίσω από τις εξα­φα­νί­σεις και δίνει στον επι­θε­ω­ρη­τή ένα δέμα που έλα­βε ταχυ­δρο­μι­κά από έναν άγνω­στο και το οποίο περιέ­χει το μυστι­κό ημε­ρο­λό­γιο της Άννας Λου.

Μετά από “ένδει­ξη” που έχει αφε­θεί επί τού­του στο ημε­ρο­λό­γιο, ο Vogel βρί­σκει μια κασέ­τα VHS, στην οποία φαί­νε­ται ένας μυστη­ριώ­δης άνδρας να κρα­τά μια παλιά καρτ ποστάλ από ένα

ξενο­δο­χείο της περιο­χής που έχει κλεί­σει εδώ και και­ρό και στο βάθος το κορί­τσι που αγνοείται.
Ο επι­θε­ω­ρη­τής πηγαί­νει στο εγκα­τα­λειμ­μέ­νο ξενο­δο­χείο και αντι­λαμ­βά­νε­ται ότι η Άννα Λου σκο­τώ­θη­κε εκεί από τον μυστη­ριώ­δη «άνθρω­πο της ομί­χλης». Αντι­μέ­τω­πος με την απο­τυ­χία της έρευ­νάς του, απο­φα­σί­ζει να κατα­στρέ­ψει την κασέ­τα VHS και οτι­δή­πο­τε θα μπο­ρού­σε να απο­δεί­ξει την αθω­ό­τη­τα του Loris Martini, μένο­ντας έκπλη­κτος από το θέα­τρο που παί­ζει η Stella Honer.

Μετά την από­κτη­ση των νέων απο­δει­κτι­κών στοι­χεί­ων, ο Βόγκελ πάει καλιά του, η έρευ­να ξεκι­νά ξανά από την αρχή και ο καθη­γη­τής απαλ­λάσ­σε­ται. Με τη συμ­βου­λή του δικη­γό­ρου Levi και με την πλή­ρη υπο­στή­ρι­ξη της συζύ­γου του, ο άντρας απο­φα­σί­ζει να μηνύ­σει τα ιδρύ­μα­τα και συμ­φω­νεί να γρά­ψει ένα βιβλίο για την υπό­θε­σή του και να δώσει συνε­ντεύ­ξεις που πλη­ρώ­νο­νται σε χρυσό.

Προ­σκα­λεί­ται μάλι­στα ο επι­θε­ω­ρη­τής, ο οποί­ος έχει σθε­να­ρή πρό­θε­ση να πει τη δική του εκδο­χή των γεγονότων…

Τελικά,
η τραγική μοίρα του κοριτσιού
είναι μόνο μια απαραίτητη παράπλευρη απώλεια…

Η Άννα Λου πεθαί­νει επει­δή αντα­πο­κρί­νε­ται στις απαι­τή­σεις του θύμα­τος που χρειά­ζε­ται ο Λόρις Μαρ­τί­νι για να χτί­σει τον διε­στραμ­μέ­νο ιστό των απα­τών του. Ο καθη­γη­τής έχει οικο­νο­μι­κά προ­βλή­μα­τα και μόλις έχει συνέλ­θει από μια συζυ­γι­κή κρί­ση. Όταν κατά τύχη μαθαί­νει το περι­στα­τι­κό με το παρελ­θόν του επι­θε­ω­ρη­τή και πώς ο κατη­γο­ρού­με­νος έλα­βε απο­ζη­μί­ω­ση εκα­τομ­μυ­ρί­ων για άδι­κη κατη­γο­ρία, απο­φα­σί­ζει να εκμε­ταλ­λευ­τεί τη «φήμη» του εφευ­ρέ­τη και κυνη­γού τερά­των του Βόγκελ να δια­πρά­ξει το τέλειο έγκλη­μα και να ξανα­χτί­σει τη ζωή του.

Ο Μαρ­τί­νι εμπνέ­ε­ται από την περί­πτω­ση του «άνθρω­που της ομί­χλης», δια­δί­δει σύγ­χρο­νες ενδεί­ξεις για να φανεί ένο­χος ‑αλλά χωρίς να αφή­σει ποτέ συγκε­κρι­μέ­να στοι­χεία- και φρο­ντί­ζει –έξυ­πνα και σατα­νι­κά ο αστυ­νο­μι­κός να παρα­μέ­νει (για άλλη μια φορά) λεία της δικής του φιλο­δο­ξί­ας και ματαιο­δο­ξί­ας, ξέρο­ντας πως ο Βόγκελ δεν θα πάει   «νόμι­μα» αλλά με τον δικό του σύντο­μο, εύκο­λο και εντυ­πω­σια­κό τρό­πο κατα­λή­γο­ντας στο αντί­θε­το απο­τέ­λε­σμα: αντί να δημιουρ­γή­σει ένα τέρας, δημιουρ­γεί ένα θύμα. Ακρι­βώς αυτό που περί­με­νε ο Martini. Όταν ο επι­θε­ω­ρη­τής συνει­δη­το­ποιεί ότι δεν είναι ο από μηχα­νής θεός αλλά το πιό­νι του παι­χνι­διού, είναι πολύ αργά. Ο Vogel μπο­ρού­σε να καταγ­γεί­λει τον καθη­γη­τή, αλλά δεν έχει πλέ­ον αξιο­πι­στία, και έτσι, ως τελευ­ταία πρά­ξη ματαιο­δο­ξί­ας, τοπο­θε­τεί­ται πάνω από τους κανό­νες των ανθρώ­πων και τον σκοτώνει.

Στη χει­ρο­νο­μία του δεν υπάρ­χει οίκτος για την Anna Lou, ούτε θέλη­ση δικαί­ου, αλλά θυμός και απο­γο­ή­τευ­ση που έχει «νικη­θεί» στο δικό του παι­χνί­δι. Ο επι­θε­ω­ρη­τής Vogel είναι τόσο συγκε­ντρω­μέ­νος στον εαυ­τό του και στο δρά­μα της δικής του απο­τυ­χί­ας, που δεν αντι­λαμ­βά­νε­ται το πρό­σω­πο το πραγ­μα­τι­κό «τέρας». Και ο «άνθρω­πος της ομί­χλης» γίνε­ται ξανά μύθος, μια μπερ­δε­μέ­νη και θολή ανά­μνη­ση σε έναν κόσμο που μοιά­ζει να έχει χάσει την ικα­νό­τη­τα να εστιά­ζει σε αυτό που πραγ­μα­τι­κά έχει σημασία.

Στα ατού της ται­νί­ας το επι­τυ­χη­μέ­νο ‑εμβό­λι­μο flashback και η ερμη­νεία του πάντο­τε άψο­γου Τόνι Σερ­βί­λο. Ο Ζαν Ρενό ‑γερα­σμέ­νος, στο ύψος του (αν και δεν έχει πολ­λά να κάνει), όσο για το υπό­λοι­πο καστ λόγω απει­ρί­ας του σκη­νο­θέ­τη να διευ­θύ­νει τους ηθο­ποιούς κάπως αδέ­ξια μπαί­νει στο κάδρο για να δημιουρ­γή­σει τη σκο­τει­νή, μυστη­ριώ­δη και ομι­χλώ­δη ατμόσφαιρα

Υπο­ψη­φιό­τη­τες
2017 — Νουάρ Φεστι­βάλ | για το Βρα­βείο Καλιγκάρι
2018 — David di Donatello + καλύ­τε­ρος νέος σκη­νο­θέ­της (Donato Carrisi)
Πρω­τό­τυ­που Σενά­ριου (Donato Carrisi)
Σκη­νο­γρα­φί­ας (Tonino Zera)
Μοντάζ (Massimo Quaglia)

2018 — Χρυ­σή Σφαίρα
Σενά­ριο (Donato Carrisi)
Ηθο­ποι­ί­ας (Toni Servillo)