Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Το τρόπαιο του Παγκόσμιου Κυπέλλου και οι περιπέτειες του

Το τρό­παιο Ζιλ Ριμέ δόθη­κε προς τιμήν του ανθρώ­που που εμπνεύ­στη­κε τη διορ­γά­νω­ση και την έθε­σε σε εφαρ­μο­γή για πρώ­τη φορά το 1930 και ήταν το αρχι­κό έπα­θλο του Παγκο­σμί­ου Κυπέλ­λου. Η αυθε­ντι­κή ονο­μα­σία του ήταν «Victory», που σημαί­νει «Νίκη», όμως έμει­νε γνω­στό απλώς ως το τρό­παιο του Παγκο­σμί­ου Κυπέλ­λου. Το 1946 μετο­νο­μά­στη­κε σε «Jules Rimet Trophy» προς τιμήν του προ­έ­δρου της ΦΙΦΑ.

tropaio5 O Ριμέ απε­βί­ω­σε στις 16 Οκτω­βρί­ου 1956 σε ηλι­κία 83 χρό­νων και ήταν αυτός που έκα­νε πάντα την απο­νο­μή του τρο­παί­ου. Σχε­δια­σμέ­νο από τον Γάλ­λο Αμπέλ Λαφλέρ και κατα­σκευα­σμέ­νο από καθα­ρό χρυ­σά­φι, το τρό­παιο είχε ύψος 35 εκα­το­στά και ζύγι­ζε 3,8 κιλά. Το τρό­παιο απει­κο­νί­ζει τη Νίκη της Σαμο­θρά­κης, τη θεά της ελλη­νι­κής μυθο­λο­γί­ας που προ­σω­πο­ποιού­σε τη δόξα του ελλη­νι­κού πολιτισμού.

Η χώρα που το κατέ­κτη­σε για πρώ­τη φορά στην ιστο­ρία του Παγκο­σμί­ου Κυπέλ­λου είναι η διορ­γα­νώ­τρια του Μου­ντιάλ του 1930 Ουρου­γουάη. Το τρό­παιο μάλι­στα είχε φτά­σει στη χώρα
μέσω του Κόντε Βέρ­ντε, του πλοί­ου που μετέ­φε­ρε στην Ουρου­γουάη τη Γαλ­λία, τη Ρου­μα­νία και το Βέλ­γιο (τις ευρω­παϊ­κές χώρες που συμ­με­τεί­χαν στο πρώ­το Παγκό­σμιο Κύπελ­λο). Κατά τη διάρ­κεια του Β’ Παγκο­σμί­ου Πολέ­μου οι Ιτα­λοί δια­τή­ρη­σαν στην κατο­χή τους το τρό­παιο, μετά την κατά­κτη­σή του στο Μου­ντιάλ της Γαλ­λί­ας το 1938.

Ο Ιτα­λός αντι­πρό­ε­δρος της ΦΙΦΑ, Οτο­ρί­νο Μπα­ράσ­σι, πήρε το τρό­παιο από μια τρά­πε­ζα της Ρώμης στην οποία βρι­σκό­ταν και το έκρυ­ψε σε ένα κου­τί tropaio4παπου­τσιών που βρι­σκό­ταν κάτω από το κρε­βά­τι του για να μην το εντο­πί­σουν οι ναζί και το κλέ­ψουν. Στις 20 Μαρ­τί­ου 1966, τέσ­σε­ρις μήνες πριν τη διε­ξα­γω­γή του Μου­ντιάλ της Αγγλί­ας το 1966, το τρό­παιο εξα­φα­νί­στη­κε κατά τη διάρ­κεια μιας εκδή­λω­σης στο Ουέ­στμιν­στερ Σέντραλ Χολ. Τελι­κά, βρέ­θη­κε μια εβδο­μά­δα αργό­τε­ρα, χάρη στη βοή­θεια ενός σκύ­λου, του Πίκολς, τυλιγ­μέ­νο σε χαρ­τί εφη­με­ρί­δας κάτω από ένα φρά­κτη σε έναν κήπο του Λονδίνου.

Για λόγους ασφα­λεί­ας, η Αγγλι­κή Ποδο­σφαι­ρι­κή Ομο­σπον­δία κατα­σκεύ­α­σε ένα πιστό αντί­γρα­φο του τρο­παί­ου για χρή­ση σε εκδη­λώ­σεις του Παγκο­σμί­ου Κυπέλ­λου. Το συγκε­κρι­μέ­νο αντί­γρα­φο αγο­ρά­στη­κε από τη ΦΙΦΑ σε δημο­πρα­σία το 1997 ένα­ντι 255.000 δολα­ρί­ων. Φήμες ήθε­λαν την πολύ υψη­λή τιμή της δημο­πρα­σί­ας να οφεί­λε­ται στο γεγο­νός ότι δεν επρό­κει­το για το αντί­γρα­φο, αλλά για το ίδιο το τρό­παιο του Παγκο­σμί­ου Κυπέλ­λου και προ­κά­λε­σε έτσι ερω­τη­μα­τι­κά στο τρό­παιο που είχε στην κατο­χή της η Βρα­ζι­λία από το 1970.

tropaio1

Η ΦΙΦΑ στη συνέ­χεια τοπο­θέ­τη­σε το τρό­παιο στο Εθνι­κό Ποδο­σφαι­ρι­κό Μου­σείο της πόλης Πρέστον.

Η Βρα­ζι­λία έγι­νε το 1970 η πρώ­τη χώρα στην ιστο­ρία του Παγκο­σμί­ου Κυπέλ­λου που κατα­κτά το τρό­παιο για τρί­τη φορά (το 1958 νίκη­σε με 5–2 στον τελι­κό τη Σου­η­δία, το 1962 νίκη­σε με 3–1 την Τσε­χο­σλο­βα­κία και το 1970 νίκη­σε με 4–1 την Ιτα­λία) κάτι που της έδω­σε το δικαί­ω­μα να δια­τη­ρή­σει για πάντα στην κατο­χή της το τρόπαιο.

Παρ’ όλ’ αυτά, το Κύπελ­λο εκλά­πη και πάλι τον Δεκέμ­βριο του 1983, ενώ βρι­σκό­ταν στα γρα­φεία της Ποδο­σφαι­ρι­κής Ομο­σπον­δί­ας της Βρα­ζι­λί­ας στο Ρίο. Σε αντί­θε­ση με ό,τι έγι­νε στο Λον­δί­νο, το tropaio2τρό­παιο δεν βρέ­θη­κε ποτέ και φήμες το θέλουν να κατα­στρά­φη­κε για να γίνει χρυ­σός. Η βρα­ζι­λιά­νι­κη ομο­σπον­δία ανα­γκά­στη­κε nα κατα­σκευά­σει ένα πιστό αντί­γρα­φό του, το οποίο και παρου­σιά­στη­κε στον Πρό­ε­δρο της Βρα­ζι­λί­ας το 1984. Έτσι η ΦΙΦΑ έπρε­πε να παρου­σιά­σει ένα νέο τρό­παιο για το Μου­ντιάλ του 1974 και αρκε­τοί γλύ­πτες από επτά χώρες συμ­με­τεί­χαν στο δια­γω­νι­σμό της Παγκό­σμιας Ποδο­σφαι­ρι­κής Ομοσπονδίας.

tropaio3

Τελι­κά ένας Ιτα­λός, ο Σίλ­βιο Γκα­ζα­νί­γκα, ήταν ο νικη­τής (ανά­με­σα σε 53 υπο­ψη­φιό­τη­τες) και δική του δημιουρ­γία είναι το τρό­παιο που όλοι σήμε­ρα γνω­ρί­ζου­με. Κατα­σκεύ­α­σε ένα υπέ­ρο­χο Κύπελ­λο ύψους 36,5 εκα­το­στών φτιαγ­μέ­νο από χρυ­σό 18 καρα­τί­ων. Συμ­βο­λί­ζει δύο φιγού­ρες ανθρώ­πων να κρα­τούν τη γη. Στη βάση του ανα­φέ­ρε­ται ευδιά­κρι­τα η ονο­μα­σία «FIFA World Cup», ενώ κάτω από τη βάση του είναι χαραγ­μέ­να τα ονό­μα­τα των χωρών που το κατέ­κτη­σαν μέχρι σήμε­ρα (εννιά νικη­τές, μέχρι και το Μου­ντιάλ του 2006). Βέβαια, εδώ υπάρ­χει ένα ζήτη­μα σχε­τι­κά με το αν η ΦΙΦΑ θα απο­σύ­ρει το τρό­παιο όταν η βάση του γεμί­σει με ονό­μα­τα νικη­τών. Όμως αυτό δε γίνε­ται να συμ­βεί πριν το 2038.

Οι κανο­νι­σμοί της ΦΙΦΑ πλέ­ον ορί­ζουν πως ανε­ξάρ­τη­τα με ό,τι συνέ­βη με τον προ­κά­το­χό του (Jules Rimet Trophy) καμία χώρα μπο­ρεί να το κρα­τή­σει για πάντα στην κατο­χή της, ανεξάρτητα
με το πόσες φορές θα το κατα­κτή­σει. Οι νικη­τές των Παγκο­σμί­ων Κυπέλ­λων (FIFA World Cup) λαμ­βά­νουν απλώς ένα αντί­γρα­φο του Κυπέλ­λου και το αυθε­ντι­κό παρα­μέ­νει στην κατο­χή της ΦΙΦΑ.

Γιώρ­γος Στε­φα­νί­δης / Χαραυγή

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο