Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Το φτερούγισμα του παράνομου «Ριζοσπάστη»

Γρά­φει ο Γιώρ­γος Μου­σγάς //

Οι διή­με­ρες εκδη­λώ­σεις τιμής για την εκτέ­λε­ση 22 αγω­νι­στών στις 15.3.1944 στο Μπλό­κο της Καλο­γρέ­ζας, που οργα­νώ­θη­καν απ’ το ΚΚΕ, την ΚΝΕ και το Παράρ­τη­μα ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ Νέας Ιωνί­ας, ήταν ενταγ­μέ­νες στον εορ­τα­σμό για τα 100 χρό­νια απ’ την ίδρυ­ση του Κομ­μου­νι­στι­κού Κόμ­μα­τος Ελλάδας.

Στις 16.3.2018 έγι­νε εκδή­λω­ση με θέμα «Η συμ­βο­λή της εργα­τι­κής τάξης στη δρά­ση του ΕΑΜ. Τα μπλό­κα των Γερ­μα­νών» στο πολι­τι­στι­κό κέντρο Παναι­τώ­λιο της Αλσού­πο­λης. Στις 17.3. 2018 οργα­νώ­θη­κε πορεία στις γει­το­νιές της Καλο­γρέ­ζας που κατέ­λη­ξε στο μνη­μείο των 22 εκτε­λε­σμέ­νων αγω­νι­στών (Ανα­λυ­τι­κό ρεπορ­τάζ ΕΔΩ και ΕΔΩ).

Η εκδή­λω­ση στο Παναι­τώ­λιο, εκτός απ’ την ομι­λία του Πανα­γιώ­τη Παπα­γε­ωρ­γό­που­λου, Γραμ­μα­τέα της ΤΕ του Βόρειου Τομέα, περιε­λάμ­βα­νε βίντεο για το εργα­τι­κό κίνη­μα στην περιο­χή και την την ιδιαί­τε­ρη συμ­βο­λή σ’ αυτή των εργα­τών στα εργο­στά­σια και στα λιγνι­τω­ρυ­χεία της Ν. Ιωνί­ας και της Καλο­γρέ­ζας. Ολο­κλη­ρώ­θη­κε με καλ­λι­τε­χνι­κό πρό­γραμ­μα από το συγκρό­τη­μα «οι Βόρειοι», που περιε­λάμ­βα­νε και θεα­τρι­κά δρώ­με­να, τα οποία παρου­σί­α­σαν νέοι και νέες της ΚΝΕ. Ανα­βί­ω­σαν ηρω­ι­κές στιγ­μές από την ΕΑΜι­κή Αντί­στα­ση στην Αθή­να, με τα χωνιά του ΕΑΜ και της ΕΠΟΝ, τους σαλ­τα­δό­ρους και τη δια­νο­μή του παρά­νου­μου «Ριζο­σπά­στη».

Μια νέα και ένας νέος άρχι­σαν να μοι­ρά­ζουν μέσα στην αίθου­σα –φωνά­ζο­ντας δυνα­τά αυτή τη φορά: «Ο Ριζο­σπα­α­ά­στης!»- το παρά­νο­μο φύλ­λο της εφη­με­ρί­δας της 18.3.1944 για τις «Ομα­δι­κές σφα­γές στην Καλογρέζα».

«Το αίμα του λαού γυρεύ­ει εκδί­κη­ση» είναι ο κεντρι­κός τίτλος και παρα­κά­τω το ρεπορ­τάζ «Πως έγι­ναν τα γεγο­νό­τα». Η εφη­με­ρί­δα ανα­φέ­ρει 26 εκτε­λε­σμέ­νους, εκ των «οι 20 είταν ανθρα­κο­ρύ­χοι, οι 3 υφα­ντουρ­γοί και οι 3 επαγ­γελ­μα­τί­ες». Δεν είναι γνω­στό για­τί γρά­φει για 26 νεκρούς. Προ­φα­νώς αντι­κα­το­πτρί­ζε­ται και η δυσκο­λία των πλη­ρο­φο­ριών στις συν­θή­κες της Κατοχής.

Έχουν ιδιαί­τε­ρη αξία τρία ολι­γό­λο­γα κειμενάκια.

Το πρώ­το: «Οι Έλλη­νες στα βου­νά πολε­μάν ενά­ντια στους γερ­μα­νο­βούλ­γα­ρους. Οι προ­δό­τες του Ράλ­λη-Γονα­τά ενω­μέ­νοι με τους γερ­μα­νούς πολε­μάν στην Κοκ­κι­νιά και στους Ποδα­ρά­δες (σσ: ονο­μα­σία της Νέας Ιωνί­ας) ενά­ντια στον ελλη­νι­κό λαό».

Το δεύ­τε­ρο: «Το αίμα του λαού της Κοκ­κι­νιάς, της Καλο­γρέ­ζας, το αίμα που χύνουν οι Ράλ­λη­δες βαραί­νει τους αρχη­γούς Γονα­τά­δες, Παπαν­δρέ­η­δες, που προ­μη­θεύ­ουν αξιω­μα­τι­κούς στα τάγ­μα­τα των δολοφόνων».

Και το τρί­το (κάτω δεξιά στη σελί­δα) που, λόγω των γεγο­νό­των στην ευρύ­τε­ρη περιο­χή- απο­κτά ιδιαί­τε­ρη επικαιρότητα.

Με τίτλο «ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΙ» γράφει:

«Οι Γερ­μα­νοί παν να σας τυλί­ξουν όλους στο έγκλη­μα και να σας βου­τή­ξουν στο αίμα του Ελλη­νι­κού λαού. Μην που­λά­τε την τιμή σας και τη ζωή σας για τα χαρ­το­νο­μί­σμα­τα της προ­δο­σί­ας που σας δίνει ο Ράλ­λης. Φύγε­τε στο βου­νό. Μπή­τε στον Εθνι­κό λαϊ­κό στρα­τό και πολε­μή­στε για την Ελλά­δα». Και το αρθρά­κι κατα­λή­γει στους «τιμη­μέ­νους στρα­τη­γούς» Μπα­κιρ­τζή, Μάντα­κα, Σαρά­φη αλλά ο επί­λο­γος είναι φαγωμένος.

Σε κάποια επέ­τειο ο αεί­μνη­στος σύντρο­φος Νίκος Καρα­ντη­νός* έφε­ρε στα γρα­φεία του «Ριζο­σπά­στη» (στη Λεω­φό­ρο Ηρα­κλεί­ου 145) είκο­σι φύλ­λα παρά­νο­μου «Ριζο­σπά­στη» σαν κι αυτό που μοι­ρά­στη­κε στην εκδή­λω­ση για το Μπλό­κο της Καλο­γρέ­ζας. Δυο σελί­δες ήταν το κάθε φύλ­λο. Αλλά αυτές οι δυο σελί­δες ήταν οι φτε­ρού­γες, που με την ενη­μέ­ρω­σή τους συνέ­βα­λαν να μεί­νει αδού­λω­τη η ψυχή του λαού της Αθή­νας, όπως υπο­γράμ­μι­σε, τότε, ο Νίκος Καρα­ντη­νός με την ιδιαί­τε­ρο τόνο της φωνής του όταν ανα­φε­ρό­ταν σε σημα­ντι­κά γεγονότα.

Ένα τέτοιο φτε­ρού­γι­σμα προ­κά­λε­σε στην αίθου­σα του Παναι­τω­λί­ου η στιγ­μή της δια­νο­μής του φύλ­λου του «Ριζο­σπά­στη» για τις σφα­γές στην Καλογρέζα.

kalogreza

* Νίκος Καρα­ντη­νός (1920 ‑25.6.2008) γεν­νή­θη­κε στα Μιχα­λι­τσά­τα Ληξου­ρί­ου της Κεφα­λο­νιάς. Η Κατο­χή τον βρή­κε να σπου­δά­ζει στη Φιλο­σο­φι­κή Σχο­λή του Πανε­πι­στη­μί­ου Αθη­νών. Το 1941 οργα­νώ­θη­κε στην ΟΚΝΕ και το ΕΑΜ Νέων Φιλο­σο­φι­κής. Υπήρ­ξε υπεύ­θυ­νος της «Νίκης», της παρά­νο­μης εφη­με­ρί­δας της Οργά­νω­σης Αθή­νας και στη συνέ­χεια μέλος στη συντα­κτι­κή επι­τρο­πή της «Νέας Γενιάς», οργά­νου του Κεντρι­κού Συμ­βου­λί­ου της ΕΠΟΝ, ενώ συμ­με­τεί­χε σε αντι­στα­σια­κές δρα­στη­ριό­τη­τες με το ψευ­δώ­νυ­μο «Διο­νύ­σης» στή­νο­ντας παρά­νο­μα τυπο­γρα­φεία. Ήταν μαθη­τής της Ηλέ­κτρας Απο­στό­λου, που τον δίδα­ξε να γρά­φει απλά και κατα­νοη­τά, να μετα­δί­δει άμε­σα και χωρίς ρητο­ρεί­ες την ουσία. Και η είδη­ση, η ουσία σε εκεί­νες τις — όχι και τόσο μακρι­νές — επο­χές ήταν μία: κάλε­σμα αγώνα.Μεταπολεμικά, εξο­ρί­στη­κε (1948–1950) στην Ικα­ρία και στη Μακρό­νη­σο. Εργά­στη­κε σε εφη­με­ρί­δες, κυρί­ως στην Αθη­ναϊ­κή, της οποί­ας υπήρ­ξε αρχι­συ­ντά­κτης, και επί­σης στις Δημο­κρα­τι­κή Αλλα­γή, Ημέ­ρα, Εξπρές, Άλφα Ρεπορ­τάζ. Μετά τη μετα­πο­λί­τευ­ση εργά­στη­κε στο Ριζοσπάστη.

Διε­τέ­λε­σε γενι­κός γραμ­μα­τέ­ας στο πρώ­το διοι­κη­τι­κό συμ­βού­λιο της Πανελ­λή­νιας Ομο­σπον­δί­ας Ενώ­σε­ων Συντα­κτών (ΠΟΕΣΥ), στην ίδρυ­ση της οποί­ας πρω­το­στά­τη­σε, καθώς και αντι­πρό­ε­δρος, γενι­κός γραμ­μα­τέ­ας και ταμί­ας της ΕΣΗΕΑ. Ακό­μη, διε­τέ­λε­σε πρό­ε­δρος του «Συν­δέ­σμου Δημο­σιο­γρά­φων-Αγω­νι­στών Εθνι­κής Αντί­στα­σης 1941–1944».

karantinos1

Το 2015 η μορ­φή του Νίκου Καρα­ντη­νού κόσμη­σε την ανα­μνη­στι­κή σει­ρά γραμ­μα­το­σή­μων των ΕΛΤΑ για τα «100 χρό­νια από την ίδρυ­ση της ΕΣΗΕΑ». Η σει­ρά περιε­λάμ­βα­νε και άλλες εφτά φυσιο­γνω­μί­ες του δημο­σιο­γρα­φι­κού κόσμου, μετα­ξύ των οποί­ων η πρώ­τη γυναί­κα στο διοι­κη­τι­κό συμ­βού­λιο της ΕΣΗΕΑ, Μαρία Ρεζάν (που εικο­νί­ζε­ται δίπλα στο Ν. Καραντηνό).

 

___________________________________________________________________________________________

Γιώργος Μουσγάς — Δημοσιογράφος Γενήθηκε στο χωριό Ρετσιανά Άρτας το 1958. Τελείωσε το εξατάξιο Α’ Γυμνάσιο Αρρένων Άρτας. Σπούδασε στο Τμήμα Οικονομικών Σπουδών της Νομικής Σχολής Αθηνών. Για 28 χρόνια κάλυψε το υγειονομικό ρεπορτάζ του «Ριζοσπάστη» του οποίου υπήρξε –όπως και στον «Οδηγητή»- μέλος της Συντακτικής Επιτροπής. Είναι μέλος της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών. Το 2005 βραβεύτηκε απ΄ το Ίδρυμα Προαγωγής Δημοσιογραφίας Αθανασίου Βασ. Μπότση με το «Βραβείο Ανθρωπιστικού Ρεπορτάζ», για τον τρόπο παρουσίασης των θεμάτων Υγείας και Πρόνοιας από τις σελίδες του «Ριζοσπάστη».
Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο