Γράφει ο // Αλέκος Χατζηκώστας
“Στήνουμε τσαντίρια, δίχως αντοχή —
και την άλλη μέρα, φτου κι απ’ την αρχή”
Το έχουν αποκαλέσει «έναν από τους τελευταίους επίγειους παραδείσους της Μαγνησίας». Μικρό νησάκι — το περπατάς μέσα σε τρεις ώρες — κατάφυτο από ελιές, χωρίς δρόμους — μόνο μονοπάτια — χωρίς τροχοφόρα, είναι ένα ησυχαστήριο, μέσα στον κόλπο του Παγασητικού.. Και το μοναστήρι της Ευαγγελίστριας ή Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Είναι το Παλιό Τρίκερι, τόπος εξορίας χιλιάδων γυναικών (ορισμένες με τα παιδιά τους) από το 1948 έως το 1953, απομονωμένο τότε από τον κόσμο.
Στο Τρίκερι βρέθηκαν χιλιάδες γυναίκες εξόριστες, άλλες εργάτριες, άλλες αγρότισσες, μητέρες και σύζυγοι ανταρτών, άλλες μορφωμένες, άλλες αναλφάβητες. Τον Απρίλη του 1949, οι «προληπτικές» κρατούμενες στο Τρίκερι έσμιξαν με 1.200 εξόριστες που μεταφέρθηκαν από τη Χίο.
Συνολικός αριθμός εξορίστων γυναικών 3.500! Το Σεπτέμβρη του 1949, μαζί με τα παιδιά, στο Μοναστήρι κρατούνταν 5.000 περίπου ψυχές, στριμωγμένες, σε τρύπιες σκηνές, χωρίς στρώματα, ρούχα, παπούτσια. Στερούνταν τα πάντα και τα πιο στοιχειώδη, τροφή, νερό, γιατρό, φάρμακο. Ακόμα και τα χρήματα, τα δέματα, τα γράμματα που έστελναν οι οικογένειές τους. Αυτό που τις ένωσε, αυτό που ήταν στήριγμα για ν’ αντέξουν και να οργανώσουν τη ζωή τους σε τόσο αντίξοες συνθήκες ήταν η πρωτοπόρα επαναστατική ιδεολογία και οργάνωση του ΚΚΕ
Το νησί Τρίκερι αποτελεί έναν ακόμη βασικό ιστορικό κρίκο σε μια αλυσίδα τόπων φυλάκισης, που περιλάμβανε για τις περισσότερες απ’ αυτές τις γυναίκες καταρχήν τον εγκλεισμό τους στις φυλακές Αβέρωφ, στη συνέχεια στις φυλακές της Χίου, ακολούθως τη μεταγωγή τους στο Τρίκερι. Στη συνέχεια, για ένα μεγάλο τμήμα αυτών των γυναικών, την εξορία τους στη Μακρόνησο, μετά στον Αη Στράτη ή για κάποιες απ’ αυτές πάλι την επιστροφή στο Τρίκερι. Ατέλειωτα χρόνια εγκλεισμού, κακουχιών, χωρίς να γνωρίζουν αν οι δικοί τους ζούνε ή πεθάνανε, χωρίς να ξέρουν τι τις περιμένει την επαύριο. Κι όμως, αυτές οι γυναίκες δεν κακομοιριάσανε ούτε σταυρώσανε μοιρολατρικά τα χέρια. Την ασχήμια της φυλακής και της εξορίας τη μετέτρεψαν σε φωτεινό χώρο.
ℹ️ To φωτορεπορτάζ 🔺🔻 με αφορμή πρόσφατη επίσκεψη-περιήγηση μας