Τόμας Πέιν, «πατέρας της Αμερικανικής Ανεξαρτησίας»

8 Ιου­νί­ου 1809 πεθαί­νει ο δια­πρε­πής Αμε­ρι­κα­νός πολι­τι­κός Τόμας Πέιν, «πατέ­ρας της Αμε­ρι­κα­νι­κής Ανε­ξαρ­τη­σί­ας» (απ’ τους βασι­κούς συντά­κτες της Δια­κή­ρυ­ξης της Ανε­ξαρ­τη­σί­ας το 1776).

Ηταν από τους πρω­τα­γω­νι­στές του Αγώ­να της Ανε­ξαρ­τη­σί­ας και μαζί με τον Τόμας Τζέ­φερ­σον τάχτη­κε υπέρ της κατάρ­γη­σης της δου­λεί­ας. Πήρε μέρος στη Μεγά­λη Γαλ­λι­κή Επα­νά­στα­ση. Τα πιο γνω­στά έργα του είναι: «Τα δικαιώ­μα­τα του ανθρώ­που» και «Τα χρό­νια της Λογι­κής» (εκδό­θη­καν γύρω στα 1791). Ο Πέιν, εκπρό­σω­πος της επα­να­στα­τι­κής πτέ­ρυ­γας του Δια­φω­τι­σμού, ανέ­πτυ­ξε τις ιδέ­ες της λαϊ­κής κυριαρ­χί­ας και της δημο­κρα­τί­ας, ενώ δια­τύ­πω­σε ένα σχέ­διο ανα­κα­τα­νο­μής του εισο­δή­μα­τος υπέρ των φτω­χών στρω­μά­των, μέσω της φορο­λο­γί­ας των πλου­σί­ων. Υπήρ­ξε, επί­σης, από τους θεμε­λιω­τές των αθεϊ­στι­κών παρα­δό­σε­ων στο αμε­ρι­κα­νι­κό έδαφος.

Στα φυσι­κά δικαιώ­μα­τα που ανα­φέ­ρει η Δια­κή­ρυ­ξη δεν περι­λαμ­βα­νό­ταν το δικαί­ω­μα της ιδιο­κτη­σί­ας. Ο Τόμας Πέιν, καθώς και ο Ρου­σώ, ο Μαμπλί, ο Τζέ­φερ­σον και άλλοι που εκπρο­σω­πού­σαν την αρι­στε­ρή τάση της αστι­κής θεω­ρί­ας του φυσι­κού δικαί­ου συνέ­δε­αν την έννοια της «ιδιο­κτη­σί­ας» με την έννοια της «εργα­σί­ας» και την κατέ­τασ­σαν στην κατη­γο­ρία των αστι­κών δικαιω­μά­των και όχι των φυσι­κών, υπο­στή­ρι­ζαν δηλα­δή ότι η ιδιο­κτη­σία ήταν ένας προ­σω­ρι­νός ιστο­ρι­κά θεσμός.

Ο Τόμας Πέιν γεν­νή­θη­κε στις 9 Φεβρουα­ρί­ου του 1737 στο Νόρ­φολκ της Αγγλί­ας. Αφού απα­σχο­λή­θη­κε σε διά­φο­ρες δου­λεί­ες, τελι­κά μπή­κε στο δημό­σιο τομέα. Απο­λύ­θη­κε όταν το 1772 εξέ­φρα­σε την άπο­ψη ότι για την κατα­πο­λέ­μη­ση της δια­φθο­ράς η μόνη λύση είναι η αύξη­ση των απο­δο­χών των δημο­σί­ων υπαλ­λή­λων. Απο­λυ­μέ­νος, κατα­χρε­ω­μέ­νος και πάμ­φτω­χος, γνω­ρί­ζει στο Λον­δί­νο τον Βενια­μίν Φρα­γκλί­νο, ο οποί­ος τον συμ­βου­λεύ­ει να δοκι­μά­σει την τύχη του στην Αμε­ρι­κή και τον εφο­διά­ζει με συστα­τι­κές επιστολές.

Ο Πέιν φτά­νει στην Αμε­ρι­κή το 1774, όταν η σύγκρου­ση μετα­ξύ αποι­κιών και Αγγλί­ας έφτα­νε στο απο­κο­ρύ­φω­μά της. Δημο­σιεύ­ει πολυά­ριθ­μα άρθρα και ποι­ή­μα­τα όπως το «Αφρι­κα­νοί δού­λοι στην Αμε­ρι­κή» όπου απο­δο­κι­μά­ζει το δουλεμπόριο.

Το 1789, ο Πέιν επι­στρέ­φει στην Ευρώ­πη όπου, αν και δεν γνω­ρί­ζει λέξη γαλ­λι­κά, στη­ρί­ζει τη Γαλ­λι­κή Επα­νά­στα­ση γρά­φο­ντας δύο βιβλία που αντι­κρού­ουν τα επι­χει­ρή­μα­τα των επι­κρι­τών της.

Στην Γαλ­λία εκλέ­χτη­κε και μέλος της Εθνο­συ­νέ­λευ­σης, αλλά φυλα­κί­στη­κε όταν υπο­στή­ρι­ξε την άπο­ψη του ότι ο βασι­λιάς Λου­δο­βί­κος δεν πρέ­πει να θανα­τω­θεί αλλά να εξο­ρι­στεί. Στην φυλα­κή γρά­φει τα έργα «Αιώ­νας της Λογι­κής» και «Αγρο­τι­κή Δικαιο­σύ­νη». Στο πρώ­το, ο Πέιν δηλώ­νει ότι πιστεύ­ει στην ύπαρ­ξη Ανώ­τα­του Όντος και, ως πιστός στο Θεό, είναι αντί­θε­τος μόνο στη θεσμο­θε­τη­μέ­νη θρη­σκεία, ενώ στο δεύ­τε­ρο επι­τί­θε­ται κατά των ανι­σο­τή­των στην ιδιοκτησία.