Υποχρεωτικός εμβολιασμός: Πώς διαμορφώνεται η κατάσταση ανά τον κόσμο

Αν και το υγειο­νο­μι­κό πιστο­ποι­η­τι­κό είναι απα­ραί­τη­το σε ολο­έ­να και αυξα­νό­με­νο αριθ­μό χωρών παγκο­σμί­ως προ­κει­μέ­νου οι πολί­τες να έχουν πρό­σβα­ση σε δημό­σιους χώρους ή εκδη­λώ­σεις, λίγες είναι αυτές που έχουν επι­βά­λει τον υπο­χρε­ω­τι­κό εμβο­λια­σμό όλων των ενη­λί­κων κατά της covid-19 μέχρι στιγμής.

Ωστό­σο η συζή­τη­ση για το θέμα έχει αρχί­σει να ανα­ζω­πυ­ρώ­νε­ται, κυρί­ως μετά την εμφά­νι­ση του νέου παραλ­λαγ­μέ­νου στε­λέ­χους Όμι­κρον του κορο­νοϊ­ού, που προ­κα­λεί παγκό­σμια ανησυχία.

Στην ΕΕ πρώ­τη η Αυστρία ανα­κοί­νω­σε στις 19 Νοεμ­βρί­ου ότι καθι­στά υπο­χρε­ω­τι­κό τον εμβο­λια­σμό όλων των ενη­λί­κων κατά της covid-19 από την 1η Φεβρουα­ρί­ου 2022.

«Δια­θέ­του­με αρκε­τά εμβό­λια. Η επι­στή­μη μάς έδω­σε τη δυνα­τό­τη­τα, ένα εισι­τή­ριο εξό­δου από αυτό τον φαύ­λο κύκλο των κυμά­των της επι­δη­μί­ας και των συζη­τή­σε­ων για lockdown. Και μη επαρ­κής αριθ­μός ανθρώ­πων χρη­σι­μο­ποιεί αυτή τη δυνα­τό­τη­τα και παίρ­νει αυτό το εισι­τή­ριο εξό­δου και γι’ αυτό έχου­με κολ­λή­σει σε αυτή την κατά­στα­ση», είχε δηλώ­σει τότε ο Αυστρια­κός καγκε­λά­ριος Αλε­ξά­ντερ Σάλεν­μπεργκ, εξη­γώ­ντας την από­φα­σή του να ζητή­σει να κατα­στεί υπο­χρε­ω­τι­κός ο εμβο­λια­σμός κατά της covid-19.

Την Τρί­τη, ο επό­με­νος καγκε­λά­ριος της Γερ­μα­νί­ας Όλαφ Σολτς τάχθη­κε υπέρ του υπο­χρε­ω­τι­κού εμβο­λια­σμού κατά της covid-19, κάτι που ίσως υιο­θε­τη­θεί στη χώρα από τον Φεβρουά­ριο ή τον Μάρτιο.

Μέχρι το τέλος του έτους ανα­μέ­νε­ται να κατα­τε­θεί και να ψηφι­στεί σχε­τι­κό νομο­σχέ­διο στη Μπού­ντε­σταγκ, με το σύνο­λο των κομ­μά­των να τάσ­σε­ται υπέρ της υπο­χρε­ω­τι­κό­τη­τας του εμβο­λια­σμού, με εξαί­ρε­ση το ακρο­δε­ξιό Εναλ­λα­κτι­κή για τη Γερ­μα­νία (AfD).

Είναι και­ρός για την Ευρω­παϊ­κή Ένω­ση «να σκε­φτεί» το θέμα του υπο­χρε­ω­τι­κού εμβο­λια­σμού, δήλω­σε την Τετάρ­τη και η πρό­ε­δρος της Κομι­σιόν Ούρ­σου­λα φον ντερ Λάιεν, διευ­κρι­νί­ζο­ντας ότι η από­φα­ση ανή­κει στα κρά­τη μέλη.

Μετά την εμφά­νι­ση του νέου παραλ­λαγ­μέ­νου στε­λέ­χους του κορο­νοϊ­ού, το οποίο ενδέ­χε­ται να είναι πιο μετα­δο­τι­κό, ο κόσμος βρί­σκε­ται σε «μια μάχη ενά­ντια στον χρό­νο», τόνι­σε η φον ντερ Λάιεν.

«Αν κοι­τά­ξει κανείς τους αριθ­μούς, το 77% των ενη­λί­κων στην ΕΕ έχει εμβο­λια­στεί κι αν υπο­λο­γι­στεί το σύνο­λο του πλη­θυ­σμού, το ποσο­στό φτά­νει το 66%. Και αυτό σημαί­νει ότι το ένα τρί­το του ευρω­παϊ­κού πλη­θυ­σμού δεν είναι ανο­σο­ποι­η­μέ­νο, δηλα­δή 150 εκα­τομ­μύ­ρια άνθρω­ποι», υπο­γράμ­μι­σε η πρό­ε­δρος της Ευρω­παϊ­κής Επιτροπής.

«Είναι πολ­λοί και δεν μπο­ρούν όλοι να εμβο­λια­στούν — τα παι­διά για παρά­δειγ­μα ή άνθρω­ποι με συγκε­κρι­μέ­νες παθή­σεις–, όμως η πλειο­νό­τη­τα μπο­ρεί και κατά συνέ­πεια εκτι­μώ ότι είναι κατα­νοη­τό και προ­σή­κον να κάνου­με αυτή τη συζή­τη­ση τώρα», κατέ­λη­ξε η φον ντερ Λάιεν.

Χώρες όπου είναι ήδη υποχρεωτικός ο εμβολιασμός

Δύο χώρες της κεντρι­κής Ασί­ας, το Τατζι­κι­στάν και το Τουρ­κμε­νι­στάν, έχουν επι­βά­λει τον υπο­χρε­ω­τι­κό εμβο­λια­σμό κατά της covid-19.

Στο Τουρ­κμε­νι­στάν, μια από τις σπά­νιες χώρες παγκο­σμί­ως που δεν έχουν ανα­κοι­νώ­σει κανέ­να κρού­σμα covid-19, του­λά­χι­στον το 73% του πλη­θυ­σμού είχε λάβει του­λά­χι­στον μία δόση εμβο­λί­ου στα τέλη του Αυγού­στου, σύμ­φω­να με τον Παγκό­σμιο Οργα­νι­σμό Υγείας.

Αντί­θε­τα στο Τατζι­κι­στάν, μόνο το 29% των κατοί­κων είχε λάβει μία πρώ­τη δόση εμβο­λί­ου ως τις 14 Νοεμβρίου.

Υπο­χρε­ω­τι­κός είναι ο εμβο­λια­σμός κατά της covid-19 και στην Ινδο­νη­σία, αλλά μόνο στα χαρ­τιά, καθώς υπάρ­χει έλλει­ψη εμβο­λί­ων. Οι αρχές έχουν κατα­φέ­ρει να χορη­γή­σουν του­λά­χι­στον μία δόση εμβο­λί­ου στο 49% των κατοί­κων της χώρας.

Εξάλ­λου, από τον Φεβρουά­ριο του 2021, είναι υπο­χρε­ω­τι­κό το εμβό­λιο της covid-19 για όλους τους κατοί­κους του Βατι­κα­νού όπως και όλων των εργα­ζο­μέ­νων στο πιο μικρό κρά­τος του κόσμου.

Από τα τέλη Δεκεμ­βρί­ου θα είναι υπο­χρε­ω­τι­κός ο εμβο­λια­σμός όλων των ενη­λί­κων αλλα και των του­ρι­στών στη Νέα Καλη­δο­νία, γαλ­λι­κή κτή­ση με μεγά­λο βαθ­μό αυτονομίας.

Υποχρεωτικότητα για ορισμένες ομάδες

Σε πολ­λές χώρες είναι υπο­χρε­ω­τι­κός ο εμβο­λια­σμός συγκε­κρι­μέ­νων επαγ­γελ­μα­τι­κών ομάδων.

Στις ΗΠΑ ο πρό­ε­δρος Τζο Μπάι­ντεν ανα­κοί­νω­σε στις αρχές Νοεμ­βρί­ου ότι από τις 4 Ιανουα­ρί­ου 2022 θα είναι υπο­χρε­ω­τι­κός ο εμβο­λια­σμός κατά της covid-19 περί­που 100 εκα­τομ­μυ­ρί­ων εργα­ζο­μέ­νων στην ομο­σπον­δια­κή κυβέρ­νη­ση και τον ιδιω­τι­κό τομέα.

Ωστό­σο η εφαρ­μο­γή του μέτρου έχει ανα­στα­λεί έπει­τα από τις πολ­λές προ­σφυ­γές που κατα­τέ­θη­καν στη δικαιοσύνη.

Την Πέμ­πτη ο Μπάι­ντεν κάλε­σε τις ιδιω­τι­κές επι­χει­ρή­σεις να εφαρ­μό­σουν εθε­λο­ντι­κά την υπο­χρε­ω­τι­κό­τη­τα του εμβολιασμού.

Στον Κανα­δά, όλοι οι ομο­σπον­δια­κοί υπάλ­λη­λοι πρέ­πει να είναι πλή­ρως ανο­σο­ποι­η­μέ­νοι, όπως και όσοι ταξι­δεύ­ουν με τραί­νο, πλοίο ή αερο­πλά­νο. Υγειο­νο­μι­κό πάσο ζητεί­ται για την είσο­δο στους δημό­σιους χώρους.

Στη Γαλ­λία, το υγειο­νο­μι­κό προ­σω­πι­κό, οι εργα­ζό­με­νοι σε οίκους ευγη­ρί­ας, οι πυρο­σβέ­στες, οι εργα­ζό­με­νοι στο ΕΚΑΒ και όσοι προ­σφέ­ρουν βοή­θεια στο σπί­τι σε άτο­μα που έχουν ανά­γκη είναι υπο­χρε­ω­μέ­νοι ήδη από τις 15 Σεπτεμ­βρί­ου να είναι εμβο­λια­σμέ­νοι κατά της covid-19.

Στην Ιτα­λία, ο εμβο­λια­σμός είναι υπο­χρε­ω­τι­κός για τους υγειο­νο­μι­κούς από τα τέλη Μαΐ­ου, ενώ για τους εργα­ζό­με­νους σε οίκους ευγη­ρί­ας από τις 10 Οκτωβρίου.

Στην Αγγλία οι εργα­ζό­με­νοι σε οίκους ευγη­ρί­ας θα έπρε­πε να έχουν ανο­σο­ποι­η­θεί πλή­ρως πριν τα μέσα Νοεμ­βρί­ου και οι υγειο­νο­μι­κοί του δημό­σιου τομέα ως τον Απρί­λιο του 2022.

Στη Λετο­νία, οι εργο­δό­τες μπο­ρούν να θέτουν «σε ανα­γκα­στι­κή αργία άνευ απο­δο­χών» το μη εμβο­λια­σμέ­νο προ­σω­πι­κό τους και έπει­τα από τρεις μήνες να τους απο­λύ­ουν. Ο υπο­χρε­ω­τι­κός εμβο­λια­σμός αφο­ρά και τους βου­λευ­τές οι οποί­οι απαλ­λάσ­σο­νται από τα καθή­κο­ντά τους και τους στε­ρεί­ται ο μισθός μέχρι να εμβολιαστούν.

Στην Ουγ­γα­ρία, όπου ο εμβο­λια­σμός κατά της covid-19 είναι υπο­χρε­ω­τι­κός για τους υγειο­νο­μι­κούς, άνοι­ξε τον Οκτώ­βριο ο δρό­μος για τους δημό­σιους υπαλ­λή­λους και τους μισθωτούς.

Στη Σλο­βε­νία, το διά­ταγ­μα περί υπο­χρε­ω­τι­κού εμβο­λια­σμού των δημό­σιων υπαλ­λή­λων ανε­στά­λη στα τέλη Σεπτεμ­βρί­ου από το Συνταγ­μα­τι­κό Δικαστήριο.

Το Καζακ­στάν ζήτη­σε από τις αρχές Ιου­λί­ου από τους περισ­σό­τε­ρους υπαλ­λή­λους που έρχο­νται σε επα­φή με κοι­νό να εμβο­λια­στούν και η Ουκρα­νία κατέ­στη­σε τον Οκτώ­βριο υπο­χρε­ω­τι­κό τον εμβο­λια­σμό για τους δημό­σιους υπαλ­λή­λους και τους εκπαιδευτικούς.

Οι αρχές στη Ζιμπά­μπουε είχαν προει­δο­ποι­ή­σει στα μέσα Σεπτεμ­βρί­ου ότι όσοι δημό­σιοι υπάλ­λη­λοι αρνού­νται να εμβο­λια­στούν, θα πρέ­πει να παραιτηθούν.

Υποχρέωση που επιβάλλεται από τις επιχειρήσεις

Αυξα­νό­με­νος αριθ­μός μεγά­λων επι­χει­ρή­σε­ων απαι­τούν από μέρος ή το σύνο­λο των εργα­ζο­μέ­νων τους να δια­θέ­τουν πιστο­ποι­η­τι­κό εμβολιασμού.

Στις ΗΠΑ, αυτό ισχύ­ει για τη φαρ­μα­κευ­τι­κή εται­ρεία CVS, την πετρε­λαϊ­κή Chevron, τη Disney και τη Goldman Sachs.

Στην Αυστρα­λία, η αερο­πο­ρι­κή εται­ρεία Qantas επέ­βα­λε τον υπο­χρε­ω­τι­κό εμβο­λια­σμό σε όλο της το προσωπικό.

Όχι υποχρεωτικός, αλλά σχεδόν

Σε κάποιες περι­πτώ­σεις ο εμβο­λια­σμός κατά της covid-19 δεν είναι υπο­χρε­ω­τι­κός, αλλά οι περιο­ρι­σμοί που επι­βάλ­λο­νται στους ανεμ­βο­λί­α­στους, τον καθι­στούν.

Στη Σαου­δι­κή Αρα­βία όσοι επι­θυ­μούν να εισέλ­θουν σε δημό­σια ή ιδιω­τι­κά κτί­ρια πρέ­πει να είναι εμβο­λια­σμέ­νοι, όπως και για να χρη­σι­μο­ποι­ή­σουν τα μέσα μεταφοράς.

Στην Ιτα­λία το προ­σω­πι­κό των εκπαι­δευ­τι­κών ιδρυ­μά­των και οι μαθη­τές, αν δεν είναι εμβο­λια­σμέ­νοι, πρέ­πει να επι­δει­κνύ­ουν αρνη­τι­κό δια­γνω­στι­κό τεστ κάθε δύο ημέρες.

Από τις 18 Οκτω­βρί­ου, στη Δομι­νι­κα­νή Δημο­κρα­τία όποιος επι­θυ­μεί να εισέλ­θει σε κλει­στό χώρο ή στα μέσα μετα­φο­ράς, θα πρέ­πει να είναι εμβολιασμένος.

Πηγή: ΑΠΕ