1. Πότε διεξάγονται οι εκλογές
Ευρωεκλογές:
Η ψηφοφορία στην Ελλάδα θα διεξαχθεί στις 26 Μάη 2019 από τις 7 το πρωί μέχρι τις 7 το βράδυ.
Η ψηφοφορία των Ελλήνων στα υπόλοιπα κράτη — μέλη της ΕΕ θα διεξαχθεί στις 25 Μάη 2019 από τις 7 το πρωί μέχρι τις 7 το βράδυ θερινή τοπική ώρα.
Περιφερειακές, δημοτικές και κοινοτικές εκλογές:
Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί στις 26 Μάη 2019 και η τυχόν επαναληπτική εκλογή στις 2 Ιούνη 2019 από τις 7 το πρωί μέχρι τις 7 το βράδυ.
2. Ποιοι δικαιούνται να ψηφίσουν και πώς ψηφίζουν
Στις ευρωεκλογές, όπως και στις περιφερειακές, δημοτικές και κοινοτικές εκλογές, δικαίωμα ψήφου έχουν:
Οι Ελληνες πολίτες που έχουν συμπληρώσει το 17ο έτος της ηλικίας τους (έχουν γεννηθεί μέχρι 31.12.2002), είναι γραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους των δήμων της χώρας και δεν έχουν στερηθεί το εκλογικό δικαίωμα.
Οι πολίτες των λοιπών κρατών — μελών της ΕΕ που κατοικούν στην Ελλάδα (και αυτοί του Ηνωμένου Βασιλείου) αν έχουν ήδη γραφτεί στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους του δήμου της χώρας μας όπου κατοικούν (έως τις 28.2.2019).
Εκλογείς που για οποιονδήποτε λόγο παραλείφθηκαν από τους εκλογικούς καταλόγους, αλλά είναι γραμμένοι σε δημοτολόγια ή μητρώα αρρένων δήμου της χώρας και δεν έχουν στερηθεί το εκλογικό δικαίωμα. Αυτοί μπορούν να ψηφίσουν σε οποιοδήποτε εκλογικό τμήμα του δήμου όπου είναι γραμμένοι στα δημοτολόγια ή τα μητρώα αρρένων.
Για να ψηφίσουν, προσκομίζουν στην εφορευτική επιτροπή του εκλογικού τμήματος πιστοποιητικό, από το οποίο προκύπτει η εγγραφή τους στα δημοτολόγια ή μητρώα αρρένων, υπογεγραμμένο από τον δήμαρχο ή τα εξουσιοδοτημένα από αυτόν όργανα.
Το παραπάνω πιστοποιητικό εκδίδεται από το δήμο εις διπλούν και φέρει την ένδειξη: «ΕΚΔΙΔΕΤΑΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΓΙΑ ΤΙΣ .… ΕΚΛΟΓΕΣ της 26ης Μαΐου 2019» (για τις ανάγκες αυτές το Σάββατο 25.05.2019 και την Κυριακή 26.05.2019 θα είναι ανοιχτοί οι δήμοι).
Οι πιο πάνω εκλογείς υπογράφουν και υπεύθυνη δήλωση με την οποία δηλώνουν ότι δεν ψήφισαν ούτε προτίθενται να ψηφίσουν τη μέρα αυτή σε άλλο εκλογικό τμήμα και ότι δεν έχουν στερηθεί το εκλογικό τους δικαίωμα.
3. Πώς συγκροτούνται τα εκλογικά τμήματα
Οπου οι γραμμένοι εκλογείς είναι πάνω από τριακόσιοι (300), συστήνονται ζεύγη εκλογικών τμημάτων, που χωρίζονται σε Α και Β π.χ. «25Α» και «25Β». Στο τμήμα Α διεξάγεται η ψηφοφορία για τις ευρωεκλογές και τις περιφερειακές εκλογές και στο τμήμα Β για τις δημοτικές και τις κοινοτικές εκλογές. Τα τμήματα θα στεγάζονται στο ίδιο εκλογικό κατάστημα και σε συνεχόμενες αίθουσες.
Οπου οι γραμμένοι εκλογείς είναι κάτω από τριακόσιοι (300) θα διεξαχθούν όλες οι εκλογές σε ενιαίο εκλογικό τμήμα. Το ίδιο και στους δήμους που δεν γίνονται κοινοτικές εκλογές και οι γραμμένοι ανά κατάλογο είναι κάτω από τετρακόσιοι ογδόντα (480).
4. Πώς γίνεται η αναγνώριση των εκλογέων
Οι Ελληνες εκλογείς πρέπει να προσκομίσουν στο εκλογικό τμήμα την ελληνική αστυνομική τους ταυτότητα ή ελληνικό διαβατήριο, έστω κι αν έχει λήξει, ή προσωρινή βεβαίωση της αρμόδιας αρχής, ή άδεια οδήγησης ή ατομικό βιβλιάριο υγείας όλων των ασφαλιστικών ταμείων. Και «κομμένα» δελτία αστυνομικής ταυτότητας είναι αποδεκτά.
Οι πολίτες των κρατών — μελών της ΕΕ προσκομίζουν έγκυρο αποδεικτικό ταυτότητας ή διαβατήριο.
5. Διπλοεγγεγραμμένοι
Υπάρχει το ενδεχόμενο κάποιος εκλογέας να είναι διπλοεγγεγραμμένος. Στην περίπτωση αυτή στους εκλογικούς καταλόγους, δίπλα στο όνομά του θα υπάρχει η ένδειξη Δ. Κατά την ψηφοφορία, ο διπλοεγγεγραμμένος υπογράφει υπεύθυνη δήλωση, όπου θα δηλώνει ότι έλαβε γνώση ότι είναι διπλοεγγεγραμμένος και ότι δεν ψήφισε ούτε προτίθεται να ψηφίσει τη μέρα αυτή σε άλλο εκλογικό τμήμα της χώρας.
6. Ειδικές κατηγορίες εκλογέων
Οι αστυνομικοί, στρατιωτικοί, πυροσβέστες και λιμενικοί ψηφίζουν είτε στο δήμο ή την κοινότητα, στους εκλογικούς καταλόγους του οποίου είναι γραμμένοι (στην περίπτωση αυτή προσκομίζουν βεβαίωση από την υπηρεσία τους ότι δεν έχουν εγγραφεί σε ειδικούς εκλογικούς καταλόγους ετεροδημοτών), οπότε ψηφίζουν για όλες τις εκλογές, είτε με βάση ειδικούς εκλογικούς καταλόγους, στον τόπο όπου υπηρετούν, οπότε ψηφίζουν μόνο για τις ευρωεκλογές. Και στις δύο παραπάνω περιπτώσεις ψηφίζουν με την υπηρεσιακή τους ταυτότητα.
Το στρατιωτικό προσωπικό (αξιωματικοί, υπαξιωματικοί και οπλίτες) μετακινούμενων στρατιωτικών τμημάτων για υπηρεσιακούς λόγους, ψηφίζει ΜΟΝΟ για τις ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ με ονομαστικές καταστάσεις που υπογράφονται από τον διοικητή της μονάδας στην οποία υπάγονται, σε εκλογικό τμήμα του δήμου όπου εκτελεί διατεταγμένη υπηρεσία.
Οι άνδρες της φρουράς σε κάθε εκλογικό τμήμα (που ο αριθμός τους δεν μπορεί να ξεπερνά τους 4) ψηφίζουν ΜΟΝΟ για τις ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ με κατάσταση υπογεγραμμένη από τον διοικητή της μονάδας τους. Οι άνδρες αυτοί ψηφίζουν μόνο στο εκλογικό τμήμα που βρίσκονται τη μέρα της ψηφοφορίας.
Τα μέλη των εφορευτικών επιτροπών ψηφίζουν στο εκλογικό τμήμα όπου ασκούν τα καθήκοντά τους.
Οι δικαστικοί αντιπρόσωποι ψηφίζουν στο εκλογικό τμήμα όπου ασκούν τα καθήκοντά τους, μόνο για τις ευρωεκλογές. Μπορούν να ψηφίσουν για τις περιφερειακές και δημοτικές εκλογές εάν έχουν διοριστεί σε εκλογικό τμήμα δήμου ο οποίος ανήκει στην ίδια Περιφέρεια με αυτόν που είναι γραμμένοι.
Οι γραμματείς των εφορευτικών επιτροπών ψηφίζουν μόνο στο εκλογικό τμήμα όπου είναι γραμμένοι.
Οι Ελληνες ναυτικοί που υπηρετούν σε πλοία με ελληνική σημαία
α. που κατά τη μέρα των εκλογών το πλοίο που υπηρετούν προβλέπεται να βρίσκεται σε λιμάνι άλλου δήμου ή κοινότητας από αυτόν στον οποίο είναι γραμμένοι, ψηφίζουν μόνο για τις ευρωεκλογές στο δήμο ή την κοινότητα του λιμένα όπου βρίσκεται το πλοίο, με το ναυτικό τους φυλλάδιο, με βάση ονομαστικές καταστάσεις που υπογράφονται από τον πλοίαρχο και θεωρούνται από τον προϊστάμενο της λιμενικής ή αστυνομικής ή τελωνειακής αρχής του δήμου ή της κοινότητας όπου βρίσκεται το πλοίο, οι οποίες επικυρώνονται από το οικείο Πρωτοδικείο και έχουν ισχύ ειδικών εκλογικών καταλόγων. Η αναγνώρισή τους στο εκλογικό τμήμα που θα ψηφίσουν θα γίνεται με βάση το ναυτικό τους φυλλάδιο.
β. που κατά τη μέρα των ευρωεκλογών τα πλοία που υπηρετούν βρίσκονται ή καταπλέουν σε ελληνικό λιμάνι δήμου ή κοινότητας διαφορετικής από αυτήν στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους της οποίας είναι γραμμένοι, ψηφίζουν και πάλι με το ναυτικό τους φυλλάδιο σε εκλογικά τμήματα του δήμου ή της κοινότητας του λιμένα που βρίσκονται, με βάση ονομαστικές καταστάσεις που υπογράφονται από τον πλοίαρχο και θεωρούνται από λιμενική/αστυνομική/τελωνειακή αρχή. Προϋπόθεση να είναι γραμμένοι στους πιο πάνω ειδικούς εκλογικούς καταλόγους και αδυναμία για λόγους ανώτερης βίας (δυσμενείς καιρικές συνθήκες, βλάβη πλοίου κ.λπ.) να ψηφίσουν στον τόπο όπου έχει οριστεί με τους πιο πάνω ειδικούς εκλογικούς καταλόγους.
Οι κρατούμενοι που δεν έχουν στέρηση των πολιτικών τους δικαιωμάτων, ψηφίζουν με ειδικούς εκλογικούς καταλόγους, μέσα στο κατάστημα κράτησής τους.
ΠΡΟΣΟΧΗ! Κατά την αναγνώριση των εκλογέων είναι ενδεχόμενο να διαπιστωθούν για ορισμένους εκλογείς ασυμφωνίες μεταξύ των στοιχείων τους στον εκλογικό κατάλογο και αυτών της αστυνομικής ή υπηρεσιακής τους ταυτότητας.
Τέτοιες ενδεχόμενες περιπτώσεις είναι οι πιο κάτω:
α) Τα στοιχεία εγγραφής τους στους εκλογικούς καταλόγους να μη συμπίπτουν απόλυτα με τα στοιχεία της αστυνομικής ή υπηρεσιακής τους ταυτότητας.
β) Γυναίκες εκλογείς να έχουν εγγραφεί στον εκλογικό κατάλογο με το επώνυμο του συζύγου τους, ενώ στο δελτίο της αστυνομικής τους ταυτότητας φέρονται με το πατρικό τους επώνυμο ή και αντίστροφα.
Στις πιο πάνω περιπτώσεις είναι δυνατή η εξακρίβωση της πραγματικής ταυτότητας των εκλογέων με αντιπαραβολή των στοιχείων του εκλογικού καταλόγου και της αστυνομικής ταυτότητας (όπως π.χ. η αναφορά του γένους στην αστυνομική ταυτότητα). Αν αυτό δεν είναι δυνατό, οι εκλογείς θα χρειαστεί να προσκομίσουν ανάλογο αποδεικτικό έγγραφο (όπως π.χ. ληξιαρχική πράξη γάμου) ή ακόμη και βεβαίωση ταυτοπροσωπίας, που εκδίδεται από τον οικείο δήμαρχο.
7. Ψηφοφορία Ελλήνων στο εξωτερικό
Δικαίωμα ψήφου για την εκλογή των Ελλήνων μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έχουν οι Ελληνες πολίτες που διαμένουν σε κράτος — μέλος της ΕΕ (συμπεριλαμβανομένου και του Ηνωμένου Βασιλείου) καθώς και όσοι θα βρίσκονται για οποιονδήποτε λόγο σε κάποιο από τα λοιπά κράτη — μέλη της ΕΕ κατά τη μέρα των εκλογών, με την προϋπόθεση ότι έχουν ήδη γραφτεί στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους.
Με βάση αυτούς τους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους θα ψηφίσουν στα εκλογικά τμήματα που έχουν οριστεί, προσκομίζοντας την ελληνική αστυνομική τους ταυτότητα ή κάποιο άλλο από τα αποδεικτικά στοιχεία που αναφέρθηκαν παραπάνω.
Ειδικά, οι Ελληνες ναυτικοί που στις 25 Μάη 2019 θα βρεθούν σε κάποιο από τα κράτη — μέλη της ΕΕ μπορούν να ψηφίσουν στο πλησιέστερο εκλογικό τμήμα της περιφέρειας της οικείας ελληνικής πρεσβευτικής ή προξενικής αρχής, χωρίς να χρειάζεται να έχουν γραφτεί σε ειδικό εκλογικό κατάλογο.
Αυτοί θα ψηφίσουν προσκομίζοντας α) την ελληνική αστυνομική τους ταυτότητα ή κάποιο άλλο από τα αποδεικτικά στοιχεία που αναφέρθηκαν παραπάνω και β) υποχρεωτικά το ελληνικό ναυτικό τους φυλλάδιο.
8. Ψηφοδέλτια — Φάκελοι — Σταυροί προτίμησης
Α. Στις ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ:
1. Τα ψηφοδέλτια είναι ομοιόμορφα για ολόκληρη την Επικράτεια και έχουν απόχρωση ανοικτού σιέλ. Οι εκλογικοί φάκελοι έχουν επίσης απόχρωση ανοικτού σιέλ.
2. Ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του υπέρ τεσσάρων (4) κατ’ ανώτατο όριο υποψηφίων του συνδυασμού, σημειώνοντας στο ψηφοδέλτιο, δίπλα στο όνομα καθενός από αυτούς, είτε δεξιά είτε αριστερά, σταυρό προτίμησης.
Ο σταυρός προτίμησης σημειώνεται με μολύβι ή με μελάνι μαύρης ή γαλάζιας απόχρωσης.
Β. Στις ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ, ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ
1. Τα ψηφοδέλτια είναι λευκής απόχρωσης. Οι φάκελοι είναι επίσης λευκής απόχρωσης. Οι φάκελοι για την ανάδειξη δημάρχων και δημοτικών συμβούλων θα φέρουν το γράμμα Δ, για την ανάδειξη συμβούλων και προέδρων κοινοτήτων το γράμμα Κ και για την ανάδειξη περιφερειαρχών και περιφερειακών συμβούλων το γράμμα Π.
2. Ο αριθμός των σταυρών προτίμησης για τους υποψηφίους των περιφερειακών, δημοτικών, κοινοτικών εκλογών θα αναγράφεται σε αφισετάκια που θα βρίσκονται αναρτημένα σε εμφανή σημεία στα αντίστοιχα εκλογικά τμήματα. Επισημαίνεται ότι τα ψηφοδέλτια των δημοτικών και κοινοτικών συνδυασμών αναγράφουν το ανώτατο όριο σταυρών προτίμησης που αντιστοιχεί σε κάθε εκλογική περιφέρεια.
Σημείωση (1): Στον υποψήφιο δήμαρχο, περιφερειάρχη και αντιπεριφερειάρχη δεν σημειώνεται σταυρός προτίμησης, εάν όμως τεθεί σταυρός, το ψηφοδέλτιο δεν ακυρώνεται για το λόγο αυτό.
Σημείωση (2): Ψηφοδέλτιο που δεν φέρει σταυρό προτίμησης είναι έγκυρο.
ΠΡΟΣΟΧΗ! Ψηφοδέλτιο κοινότητας με πληθυσμό μέχρι 300 κατοίκους, αν δεν φέρει σταυρό προτίμησης ή φέρει περισσότερους του ενός (1) σταυρούς, είναι ΑΚΥΡΟ.
