10 Ιουλίου 1976: Η τραγωδία του Σεβέζο στην Ιταλία

Η Λα Μπριάν­τσα, ο «Κήπος της Λομ­βαρ­δί­ας», όπως με καμά­ρι την απο­κα­λού­σαν οι κάτοι­κοί της, ήταν μια ειδυλ­λια­κή, ευη­με­ρού­σα περιο­χή της Βόρειας Ιτα­λί­ας. Ομως τον Ιού­λη του 1976 μετα­μορ­φώ­θη­κε σε ένα εφιαλ­τι­κό, σελη­νια­κό τοπίο.

Το Σεβέ­ζο, μια από τις πολ­λές μικρές πόλεις της περιο­χής, γίνε­ται το επί­κε­ντρο μιας πρω­το­φα­νούς «βρα­δυ­φλε­γούς» τρα­γω­δί­ας. Στην πόλη βρι­σκό­ταν το υπερ­σύγ­χρο­νο εργο­στά­σιο ICMESA, ιδιο­κτη­σί­ας μιας μεγά­λης ελβε­τι­κής εται­ρί­ας, το οποίο παρή­γα­γε χημι­κά προ­ϊ­ό­ντα. Στις 10 Ιού­λη 1976, εξαι­τί­ας μιας ελατ­τω­μα­τι­κής βαλ­βί­δας ασφα­λεί­ας, προ­κλή­θη­κε μεγά­λη διαρ­ροή στην ατμό­σφαι­ρα του δηλη­τη­ριώ­δους αερί­ου διο­ξί­νη. Η εται­ρία, αν και γνω­ρί­ζει το περι­στα­τι­κό, απο­φεύ­γει να ενη­με­ρώ­σει τις αρχές και έτσι οι κάτοι­κοι αγνο­ούν τους θανά­σι­μους κιν­δύ­νους που διατρέχουν.

Τις πρώ­τες μέρες μετά την έκρη­ξη δεν υπήρ­χε καμιά ένδει­ξη της βαριάς μόλυν­σης εκτός από μια έντο­νη οσμή στην ατμό­σφαι­ρα. Υστε­ρα από μια εβδο­μά­δα, τα φύλ­λα των δέντρων άρχι­σαν να μαραί­νο­νται. Που­λιά έπε­φταν νεκρά από τον ουρα­νό και μικρά ζώα άρχι­σαν να πεθαί­νουν. Μετά τα φυτά και τα ζώα, ήρθε και η σει­ρά των ανθρώ­πων. Γύρω στα 35 άτο­μα — ανά­με­σα τους πολ­λά παι­διά — παρου­σιά­ζουν συμ­πτώ­μα­τα γαστρε­ντε­ρί­τι­δας και μετα­φέ­ρο­νται επει­γό­ντως στα νοσοκομεία.

Μόνο τότε η εται­ρία δια­κό­πτει την εγκλη­μα­τι­κή σιω­πή της και ανα­γκά­ζε­ται να παρα­δε­χτεί το τι είχε συμ­βεί, ενώ οι 1.500 κάτοι­κοι του Σεβέ­ζο και της γύρω περιο­χής συνει­δη­το­ποιούν ότι η τρα­γω­δία τους μόλις έχει αρχί­σει. Ταυ­το­χρό­νως, όλη η Ιτα­λία πλη­ρο­φο­ρεί­ται με τρό­μο ότι, επί δέκα ολό­κλη­ρες μέρες, δηλη­τη­ρια­σμέ­να προ­ϊ­ό­ντα (κρέ­α­τα, αβγά, γαλα­κτο­κο­μι­κά) ζωι­κής προ­έ­λευ­σης, κυκλο­φο­ρούν ελεύ­θε­ρα στην αγορά.

Τα όσα ακο­λου­θούν είναι δύσκο­λο να περι­γρα­φούν. Οι κάτοι­κοι της περιο­χής δια­τάσ­σο­νται να εγκα­τα­λεί­ψουν τα σπί­τια τους χωρίς να πάρουν τίπο­τα μαζί τους. Οι αρχές, με μεγά­λη καθυ­στέ­ρη­ση προ­χω­ρούν στη θανά­τω­ση όλων των ζώων σε μια περιο­χή περί­που 700 στρεμ­μά­των. Η οικο­νο­μία δέχε­ται ανε­πα­νόρ­θω­τα πλήγ­μα­τα, κλεί­νουν όλες οι βιο­μη­χα­νι­κές μονά­δες γύρω από το Σεβέ­ζο και εκα­το­ντά­δες εργά­τες βρί­σκο­νται στο δρό­μο. Στο μετα­ξύ τα υγειο­νο­μι­κά συνερ­γεία στους ελέγ­χους που πραγ­μα­το­ποιούν δια­πι­στώ­νουν ότι οι τρεις στους τέσ­σε­ρις κατοί­κους έχουν προ­σβλη­θεί από σοβα­ρές δερ­μα­τι­κές νόσους, οι οποί­ες στην πλειο­ψη­φία τους εξε­λίσ­σο­νται σε καρ­κι­νο­πά­θειες. Μπρο­στά στο ενδε­χό­με­νο τερα­το­γε­νέ­σε­ων, το υπουρ­γείο Υγεί­ας προ­τεί­νει την άμβλω­ση για τις εγκύ­ους όταν το έμβρυο είναι μικρό­τε­ρο των τριών μηνών. Στη συνέ­χεια κατα­στρέ­φε­ται όλη η βλά­στη­ση της περιοχής.

Μέσα στο κλί­μα του πανι­κού και του τρό­μου, η ιτα­λι­κή κυβέρ­νη­ση δίνει την άδεια στην εται­ρία ICMESA να ανα­τι­νά­ξει τις εγκα­τα­στά­σεις της στο Σεβέ­ζο με τη δικαιο­λο­γία ότι έτσι θα περιο­ρι­στεί η μόλυν­ση. Με την ανα­τί­να­ξη, όμως, εξα­φα­νί­ζο­νται και οι απο­δεί­ξεις για τις εγκλη­μα­τι­κές ευθύ­νες της εταιρίας…

Πηγή: Ριζο­σπά­στης