10 Πασίγνωστες Εταιρίες που συνεργάστηκαν με την Ναζιστική Γερμανία — Kodak ( Ε’ Μέρος)

    Γρά­φει ο Πάνος Αλε­πλιώ­της //

Η Αμε­ρι­κά­νι­κη Kodak, αν και η “πατρί­δα” της ήταν σε εμπό­λε­μη κατά­στα­ση με την Γερ­μα­νία, έκα­νε μπίζ­νες με τους Ναζί κατά τη διάρ­κεια του πολέ­μου και εκμε­ταλ­λεύ­τη­κε αιχ­μα­λώ­τους για κατα­να­γκα­στι­κή εργασία.

Στο μεγα­λύ­τε­ρο μέρος του 20ου αιώ­να, η Kodak ήταν μια εται­ρία γίγα­ντας και μέχρι πρό­τι­νος η κορυ­φαία εται­ρεία φωτο­γρα­φι­κών φιλμ παγκο­σμί­ως . Αυτό που λίγοι γνώ­ρι­ζαν για δεκα­ε­τί­ες μετά το τέλος του β ’ Παγκο­σμί­ου Πολέ­μου ήταν ότι η Kodak είχε συνερ­γα­στεί με τη ναζι­στι­κή Γερ­μα­νία και συν­δια­λε­γό­ταν με τους Γερ­μα­νούς, ακό­μη και μετά την συμ­με­το­χή της Αμε­ρι­κής είχε στον πόλεμο.

Οι δεσμοί της Kodak με τους Ναζί απο­κα­λύ­φθη­καν στις αρχές του 2000, όταν απο­δει­κτι­κά στοι­χεία που ανα­κτή­θη­καν από εθνι­κά αρχεία περιέ­γρα­φαν λεπτο­με­ρώς την έκτα­ση της συνερ­γα­σί­ας της εται­ρεί­ας με το τρί­το Ράιχ. Αυτά ανα­κτή­θη­καν μέσω των υπο­κα­τα­στη­μά­των της εται­ρί­ας στην ουδέ­τε­ρη Ελβε­τία, την Ισπα­νία και Πορ­το­γα­λία, τα οποία ελέγ­χο­νταν άμε­σα από κεντρι­κά γρα­φεία της εται­ρεί­ας στο Ρότσε­στερ στην Νέα Υόρ­κη και τα οποία έκα­ναν δου­λειές με τη Ναζι­στι­κή Γερμανία.

Ενερ­γώ­ντας μέσω των υπο­κα­τα­στη­μά­των της, των ουδέ­τε­ρων ευρω­παϊ­κών χωρών, η Kodak αγό­ρα­ζε υλι­κά και προ­μή­θειες από τη Γερ­μα­νία πλη­ρώ­νο­ντας για αυτές με σκλη­ρό νόμι­σμα που ήταν απε­γνω­σμέ­να απα­ραί­τη­το για τους Ναζί κατά τη διάρ­κεια του πολέ­μου. Η Kodak είχε επί­σης μια στε­νή σχέ­ση με τον προ­σω­πι­κό οικο­νο­μι­κό σύμ­βου­λο του Χίτλερ και μέσα από αυτόν, η εται­ρεία συνέ­χι­σε να ασκεί έλεγ­χο στο Γερ­μα­νι­κό υπο­κα­τά­στη­μα, ακό­μη και κατά τη διάρ­κεια του πολέμου.

Κατά τη διάρ­κεια του πολέ­μου, η αμε­ρι­κα­νι­κή πρε­σβεία στο Λον­δί­νο σημεί­ω­νε ότι η Kodak είχε κάνει «αρκε­τά σημα­ντι­κές αγο­ρές από το έδα­φος του εχθρού». Η Πρε­σβεία σημεί­ω­σε επί­σης, « η ιδέα ότι έχει βοη­θή­σει τον εχθρό δεν φαί­νε­ται να τεκ­μη­ριώ­νε­ται»! εννο­ώ­ντας τον δια­χει­ρι­στή της Kodak στο υπο­κα­τά­στη­μα της Ελβε­τί­ας όταν έκα­νε σημα­ντι­κές αγο­ρές από τη Γερ­μα­νία. Αμε­ρι­κα­νός αξιω­μα­τού­χος ήρθε σε επα­φή με τον δια­χει­ρι­στή της Kodak στο υπο­κα­τά­στη­μα της Ελβε­τί­ας και ανα­φέ­ρει στα τέλη του 1943: «Έχω επι­ση­μά­νει σ ’ αυτόν ότι το μονα­δι­κό ενδια­φέ­ρον μας είναι να κλεί­σει κάθε πηγή δυνα­τού όφε­λος για τους εχθρούς μας, ανε­ξάρ­τη­τα από το αν τα Αμε­ρι­κά­νι­κα συμ­φέ­ρο­ντα (της εται­ρεί­ας!) μπο­ρεί να υπο­στούν ζημιά».

H  Kodak Ρετί­να 35μμ που ανή­κει σε υψη­λό­βαθ­μο στέ­λε­χος των Ες Ες βρέ­θη­κε στην Βιέν­νη το 1987 και μαζί της 400 φωτο­γρα­φί­ες αιχ­μα­λώ­των στο Στρα­τό­πε­δο Συγκέ­ντρω­σης στο Lotz της Πολωνίας

Το Γερ­μα­νι­κό υπο­κα­τά­στη­μα της Kodak, επε­κτεί­νει τις δρα­στη­ριό­τη­τές της κατά τη διάρ­κεια του πολέ­μου για την παρα­γω­γή πυρο­κρο­τη­τών, ενερ­γο­ποι­ητών εκρή­ξε­ων, σκαν­δά­λες και άλλο στρα­τιω­τι­κό υλι­κό και χρη­σι­μο­ποιεί εργά­τες αιχ­μα­λώ­τους κατα­να­γκα­στι­κής εργα­σί­ας στα εργο­στά­σιά της.

Στο εργο­στά­σιο της Kodak στη Στουτ­γάρ­δη υπήρ­χαν του­λά­χι­στον ογδό­ντα εργά­τες ‑σκλά­βοι, ενώ στο εργο­στά­σιο Βερο­λί­νου-Kopenick υπήρ­χαν περισ­σό­τε­ροι από 250 . Εκπρό­σω­πος της Kodak δήλω­σε ότι, σε ανα­γνώ­ρι­ση της χρή­σης της δου­λε­μπο­ρι­κής εργα­σί­ας, η Kodak είχε συνει­σφέ­ρει 500.000 δολά­ρια στο γερ­μα­νι­κό ταμείο για τα θύμα­τα της κατα­να­γκα­στι­κής εργασίας.

Μετά τον πόλε­μο, η Kodak συνέ­χι­σε τον έλεγ­χο του υπο­κα­τα­στή­μα­τός της στην Γερ­μα­νία και απορ­ρό­φη­σε τα κέρ­δη που είχε κάνει κατά την διάρ­κεια του πολέ­μου. Τα πράγ­μα­τα είχαν πάει επί­σης πολύ καλά για τον κλά­δο της Kodak στην κατε­χό­με­νη Γαλ­λία. Έκα­νε τόσα πολ­λά χρή­μα­τα στη διάρ­κεια του πολέ­μου που ήταν σε θέση να επεν­δύ­σει τα κέρ­δη στην αγο­ρά ακι­νή­των, σε ορυ­χεία άνθρα­κα και σε εξο­χι­κά σπί­τια για το προ­σω­πι­κό της μετά την απε­λευ­θέ­ρω­ση. Όπως και με την Γερ­μα­νι­κή θυγα­τρι­κής της, έτσι και στην Γαλ­λία συνε­χί­ζει την δρά­ση της χωρίς εμπό­δια, συνέ­πειες και κατα­δί­κες και μετά τον πόλεμο.

________________________________________________________________________________________________

Πάνος Αλεπλιώτης Δημοτικός σύμβουλος Πυλαίας Θεσσαλονίκης 87/90 και 99/2002. Αντιδήμαρχος Πυλαίας από το 1987 έως και το 1990 και από το 1999 έως και το 2000. Εργάστηκε σαν γεωλόγος, περιβαλλοντολόγος και χωροτάκτης στην Ελλάδα και στην Σουηδία