10 Φεβρουαρίου 1925: Νόμος για την απαγόρευση της «κομμουνιστικής προπαγάνδας»

Το 1924, η Ελλά­δα εισήλ­θε στο στά­διο της μερι­κής στα­θε­ρο­ποί­η­σης του καπι­τα­λι­στι­κού συστή­μα­τος. Η είσο­δος αυτή έγι­νε με καθυ­στέ­ρη­ση, που οφει­λό­ταν στις συνέ­πειες από τη μικρα­σια­τι­κή κατα­στρο­φή στην οικο­νο­μία της χώρας. Η άρχου­σα τάξη εφάρ­μο­σε πολι­τι­κή στα­θε­ρο­ποί­η­σης, δυνα­μώ­νο­ντας την εξάρ­τη­ση της χώρας από το ξένο κεφά­λαιο, εντεί­νο­ντας την εκμε­τάλ­λευ­ση των εργα­ζο­μέ­νων και το χτύ­πη­μα των αγώ­νων τους, περιο­ρί­ζο­ντας τις συν­δι­κα­λι­στι­κές και πολι­τι­κές ελευθερίες.

Η ενί­σχυ­ση της οικο­νο­μι­κής εξάρ­τη­σης συντε­λέ­στη­κε με τη μορ­φή κυρί­ως των δανεί­ων προς το δημό­σιο, τα οποία έφτα­σαν τα 907.800.000 χρυ­σά φρά­γκα, που προ­έρ­χο­νταν: από την Αγγλία το 48%, από τις ΗΠΑ (προ­σφυ­γι­κό δάνειο) το 31%, από το Βέλ­γιο (δάνειο ύδρευ­σης) το 12%, από τη Σου­η­δία (δάνειο σιδη­ρο­δρό­μων) το 6%, από τη Γαλ­λία, την Ολλαν­δία και την Ελβε­τία (παρα­γω­γι­κό δάνειο) το 3%. Από τα εξω­τε­ρι­κά δάνεια η επι­βά­ρυν­ση του κάθε Ελλη­να έφτα­σε στα 80 δολά­ρια, πλη­σί­α­σε δηλα­δή το ετή­σιο κατά κεφα­λήν εισό­δη­μα που ήταν 90 δολάρια.

Το πρό­γραμ­μα στα­θε­ρο­ποί­η­σης ανέ­λα­βε να υλο­ποι­ή­σει η κυβέρ­νη­ση Μιχα­λα­κό­που­λου, που εκπρο­σω­πού­σε τη συντη­ρη­τι­κό­τε­ρη μερί­δα της βενι­ζε­λι­κής παρά­τα­ξης και είχε την εμπι­στο­σύ­νη του αγγλι­κού κεφα­λαί­ου και της ντό­πιας ολι­γαρ­χί­ας, ιδιαί­τε­ρα των τρα­πε­ζι­τών. Η κυβέρ­νη­ση προ­ώ­θη­σε τον έλεγ­χο του τρα­πε­ζι­κού κεφα­λαί­ου στους βασι­κούς τομείς της οικο­νο­μί­ας και υπο­βί­βα­σε ακό­μη περισ­σό­τε­ρο το βιο­τι­κό επί­πε­δο των εργα­ζο­μέ­νων. Είναι χαρα­κτη­ρι­στι­κό ότι στις 2 Γενά­ρη του 1925 η τιμή του ψωμιού από 4,40 δραχ­μές που ήταν στις αρχές του 1924, ανέ­βη­κε στις 8 δραχ­μές την οκά. Ταυ­τό­χρο­να, η κυβέρ­νη­ση για να αντι­με­τω­πί­σει τη λαϊ­κή αντί­στα­ση εξα­πέ­λυ­σε ενά­ντια στους εργα­ζό­με­νους άγρια τρο­μο­κρα­τία με συλ­λή­ψεις, φυλα­κί­σεις και δίκες συν­δι­κα­λι­στι­κών στε­λε­χών. Με ιδιαί­τε­ρη μανία η κυβέρ­νη­ση Μιχα­λα­κό­που­λου στρά­φη­κε ενά­ντια στο ΚΚΕ και τα ηγε­τι­κά του στελέχη.

Στις αρχές του 1925, το ΚΚΕ πρω­το­στα­τού­σε στην ανά­πτυ­ξη ενός ευρύ­τα­του μαχη­τι­κού αγρο­τι­κού κινή­μα­τος για τη δια­νο­μή της γης. Στο κίνη­μα αυτό σημα­ντι­κό ρόλο έπαι­ζαν οι Ενώ­σεις Παλαιών Πολε­μι­στών. Στις 10 Φλε­βά­ρη του 1925 η κυβέρ­νη­ση Μιχα­λα­κό­που­λου εξέ­δω­σε νόμο, με τον οποίο απα­γο­ρευό­ταν η «κομ­μου­νι­στι­κή προ­πα­γάν­δα» και στη συνέ­χεια προ­χώ­ρη­σε σε συλ­λή­ψεις στε­λε­χών του ΚΚΕ, της ΓΣΕΕ και της Ομο­σπον­δί­ας Παλαιών Πολε­μι­στών. Δεκά­δες αγω­νι­στές ρίχτη­καν στις φυλα­κές, ή στάλ­θη­καν εξορία.

Οι διώ­ξεις δεν έκαμ­ψαν τη δρά­ση του ΚΚΕ, τα στε­λέ­χη του οποί­ου συνέ­χι­σαν να βρί­σκο­νται στην πρώ­τη γραμ­μή των αγώ­νων. Χάρη στους αγώ­νες αυτούς την περί­ο­δο 1923- 1927 απαλ­λο­τριώ­θη­καν συνο­λι­κά 20.500.000 στρέμ­μα­τα, που μοι­ρά­στη­καν σε 247.000 οικο­γέ­νειες ακτη­μό­νων γηγε­νών και προσφύγων.

Πηγή: Ριζο­σπά­στης