Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

10/07/1960: Η Σοβιετική Ένωση κατακτά το πρώτο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα ποδοσφαίρου (Euro)

Γρά­φει ο Αλέ­κος Χατζη­κώ­στας // 

Η ιδέα για τη δημιουρ­γία ενός ευρω­παϊ­κού πρω­τα­θλή­μα­τος εθνι­κών ομά­δων υπήρ­χε από το 1927 και ανή­κε στο Γάλ­λο Ανρί Ντε­λο­νέ, παλιό ποδο­σφαι­ρι­στή και διαι­τη­τή που τότε ήταν ανα­πλη­ρω­τής πρό­ε­δρος της ΦΙΦΑ. Όμως, οι συν­θή­κες δεν ήταν ώρι­μες. Μόλις τον Ιού­νιο του 1957, όταν πλέ­ον είχαν ξεκι­νή­σει αντί­στοι­χες διορ­γα­νώ­σεις σε άλλες ηπεί­ρους: το Κόπα Αμέ­ρι­κα στη Νότ. Αμε­ρι­κή, το Κόπα Άφρι­κα στην Αφρι­κή και το Κύπελ­λο Εθνών στην Ασία, απο­φά­σι­σαν και τα κρά­τη μέλη της ΟΥΕΦΑ να διορ­γα­νώ­σουν ένα ευρω­παϊ­κό πρωτάθλημα.

Από τα 31 μέλη της ΟΥΕΦΑ μόνο 14 ψήφι­σαν την πρό­τα­ση, που συνά­ντη­σε μεγά­λη αντί­δρα­ση από τις τέσ­σε­ρις βρε­τα­νι­κές ομο­σπον­δί­ες. Τελι­κά, απο­φα­σί­στη­κε η πραγ­μα­το­ποί­η­ση του θεσμού ανά τετρα­ε­τία με την ονο­μα­σία Κύπελ­λο Εθνών “Ανρί Ντε­λο­νέ”, προς τιμήν του εμπνευ­στή του, ο οποί­ος είχε πλέ­ον πεθά­νει από το 1955, αφού στο μετα­ξύ είχε δια­τε­λέ­σει γενι­κός γραμ­μα­τέ­ας της ΟΥΕΦΑ ως το 1954.
Στην πρώ­τη διορ­γά­νω­ση δήλω­σαν συμ­με­το­χή μόνο 17 χώρες, με απού­σες τις πιο δυνα­τές ομά­δες της Ευρώ­πης. Δεν δήλω­σαν συμ­με­το­χή: οι τέσ­σε­ρις βρε­τα­νι­κές ομο­σπον­δί­ες (Αγγλία, Σκο­τία, Ουα­λία, Βόρεια Ιρλαν­δία), η παγκό­σμια πρω­τα­θλή­τρια του 1954Δυτική Γερ­μα­νία, η φινα­λίστ του Παγκο­σμί­ου Κυπέλ­λου 1958 Σου­η­δία, η Ιτα­λία και η Ολλαν­δία. Η τελι­κή φάση έγι­νε στη Γαλ­λία τον Ιού­λιο του 1960 και πρώ­τη νική­τρια ήταν η Σοβιε­τι­κή Ένωση.

Η επι­τυ­χία της διορ­γά­νω­σης και η απή­χη­ση που είχε στους φιλά­θλους είχαν ως απο­τέ­λε­σμα στο δεύ­τε­ρο ευρω­παϊ­κό πρω­τά­θλη­μα να συμ­με­τά­σχουν όλες οι χώρες μέλη της ΟΥΕΦΑ.

Η ΕΣΣΔ πρωταθλήτρια

Το Ευρω­παϊ­κό πρω­τά­θλη­μα ποδο­σφαί­ρου του 1960 ήταν το πρώ­το Ευρω­παϊ­κό Πρω­τά­θλη­μα που διορ­γα­νώ­θη­κε. Η τελι­κή φάση διε­ξή­χθη στη Γαλ­λία και φιλο­ξε­νή­θη­κε σε Παρί­σι και Μασ­σα­λία, όπου εκτός από κατάλ­λη­λα γήπε­δα («Παρκ ντε Πρενς» και «Βελο­ντρόμ» αντι­στοί­χως) υπήρ­χαν και οι απα­ραί­τη­τες υποδομές.Οι ομά­δες θα έπαι­ζαν νοκ-αουτ αγώ­νες εντός και εκτός έδρας για να φτά­σουν στις 4 ομά­δες που θα έπαιρ­ναν μέρος στην τελι­κή φάση. Η Ισπα­νία αρνή­θη­κε να ταξι­δέ­ψει στη Σοβιε­τι­κή Ένω­ση με απο­τέ­λε­σμα την παρου­σία 3 ομά­δων από σοσια­λι­στι­κές χώρες στην τελι­κή φάση.

Και οι δύο ημι­τε­λι­κοί διε­ξή­χθη­σαν σε μισο­ά­δεια γήπε­δα: στο «Παρκ ντε Πρενς» η Γαλ­λία προη­γή­θη­κε 3–1 και 4–2, αλλά ηττή­θη­κε 5–4 από τη Γιου­γκο­σλα­βία, ενώ στο Βελο­ντρόμ» η ΕΣΣΔ επι­κρά­τη­σε 3–0 της Τσε­χο­σλο­βα­κί­ας, η οποία στο μικρό τελι­κό ‑ενώ­πιον ούτε 10.000 θεα­τών- η Τσε­χο­σλο­βα­κία επι­βλή­θη­κε 2–0 της Γαλλίας.
Ο μεγά­λος τελι­κός (σ.σ. το παρ­θε­νι­κό ποδο­σφαι­ρι­κό παι­χνί­δι υπό το φως των προ­βο­λέ­ων) διε­ξή­χθη σε βρο­χε­ρό, σχε­δόν φθι­νο­πω­ρι­νό κλί­μα, σε βαρύ αγω­νι­στι­κό χώρο και παρου­σία μόλις 17.966 θεα­τών. Οι Γιου­γκο­σλά­βοι πήγαν στην ανά­παυ­λα με το δίκαιο 1–0 (43’ Γκά­λιτς), όμως οι Σοβιε­τι­κοί ισο­φά­ρι­σαν με το ξεκί­νη­μα της επα­νά­λη­ψης (49’ Μετρε­βέ­λι) και με χρυ­σό σκό­ρερ στην παρά­τα­ση τον Πονε­ντιέλ­νικ (113’) ανα­δεί­χθη­καν στην πρώ­τη πρω­τα­θλή­τρια Ευρώπης.

Στο τουρ­νουά έλαμ­ψε το άστρο της «Μαύ­ρης Αρά­χνης», του μεγά­λου σοβιε­τι­κού τερ­μα­το­φύ­λα­κα Λεβ Για­σίν που με τις εκπλη­κτι­κές του εμφα­νί­σεις οδή­γη­σε την ομά­δα του στην κατά­κτη­ση του τρο­παί­ου. Επί­σης ξεχώ­ρι­σαν ο Αλφρέ­ντο ντι Στέ­φα­νο, ο Φέρεντς Πού­σκας, ο Βίκτορ Πονέ­ντε­λικ, ο Τσέ­χος Ζοζέφ Μαφό­πουστ και ο Γάλ­λος (πολω­νός στην ουσία) Ραϊ­μον Κοπά.

 

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο