11 π.μ. στη Λαμία η εκδήλωση της ΚΕ του ΚΚΕ για τα 80 χρόνια από την ίδρυση του ΕΛΑΣ

Εκδή­λω­ση για τη συμπλή­ρω­ση 80 χρό­νων από την ίδρυ­ση του ΕΛΑΣ διορ­γα­νώ­νει η Κεντρι­κή Επι­τρο­πή του ΚΚΕ σήμε­ρα στις 11 π.μ. στη Λαμία, στην πλα­τεία Πάρ­κου. Στην εκδή­λω­ση θα μιλή­σει ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημή­τρης Κουτσούμπας.

Θα ακο­λου­θή­σει συναυ­λία με το μου­σι­κό συγκρό­τη­μα «Ρωμιο­σύ­νη», σε επι­μέ­λεια του Τεό Λαζά­ρου. Συμ­με­τέ­χουν η Ρίτα Αντω­νο­πού­λου και ο Παντε­λής Θαλασ­σι­νός. Επί­σης, θα πραγ­μα­το­ποι­η­θούν πορεία και κατά­θε­ση στε­φά­νων στην πλα­τεία Λαού, όπου βρί­σκε­ται το άγαλ­μα του Αρη Βελουχιώτη.

Η ΚΕ του ΚΚΕ στη Δια­κή­ρυ­ξή της για τα 80 χρό­νια από την ίδρυ­ση του ΕΛΑΣ ανα­φέ­ρει μετα­ξύ άλλων: «Τον Γενά­ρη του 1942, η 8η Ολο­μέ­λεια της Κεντρι­κής Επι­τρο­πής του ΚΚΕ έθε­σε ως βασι­κό καθή­κον την “οργά­νω­ση ειδι­κών μαχη­τι­κών τμη­μά­των σε όλα τα βασι­κά κέντρα της χώρας, ικα­νών ν’ αντι­με­τω­πί­σουν την ένο­πλη βία του κατα­κτη­τή”, ανοί­γο­ντας τον δρό­μο για την ίδρυ­ση του ΕΛΑΣ.

Η δημιουρ­γία του ΕΛΑΣ ήταν η πιο σημα­ντι­κή κατά­κτη­ση του εργα­τι­κού — λαϊ­κού κινή­μα­τος στα χρό­νια της Κατο­χής. Σήμαι­νε ότι δια­μορ­φώ­θη­κε στρα­τιω­τι­κό κέντρο με δική του διάρ­θρω­ση, λει­τουρ­γία και πει­θαρ­χία, η οποία υπε­ρέ­βαι­νε το αστι­κό πλαί­σιο των κατα­πιε­στι­κών στρα­τιω­τι­κών κανο­νι­σμών και κατά προ­έ­κτα­ση της αντι­λαϊ­κής — αντι­κομ­μου­νι­στι­κής δια­παι­δα­γώ­γη­σης του αστι­κού στρα­τού. Ο ΕΛΑΣ υπήρ­ξε στρα­τός στην υπη­ρε­σία ενός κινή­μα­τος που η καθο­δη­γη­τι­κή του δύνα­μη ήταν το ΚΚΕ. Συγκέ­ντρω­νε τις βασι­κές προ­ϋ­πο­θέ­σεις για να εξε­λι­χθεί σε μοχλό ανα­τρο­πής της καπι­τα­λι­στι­κής εξου­σί­ας και σε όργα­νο της εργα­τι­κής εξου­σί­ας (…) Η πρώ­τη μαγιά του ΕΛΑΣ συγκρο­τή­θη­κε από κομ­μου­νι­στές ατσα­λω­μέ­νους στις σκλη­ρές ταξι­κές ανα­με­τρή­σεις του Μεσο­πο­λέ­μου, στις οποί­ες είχαν κατα­κτή­σει την ανα­γνώ­ρι­ση και την απο­δο­χή των εργα­τι­κών — λαϊ­κών μαζών.

Το εξώ­φυλ­λο της έκδο­σης για τη 13η Μεραρχία

Ο εργα­ζό­με­νος λαός ήταν αυτός που στή­ρι­ξε τον ΕΛΑΣ με όλα τα μέσα, προ­σφέ­ρο­ντάς του οπλι­σμό και τρο­φή, πλη­ρο­φο­ρί­ες και κρυ­ψώ­νες. Ηταν αυτός που στε­λέ­χω­σε τις στρα­τιω­τι­κές μονά­δες και του επέ­τρε­ψε όχι μόνο να ανα­πλη­ρώ­νει τις απώ­λειές του στο πεδίο της μάχης, αλλά και να μαζι­κο­ποιεί­ται με γορ­γούς ρυθ­μούς, φτά­νο­ντας στις παρα­μο­νές της απε­λευ­θέ­ρω­σης να αριθ­μεί 77.000 τακτι­κούς και 50.000 έφε­δρους μαχη­τές. Βασι­κή πηγή στρα­το­λό­γη­σης του ΕΛΑΣ απο­τέ­λε­σαν κυρί­ως οι φτω­χές αγρο­τι­κές μάζες της υπαί­θρου, αλλά και εργα­τι­κές — λαϊ­κές μάζες των πόλε­ων, με πρω­το­στά­τες τους νέους».

Η Κομ­μα­τι­κή Οργά­νω­ση Αττι­κής έχει δρο­μο­λο­γή­σει πούλ­μαν για την εκδή­λω­ση,  από την πλα­τεία Καρα­ΐ­σκά­κη (Μετα­ξουρ­γείο) και  από άλλες περιο­χές της Αττικής.

Ενα μοναδικό ντοκουμέντο θα διατίθεται στην εκδήλωση

Στην εκδή­λω­ση στη Λαμία θα δια­τί­θε­ται και ένα μονα­δι­κό λεύ­κω­μα. Πρό­κει­ται για το ανα­μνη­στι­κό λεύ­κω­μα της 13ης Μεραρ­χί­ας του ΕΛΑΣ, ένα ιστο­ρι­κό και πολύ­τι­μο κει­μή­λιο των αγώ­νων του λαού, στην ανα­τύ­πω­ση του οποί­ου προ­χώ­ρη­σε η Επι­τρο­πή Περιο­χή Ανα­το­λι­κής Στε­ρε­άς και Εύβοιας του ΚΚΕ με αφορ­μή τη συμπλή­ρω­ση 80 χρό­νων από την ίδρυ­ση του ΕΛΑΣ και ενό­ψει της εκδή­λω­σης της ΚΕ.

Το ανα­μνη­στι­κό λεύ­κω­μα απο­τε­λεί ειδι­κή έκδο­ση της Επι­τρο­πής Δια­φώ­τι­σης Ανταρ­τών της 13ης Μεραρ­χί­ας και εκδό­θη­κε για πρώ­τη φορά το 1945, αφιε­ρω­μέ­νο στην ιστο­ρία και τη δρά­ση της Μεραρ­χί­ας. Τυπώ­θη­κε σε 5.500 φύλ­λα, από τα οποία τα 4.500 μοι­ρά­στη­καν στους μαχη­τές της Μεραρχίας.

Απο­τε­λεί σπά­νιο αρχεια­κό υλι­κό, που φωτί­ζει ηρω­ι­κές στιγ­μές και σημα­ντι­κές μάχες του ΕΛΑΣ και του ΕΛΑΝ στη Ρού­με­λη, ανα­δει­κνύ­ει την πολύ­μορ­φη δρά­ση που ανέ­πτυ­ξαν στην περιο­χή, τη συμ­βο­λή της γυναί­κας αντάρ­τισ­σας και της νεο­λαί­ας στον αγώ­να. Πρό­κει­ται για μία αστεί­ρευ­τη πηγή πλού­του, από την πρώ­τη μέχρι την τελευ­ταία από τις 25 σελί­δες του, μια «ζωντα­νή» μαρ­τυ­ρία των επι­τευγ­μά­των της 13ης Μεραρ­χί­ας και των Ρου­με­λιω­τών αγωνιστών.

Στην πρώ­τη σελί­δα του λευ­κώ­μα­τος, αντί προ­λό­γου, έχει τυπω­θεί η τελευ­ταία Ημε­ρή­σια Δια­τα­γή της Μεραρ­χί­ας Ρού­με­λης, που εκδό­θη­κε στις 25 Φλε­βά­ρη 1945 και την υπέ­γρα­φαν ο Αθα­νά­σιος Παπα­θα­να­σί­ου (αντι­συ­νταγ­μα­τάρ­χης Πεζι­κού) και ο καπε­τά­νιος Αμάρ­μπε­ης (Θεό­δω­ρος Καλ­λί­νος, υπο­λο­χα­γός Πεζι­κού). Στις σελί­δες του περι­λαμ­βά­νει το ιστο­ρι­κό της Μεραρ­χί­ας, γραμ­μέ­νο από τον Στέ­φα­νο Σαρά­φη, ενώ σ’ αυτό δημο­σιεύ­τη­κε για πρώ­τη φορά το ποί­η­μα του Κώστα Βάρ­να­λη «Λεβε­ντο­μά­να Ρούμελη».

«Ηρώ­ων γεν­νή­τρα, Ρού­με­λη, κι ανταρ­το­μά­να / σ’ εσέ πρω­το­χτυ­πά­ει του Σηκω­μού η καμπά­να», έγρα­ψε το 1944 στο ποί­η­μά του, «Λεβε­ντο­μά­να Ρού­με­λη», ο μεγά­λος ποι­η­τής Κώστας Βάρ­να­λης, θέλο­ντας να τιμή­σει την ηρω­ι­κή 13η Μεραρ­χία Ρού­με­λης του ΕΛΑΣ.

Ο ορει­νός όγκος της Ρού­με­λης έδει­χνε ιδα­νι­κός για την ανά­πτυ­ξη ένο­πλου αντάρ­τι­κου. Τις προ­ο­πτι­κές είχε διε­ρευ­νή­σει με εντο­λή της ΚΕ του ΚΚΕ ο Θανά­σης Κλά­ρας, μετέ­πει­τα πρω­το­κα­πε­τά­νιος του ΕΛΑΣ Αρης Βελου­χιώ­της, τον Νοέμ­βρη και Δεκέμ­βρη του 1941.

Ο ίδιος επέ­στρε­ψε λίγους μήνες μετά, μετα­φέ­ρο­ντας την Από­φα­ση της 8ης Ολο­μέ­λειας της ΚΕ του ΚΚΕ στις αρχές Γενά­ρη του 1942, για το ξεκί­νη­μα της ένο­πλης Αντί­στα­σης ενά­ντια στους φασί­στες και ναζί κατα­κτη­τές και την ίδρυ­ση του ΕΛΑΣ στις 16 Φλε­βά­ρη 1942, από το ΚΚΕ και το ΕΑΜ.

Ακο­λου­θεί η ιστο­ρι­κή σύσκε­ψη στε­λε­χών της Κομ­μα­τι­κής Οργά­νω­σης Φθιώ­τι­δας — Φωκί­δας — Ευρυ­τα­νί­ας του ΚΚΕ, που έγι­νε παρά­νο­μα στις 14 Μάη στο σπί­τι του παλιού κομ­μου­νι­στή Μήτσου Μυρε­σιώ­τη στη Νέα Σφαί­ρα Λαμί­ας, όπου απο­φα­σί­στη­κε η συγκρό­τη­ση ένο­πλων ομά­δων του ΕΛΑΣ. Λίγες μέρες μετά, στην Καλύ­βα του Στε­φα­νή στη Σπερ­χειά­δα, συγκε­ντρώ­νε­ται η πρώ­τη αντάρ­τι­κη ομά­δα με επι­κε­φα­λής τον Αρη Βελου­χιώ­τη. Η σπί­θα είχε ανάψει…