13 Φεβρουαρίου 1975: Ο «Αττίλας» εδραιώνεται στην Κύπρο

Επτά μήνες μετά την εισβο­λή του «Αττί­λα» στο μαρ­τυ­ρι­κό νησί, το Κυπρια­κό κινεί­ται σε τρο­χιά απο­τελ­μά­τω­σης. Φυσι­κά, αυτό απο­βαί­νει υπέρ της Τουρ­κί­ας, η οποία, αφ’ ενός, εδραιώ­νει τα τετε­λε­σμέ­να, αφ’ ετέ­ρου, προ­ω­θεί τον εποι­κι­σμό των Κατεχομένων.

Στις 5 Φλε­βά­ρη του 1975 το αμε­ρι­κα­νι­κό Κογκρέ­σο απο­φα­σί­ζει να επι­βά­λει εμπάρ­γκο όπλων στην Τουρ­κία, ενώ ο Αμε­ρι­κα­νός Πρό­ε­δρος Τζ. Φορντ, για να εξι­σορ­ρο­πή­σει την από­φα­ση, προει­δο­ποιεί την ελλη­νι­κή κυβέρ­νη­ση ότι η αμε­ρι­κα­νι­κή βοή­θεια στην Ελλά­δα συναρ­τά­ται με τις επι­λο­γές της Αθή­νας στα θέμα­τα εξω­τε­ρι­κής πολι­τι­κής. Πρό­κει­ται, ουσια­στι­κά, για άσκη­ση πίε­σης με στό­χο την επί­σπευ­ση των δια­κοι­νο­τι­κών συνο­μι­λιών στην Κύπρο.

Στις 10 του Φλε­βά­ρη, ο πρό­ε­δρος της κυπρια­κής Βου­λής, Γλ. Κλη­ρί­δης, ο οποί­ος δια­φο­ρο­ποιεί­ται σε αρκε­τά θέμα­τα από το Μακά­ριο, με την ιδιό­τη­τα του εκπρο­σώ­που των Ελλη­νο­κυ­πρί­ων επι­δί­δει στην τουρ­κο­κυ­πρια­κή πλευ­ρά συνο­λι­κή πρό­τα­ση για την επί­λυ­ση του Κυπρια­κού. Η πρό­τα­ση προ­βλέ­πει τη θέσπι­ση μιας πολυ­πε­ρι­φε­ρεια­κής ομο­σπον­δί­ας με ισχυ­ρές αρμο­διό­τη­τες της κεντρι­κής εξου­σί­ας και όχι μιας δικοι­νο­τι­κής συνο­μο­σπον­δί­ας με εντε­λώς απο­δυ­να­μω­μέ­νη κυβέρ­νη­ση, όπως προ­νο­ούν τα διχο­το­μι­κά σχέ­δια της Αγκυρας.

Η απά­ντη­ση έρχε­ται στις 13 Φλε­βά­ρη του 1975 με την ανα­κή­ρυ­ξη «Τουρ­κι­κού Ομό­σπον­δου Κρά­τους της Κύπρου». Επι­σή­μως, ο Ντεν­κτάς επι­κα­λεί­ται την οικο­νο­μι­κή ασφυ­ξία της Βόρειας Κύπρου και το αμε­ρι­κα­νι­κό εμπάρ­γκο. Ουσια­στι­κά, όμως, η από­φα­ση της Αγκυ­ρας ήταν ειλημ­μέ­νη από και­ρό. Η ανα­κή­ρυ­ξη ομό­σπον­δου τουρ­κο­κυ­πρια­κού κρά­τους, παρά το ανα­με­νό­με­νο κύμα διε­θνών αντι­δρά­σε­ων, προ­σθέ­τει άλλο ένα δια­πραγ­μα­τεύ­σι­μο χαρ­τί στα χέρια των Τουρ­κο­κυ­πρί­ων, ενό­ψει των δια­κοι­νο­τι­κών συνο­μι­λιών, ενώ ταυ­τό­χρο­να απο­τε­λεί ένα ακό­μη βήμα στο δρό­μο για την ανοι­χτή ή καλυμ­μέ­νη διχοτόμηση.

Το Συμ­βού­λιο Ασφα­λεί­ας του ΟΗΕ με ψήφι­σμά του «εκφρά­ζει τη λύπη του για τη μονο­με­ρή ενέρ­γεια της τουρ­κο­κυ­πρια­κής πλευ­ράς», αλλά δεν «ιδρώ­νει το αυτί» ούτε της τουρ­κι­κής ηγε­σί­ας, ούτε του Ντεν­κτάς. Γνω­ρί­ζουν ότι πέρα από τις φρα­στι­κές απο­δο­κι­μα­σί­ες, οι ΗΠΑ και η Βρε­τα­νία είναι στο πλευ­ρό τους.

Λίγο αργό­τε­ρα, στα τέλη Φλε­βά­ρη, η βρε­τα­νι­κή κυβέρ­νη­ση δίνει την άδεια σε 8.500 Τουρ­κο­κύ­πριους, που είχαν κατα­φύ­γει στις βρε­τα­νι­κές βάσεις, να μετα­να­στεύ­σουν, μέσω Τουρ­κί­ας, στα Κατε­χό­με­να. Ηταν μια πρά­ξη που, αφ’ ενός, ενί­σχυε τον εποι­κι­σμό, αφ’ ετέ­ρου, συνι­στού­σε ανα­γνώ­ρι­ση του ψευδοκράτους.

Πηγή: Ριζο­σπά­στης