Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

15 Ιουλίου 1974: Εκδηλώνεται χουντικό πραξικόπημα στην Κύπρο

15 Ιου­λί­ου 1974 εκδη­λώ­νε­ται χου­ντι­κό πρα­ξι­κό­πη­μα στην Κύπρο.

Η αρχή του 1974 βρί­σκει την Κύπρο στη δίνη δολο­πλο­κιών, συνω­μο­σιών, διχα­στι­κών κηρυγ­μά­των, πολι­τι­κών δολο­φο­νιών και μηχα­νορ­ρα­φιών ελλη­νι­κών και ξένων μυστι­κών υπη­ρε­σιών. Ολα αυτά προ­οιω­νί­ζο­νται το χει­ρό­τε­ρο για την υπό­θε­ση του κυπρια­κού ελλη­νι­σμού. Ρόλο κατα­λύ­τη παί­ζει η παρά­νο­μη οργά­νω­ση του στρα­τη­γού Γρί­βα, η ΕΟΚΑ Β’. Με συν­θή­μα­τα υπέρ της ένω­σης Κύπρου — Ελλά­δας, με ανοι­χτά δια­κη­ρυγ­μέ­νο στό­χο την αντρο­πή του Μακά­ριου και της «ανε­ξαρ­τη­σια­κής» του πολι­τι­κής και με κάθε είδους ενί­σχυ­ση από τη χού­ντα της Αθή­νας, οι παρα­στρα­τιω­τι­κοί του Γρί­βα οργα­νώ­νουν αιμα­τη­ρές επι­θέ­σεις ενα­ντί­ον αστυ­νο­μι­κών τμη­μά­των, κλο­πές όπλων από στρα­τό­πε­δα της Εθνο­φρου­ράς και τρο­μο­κρα­τι­κά χτυ­πή­μα­τα ενα­ντί­ον αντι­φρο­νού­ντων, ώστε να πέσει σαν ώρι­μο φρού­το μια τελι­κά «εθνο­σω­τή­ριος» επέμ­βα­ση των Ενό­πλων Δυνάμεων.

Η χού­ντα της Αθή­νας υπό τον Ιωαν­νί­δη κατα­στρώ­νει το σχέ­διο του πρα­ξι­κο­πή­μα­τος, το οποίο μάλι­στα στις κρυ­πτο­γρα­φη­μέ­νες συνο­μι­λί­ες ανα­φέ­ρε­ται με την κωδι­κή ονο­μα­σία «Κόκα Κόλα»! Οι Αμε­ρι­κα­νοί δια­βε­βαιώ­νουν τη χού­ντα ότι οι Τούρ­κοι δεν επρό­κει­το να εκμε­ταλ­λευ­τούν την κατά­στα­ση, για να εισβά­λουν στην Κύπρο.

Το πρωί της Δευ­τέ­ρας, 15 Ιού­λη, ο Μακά­ριος επι­στρέ­φει από τη θερι­νή του κατοι­κία στο προ­ε­δρι­κό μέγα­ρο. Στις 8.30 π.μ. και ενώ δεχό­ταν μια ομά­δα παι­διών από την ελλη­νι­κή παροι­κία του Καΐ­ρου ακού­γο­νται οι πρώ­τοι πυρο­βο­λι­σμοί. Ακο­λου­θεί βομ­βαρ­δι­σμός του προ­ε­δρι­κού μεγά­ρου με όλμους και ρου­κέ­τες. Υπο­στη­ρι­ζό­με­νοι από ισχυ­ρές δυνά­μεις τεθω­ρα­κι­σμέ­νων, οι κινη­μα­τί­ες της Εθνι­κής Φρου­ράς κάμ­πτουν τη σθε­να­ρή, αλλά άνι­ση, αντί­στα­ση των ανδρών του Εφε­δρι­κού Σώμα­τος, της προ­ε­δρι­κής φρου­ράς και κάποιων εθε­λο­ντών. Οι πρώ­τοι πρα­ξι­κο­πη­μα­τί­ες αξιω­μα­τι­κοί που εισβάλ­λουν στο μέγα­ρο ψάχνουν, με το πιστό­λι στο χέρι, τον Μακά­ριο. Χωρίς όμως αποτέλεσμα.

Στις 10 το πρωί, παρά τη γεν­ναία αντί­στα­ση του Εφε­δρι­κού Σώμα­τος και των εθε­λο­ντών, πέφτει στα χέρια των πρα­ξι­κο­πη­μα­τιών το κτί­ριο της Αρχιε­πι­σκο­πής και το κτί­ριο του ραδιο­φω­νι­κού σταθ­μού της Λευ­κω­σί­ας. Από εκεί μετα­δί­δουν την πρώ­τη ανα­κοί­νω­ση της χού­ντας: «Σήμε­ρον την πρω­ί­αν η Εθνι­κή Φρου­ρά επε­νέ­βη διά να στα­μα­τή­ση τον αδελ­φο­κτό­νον εμφύ­λιον πόλε­μον. Η Εθνι­κή Φρου­ρά είναι την στιγ­μήν αυτήν κυρία της κατα­στά­σε­ως. Ο Μακά­ριος είναι νεκρός».

Η είδη­ση προ­κα­λεί τους πανη­γυ­ρι­σμούς της χού­ντας των Αθη­νών, όμως λίγες ώρες αργό­τε­ρα, στις 3 μ.μ. όλοι παγώ­νουν. Από έναν μικρό ιδιω­τι­κό ραδιο­φω­νι­κό σταθ­μό της Πάφου ακού­γε­ται: «Ελλη­νι­κέ κυπρια­κέ λαέ! Γνώ­ρι­μη είναι η φωνή που ακού­εις. Γνω­ρί­ζεις ποί­ος σου ομι­λεί. Είμαι ο Μακά­ριος… Δεν είμαι νεκρός, όπως η χού­ντα των Αθη­νών και οι εδώ εκπρό­σω­ποί της θα ήθε­λαν… Η χού­ντα δεν πρέ­πει να περά­σει και δε θα περά­σει. Νυν υπέρ πάντων ο αγών».

Οι εξε­λί­ξεις, όμως, είχαν πάρει το δρό­μο τους… Πέντε μέρες μετά, εκδη­λώ­νε­ται η τουρ­κι­κή εισβολή.

Πηγή Ριζο­σπά­στης

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο