19 Δεκεμβρίου 1984: Συμφωνία Κίνας — Βρετανίας για το Χονγκ Κονγκ

«Μια χώρα δύο συστή­μα­τα». Το σύν­θη­μα αυτό συμπυ­κνώ­νει, κατά τους Κινέ­ζους, το περιε­χό­με­νο της ιστο­ρι­κής συμ­φω­νί­ας, την οποία υπο­γρά­φουν στις 19 Δεκέμ­βρη 1984 στο Πεκί­νο η Βρε­τα­νή πρω­θυ­πουρ­γός Μάρ­γκα­ρετ Θάτσερ και ο Κινέ­ζος ομό­λο­γός της Ζάο Ζιγιάνγκ. Η συμ­φω­νία αυτή, που απο­κα­θι­στά την κινε­ζι­κή κυριαρ­χία στο Χονγκ Κονγκ, έχει τη μορ­φή «κοι­νής δια­κή­ρυ­ξης» και περι­λαμ­βά­νει, εκτός από το κυρί­ως κεί­με­νο, και τρία παραρ­τή­μα­τα που ρυθ­μί­ζουν διά­φο­ρες λεπτο­μέ­ρειες. Η συμ­φω­νία, που ήδη έχει εγκρι­θεί από το Νομο­θε­τι­κό Συμ­βού­λιο του Χονγκ Κονγκ στις 18 Οκτώ­βρη, την κινε­ζι­κή Λαϊ­κή Εθνο­συ­νέ­λευ­ση στις 14 Νοέμ­βρη και την αγγλι­κή Βου­λή των Κοι­νο­τή­των στις 5 Δεκέμ­βρη, προ­βλέ­πει ότι η βρε­τα­νι­κή κυριαρ­χία στο Χονγκ Κονγκ λήγει επί­ση­μα την 1η Ιού­λη 1997 και ότι αυτή η πρώ­ην βρε­τα­νι­κή αποι­κία θα περά­σει επί­ση­μα στη δικαιο­δο­σία της Κίνας και θα γίνει Ειδι­κή Διοι­κη­τι­κή Περι­φέ­ρειά της. Η επι­λο­γή αυτής της ημε­ρο­μη­νί­ας δεν είναι αυθαί­ρε­τη, αφού τότε εκπνέ­ει η 99ετούς διάρ­κειας μίσθω­ση των «Νέων Εδα­φών» από τη Βρετανία.

Η συμ­φω­νία ορί­ζει ρητά ότι το «ισχύ­ον κοι­νω­νι­κό και οικο­νο­μι­κό σύστη­μα στο Χονγκ Κονγκ θα παρα­μεί­νει αμε­τά­βλη­το, όπως και ο τρό­πος ζωής των κατοί­κων του». Ολα τα ατο­μι­κά δικαιώ­μα­τα και οι ελευ­θε­ρί­ες, η ατο­μι­κή περιου­σία και η ατο­μι­κή ιδιο­κτη­σία των επι­χει­ρή­σε­ων, το δικαί­ω­μα της κλη­ρο­νο­μιάς και τα συμ­φέ­ρο­ντα των ξένων επεν­δυ­τών θα προ­στα­τεύ­ο­νται από το νόμο.

Οι δια­πραγ­μα­τεύ­σεις μετα­ξύ Κίνας και Βρε­τα­νί­ας για το μέλ­λον του Χονγκ Κονγκ διήρ­κε­σαν δυο χρό­νια. Η υπο­γρα­φή της συμ­φω­νί­ας έγι­νε κατά τη διάρ­κεια πανη­γυ­ρι­κής τελε­τής στο Μέγα­ρο του Λαού στο Πεκί­νο. Η Θάτσερ δηλώ­νει ότι η συμ­φω­νία αυτή απο­τε­λεί ορό­ση­μο για τη ζωή της περιο­χής, τις σινο­βρε­τα­νι­κές σχέ­σεις και τη διε­θνή διπλω­μα­τία και, ταυ­τό­χρο­να, εγγυά­ται τη μελ­λο­ντι­κή ευη­με­ρία του Χονγκ Κονγκ. Ο Κινέ­ζος πρω­θυ­πουρ­γός υπο­γραμ­μί­ζει ότι η συμ­φω­νία αυτή, που σημα­το­δο­τεί μια «νέα επο­χή» στις σχέ­σεις Κίνας και Βρε­τα­νί­ας, θα έχει θετι­κό αντί­κτυ­πο στην οικο­νο­μι­κή και εμπο­ρι­κή συνερ­γα­σία των δύο χωρών.

Ο Ζου Ναν, ο επι­κε­φα­λής της κινε­ζι­κής ομά­δας που συμ­με­τεί­χε στις δια­πραγ­μα­τεύ­σεις, δηλώ­νει ότι η ρύθ­μι­ση αυτή δεν είναι παρά εφαρ­μο­γή στην πρά­ξη της αρχής «μία χώρα, δύο συστή­μα­τα», με στό­χο την εξυ­πη­ρέ­τη­ση των συμ­φε­ρό­ντων του ενός δισε­κα­τομ­μυ­ρί­ου Κινέ­ζων, «στο οποίο συμπε­ρι­λαμ­βά­νο­νται και οι συμπα­τριώ­τες μας στο Χονγκ Κονγκ».