1955: Πογκρόμ κατά Ελλήνων στην Κωνσταντινούπολη

Τη νύχτα της 6ης προς 7η Σεπτέμ­βρη 1955 τέθη­κε σε εφαρ­μο­γή ένα καλο­με­λε­τη­μέ­νο σχέ­διο, που είχε απο­δο­θεί στην ίδια την κυβέρ­νη­ση του τότε πρω­θυ­πουρ­γού Αντ­νάν Μεντε­ρές. Η εφαρ­μο­γή του είχε συν­δυα­στεί με την προ­βο­κα­τό­ρι­κη ενέρ­γεια της τοπο­θέ­τη­σης βόμ­βας στο σπί­τι, όπου γεν­νή­θη­κε στη Θεσ­σα­λο­νί­κη ο Κεμάλ Ατα­τούρκ. Το γεγο­νός δια­τυ­μπα­νί­στη­κε από όλες τις τουρ­κι­κές εφη­με­ρί­δες της Κων­στα­ντι­νού­πο­λης με έκτα­κτες εκδό­σεις. Xαρα­κτη­ρι­στι­κό είναι ότι η «Ιστα­μπούλ Εξπρές», από την ανυ­πο­μο­νη­σία της έθε­σε σε κυκλο­φο­ρία το παράρ­τη­μά της μισή ώρα νωρί­τε­ρα από την έκρη­ξη της βόμ­βας στη θεσσαλονίκη!

Υστε­ρα απ’ αυτό, οργα­νω­μέ­νες ομά­δες τρα­μπού­κων με λοστούς, ρόπα­λα, με στρα­τιω­τι­κή πει­θαρ­χία, κάτω από την παρό­τρυν­ση της Aστυ­νο­μί­ας και με σύν­θη­μα: «Σπά­στε, κατα­στρέψ­τε, αλλά μη σκο­τώ­νε­τε», ισο­πέ­δω­σαν και λεη­λά­τη­σαν κάθε τι το ελλη­νι­κό στην Κωνσταντινούπολη.

Απο­τέ­λε­σμα ήταν ο θάνα­τος 10 Ελλή­νων, ο τραυ­μα­τι­σμός εκα­το­ντά­δων, η λεη­λά­τη­ση 4.384 ελλη­νι­κών κατα­στη­μά­των, η κατα­στρο­φή 3.000 ελλη­νι­κών κατοι­κιών, ο βια­σμός 200 Ελλη­νί­δων, η πυρ­πό­λη­ση 59 εκκλη­σιών, η σύλη­ση τάφων, μέχρι και η εκτα­φή πτω­μά­των στα ελλη­νι­κά νεκροταφεία…

Οι υλι­κές ζημιές, σύμ­φω­να με τις εκτι­μή­σεις των τουρ­κι­κών αρχών, έφτα­σαν το ένα δισε­κα­τομ­μύ­ριο δολά­ρια της εποχής.

Παρό­μοιες αγριό­τη­τες συνέ­βη­σαν εις βάρος τους ελλη­νι­κού στοι­χεί­ου και στη Σμύρνη.

Στην «Αυγή» της 8ης Σεπτέμ­βρη 1955 στο κύριο άρθρο (συντά­κτης του είναι μάλ­λον ο διευ­θυ­ντής της εφη­με­ρί­δας Βασί­λης Εφραι­μί­δης), με τον τίτλο «Ο θύτης και το θύμα» δια­βά­ζου­με: «Σμυρ­νιοί, Μικρα­σιά­ται, ΟΛΟΙ οι Ελλη­νες! Τ’ ακού­σα­τε; Το δια­βά­σα­τε; Φλό­γες πάλι στη Σμύρ­νη! Φλό­γες και στην Κων­στα­ντι­νού­πο­λη! Οι Τούρ­κοι σοβι­νι­σταί, με το ΝΑΤΟ­ση­μο σφρα­γι­σμέ­νο κατα­κού­τε­λά τους, τσα­λα­πα­τώ­ντας την “εγκάρ­διον ελλη­νο — τουρ­κι­κήν φιλί­αν”, καί­νε, κλέ­βουν, δέρ­νουν, ατι­μά­ζουν!… Είναι υπεύ­θυ­νοι, ανα­γκαί­οι συνερ­γοί η κυβέρ­νη­ση και η αντι­πο­λί­τευ­ση, για­τί δεν έσπευ­σαν και δε σπεύ­δουν ακό­μη να απο­κα­θη­λώ­σουν τη χώρα από την προ­κρού­στεια κλί­νη της ψυχρο­πο­λε­μι­κής πολι­τι­κής που επι­βάλ­λουν το ΝΑΤΟ και τα παραρ­τή­μα­τα του… Αυτή η εθε­λό­δου­λη επί­ση­μη ελλη­νι­κή πολι­τι­κή, η προ­σκόλ­λη­ση ως την υπο­τα­γή στο σύστη­μα των μονό­πλευ­ρων συμ­μα­χιών, που φορ­τώ­νουν τη χώρα με βάρη, δεσμεύ­σεις και θυσί­ες χωρίς κανέ­να δικαί­ω­μα, όπλι­σε τους Αγγλους αποι­κι­στάς με τη θρα­σύ­τη­τα και το χέρι των Τούρ­κων σοβι­νι­στών με το δαυ­λό που άνα­ψε τις φλό­γες στη Σμύρ­νη και την Κωνσταντινούπολη».

Πηγή: Ριζο­σπά­στης