Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

1960: Ο κόσμος στη δίνη του «ψυχρού πολέμου»

Το 1960 ο κόσμος ζει μερι­κές από τις πιο σκο­τει­νές στιγ­μές της περιό­δου του «Ψυχρού Πολέ­μου». Οι Ηνω­μέ­νες Πολι­τεί­ες, επι­κε­φα­λής της αντι­σο­βιε­τι­κής, αντι­κομ­μου­νι­στι­κής εκστρα­τεί­ας, επι­χει­ρούν τη με κάθε τρό­πο υπο­νό­μευ­ση της Σοβιε­τι­κής Ενω­σης. Η συνε­χής ανά­πτυ­ξη του αμε­ρι­κα­νι­κού πυρη­νι­κού οπλο­στα­σί­ου υπο­χρε­ώ­νει τη Σοβιε­τι­κή Ενω­ση να απα­ντά με την ανά­πτυ­ξη του δικού της οπλο­στα­σί­ου. Η απει­λή ενός πυρη­νι­κού ολο­καυ­τώ­μα­τος μεγα­λώ­νει. Παρ’ όλα αυτά η ηγε­σία της ΕΣΣΔ συνε­χί­ζει να καλεί τους ηγέ­τες των άλλων πυρη­νι­κών δυνά­με­ων για συνεν­νό­η­ση, με στό­χο την ύφε­ση και τον αφο­πλι­σμό. Μέσα σ’ αυτό το κλί­μα, η ανα­κοί­νω­ση για την πραγ­μα­το­ποί­η­ση της Διε­θνούς Διά­σκε­ψης στο Παρί­σι στις 16 Μάη του 1960 γέν­νη­σε ελπίδες.

Λίγο πριν από τη Διά­σκε­ψη, την 1η Μάη 1960, συμ­βαί­νει κάτι που έμελ­λε να παί­ξει σημα­ντι­κό ρόλο στις σχέ­σεις ΗΠΑ — ΕΣΣΔ, αλλά και στην τελι­κή έκβα­ση της ίδιας της Διά­σκε­ψης. Ενα αμε­ρι­κα­νι­κό κατα­σκο­πευ­τι­κό αερο­πλά­νο τύπου «U2» καταρ­ρί­πτε­ται στα Ουρά­λια, σχε­δόν 2.500 χιλιό­με­τρα εντός του σοβιε­τι­κού ενα­έ­ριου χώρου. Η κατάρ­ρι­ψη του «U2» ανα­κοι­νώ­νε­ται στις 5 Μάη και οι Αμε­ρι­κα­νοί δηλώ­νουν άγνοια. Στη συνέ­χεια, όμως, οι Σοβιε­τι­κοί παρου­σιά­ζουν τον πιλό­το του αερο­πλά­νου Γκά­ρι Πάου­ερς και φωτο­γρα­φί­ες στρα­τιω­τι­κών εγκα­τα­στά­σε­ων, που είχαν ληφθεί από το «U2». H κυβέρ­νη­ση των ΗΠΑ, διε­θνώς εκτε­θει­μέ­νη, υπο­χρε­ώ­νε­ται να παρα­δε­χτεί τα πάντα.

Στις 16 Μάη στο Παρί­σι αρχί­ζει η Διε­θνής Διά­σκε­ψη, στην οποία παίρ­νουν μέρος ο Σοβιε­τι­κός ηγέ­της Ν. Χρου­στσόφ, ο Πρό­ε­δρος των ΗΠΑ Ντ. Αϊζεν­χά­ου­ερ, ο Βρε­τα­νός πρω­θυ­πουρ­γός Χ. Μακ­μί­λαν και ο Πρό­ε­δρος της Γαλ­λί­ας Ντε Γκολ. Στην έναρ­ξη της Διά­σκε­ψης ο Χρου­στσόφ απαι­τεί από τον Αϊζεν­χά­ου­ερ να κατα­δι­κά­σει το κατα­σκο­πευ­τι­κό περι­στα­τι­κό και να ζητή­σει συγνώ­μη. Ο Αμε­ρι­κα­νός Πρό­ε­δρος αρνεί­ται κατη­γο­ρη­μα­τι­κά. Απ’ την αρχή δια­πι­στώ­νε­ται ότι Αμε­ρι­κα­νοί, Βρε­τα­νοί και Γάλ­λοι δεν έχουν καμιά πρό­θε­ση για συνεν­νό­η­ση, απορ­ρί­πτουν όλες τις σοβιε­τι­κές προ­τά­σεις για ύφε­ση και στα­δια­κό αφο­πλι­σμό. Στις 17 Μάη ο Χρου­στσόφ και η σοβιε­τι­κή αντι­προ­σω­πεία ανα­κοι­νώ­νουν την απο­χώ­ρη­σή τους.

Πηγή: Ριζο­σπά­στης

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο