22 Μαρτίου 1821: Η Επανάσταση άρχισε χωρίς… τον Παλαιών Πατρών Γερμανό

«Καζά­νι που βρά­ζει» έμοια­ζε η Πελο­πόν­νη­σος, ο Μοριάς, τις μέρες του Μάρ­τη του 1821. Η τελε­τή στην Αρε­ό­πο­λη στις 17 του μήνα ήταν κάτι σαν σύν­θη­μα, που περί­με­ναν οι σκλα­βω­μέ­νοι σ’ όλες σχε­δόν τις πόλεις της περιο­χής. Η πρώ­τη σχε­τι­κά οργα­νω­μέ­νη και μαζι­κή εξέ­γερ­ση σημειώ­θη­κε στην Πάτρα. Στις 21 Μάρ­τη οι Τούρ­κοι, μετά από φήμες που κυκλο­φό­ρη­σαν για ξεση­κω­μό των Ελλή­νων, συγκε­ντρώ­θη­καν συν γυναι­ξί και τέκνοις στο Φρού­ριο της πόλης και από εκεί πυρο­βο­λού­σαν προς τις ελλη­νι­κές συνοι­κί­ες. Το γεγο­νός ενθάρ­ρυ­νε τους Ελλη­νες που βγή­καν στους δρό­μους με επι­κε­φα­λής αρκε­τά μέλη της Φιλι­κής Εται­ρεί­ας. Ηγέ­της της εξέ­γερ­σης ανα­δεί­χτη­κε ο Πανα­γιώ­της Καρα­τζάς, Φιλι­κός, πολύ αγα­πη­τός στις λαϊ­κές μάζες και ατρό­μη­τος αγω­νι­στής. Πολ­λοί Κεφα­λο­νί­τες και Ζακυν­θι­νοί, που ζού­σαν στην Πάτρα, συγκρό­τη­σαν δικές τους ξεχω­ρι­στές ομά­δες και πήραν μέρος στην εξέ­γερ­ση. Στην περιο­χή Τάσι έγι­νε πραγ­μα­τι­κή μάχη με πολ­λούς Τούρ­κους νεκρούς. Στις 22 Μάρ­τη οι επα­να­στά­τες, με επι­κε­φα­λής τον Καρα­τζά κυριαρ­χού­σαν σ’ όλη την Πάτρα. Τότε μόνο απο­φά­σι­σαν να μπουν στο χορό οι κοτζα­μπά­ση­δες και πρού­χο­ντες της Αχα­ΐ­ας. Φτά­νουν, λοι­πόν, στην Πάτρα ο Ζαΐ­μης, ο Λόντος, ο Ρού­φος, ο Χαρα­λά­μπης και ο Δεσπό­της Γερμανός.

«Ψέμα, λοι­πόν, πως ο Γερ­μα­νός ύψω­σε πρώ­τος τη σημαία της Επα­νά­στα­σης», γρά­φει ο Γιάν­νης Κορ­δά­τος στην Ιστο­ρία του. «Τη σημαία την ύψω­σε ο Καρα­τζάς μαζί με τους δικούς του που όλοι τους ανή­κα­νε στη μέση τάξη, στο λαό και όχι στο αρχοντολόγι».

Στις 22 Μάρ­τη, όμως, έγι­νε ένα απο­φα­σι­στι­κό βήμα για την απε­λευ­θέ­ρω­ση της Καλα­μά­τας που ήταν και η πρώ­τη μεγά­λη νίκη της Επα­νά­στα­σης. Μια επι­τυ­χία που φού­ντω­σε τον ξεση­κω­μό σ’ όλο το Μοριά, αλλά είχε μεγά­λη απή­χη­ση και στην υπό­λοι­πη Ελλά­δα. Ο Θεό­δω­ρος Κολο­κο­τρώ­νη­ςμε τους Μούρ­τζι­νους και 2.000 άνδρες πιά­νει τους λόφους της Καλα­μά­τας προς τη Σπάρ­τη. Ο Παπα­φλέ­σας με τον Ανα­γνω­στα­ρά και το Στα­μα­τε­λό­που­λο πιά­νουν την άλλη πλευ­ρά, η πόλη βρί­σκε­ται σε ελλη­νι­κό κλοιό. Την επο­μέ­νη, η Καλα­μά­τα έπε­σε στα χέρια των επαναστατών.

Πηγή: Ριζο­σπά­στης

Επα­νά­στα­ση 1821: Ο θρύ­λος της Αγί­ας Λαύ­ρας και η αλη­θι­νή επέ­τειος του 1821, του Σπ. Λιναρδάτου