22ο Συνέδριο ΚΚΣΕ: « Έπαυσε πλέον να είναι ενδεδειγμένη η διατήρηση της σορού του Στάλιν εις το Μαυσωλείο»

Γρά­φει ο Αλέ­κος Χατζη­κώ­στας //

Το 22ο συνέ­δριο συνε­χί­ζο­ντας την οπορ­του­νι­στι­κή πορεία του 20^ου «εκκα­θα­ρί­ζει» το εσω­κομ­μα­τι­κό πεδίο στο πρό­σω­πο της «αντι­κομ­μα­τι­κής ομά­δας Μολό­τοφ, Μαλέν­κωφ, Καγκά­νο­βιτς κ.», ενώ ορι­στι­κο­ποιεί την ρήξη με τα Κ.Α Κίνας και Αλβανίας.

Στην από­φα­ση του 22^ου Συνε­δρί­ου τονι­ζό­ταν: « Τερά­στια σημα­σία για την οικο­δό­μη­σην του σοσια­λι­σμού και του κομ­μου­νι­σμού, για όλο το διε­θνές κομ­μου­νι­στι­κό κίνη­μα είχε η ανοι­χτή και θαρ­ρα­λέα κατα­δί­κη από μέρους του κόμ­μα­τος και της Κ.Ε της προ­σω­πο­λα­τρεί­ας του Ι.Β. Στά­λιν. Το κόμα είπε στο λαό όλη την αλή­θεια για τις κατα­χρή­σεις εξου­σί­ας στην περί­ο­δο της προ­σω­πο­λα­τρεί­ας και κατα­δί­κα­σε απο­φα­σι­στι­κά τα λάθη, τις δια­στρε­βλω­σεις και τις ξένες προς το πνεύ­μα του λενι­νι­σμού μέθο­δες, που είχαν παρου­σια­στεί στις συν­θή­κες της προσωπολατρείας…»

Στον τελι­κό του λόγο ο Ν.Σ Χρου­τσόφ επι­σή­μα­νε: «…Οι σύντρο­φοι προ­τεί­νουν να απο­θα­να­τί­σου­με τη μνή­μη των επι­φα­νών παρα­γό­ντων του κόμ­μα­τος και του κρά­τους, που έπε­σαν θύμα­τα των αδι­καιο­λό­γη­των διωγ­μών στην περί­ο­δο της προ­σω­πο­λα­τρεί­ας. Θεω­ρού­με την πρό­τα­ση αυτή σωστή. Σκό­πι­μο θα ήταν να ανα­τε­θεί στην Κεντρι­κή Επι­τρο­πή που θα εκλε­γεί από το 22^ο Συνέ­δριο, να πάρει θετι­κή από­φα­ση στο ζήτη­μα αυτό. Ϊσως θα πρέ­πει να στη­θεί μνη­μείο στη Μόσχα, για να απο­θα­να­τι­στεί η μνή­μη των συντρό­φων, που έπε­σαν θύμα­τα της αυθαι­ρε­σί­ας…» (Το 22^ο συνέ­δριο του ΚΚΣΕ Πολι­τι­κές Λογο­τε­χνι­κές Εκδό­σεις 1962)

Στο σημεί­ω­μα θα στα­θού­με στην από­φα­ση για απο­μά­κρυν­ση του σορού του Στά­λιν από το Μαυ­σω­λείο που βρι­σκό­ταν μαζί με αυτό του Λένιν (λίγες μέρες πριν τον γιορ­τα­σμό της επε­τεί­ου της Οκτω­βρια­νής Επα­νά­στα­σης !) και στην απή­χη­ση που είχε στον τότε αστι­κό τύπο της Ελλά­δας. Δικαιο­λο­γη­μέ­να η άρχου­σα τάξη (και) της χώρας μας πανη­γύ­ρι­ζε για τις εξε­λί­ξεις αυτές με βάση το ταξι­κό της κρι­τή­ριο που ήταν και παρα­μέ­νει οξυμένο…

1.Η εφη­με­ρί­δα «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» (1/10/1961): Σε πρω­το­σέ­λι­δο ρεπορ­τάζ-μη κρύ­βο­ντας και την χαρά της- με τίτλο «ΠΛΗΓΜΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΣΤΑΛΙΝΙΚΩΝ ΟΛΟΥ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ-ΤΑΠΕΙΝΩΝΕΙ ΒΑΡΕΩΣ ΤΟΝ ΣΤΑΛΙΝ ΤΟ 22^ον. Η σορός του εκδιώ­κε­ται από το Μαυ­σω­λεί­ον Λένιν. Η ΕΞΩΣΙΣ ΘΑ ΠΡΟΚΑΛΕΣΗ ΜΕΓΑΝ ΣΑΛΟΝ ΕΙΣ ΚΙΝΑΝ ΚΑΙ ΑΛΒΑΝΙΑΝ» στη­ριγ­μέ­νη στα πρα­κτο­ρεία Τύπου «Γιου­νάϊ­τεντ και «Γαλ­λι­κό» ανα­φέ­ρει: «Το 22^ον συνέ­δριον απο­φά­σι­σε ομο­φώ­νος την απο­μά­κρυν­σιν της σορού του Στά­λιν εκ του Μαυ­σω­λεί­ου της Ερυ­θράς Πλα­τεί­ας. Κατά τους ενταύ­θα παρα­τη­ρη­τάς η μετα­θα­νά­τιος ταπεί­νω­σις, ως χαρα­κτη­ρί­ζε­ται, του Στά­λιν θα έχη σοβα­ρόν αντί­κτυ­πον μετα­ξύ των φιλο­στα­λι­νι­κών κομ­μου­νι­στι­κών κομ­μά­των ολο­κλή­ρου του κόσμου.Κατά τους ιδί­ους η από­φα­σις είναι λογι­κή συνέ­πεια της εξα­πο­λυ­θεί­σης εις το συνέ­δριον εκστρα­τεί­ας υπό του κ. Κρού­τσεφ, δυσφη­μή­σε­ως μετά θάνα­τον, του Στά­λιν δια της απο­κη­ρύ­ξε­ως των εγκλη­μά­των, τα οποία διέ­πρα­ξε κατά τας τρείς δεκα­ε­τί­ας της απο­λυ­ταρ­χί­ας του, εις βάρος του σοβιε­τι­κού λαού. 

Εις την από­φα­σιν του συνε­δρί­ου ανα­φέ­ρο­νται μετα­ξύ άλλων: « Έπαυ­σε πλέ­ον να είναι ενδε­δειγ­μέ­νη η δια­τή­ρη­σις της σορού του Στά­λιν εις το Μαυ­σω­λεί­ον, το οποί­ον θα ονο­μά­ζε­ται εις το εξής «Μαυ­σω­λεί­ον του Βλα­δί­μη­ρου Ιλιτς Λένιν.»

Προη­γου­μέ­νως είχον ζητή­ση την απο­πο­μπήν της σορού του Στά­λιν εκ του Μαυ­σω­λεί­ου πολ­λοί ρήτο­ρες μετα­ξύ των οποί­ων και ο γραμ­μα­τεύς της περι­φε­ρεια­κής επι­τρο­πής του κόμ­μα­τος εις Λένι­γκραντ κ. Σπυ­ρι­ντό­νωφ, ο οποί­ος εδή­λω­σεν ότι «η παρα­μο­νή της σορού του Στά­λιν εις το Μαυ­σω­λεί­ον, παρα­πλεύ­ρως της σορού του Λένιν, είναι ασυμ­βί­βα­στος με τας παρα­νο­μί­ας αι οποί­αι διε­πρά­χθη­σαν υπό του Στά­λιν κατά την περί­ο­δον της προσωπολατρίας».

Ο πρω­θυ­πουρ­γός τη σοβιε­τι­κής Δημο­κρα­τί­ας της Γεωρ­γί­ας από όπου κατή­γε­το ο Στά­λιν κ. Τζα­βα­χι­σβί­λι ετά­χθη επί­σης υπέρ της προ­τά­σε­ως δηλώ­σας ότι «η κατά­στα­σις η οποία είχε δημιουρ­γη­θή κατά την περί­ο­δον της προ­σω­πο­λα­τρί­ας, είχεν ως απο­τέ­λε­σμα να κυριαρ­χή­ση εις την Ρωσί­αν η παρα­νο­μία και η αυθαιρεσίαν».

Οι εν Μόσχα παρα­τη­ρη­ταί φρο­νούν ότι η από­φα­σις του συνε­δρί­ου δεν είναι άσχε­τος μετά την ολο­έ­να οξυ­νό­με­νην διέ­νε­ξιν μετα­ξύ Μόσχας-Πεκί­νου-Τιρά­νων. Οι παρα­τη­ρη­ταί αφού υπεν­θυ­μί­ζουν ότι την 22αν λήγο­ντος ο κ. Τσου Εν Λάϊ κατέ­θε­σεν εις το Μαυ­σω­λεί­ον στέ­φα­νον δια τον Στά­λιν με την επι­γρα­φήν «Προς τον μέγαν θεω­ρη­τι­κόν του Μαρ­ξι­σμού-Λενι­νι­σμού» κατα­λή­γουν εις το συμπέ­ρα­σμα ότι η σημε­ρι­νή από­φα­σις υπερ­βαί­νει τα σοβιε­τι­κά πλαί­σια και αναμ­φι­βό­λως, θα προ­κα­λέ­ση μέγαν σάλον, όχι μόνον εις την κομ­μου­νι­στι­κήν Κίναν και την Αλβα­νί­αν, οι ιθύ­νο­ντες των οποί­ων δικαη­ρύσ­σουν επι­σή­μως ότι παρα­μέ­νουν αφω­σιω­μέ­νοι εις τον Στα­λι­νι­σμόν, αλλά και εις όλα σχε­δόν τα κομ­μου­νι­στι­κά κόμ­μα­τα όπου το όνο­μα του Στά­λιν εξα­κο­λου­θεί να θεω­ρή­ται ως Ιερόν.

Οι λόγοι οι οποί­οι ώθη­σαν το συνέ­δριον να δια­τά­ξη την μετα­φο­ράν της σορού, απο­δί­δο­νται εις τον αγώ­να κατά της αντι­κομ­μα­τι­κής ομά­δος, η οποία κατά την παρα­μο­νήν της συνό­δου του συνε­δρί­ου επε­χεί­ρη­σε να εκμε­ταλ­λευ­θή τας εσω­τε­ρι­κάς και εξω­τε­ρι­κάς δυσχε­ρεί­ας του καθε­στώ­τος. Κατά τας υπαρ­χού­σας πλη­ρο­φο­ρί­ας θεω­ρεί­ται βέβαιον ότι η μετα­φο­ρά θα γίνη προς της 7^ης Νοεμ­βρί­ου, οπό­τε ο κ. Κρου­τσεφ, τα μέλη του Πρε­ζί­ντιουμ και οι κυριώ­τε­ροι εκ των ξένων προ­σκε­κλη­μέ­νων θα παρα­κο­λου­θή­σουν, από του ύψους του Μαυ­σω­λεί­ου, την εκ παρα­δό­σε­ως παρέ­λα­σιν επί τη 44^η επε­τείω της Οκτω­βρια­νής επαναστάσεως».

Την επο­μέ­νη σε ένα εξί­σου «εορ­τα­στι­κό και ταυ­τό­χρο­να συκο­φα­ντι­κό- υβρι­στι­κό κλί­μα η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ (1/11/1961) με τίτλο «ΕΟΡΤΑΣΜΟΙ ΝΕ ΒΟΤΚΑ ΔΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΟΜΙΔΗΝ ΤΗΣ ΣΟΡΟΥ ΤΟΥ ΣΤΑΛΙΝ» ανα­φέ­ρει: «Τη Δευ­τέ­ρα η βότ­κα κυλού­σε άφθο­νη στη Μόσχα κι’ οι Μοσχο­βί­τες τσού­γκρι­ζαν τα ποτή­ρια τους για να γιορ­τά­σουν την απο­κο­μι­δή του λει­ψά­νου του Στά­λιν από το Μαυ­σω­λείο της Ερυ­θράς Πλα­τεί­ας, όπου κει­τό­ταν δίπλα στον Λένιν. Η από­φα­σις αυτή είναι, χωρίς αμφι­βο­λία, μία από τις δημο­φι­λέ­στε­ρες που πήρε το 22^ο Συνέ­δριο του Σοβι­τει­κού Κ.Κ. Η δημό­σια απο­κά­λυ­ψις των εγκλη­μά­των του δικτά­το­ρος ή του «Μπάρ­μπα-μου­στά­κα», όπως τον ονό­μα­ζαν εδώ, έλυ­σε τις γλώσσες.

Έχουν απο­σύ­ρει τη σορό; Πού θα την τοπο­θε­τή­σουν; Η υπό­θε­σι ότι το σώμα του Στά­λιν θα απο­τε­φρω­θή και θα εντοι­χι­σθή στο Κρεμ­λί­νο-που είναι ένα είδος Παν­θέ­ου της Μόσχας-απο­ρί­πτε­ται με αγα­νά­κτη­σι από τους Μοσχοβίτες.

-Θα τον θάψουν σαν τους κοι­νούς ανθρώ­πους-λέει κάποιος. Δεν του αξί­ζει παραπάνω.

-Αφού χαί­ρε­στε τόσο πολύ που θα πάρουν το σώμα του Στά­λιν από το Μαυ­σω­λείο , για­τί δεν ζήτη­σε κανέ­ναν πρω­τύ­τε­ρα να το πάρουν;

Με κυτ­τούν κατά­πλη­κτοι. «Τι θα πη για­τί; Δεν είχαν απο­δει­χθή τα εγκλή­μα­τά του. Αφού, τώρα μόνο μαθαί­νο­με την αλή­θεια. Και πάλι όχι ολό­κλη­ρη, σίγουρα».

Εν πάση περι­πτώ­σει, όλοι είναι σύμ­φω­νοι στο σημείο αυτός. Στις 7 Νοεμ­βρί­ου, όταν ο κ. Κρού­τσεφ και το και­νούρ­γιο προ­ε­δρείο θα επι­θε­ω­ρούν τη μεγά­λη παρέ­λα­σι της Επα­να­στά­σε­ως, η σορός του Στά­λιν δεν θα βρί­σκε­ται πια στο Μαυ­σω­λείο και το όνο­μά του θα έχη σβη­σθή από το αέτωμα».

Επί­σης στο ίδιο φύλο στην τελευ­ταία σελί­δα με τίτλο «ΑΠΕΜΑΚΡΥΝΘΗ ΑΠΌ ΤΟ ΜΑΥΣΩΛΕΙΟΝ Η ΣΟΡΟΣ ΤΟΥ ΣΤΑΛΙΝ ΚΑΙ ΔΙΕΓΡΑΦΗ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΨΙΝ ΤΟΥ» ανα­φέ­ρει τα εξής: «ΜΟΣΧΑ 31. (Γαλ. Πρακτ.) Ειδι­κευ­μέ­νοι εργά­ται διέ­γρα­ψαν από­ψε το όνο­μα του Στά­λιν από την πρό­σο­ψιν του επί της Ερυ­θράς Πλα­τεί­ας Μαυ­σω­λεί­ου του Λένιν. Η «Πρα­βδα» ανήγ­γει­λε σήμε­ρον ότι ο σορός του Στά­λιν απε­μα­κρύν­θη από το Μαυ­σω­λεί­ον της Ερυ­θράς Πλα­τεί­ας της Μόσχας και ότι μετε­φάρ­θη εις τον περί­βο­λον του Κρεμ­λί­νου, προ­φα­νώς προς εντα­φια­σμόν. Η εφη­με­ρίς προ­σθέ­τει ότι η μετα­φο­ρά της σορού του Στά­λιν εκ του μαυ­σω­λεί­ου εγέ­νε­το συμ­φώ­νως προς την σχε­τι­κήν από­φα­σιν του 22^ου συνε­δρί­ου του Κ.Κ της Σοβιε­τι­κής Ενώσεως».

2. Για το ίδιο ζήτη­μα η παροι­κια­κή εφη­με­ρί­δα «Ταχυ­δρό­μος» (της Αιγύ­πτου) στις 31/10/196 με τίτλο: «ΑΠΕΦΑΣΙΣΘΗ όπως Η ΣΟΡΟΣ ΤΟΥ ΙΩΣΗΦ ΣΤΑΛΙΝ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΘΗ ΑΠΟ ΤΟ ΜΑΥΣΩΛΕΙΟ ΤΗΣ ΜΟΣΧΑ», ανα­φέ­ρει, δίνο­ντας παράλ­λη­λα και ενδια­φέ­ρου­σες πλη­ρο­φο­ρί­ες για την από­φα­ση αλλά και την ιστο­ρία του Μαυ­σω­λεί­ου: « Το Κογκρέ­σον του Κομ­μου­νι­στι­κού Κόμ­μα­τος εις Μόσχαν εψή­φι­σε σήμε­ρον πρό­τα­σιν όπως το σώμα του Στά­λιν απο­συρ­θή από το εις Ερυ­θράν Πλα­τεί­αν της Μόσχας Μαυ­σω­λεί­ον, ως ανέ­φε­ρεν ο Ραδιο­σταθ­μός Μόσχας σήμε­ρον. Το εν λόγω Μαυ­σω­λεί­ον θα ονο­μά­ζε­ται εφε­ξής «Μαυ­σω­λεί­ον του Βλα­δι­μήρ Ιλιντς-Λένιν». Το μου­μιο­ποι­η­μέ­νο σώμα του Στά­λιν έκε­το παρα­πλεύ­ρως του Λένιν, ιδρυ­τού της Σοβιε­τι­κής Ενώ­σε­ως από του θανά­του του Στά­λιν και το Μαυ­σω­λεί­ον έφε­ρεν από κοι­νού τα ονό­μα­τα και των δύο ηγετών.

Η σημε­ρι­νή ψήφος έρχε­ται κατό­πιν επι­θέ­σε­ων κατά της πολι­τι­κής του Στά­λιν εις το παρόν Κογκρέ­σον και της καταγ­γε­λί­ας της «αντι­κομ­μα­τι­κής ομά­δας» των σοβιε­τι­κών ηγε­τών η οποία το είχε υπο­στη­ρί­ξει. Ο κ. Νική­τα Κρού­τσεφ κατη­γό­ρη­σε τον Στά­λιν εις λόγον προς το Κογκρέσ­σον, ότι εφό­νευ­σε πολ­λούς αθώ­ους κατά την 3οετή κυβέρ­νη­σίν του, συνά­μα δε επρό­τει­νε την ανέ­γερ­σιν ενός μνη­μεί­ου «ίνα απο­θα­να­τι­σθούν οι σύντρο­φοι οι οποί­οι κατέ­στη­σαν θύμα­τα του Στά­λιν κατά τη δια­κυ­βέρ­νη­σίν του». Η πρό­τα­σις περί απο­μα­κρύν­σε­ως του σώμα­τος του Στά­λιν από το Μαυ­σω­λεί­ον ενε­κρί­θη ομο­φώ­νως από του Κογκρέσ­σου εν μέσω θυε­λω­δών παρα­τε­τα­μέ­νων επευ­φιών ως ανέ­φε­ρεν το Τας. Πλη­ρο­φο­ρη­μέ­ναι πηγαία εδή­λω­σαν ότι ο νεκρός Στά­λιν θα μετα­κο­μι­σθή κατά την διάρ­κειαν των προ­πα­ρα­σκευών δια τας τελε­τάς της 7^ης Νοεμ­βρί­ου επί τη 44 επε­τείω της ρωσι­κής επα­να­στά­σε­ως. Δε υπάρ­χουν ενδεί­ξεις ως προς την τύχην του νεκρού Στά­λιν. Πιστεύ­ε­ται ότι ενδέ­χε­ται να απο­τε­φρω­θή. Οι επι­σκέ­πται του μαυ­σω­λεί­ου εις το παρελ­θόν ηδύ­να­ντο να ίδουν μόνον την κεφα­λήν, τους ώμους και τας χεί­ρας του Στά­λιν εσταυ­ρω­μέ­νους επί του στή­θους του. Έφε­ρε φαιόν χιτώ­να έως τον λαι­μόν. Εξ’ άλλου εικά­ζε­ται ότι ενδέ­χε­ται να ταφή όπι­σθεν του μαυ­σω­λεί­ου παρά τα τεί­χη του Κρεμ­λί­νου όπου εντα­φιά­ζε­ται η τέφρα των άλλων σοβιε­τι­κών ηγε­τών. Ενδέ­χε­ται εξ’ άλλου να μετα­φερ­θή η τέφρα του εις την γενέ­τει­ράν του Γκό­ρι της Γεωργίας.

Ετέ­ρα πιθα­νή τοπο­θε­σία ήταν πλη­σί­ον της συζύ­γου του Αλλού­γιεβ­να ήτις απέ­θα­νε προ του πολέ­μου και η οποία εντε­φιά­σθη εις το κοι­μη­τή­ριον της Μονής του Νοβο­ντε­βί­τσι εις τα προ­ά­στια της Μόσχας. Μέγας αριθ­μός ρώσ­σων εργα­τών, αγρο­τών και αδειού­χων στραιω­τών εκυ­κλο­φό­ρουν πλη­σί­ον του Μαυ­σω­λεί­ου (σ.σ προ­φα­νώς αντι­δρώ­ντας…). Μικρός αριθ­μός αστυ­νο­μι­κός ευρί­σκε­το πλη­σί­ον. Ο νεκρός του Λένιν διε­κο­μί­σθη εις το Μαυ­σω­λεί­ον το 1930 εξ’ ενός μικροτέρου».

Στην ίδια εφη­με­ρί­δα δια­βά­ζου­με στις 1/11/1961 με τίτλο: «ΜΙΑ ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΙΣ ΤΟΥ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ. ΑΦΗΡΕΘΗ ΤΟ ΣΩΜΑ ΤΟΥ ΣΤΑΛΙΝ ΑΠΟ ΤΟ ΜΑΥΣΩΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΜΟΣΧΑΣ. ΘΑ ΑΦΑΙΡΕΘΗ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ» τα παρα­κά­τω: «ΜΟΣΧΑ 31. Ο ογκώ­δης σωρός στε­φά­νων κατα­τε­θει­μέ­νων έξω­θεν του Μαυ­σω­λεί­ου της Ερυ­θράς Παλ­τεί­ας εξη­φα­νί­σθη διαρ­κού­σης της νυκτός και αι ενδεί­ξεις σήμε­ρον ήσαν ότι το σώμα του Στά­λιν αφη­ρέ­θη ήδη. Οι στέ­φα­νοι κατα­τε­θέ­ντες από τους κομου­νι­στάς Ηγέ­τας του κόσμου όλου διαρ­κού­ντος του ενταύ­θα Συνε­δρί­ου του Κομ­μου­νι­στι­κού Κόμ­μα­τος περι­λαμ­βά­νον και τον του κ. Τσου Εν Λαϊ πρω­θυ­πουρ­γού της Κίνας και την επι­γρα­φή κινε­ζι­στί: «Εις τον Στά­λιν τον Μέγα Μαρ­ξι­στήν- Λενινιστήν».

Το Συνέ­δριον απο­φά­σι­σε χθες να αφαι­ρε­θή το σώμα του Στά­λιν. Μία από­φα­σις έλε­γεν ότι δεν δύνα­ται να εξα­κο­λου­θή να κεί­ται παρα­πλεύ­ρως του Λένιν λόγω των αθρό­ων κατα­πιέ­σε­ων ας εξετέλεσαν. 

Ο τάφος εκλεί­σθη εκ νέου σήμε­ρον αλλά το όνο­μα του Στά­λιν θα αφαι­ρε­θή οπωσ­δή­πο­τε τώρα οπό­τε ο επί­ση­μον όνο­μα του τάφου μετε­τρά­πη εις το αρχι­κόν του: «Μαυ­σω­λεί­ον του Λένιν». Η έξω του τάφου αστυ­νο­μία σήμε­ρον δεν ήθε­λεν ακό­μη να είπη πότε θα επα­νοι­χθή. Ενας είπε προς ερω­τή­σα­ντα: «Δεν γνω­ρί­ζω τίπο­τε περί τού­του. Υπο­θέ­τω ότι θα τα δια­βά­σε­τε στα εφη­με­ρί­δας». Ο κος Κρού­στεφ και άλλοι σοβιε­τι­κοί Ηγέ­ται θα χρη­σι­μο­ποι­ή­σουν την εξέ­δραν του τάφου ως συνή­θως την προ­σε­χών Τρί­την δια να επι­θε­ω­ρή­σουν την παρέ­λα­σιν της Ημέ­ρας της Επα­να­στά­σε­ως».

Αρκε­τές λεπτο­μέ­ρειες δίνει όμως και η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ(31/10) σχε­τι­κά με το πώς πάρ­θη­κε η συγκε­κρι­μέ­νη από­φα­ση σε ρεπορ­τάζ με τίτλο: «ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΕΙΤΑΙ Η ΕΠΙΘΥΜΙΑ ΤΩΝ ΕΠΙΓΟΝΩΝ. Απε­φα­σί­σθη η μετα­φο­ρά της σορού του Στά­λιν εκ του μαυ­σω­λεί­ου Λένιν. ΟΜΟΦΩΝΩΣ ΟΙ ΣΥΝΕΔΡΟΙ ΤΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΕΝΕΚΡΙΝΑΝ ΤΗΝ ΣΧΕΤΙΚΗΝ ΠΡΟΤΑΣΙΝ. Το ταρι­χευ­μέ­νον σώμα του δικτά­το­ρος πιθα­νώς ν’ απο­τε­φρω­θή εις κρε­μα­τό­ριον ή να εντα­φια­σθή έξω­θι της Μόσχας. ΣΦΟΔΡΑΙ ΕΠΙΚΡΙΣΕΙΣ ΔΙΑ ΤΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥ».

Το δε σχε­τι­κό ρεπορ­τάζ-που ομο­λο­γου­μέ­νως είναι πλου­σιό­τε­ρο σε λεπτο­μέ­ρειες απ’ ότι άλλων εφη­με­ρί­δων δίνει λεπτο­μέ­ρειες της σχε­τι­κής από­φα­σης: «ΛΟΝΔΙΝΟΝ, 30 (Ρώυ­τερ): Ο Ραδιο­φω­νι­κός σταθ­μός της Μόσχας, μετέ­δω­κεν , ότι το 22^ον συνέ­δριον του σοβιε­τι­κού κομ­μου­νι­στι­κού κόμ­μα­τος, ενέ­κρι­νεν από­φα­σιν περί μετα­φο­ράς της σορού του Στά­λιν εκ του μαυ­σω­λεί­ου της Ερυ­θράς Πλα­τεί­ας. Δυνά­μει της απο­φά­σε­ως αυτής, το μαυ­σω­λεί­ον της Ερυ­θράς Πλα­τεί­ας, θα ονο­μά­ζε­ται εις το εξής: «Μαυ­σω­λεί­ον του Βλα­ντι­μίρ Λένιν». Μέχρι τού­δε, υπε­ρά­νω της κεντρι­κής πύλης του μαυ­σω­λεί­ου, ήτο ανα­γε­γραμ­μέ­νη η φρά­σις: «Μαυ­σω­λεί­ον Λένιν-Στάλιν»

Η πρό­τα­σις περί μετα­φο­ράς της σορού του Στά­λιν εκ του μαυ­σω­λεί­ου της Ερυ­θράς Πλα­τεί­ας υπε­βλή­θη κατά την πρω­ϊ­νήν συνε­δρί­α­σιν του 22^ου συνε­δρί­ου υπό του κ. Ιβάν Σπυ­ρι­ντό­νωφ, πρώ­του γραμ­μα­τέ­ως της περι­φε­ρεια­κής κομ­μα­τι­κής επι­τρο­πής Λένι­γκραντ. Ο κ. Σπυ­ρι­ντό­νωφ επρό­τει­νεν, όπως η σορός του Στά­λιν η οποία είχεν ενα­πο­τε­θή παρα­πλεύ­ρως της σορού του Λένιν εντός ερυ­θρού γρα­νί­του γιγα­ντιαί­ου μαυ­σω­λεί­ου, μετα­φερ­θή όσον το δυνα­τόν ταχύ­τε­ρον, εις ετέ­ραν θέσιν. Ο κ. Σπυ­ρι­ντό­νωφ είπεν ότι η μετα­φο­ρά της σορού του Στά­λιν επρο­τά­θη και υπε­στη­ρί­χθη ομο­φώ­νως εις πολ­λάς συγκε­ντρώ­σεις εργα­τών εις το Λένι­γκραντ. Η παρου­σία της σορού του Στά­λιν εις το μαυ­σω­λεί­ον, παρα­πλεύ­ρως της σορού του Λένιν, δια­κή­ρυ­ξεν ο κ. Σπυ­ρι­ντό­νωφ, είναι ασυμ­βι­βα­στος προς τας παρα­νο­μί­ας τας δια­πρα­χθεί­σας υπό του Στά­λιν κατά την περί­ο­δον της προ­σω­πο­λα­τρί­ας του ατό­μου του.

ΤΟ ΕΖΗΤΗΣΑΝ ΚΑΙ ΑΛΛΟΙ

Ο κ. Πέτρ Ντε­μέ­τσεφ , πρώ­τος γραμ­μα­τέ­ας της κομ­μα­τι­κής επι­τρο­πής της περιο­χής της Μόσχας, είπεν ότι η αντι­προ­σω­πεία της πόλε­ως της Μόσχας, εξ ονό­μα­τος των κομ­μου­νι­στών της σοβιε­τι­κής πρω­τευού­σης, υπο­στη­ρί­ζει πλή­ρως την πρό­τα­σιν. Ούτος ετό­νι­σεν ότι, μολο­νό­τι η ανι­σό­της και η αυθαι­ρε­σία, αι οποί­αι εκυ­ριάρ­χουν κατά την διάρ­κειαν της προ­σω­πο­λα­τρί­ας του Στά­λιν, εξέ­λι­πον είναι αδύ­να­τον να τηρη­θή σιγή επ’ αυτών. Σήμε­ρον και από τού­δε και εις το εξής, αι λενι­νι­στι­καί αρχαί εθριάμ­βευ­σαν και θα εξα­κο­λου­θούν να θριαμ­βεύ­ουν καθ’ όλην την ζωήν μας, είπεν ο κ. Ντε­μέ­τσεφ. Συνε­χί­ζων είπεν ότι οι εργά­ται των βιο­μη­χα­νι­κών επι­χιε­ρή­σε­ων της Μόσχας, εις δια­φό­ρους συγκε­ντρώ­σεις τν, ξηί­ω­σαν όπως η σορός του Στά­λιν μετα­φερ­θή εκ του μασυω­λεί­ου της Ερυ­θράς Πλα­τεί­ας. Η πρό­τα­σις της κομ­μα­τι­κής οργα­νώ­σε­ως του Λένι­γκραντ και των εργα­τών του Λενιν­γκραντ προ­σέ­θε­σεν απο­τε­λεί επί­σης πρό­τα­σιν όλων των κομ­μου­νι­στών και εργα­τών της Μόσχας. Ακο­λού­θως ο κ. Ντε­μί­τσεφ εδή­λω­σεν ότι οι κομ­μου­νι­σταί της σοβιε­τι­κής πρω­τευού­σης υπο­στη­ρί­ζουν την πρό­τα­σιν του κ. Σπυ­ρι­ντό­νωφ περί της μετα­φο­ράς της σορού του Στά­λιν από το επί της Ερυ­θράς Πλα­τεί­ας μαυ­σω­λεί­ον εις έτε­ρον τόπον.

Εν συνε­χεία ωμί­λη­σεν ο πρω­θυ­πουρ­γός της σοβιε­τι­κής δημο­κρα­τί­ας της Γεωρ­γί­ας κ. Τζα­βα­χι­τσβί­λι ο οποί­ος ετά­χθη επί­σης υπέρ της προ­τά­σε­ως, δηλώ­σας ότι «η κατά­στα­σις η οοία είχε δημιουρ­γη­θή κατά τη περί­ο­δον της προ­σω­πο­λα­τρί­ας, είχεν ως απο­τέ­λε­σμα να κυριαρ­χή­ση εις την Ρωσί­αν, η παρα­νο­μία και η αυθαι­ρε­σία». Σημειω­τέ­ον ότι ο Στά­λιν κατή­γε­το εκ Γεωργίας.

Ακο­λού­θως κατό­πιν προ­τά­σε­ως του πρώ­του γραμ­μα­τέ­ως του κόμ­μα­τος της Ουκρα­νί­ας κ. Ποντ­γκόρ­νυ το συνέ­δριον έλα­βεν από­φα­σιν εις τη οποί­αν ανα­φέ­ρο­νται τα εξής: «Έπαυ­σε πλέ­ον να είναι ενδε­δειγ­μέ­νη η δια­τή­ρη­σις της σορού του Στά­λιν εις το μαυ­σω­λεί­ον, το οποί­ον θα ονο­μά­ζε­ται εις το εξής «Μαυ­σω­λεί­ον του Βλα­δι­μή­ρου Ιλιτς Λένιν». Η από­φα­σις ελή­φθη ομοφώνως. 

Προη­γου­μέ­νως ωμί­λη­σεν η κ Ντό­ρα Λαζούρ­κι­να η οποία ανή­κει εις το κόμ­μα από του 1902. Αύτη συνε­λή­φθη κατά το 1937 και παρέ­μει­νεν επί μακρόν εις τας φυλα­κάς και εν εξο­ρία. Η γηραιά κομ­μου­νί­στρια δήλω­σεν ότι «ολό­κλη­ρος η ατμό­σφαι­ρα η οποία επε­κρά­τει τότε εις τας τάξεις του κόμ­μα­τος, ήτο αντί­θε­τος προς το πνεύ­μα του Λένιν, του οποί­ου η σορός δεν δύνα­ται να παρα­μεί­νη παρά το πλευ­ρόν ενός ανδρός ο οποί­ος κατά τα τελευ­ταία έτη του προ­ε­κά­λε­σε μεγά­λας ζημί­ας εις το κόμμα…»

Η πορεία «απο­κα­θή­λω­σης των συμ­βό­λων» συνε­χί­ζε­ται με την ίδια έντα­ση και το επό­με­νο διά­στη­μα. Στην εφη­με­ρί­δα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ (2/11) δια­βά­ζου­με: «ΑΦΗΡΕΘΗΣΑΝ ΑΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΙ»: «Μόσχα 1 (Ρωυ­τερ)- Νέον βήμα απο­στα­λι­νο­ποι­ή­σε­ως επραγ­μα­το­ποι­ή­θη σήμε­ρον, δια της αφαι­ρέ­σε­ως όλων των πορ­τραί­των του Στά­λιν εκ των σοβιε­τι­κών δημο­σί­ων κτι­ρί­ων, εν συνε­χεία της μετα­φο­ράς της σορού του εκ του Μαυ­σω­λεί­ου της Ερυ­θράς Πλα­τεί­ας εις το τεί­χος του Κρεμ­λί­νου. Εν τω μετα­ξύ σοβιε­τι­καί εφη­με­ρί­δες εδη­μο­σί­ευ­σαν σήμε­ρον εις μία μόνο παρά­γρα­φον την είδη­σιν περί της απο­μα­κρύν­σε­ως της σορού του Στά­λιν εκ του Μαυ­σω­λεί­ου της Ερυ­θράς Πλατείας.

Το σχε­τι­κόν δημο­σί­ευ­μα εις την «Πρά­βδα» φέρει τον τίτλον «Μία είδη­ις» και ευρί­σκε­ται εις την τελευ­ταί­αν σελί­δα αυτής, επά­νω από τα προ­γράμ­μα­τα του ραδιο­φώ­νου και της τηλεοράσεως. 

Εις τον κοι­νόν επε­τρά­πη από σήμε­ρον την πρω­ϊ­αν η είσο­δος εις το Μαυ­σω­λεί­ον , ως συνή­θως. Το μόνον, το οποί­ον μαρ­τυ­ρεί περί της μόλις προ ολί­γων ημε­ρών παρου­σί­ας του ταρι­χευ­μέ­νου νεκρού του σιδη­ρού άλλο­τε ηγέ­του της Σοβιε­τι­κής Ενώ­σε­ως, είναι τα ίχνη τα οποία έχει αφή­σει επί του εκ μαύ­ρου μαρ­μά­ρου δαπε­δου φέρετρον».

Ενδια­φέ­ρον πάντως- για τον τρό­πο παρέμ­βα­σης στα άλλα κομ­μου­νι­στι­κά κόμ­μα­τα που έμε­ναν στα­θε­ρά στις από­ψεις τους- είναι και αυτό που αφο­ρού­σε τον ηγέ­τη της ΓΛΔ Ούλ­μπριχτ. Με πρω­το­σέ­λι­δο ρεπορ­τάζ με τίτλο «ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΗΡΥΞΙΝ ΤΩΝ ΗΓΕΤΩΝ ΤΗΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ. ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ ΗΔΗ ΝΑ ΕΚΔΙΩΧΘΕΙ ΚΑΙ Ο ΟΥΛΜΠΡΙΧΤ ΩΣ ΣΤΑΛΙΝΙΚΟΣ» ανα­φέ­ρει χαρα­κτη­ρι­στι­κά: «…Η απο­μά­κρυν­σις εξ’ άλλου του Ρώσου πρε­σβευ­τού εις το Ανα­το­λι­κόν Βερο­λί­νον κ. Περ­βού­χιν, εκ του Προ­ε­δρεί­ου της κ.Ε του κόμ­μα­τος, κατη­γο­ρου­μέ­νου ως υπο­στη­ρι­κτού της ομά­δος «των εχθρών του κρά­τους», δεν φαί­νε­ται ότι είναι άσχε­τος με την υπό­θε­σιν Ούλ­μπριχτ. Το ερώ­τη­μα το οποί­ον τίθε­ται ήδη είναι εάν ο κ. Ουλ­μπριχτ θα εμμεί­νη εις τα πεποι­θή­σεις του ή ένα θα ευθυ­γραμ­μι­σθή με την νέαν γραμ­μήν της Μόσχας. Την ένδει­ξιν περί του τελευ­ταί­ου θα παρά­σχη ενδε­χο­μέ­νη απο­μά­κρυν­σης εκ της Ανα­το­λι­κής Γερ­μα­νί­ας παντός στοι­χεί­ου ενθυ­μί­ζο­ντας τον Στά­λιν, ως αι ονο­μα­σί­αι οδών και πόλε­ων, ανδριά­ντες κλπ….»