Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

24 Απρίλη 1967: Η πρώτη τραγωδία στο διάστημα

Γρά­φει ο Αλέ­κος Χατζη­κώ­στας // 

Ήταν 24 Απρί­λη όταν ο σαρα­ντά­χρο­νος Βλα­ντι­μίρ Μιχα­ή­λο­βιοτς Κομα­ρόφ (Влади́мир Миха́йлович Комаро́в) γίνε­ται ο πρώ­τος νεκρός της σοβιε­τι­κής δια­στη­μι­κής επο­ποι­ί­ας και ο πρώ­τος νεκρός γενι­κό­τε­ρα κατά τη διάρ­κεια πτή­σης στο διά­στη­μα (να σημειώ­σου­με ότι είχε προη­γη­θεί στις 27/1/1967 ο θάνα­τος 3 αμε­ρι­κα­νών αστρο­ναυ­τών κατά τη διάρ­κεια γενι­κής δοκι­μής στο ακρω­τή­ριο Κένε­ντι στον πύραυ­λο «Κρό­νος 1»).

Ήταν από τους εμπει­ρό­τε­ρους και καλύ­τε­ρα καταρ­τι­σμέ­νους αστρο­ναύ­τες. Το 1961 έγι­νε κοσμο­ναύ­της κι ένα χρό­νο μετά εφε­δρι­κό μέλος του δια­στη­μό­πλοιου «Βοστόκ 4»). Το 1964 πέτα­ξε για πρώ­τη φορά στο διά­στη­μα, ως κυβερ­νή­της του δια­στη­μο­πλοί­ου «Βοσχόντ 1» (. Η πτή­ση διήρ­κε­σε 24 ώρες και 17 λεπτά. Ο Κομα­ρόφ επι­λέ­χθη­κε αργό­τε­ρα για την απαι­τη­τι­κή θέση του κυβερ­νή­τη του Σογιούζ 1 στο πλαί­σια της προ­σπά­θειας της Σοβιε­τι­κής Ένω­σης να φτά­σει πρώ­τη στη Σελή­νη. Με την πτή­ση με το Σογιούζ έγι­νε ο πρώ­τος κοσμο­ναύ­της που πέτα­ξε στο διά­στη­μα πάνω από μία φορά.

Vladimir Mikhailovich Komarov gagarin

Η τρί­τη δια­στη­μι­κή πτή­ση του Βλα­ντί­μιρ Κομα­ρόφ προ­γραμ­μα­τί­στη­κε για τις 23 Απρι­λί­ου 1967. Θα ήταν και πάλι κυβερ­νή­της και μονα­δι­κό μέλος του πλη­ρώ­μα­τος του δια­στη­μο­πλοί­ου «Σογιούζ 1», του μεγα­λύ­τε­ρου και πιο πολύ­πλο­κου απ’ όλα τα μέχρι τότε δια­στη­μό­πλοια. Το δια­στη­μι­κό πρό­γραμ­μα «Σογιούζ» ήταν αφιε­ρω­μέ­νο από τους Σοβιε­τι­κούς στην προ­ε­τοι­μα­σία για την εξε­ρεύ­νη­ση της Σελήνης.

Έπει­τα από 16 περι­στρο­φές γύρω από τη Γη, ο Κομα­ρόφ επι­χεί­ρη­σε να μπει στην ατμό­σφαι­ρα αλλά απέ­τυ­χε. Εκτέ­λε­σε άλλες δύο περι­στρο­φές και επι­χεί­ρη­σε νέα διείσ­δυ­ση, αυτή τη φορά με καλύ­τε­ρη τύχη. Η μοι­ραία εμπλο­κή ήρθε τη στιγ­μή που βρι­σκό­ταν σε από­στα­ση μόλις 7 χιλιο­μέ­τρων από την επι­φά­νεια της Γης. Το αλε­ξί­πτω­το δεν άνοι­ξε και το δια­στη­μό­πλοιο συνε­τρί­βη με μεγά­λη ταχύ­τη­τα στο έδα­φος, χωρίς ο Κομα­ρόφ να κατα­φέ­ρει να χρη­σι­μο­ποι­ή­σει ‑άγνω­στο για­τί- το σύστη­μα αυτό­μα­της εκτό­ξευ­σης του καθί­σμα­τός του. Ήταν η πρώ­τη δια­στη­μι­κή τρα­γω­δία σε συν­θή­κες πτή­σης. Ο τιμη­μέ­νος με το βρα­βείο Λένιν κοσμο­ναύ­της κηδεύ­τη­κε με τιμές ήρωα της Ε.Σ.Σ.Δ. στις 26 /4 και η σορός του εντα­φιά­στη­κε στο τεί­χος του Κρεμλίνου.

Η απήχηση στην Ελλάδα

Η υπό­θε­ση απα­σχο­λεί (πρώ­τες μέρες της 7χρονης Δικτα­το­ρί­ας) τις εφη­με­ρί­δες που ακό­μη κυκλοφορούσαν.

Δια­βά­ζου­με στην ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ (25/4) με τίτλο : «Εφο­νεύ­θη Ρώσ­σος αστρο­ναύ­της ενώ επέ­στρε­φεν εις την γην» , σε ρεπορ­τάζ που φυσι­κά δεν λεί­πει και η άφθο­νη αντι­σο­βιε­τι­κή χροιά

efimerida 1 «…Η τρα­γω­δία θεω­ρεί­ται τερά­στιον πλήγ­μα εις το δια­στη­μι­κόν πρό­γραμ­μα της Σοβι­τε­τι­κής Ενώ­σε­ως. Ο Κομά­ρωφ ήτο ο πρώ­τος Ρώσ­σος, ο οποί­ος εισήλ­θεν εις το εξω­τε­ρι­κόν διά­στη­μα από τον Μάρ­τιον του 1965 θέτων ούτω τέρ­μα εις μίαν ανε­ξή­γη­τον απρα­ξί­αν εις ότι αφο­ρά τας επην­δρω­μέ­νας σοβιε­τι­κάς πτή­σεις. Κατά την διάρ­κειαν της απρα­ξί­α­ςαυ­τής αι Ηνω­μέ­ναι Πολι­τεί­αι επε΄τυχον να καταρ­ρί­ψουν όλα τα διστη­μι­κά ρεκόρ και να προη­γη­θούν της Σοβιε­τι­κής Ενώ­σε­ως εις την κοσμι­κήν εξερεύνησιν.

Ενω­ρί­τε­ρον υπήρ­χον πλη­ρο­φο­ρί­αι ότι το «Σογιουζ 1» θα επραγ­μα­το­ποί­ει δια­στη­μι­κόν ραντε­βού του­λά­χι­στον με εν ακό­μη δια­στη­μό­πλοιν το οποί­ον θα εκτο­ξεύ­ε­το αργό­τε­ρον. Ως γνω­στόν η Σοβιε­τι­κή Ενω­σις δεν επέ­τυ­χε μέχρι τού­δε δια­στη­μι­κόν ραντε­βού, γεγο­νός το οποί­ον θεω­ρεί­ται θεμε­λιώ­δες δια την απο­στο­λήν ανθρώ­που εις την σελήνην….Ητο η πρώ­τη φορά κατά την οποί­αν η Σοβιε­τι­κή Ενω­σις ανε­κοί­νω­σεν ότι έλα­βε χώραν κατα­στρο­φή κατ’α την διάρ­κειαν δια­στη­μι­κής αποστολής…»

Στις 26/4 με πρω­το­σέ­λι­δο δημο­σί­ευ­μα με τίτλο : «ΟΙΚΤΡΟΤΑΤΑ ΔΙΑΜΕΛΙΣΘΗ Ο ΡΩΣΣΟΣ ΑΣΤΡΟΝΑΥΤΗ» κάνει ανα­φο­ρά στην κηδεία του (η τέφρα του τέθη­κε σε λαϊ­κό προσκύνημα)

efimerida 2«…Χιλιά­δες Μοσχο­βι­τών πολ­λοί με δάκρυα εις τα μάτια ανέ­με­νον εις την σει­ράν δια να απο­τί­σουν ύστ­τα­ον φόρον τιμής εις την τέφραν του κοσμο­ναύ­του η οποία έχει ενα­πο­τε­θή εντός υδρί­ας. Μετα­ξύ των άλλων παρέ­λα­σαν προ της υδρί­ας με κατα­φα­νή οδύ­νη εις τα πρό­σω­πά των ο πρω­θυ­πουρ­γός κ. Κοσύ­γκιν, ο πρό­ε­δρος κ. Ποντ­γκόρ­νυ και άλλα μέλη της κυβερ­νή­σε­ως. Στρα­τιω­τι­κή μπά­ντα έπαι­ζε πέν­θι­μα εμβα­τή­ρια ενώ στρα­τιώ­ται ίστα­ντο εις προ­σο­χήν, πέριξ της υδρί­ας, εις την αίθου­σαν των σημαιών του οίκου του στρατιώτου…Η υδρία η οποία περιέ­χει την τέφραν του θα εντει­χι­σθεί εις το τεί­χος του Κρεμλίνου…Δέκα του­λά­χι­στον κοσμο­ναύ­ται της Σοβιε­τι­κής Ενώ­σε­ως μετα­ξύ των οποί­ων η Βαλε­ντί­να Τερε­σκό­βα εστά­θη­σαν επ’ ολί­γον πέριξ της υδρί­ας, ως τιμη­τι­κή φρουρά…»

«Ο Χικ­μέτ στην Ελλά­δα», του Ηρα­κλή Κακαβάνη

 

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο